Phân tích bài thơ Mây và sóng của Ta-go chọn lọc hay nhất

Tagore là một trong những nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ, và ông đã để lại một kho tàng văn hóa nghệ thuật phong phú. Thơ ca của Tagore thể hiện sâu sắc tinh thần dân tộc, chủ nghĩa dân chủ, tính nhân văn và những triết lý mang đậm chất trữ tình. Tác phẩm “Mây và Sóng” được in trong tập thơ “Trăng Non”, là một kiệt tác, là khúc ca về lòng nhân ái và cũng là biểu tượng của ước mơ, khát vọng về tự do và hạnh phúc của con người. Bài thơ là giọng kể của một đứa trẻ nói chuyện với mẹ nên mang vẻ đẹp thơ ngây của tuổi thơ và tình mẫu tử thiêng liêng.

Bài thơ mở đầu với lời gọi thân thương “mẹ ơi”, mở ra một không gian đầy yêu thương giữa mẹ và con. Dù hình ảnh người mẹ không xuất hiện trực tiếp trong từng câu thơ, nhưng ta có thể cảm nhận được sự hiện diện của mẹ khắp nơi trong câu chuyện, qua lời kể ngọt ngào và giọng nói chân thành của đứa trẻ. Mẹ lặng lẽ lắng nghe câu chuyện của con: “Trên mây có người gọi con”, mặc dù đó chỉ là hình ảnh tưởng tượng phong phú của đứa trẻ.

Có lẽ đứa trẻ đang ngước mắt nhìn lên bầu trời xanh trong, ngắm những đám mây trắng bồng bềnh trôi qua không gian vô tận. Đứa trẻ mơ mộng mình sẽ được bay lên những tầng mây, chơi đùa cùng bình minh, cùng ánh trăng bạc và khám phá những điều kỳ diệu trên bầu trời. Cuộc sống trên mây đầy mê hoặc với tuổi thơ, nhưng trong tâm trí đứa trẻ, mẹ vẫn luôn hiện diện.

Cuộc đối thoại tưởng tượng giữa những người trên mây và đứa trẻ khẳng định tình mẫu tử sâu đậm. “Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây.” ” Mẹ mình đang đợi ở nhà. Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?” Đứa trẻ yêu mẹ mình và không muốn xa mẹ dù cuộc sống trên mây có hấp dẫn đến đâu. Với đứa trẻ, không có hạnh phúc nào lớn hơn khi được sống bên cạnh mẹ. Mặc dù những hình ảnh trên mây thật hấp dẫn, nhưng tình yêu dành cho mẹ và những ước mơ diệu kỳ luôn song hành trong tâm trí đứa trẻ: ” Con là mây, mẹ sẽ là trăng.”

“Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm.” Sự lựa chọn của đứa trẻ thật xúc động. Con sẽ luôn bên mẹ, gần gũi như mây với trăng, như mây với bầu trời xanh. Trong suy nghĩ của con, mẹ là vầng trăng tỏa sáng, con là áng mây quanh quẩn bên mẹ, luôn gắn bó không rời.

Tình mẫu tử thiêng liêng ấy được thể hiện rõ nét hơn qua cuộc trò chuyện của đứa trẻ với những người trong sóng. “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nào”. ” Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”. “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi”. “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”

Cuộc đối thoại tưởng tượng giữa những người trong sóng và đứa trẻ khẳng định tình mẫu tử sâu sắc. Mặc cho những lời mời gọi ngao du từ những người trong sóng, mặc cho những tiếng sóng vỗ rì rầm trên mặt biển mời gọi, tuổi thơ nào lại không thích rong chơi đây đó? Nhưng đứa trẻ vẫn do dự vì mẹ luôn mong con ở nhà.

Đứa trẻ không muốn tham gia chuyến phiêu lưu cùng mây, cũng không muốn rời xa mẹ để đi chơi với sóng. Dù mơ ước được khám phá thế giới rộng lớn, nhưng đứa trẻ không thể rời xa mẹ. Với đứa trẻ, mẹ chính là niềm vui lớn nhất, nụ cười của mẹ là niềm hạnh phúc trọn vẹn. Tình mẫu tử thiêng liêng đã khơi dậy trong đứa trẻ những ước mơ và liên tưởng đến những trò chơi kỳ diệu.

“Con là sóng và mẹ là bến bờ kì lạ

Con lăn, Lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.”

Nếu không có biển thì làm sao có sóng, cũng như không có mẹ thì làm sao có con. Không có bến bờ thì sóng biết vỗ vào đâu, cũng như không có mẹ cuộc đời con còn ý nghĩa gì. Hình ảnh bến bờ kỳ lạ nơi sóng lăn, lăn mãi rồi vỡ tan được ví như người mẹ luôn bao dung, vỗ về, ôm ấp con thơ.

Mẹ mang đến niềm vui và hạnh phúc cho con, là chỗ dựa vững chắc trong cuộc đời. Những hình ảnh thiên nhiên giữa sóng và bờ, giữa mây và trăng đều là những biểu tượng thể hiện lòng bao dung của mẹ, cũng như tình mẫu tử thiêng liêng bất diệt. Tình cảm ấy không gì có thể chia cắt, đúng như lời khẳng định của đứa trẻ: ” Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.”

Dù thế giới có thay đổi ra sao, tình mẹ con vẫn tồn tại mãi theo thời gian, ẩn hiện trong không gian bao la. Với hình thức đối thoại kết hợp với độc thoại và cách sử dụng hình ảnh thiên nhiên mang tính biểu tượng sâu sắc, bài thơ “Mây và Sóng” của Tagore đã tôn vinh tình mẹ con thiêng liêng và bất diệt, trở thành điểm tựa để hướng tới một tương lai tươi sáng, đầy những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Tình cảm mẹ con là một tình cảm thiêng liêng và bất diệt, luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho thi ca. Và đối với Chế Lan Viên quy luật vĩnh cửu của tình mẹ được thể hiện vô cùng ấn tượng:

“Con dù lớn vẫn là con của mẹ

Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con”

Tuy nhiên, không giống như hình ảnh cánh cò trong những lời ru của mẹ, những hình ảnh thiên nhiên mang tính biểu tượng trong bài thơ “Mây và sóng” của Tagore lại ca ngợi tình mẫu tử theo một cách rất riêng, qua lời kể của một đứa trẻ.

Bài thơ mở đầu bằng tiếng gọi “Mẹ ơi” của em bé, sau đó là câu chuyện về cuộc đối thoại giữa em và những người sống trên mây và sóng. Em bé được mây và sóng mời gọi với những lời đề nghị vô cùng hấp dẫn: “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc” và “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nào”.

Tagore đã rất tài tình khi mở ra một thế giới hoàn toàn mới mẻ, khác biệt với thực tại trong mắt của đứa trẻ. Những chuyến phiêu lưu của mây và sóng đến “tận cùng trái đất”, đến “rìa biển cả” – những nơi xa xôi đầy kích thích trí tưởng tượng của em bé. Tagore hiểu rõ tâm lý trẻ thơ, khi để em bé phân vân, đắn đo trước những lời mời hấp dẫn đó.

Chi tiết này làm cho cuộc đối thoại của em bé trở nên chân thực hơn, vì trẻ em nào chẳng thích khám phá và vui chơi? Nhưng điều khiến em quyết định từ chối những lời mời gọi ấy chính là tình yêu với mẹ. Bởi “Mẹ mình đang đợi ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đến được?” và “Buổi chiều mẹ mình luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”.

Với em bé, mẹ quan trọng hơn cả những chuyến phiêu lưu hay cuộc vui chơi. Em đã tự nghĩ ra những trò chơi cho riêng mình, có sự tham gia của cả em và mẹ. Em sẽ là mây, mẹ là trăng, mái nhà là bầu trời xanh thẳm. Em là sóng, mẹ là bến bờ kỳ lạ, “con lăn lăn lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ”.

Tác giả đã khéo léo dựng nên một bức tranh thơ mộng với những hình ảnh như sóng, mây, trăng, gió và bến bờ kỳ lạ. Những hình ảnh này tạo nên một không gian rộng mở, tượng trưng cho trí tưởng tượng phong phú của trẻ thơ.

Bên cạnh đó, bài thơ còn mang một ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Tagore đã sử dụng hình ảnh thiên nhiên và vũ trụ đầy tính biểu tượng để ca ngợi tình mẫu tử. Mây, sóng, trăng và bến bờ kỳ lạ là những hình ảnh tượng trưng cho sự vĩnh hằng. Điều này có nghĩa là ông đã nâng tầm giá trị của tình mẫu tử lên ngang với vũ trụ, biến nó trở thành một tình cảm thiêng liêng, bất diệt.

Niềm hạnh phúc đơn giản ấy là được mẹ ôm ấp, che chở như cái bến bờ kỳ lạ mà con sóng lăn vào. Câu thơ cuối cùng của bài thơ: “Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào” vang lên như một lời khẳng định rằng tình mẹ con hiện diện khắp mọi nơi, không gì có thể chia cắt được.

Với hình thức đối thoại xen lẫn trong lời kể của đứa trẻ và thông qua những hình ảnh thiên nhiên giàu ý nghĩa tượng trưng, bài thơ “Mây và sóng” của Tagore đã ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng và vĩnh cửu một cách đầy sáng tạo và sâu sắc.