Mức phạt tiền thuế chậm nộp? Cách tính và cách hạch toán?

Nộp thuế đúng thời hạn là nghĩa vụ của công dân đối với đất nước. Các nghĩa vụ không được thực hiện đúng thời gian, nộp sau thời gian yêu cầu phải thực hiện nghĩa vụ đối với thuế chậm nộp. Đây là mức phạt được quy định trong hoạt động quản lý nhà nước. Trong quy định liên quan nêu ra cách tính, cách hạch toán. Qua đó các chủ thể có quyền, nghĩa vụ liên quan có thể xác định giá trị nghĩa vụ cần thực hiện của mình.

Căn cứ pháp lý: 

– Luật Quản lý thuế năm 2019;

– Nghị định 126/2020/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế;

– Thông tư 80/2021/TT-BTC.

1. Mức phạt tiền thuế chậm nộp:

Khoản 1 Điều 42 Nghị định số 125/2020/NĐ-CP quy định tiền chậm nộp tiền phạt vi phạm hành chính về thuế như sau:

“Tổ chức, cá nhân chậm nộp tiền phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn thì bị tính tiền chậm nộp tiền phạt theo mức 0,05%/ngày tính trên số tiền phạt chậm nộp.”

Trong đó, xác định số ngày chậm nộp tiền phạt bao gồm cả ngày lễ, ngày nghỉ theo chế độ quy định. Qua đó xác định trách nhiệm phải đảm bảo thực hiệp nộp thuế đúng thời hạn. Khoảng thời gian chậm nộp được tính từ ngày kế tiếp ngày hết thời hạn nộp tiền phạt đến ngày liền kề trước ngày tổ chức, cá nhân nộp tiền phạt vào ngân sách nhà nước. Để từ đó có thể tính toán được các giá trị nghĩa vụ tương ứng.

Phân biệt tiền chậm nộp tiền thuế với tiền phạt chậm nộp thuế

– Tiền chậm nộp tiền thuế:

Được xác định trong trường hợp người nộp thuế chưa thực hiện hết các nghĩa vụ thuế khi quá hạn. Do đó, khoảng thời gian quá hạn được tính vào tiền chậm nộp.

+ Trường hợp áp dụng: Xác định khi người nộp thuế chậm nộp tiền thuế.

+ Mức nộp: 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp.

+ Căn cứ pháp lý: Điều 59 Luật Quản lý thuế 2019.

– Tiền chậm nộp tiền phạt vi phạm hành chính về thuế:

Được xác định đối với các vi phạm hành chính về thuế bị xử phạt. Được thực hiện đối với hoạt động, nghĩa vụ tương ứng của cả cá nhân và tổ chức.

+ Trường hợp áp dụng: Tổ chức, cá nhân chậm nộp tiền phạt vi phạm hành chính về thuế. Khi các thời hạn đóng phạt vi phạm đã kết thúc nhưng người có nghĩa vụ chưa thực hiện hết. Do đó, kéo dài thời gian thực hiện được xác định vào tiền chậm nộp.

+ Mức nộp: 0,05%/ngày tính trên số tiền phạt chậm nộp.

+ Căn cứ pháp lý: Điều 42 Nghị định 125/2020/NĐ-CP.

2. Thời gian tính tiền chậm nộp thuế:

Thời gian tính tiền chậm nộp được tính liên tục kể từ ngày tiếp theo ngày phát sinh tiền chậm nộp quy định tại khoản 1 Điều này đến ngày liền kề trước ngày số tiền nợ thuế, tiền thuế chậm chuyển đã nộp vào ngân sách nhà nước. Tức là xác định từ thời điểm kết thúc thời gian cho phép nộp thuế nhưng không thực hiện được các nghĩa vụ. Ngày phát sinh đối với tiền chậm nộp được tính là ngày đầu tiên, cho đến ngày thực hiện được các nghĩa vụ thuế.

Người nộp thuế tự xác định số tiền chậm và nộp vào ngân sách nhà nước theo quy định. Đây là khoản tiền được xác định trên phần thuế còn chưa thanh toán, tính trên phần trăm thuế chậm nộp theo quy định pháp luật. Qua đó đảm bảo giá trị thực tế phải đóng cho khoảng thời gian chậm nộp là cao hơn nếu đóng đúng hạn.

Trường hợp người nộp thuế có khoản tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa thì thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 60 của Luật Quản lý thuế 2019.

Trường hợp sau 30 ngày kể từ ngày hết thời hạn nộp thuế, người nộp thuế chưa nộp tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt thì cơ quan quản lý thuế thông báo cho người nộp thuế biết số tiền thuế, tiền phạt còn nợ và số ngày chậm nộp. Các thông báo chính thức được thực hiện để người nộp thuế xác định được nghĩa vụ cụ thể của họ. Qua đó cũng đảm bảo nộp các nghĩa vụ thuế còn lại sớm nhất để tránh ảnh hưởng đến các quyền lợi khác.

3. Cách tính tiền nộp chậm:

Tiền chậm nộp thuế được tính theo công thức sau:

– Mức tính tiền chậm nộp:

Theo Khoản 2, Điều 59 Luật quản lý thuế, mức tính tiền chậm nộp và thời gian tính tiền chậm nộp như sau:

+ Mức tính tiền chậm nộp bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp;

Số tiền phạt tiền nộp chậm thuế = Số tiền thuế nộp chậm x Mức tính tiền chậm nộp x Số ngày chậm nộp thuế

Tuy nhiên theo khoản 3 điều 3 Thông tư 130/2016/TT-BTC thì mức tính tiền chậm nộp thuế này sẽ có sự khác biệt tính từ thời điểm 1/7/2016. Qua đó xác định nghĩa vụ cụ thể cho các khoản tiền thuế đã nợ từ rất lâu. Quy định cụ thể như sau:

4. Cách hạch toán tiền phạt chậm nộp thuế:

Tiền chậm nộp thuế được hạch toán vào tài khoản 811 – chi phí khác do đây cũng là một khoản chi của doanh nghiệp. Các quy định được thống nhất trong hoạt động quản lý doanh nghiệp. Để qua đó có thể thực hiện các nghĩa vụ của doanh nghiệp theo quy định, thủ tục nhà nước ban hành.

Theo Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC sửa đổi, bổ sung Điểm 2.36 Khoản 2 Điều 6 Thông tư 78/2014/TT-BTC, tiền chậm nộp thuế là một khoản phạt về vi phạm hành chính. Được xác định trong nghĩa vụ phải thực hiện, căn cứ trên mức tính tiền chậm nộp. Để có thể đảm bảo hiệu quả thực hiện các nghĩa vụ chậm nộp. Cũng như mang đến giá trị thuế phải thực hiện cao hơn so với nộp thuế đúng hạn.

Do đó tiền chậm nộp thuế sẽ không được coi là chi phí được trừ hợp lệ khi xác định thu nhập chịu thuế Thu nhập doanh nghiệp. Kế toán cần loại bỏ chi phí này để tính số thuế TNDN phải nộp chính xác. Phản ánh đúng các giá trị trong nghĩa vụ thực tế trên cơ sở của các báo cáo tài chính và công việc chuyên môn của kế toán.

Ngoài tiền chậm nộp thuế, tiền chậm nộp BHXH cũng được hạch toán vào tài khoản chi phí khác. Các chi phí này được thực hiện trong nhu cầu bắt buộc, không sử dụng với ý nghĩa thu nhập trong doanh nghiệp. Cũng như không tham gia vào tìm kiếm các lợi ích đầu tư, kinh doanh. Đương nhiên sẽ không được coi là chi phí tính thuế TNDN.

Dưới đây là cách hạch toán tiền phạt chậm nộp thuế:

– Phản ánh số tiền phạt nộp chậm, ghi:

+ Nợ TK 811 – Chi phí khác.

+ Có TK 3339 – Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác.

– Khi nộp tiền vào Ngân sách nhà nước, ghi:

+ Nợ TK 3339 – Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác.

+ Có TK 111, 112.

– Lưu ý: Khoản tiền phạt chậm nộp cuối kỳ kết chuyển:

+ Nợ TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh

+ Có TK 811 – Chi phí khác

Trong đó, các quy định pháp luật xác định cách hạch toán, phương thức và tài khoản hạch toán. Kế toán doanh nghiệp cần thực hiện nghiệp vụ để đảm bảo thực hiện đúng, đủ các nghĩa vụ trong hoạt động doanh nghiệp.