Việc xây dựng một nội dung giáo dục phù hợp cho các cấp học là rất khó, cần dựa trên nhiều yếu tố trên thực tế. Vậy nội dung chương trình giáo dục phổ thông mới cấp tiểu học được cập nhật với những nội dung mới như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Nội dung chương trình giáo dục phổ thông mới cấp tiểu học:
Chương trình 2018 bao gồm quy định chương trình tổng thể, quy định chương trình môn học và hoạt động giáo dục của Tiểu học, Trung học cơ sở, Trung học Phổ thông. Trong đó, đối với cấp Tiểu học có một số nội dung cốt lõi sau:
a) Môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc trong chương trình mới.
( gồm 10 môn học và 01 hoạt động)
– Gồm: 1) Tiếng Việt; 2) Toán; 3) Đạo đức; 4) Ngoại ngữ 1 (Lớp 3, 4, 5); 5) Tự nhiên và xã hội (Lớp 1, 2, 3); 6) Lịch sử và Địa lí (Lớp 4, 5); 7) Khoa học (Lớp 4, 5); 8) Tin học và Công nghệ (Lớp 3, 4, 5); 9) Giáo dục thể chất; 10) Nghệ thuật (Âm nhạc và Mĩ Thuật) và Hoạt động trải nghiệm (trong đó có tích hợp nội dung giáo dục của địa phương).
– Nội dung môn học Giáo dục thể chất được thiết kế thành các học phần (mô-đun); nội dung Hoạt động trải nghiệm được thiết kế thành các chủ đề; học sinh được lựa chọn học phần, chủ đề phù hợp với nguyện vọng của bản thân và khả năng tổ chức của nhà trường.
b) Các môn học tự chọn (dạy ở những nơi có đủ điều kiện dạy học và phụ huynh học sinh có nguyện vọng)
Tiếng dân tộc thiểu số (dạy từ lớp 1 đến lớp 5); Ngoại ngữ 1 (dạy ở lớp 1, 2).
c) Nhận xét chung
– So với Chương trình hiện hành, Chương trình 2018 có ít môn học hơn do thực hiện chủ trương tích hợp cao ở các lớp dưới. Tuy nhiên, trong Chương trình 2018 có thêm 2 môn học mới là Ngoại ngữ 1; Tin học và Công nghệ. Đối. Chương trình 2018 là chương trình học 2 buổi/ngày, do đó số tiết học trong một năm học đều tăng lên, cụ thể:
+) Lớp 1, 2 có: 07 môn học và 01 hoạt động bắt buộc, số tiết bình quân trên tuần là 25 (chưa tính môn tự chọn). (Chương trình hiện hành có 10 môn và 23 tiết trên tuần).
+) Lớp 3 có: 08 nôn học và 01 hoạt động bắt buộc, số tiết bình quân trên tuần là 28 tiết (Chương trình hiện hành có 10 môn và 24 tiết trên tuần)
+) Lớp 4, 5 có: 10 môn học và 01 hoạt động bắt buộc, số tiết bình quân trên tuần là 30 tiết. (Chương trình hiện hành có 11 môn, và 26 tiết trên tuần )
IV. LỘ TRÌNH THỜI GIAN THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH GDPT 2018:
– Năm học 2020-2021: Thực hiện chương trình mới đối với lớp 1.
– Năm học 2021-2022: Thực hiện chương trình mới đối với lớp 2 và lớp 6.
– Năm học 2022-2023: Thực hiện chương trình mới đối với lớp 3, lớp 7 và lớp 10.
– Năm học 2023-2024: Thực hiện chương trình mới đối với lớp 4, lớp 8 và lớp 11.
– Năm học 2024-2025: Thực hiện chương trình mới đối với lớp 5, lớp 9 và lớp 12.
* Bắt đầu từ năm học 2020-2021, cùng với các trường Tiểu học trên toàn quốc nói chung, 24 trường Tiểu học của thành phố Phủ Lý nói riêng đã triển khai thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới (Chương trình GDPT 2018) đối với lớp 1 và gặt hái được nhiều thành công.
* Năm học 2021- 2022 là năm học tiếp theo, cấp tiểu học thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới đối với lớp 2.
V. Về sách giáo khoa
Sau khi hoàn thiện quy trình lựa chọn, các trường đã đề xuất Danh mục sách giáo khoa lớp 2, năm học 2021- 2022 theo đúng các văn bản hướng dẫn lên cấp trên. Từ Danh mục sách đề xuất của các cơ sở giáo dục, Hội đồng lựa chọn sách giáo khoa tỉnh Hà Nam đã tiến hành lựa chọn, tổng hợp và trình UBND tỉnh phê duyệt Danh mục sách giáo khoa lớp 2 để sử dụng trong các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh Hà Nam năm học 2021-2022 như sau:
| STT | Môn học | Bộ sách | Nhà xuất bản (NXB) | |
| 1 | Mĩ thuật 2 | Chân trời sáng tạo | NXB Giáo dục Việt Nam | |
| 2 | Âm nhạc 2 | Kết nối tri thức với cuộc sống | ||
| 3 | Tự nhiên xã hội 2 | |||
| 4 | Tiếng Việt 2 | |||
| 5 | Hoạt động trải nghiệm 2 | |||
| 6 | Giáo dục thể chất | Cánh diều | NXB Đại học Sư phạm | |
| 7 | Toán | Cánh diều | ||
| 8 | Đạo đức | Cánh diều | NXB Đại học SP TPHCM | |
| 9 | Tiếng Anh | Phonics Smart | NXB ĐH Quốc gia TP HCM |
Như vậy, các đầu sách trên đã được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt và sẽ chính thức sử dụng trong tổ chức dạy và học tại trường Tiểu học trên địa bàn tỉnh vào năm học 2021-2022. Đề nghị các bậc cha mẹ học sinh trang bị đầy đủ SGK cho con em mình theo đúng danh mục mà nhà trường đã công bố, giúp thầy cô và các em học sinh thực hiện tốt chương trình GDPT 2018.
VI. Về đội ngũ giáo viên:
– Phân công đội ngũ GV dạy lớp 2 năm học 2021-2022 ổn định như năm học trước, đảm bảo tối thiểu 01 giáo viên văn hóa/lớp.
– Đội ngũ GV dạy lớp 2 được tham gia các lớp tập huấn đầy đủ về dạy học theo chương trình mới, theo sách giáo khoa mới.
VII. Về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học:
– Đảm bảo đủ mối lớp/phòng học để học sinh được học 2 buổi/ngày, bàn ghế HS, tủ giá …, đảm bảo mỗi lớp có 1 tivi, …
– Về thiết bị dạy học: Tiến hành rà soát thiết bị dạy học hiện có, đối chiếu với Thông tư số 05/2019/TT-BGDĐT ngày 05/4/2019 về danh mục thiết bị dạy học tối thiểu lớp 1 khi triển khai chương trình GDPT 2018 để có kế hoạch mua bổ sung.
2. Hướng dẫn điều chỉnh chương trình cấp tiểu học:
Công văn là sự cụ thể hoá việc thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ, giải pháp tổ chức dạy học an toàn, bảo đảm chương trình và mục tiêu chất lượng giáo dục, đào tạo, ứng phó với dịch Covid-19. Các nội dung trong văn bản nhằm giúp cơ sở giáo dục chủ động, linh hoạt xây dựng kế hoạch giáo dục nhà trường phù hợp với tình hình dịch bệnh tại địa phương.
Tích hợp một số nội dung thành chủ đề dạy học lớp 1, 2
Đối với lớp 1, lớp 2, Bộ GDĐT hướng dẫn các nhà trường thực hiện nghiên cứu chương trình môn học, các mạch nội dung, kiến thức, chủ đề học tập và nội dung trong sách giáo khoa; từ đó xây dựng các chủ đề dạy học trên cơ sở tích hợp một số nội dung và yêu cầu cần đạt. Cơ sở giáo dục ưu tiên tổ chức dạy học các nội dung hình thành kiến thức mới, các môn học, hoạt động giáo dục bắt buộc. Việc sắp xếp các chủ đề học tập cần thực hiện phù hợp với hình thức tổ chức dạy học trực tuyến hoặc có thể hướng dẫn cho học sinh tự học với sự hỗ trợ của phụ huynh. Thời gian thực hiện chương trình phải bố trí đảm bảo tính khoa học, sư phạm, phù hợp với từng hình thức dạy học và không gây áp lực đối với học sinh; đảm bảo cuối năm học đạt được yêu cầu cần đạt theo quy định của chương trình.
Ở môn Tiếng Việt 1, giáo viên được phép căn cứ vào trình độ học sinh để chủ động phân phối nội dung, thời lượng dạy học sao cho đảm bảo học sinh đạt được các yêu cầu cần đạt của môn học một cách chắn chắn và không để tình trạng học sinh không biết đọc, không biết viết tiếng Việt khi lên lớp 2. Ở một số môn học khác, trong một vài chủ đề học tập, giáo viên phối hợp với phụ huynh học sinh để hướng dẫn các em thực hành yêu cầu cần đạt. Thầy cô cũng được linh hoạt thay đổi kế hoạch dạy học môn học để tổ chức dạy học một số chủ đề tại nhà trường.
Tinh giản mức độ yêu cầu về kiến thức, kĩ năng lớp 3, 4, 5
Căn cứ dựa trên tình hình và lực học của các em học sinh thì đối với lớp 3, lớp 4, lớp 5, Bộ GDĐT hướng dẫn các nhà trường tổ chức rà soát lại nội dung chương trình, sách giáo khoa, mức độ cần đạt của từng khối lớp đối với các môn học bắt buộc để điều chỉnh kế hoạch dạy học phù hợp với tình hình cụ thể tại địa phương, nhất là những địa bàn dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.
Không kiểm tra, đánh giá các nội dung, yêu cầu đã được tinh giản
Trên cơ sở hướng dẫn tại công văn này, Bộ GDĐT yêu cầu các Sở GDĐT chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở giáo dục tổ chức thực hiện, bảo đảm hoàn thành Chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương. Các nhà trường tăng cường hình thức dạy học trực tuyến, dạy học qua truyền hình và các hình thức dạy học khác phù hợp với điều kiện thực tế.
Để có thể điều chỉnh chương trình học thì các cơ sở giáo dục tiểu học chủ động xây dựng và thực hiện hoạt động cũng như là tổ chức thực hiện và điều chỉnh kế hoạch giáo dục nhà trường năm học 2021-2022 đảm bảo khoa học, hiệu quả, phù hợp với điều kiện của nhà trường. Khi tình hình hình dịch bệnh được kiểm soát cần tập trung thời gian dạy học trực tiếp để tổ chức ôn tập, bổ sung các nội dung kiến thức cần thiết cho học sinh trước khi thực hiện dạy học nội dung mới và kiểm tra đánh giá theo quy định.
