Soạn bài Tự đánh giá: Nữ Oa – Cánh diều Ngữ văn lớp 10

1. Soạn bài Tự đánh giá: Nữ Oa – Cánh diều Ngữ văn lớp 10 phần Trắc nghiệm:

1.1. Phần câu hỏi:

1.  Phương án nào sau đây nêu đúng và đủ các sự kiện chính trong đoạn trích Nữ Oa?

A. Nữ Oa tạo ra loài người, Nữ Oa luyện đá vá trời

B. Nữ Oa bênh vực con người, Nữ Oa trừng phạt thần Lửa và thần Nước

C. Nữ Oa yêu thương con người, Nữ Oa tạo ra loài người

D. Nữ Oa luyện đá vá trời, Nữ Oa giúp đỡ loài người.

2. Theo đoạn trích, nhân vật Nữ Oa xuất hiện trong bối cảnh (thời gian, không gian) như thế nào?

A. Trời đất mới sinh, đã có loài người nhưng chưa có cỏ cây, muông thú

B. Trời đất mới sinh, đã có cỏ cây, muông thú mà chưa có loài người

C. Trời đất mới sinh, chỉ có Nữ Oa cùng một số vị thần như thần Lửa, thần Nước

D. Trời đất mới sinh, có cỏ cây, muông thú và các vị thần Lần, thần Nước

3. Đoạn trích Nữ Oa thể hiện nội dung nào dưới đây?

A. Khát vọng giải thích tự nhiên, biết ơn người có công với cộng đồng

B. Khát vọng giải thích lịch sử, tôn vinh người anh hùng

C. Khát vọng giải thích vũ trụ, thương xót con người bé nhỏ

D. Khát vọng chinh phục vũ trụ, biết ơn thần linh và con người

4. Nhân vật Nữ Oa hội tụ những vẻ đẹp gì?

A. Vẻ đẹp sức mạnh và cảm xúc

B. Vẻ đẹp thể chất và ước mơ

C. Vẻ đẹp trí tuệ và tình cảm

D. Vẻ đẹp sức mạnh và trí tuệ

5. Dòng nào dưới đây không đúng với truyện Nữ Oa?

A. Mang yếu tố hoang đường, kì ảo

B. Kết thúc truyện có hậu

C. Nhân vật có khả năng phi thường

D. Truyện được kể theo lời nhân vật

1.2. Phần đáp án:

1	2	3	4	5
A	B	A	D	D

2. Soạn bài Tự đánh giá: Nữ Oa – Cánh diều Ngữ văn lớp 10 phần tự luận:

Câu 6 (trang 42 SGK Ngữ văn lớp 10, Tập 1): Đặc điểm của nhân vật thần thoại được thể hiện qua hình tượng Nữ Oa như thế nào? 

Trả lời: 

Hình tượng Nữ Oa trong thần thoại thể hiện rõ nét những đặc điểm tiêu biểu của nhân vật thần thoại, bao gồm sức mạnh, trí tuệ và lòng nhân ái. Bà được miêu tả là người sáng tạo ra loài người bằng cách dùng đất bùn vàng trộn nước, mô phỏng hình dáng của mình in trên mặt nước để nặn nên con người. Những tạo vật của bà đều xinh xắn, đáng yêu, có sự sống và tràn đầy niềm vui. Bên cạnh đó, Nữ Oa còn thể hiện tình yêu thương sâu sắc dành cho con người. Bà đã dành toàn bộ tâm sức để vá trời, ngăn chặn tai họa, diệt trừ rồng đen hung ác và dạy con người cách đối phó với thiên tai, đặc biệt là nạn lũ lụt. Qua đó, bà được khắc họa như một hình tượng mang tính biểu tượng của sự bảo vệ và tình yêu đối với loài người. 

Câu 7 (trang 42 SGK Ngữ văn lớp 10, Tập 1): Truyện Nữ Oa mang đậm yếu tố hoang đường, kỳ ảo nhưng cũng gửi gắm một thông điệp có ý nghĩa với con người hôm nay. Theo em, thông điệp đó là gì? 

Trả lời: 

Câu chuyện về Nữ Oa, dù mang đậm yếu tố hoang đường và kỳ ảo, vẫn gửi gắm một thông điệp sâu sắc: Thần linh trong truyền thuyết đã dùng tình yêu thương và trí tuệ để sáng tạo ra vũ trụ, loài người và giúp nhân loại vượt qua thiên tai. Tinh thần hy sinh và lòng nhân hậu của Nữ Oa nhắc nhở con người hiện đại về trách nhiệm biết ơn, bảo vệ và trân trọng những giá trị tự nhiên, cũng như những di sản của tổ tiên. Thông điệp này còn gợi mở về tầm quan trọng của sự đoàn kết, ý chí kiên cường trong việc vượt qua những thử thách của cuộc sống. 

Câu 8 (trang 42 SGK Ngữ văn lớp 10, Tập 1): Về phương diện thể loại, đoạn trích Nữ Oa giống đoạn trích nào đã học trong Bài 1? Hãy chỉ ra những điểm giống nhau đó. 

Trả lời: 

Xét về phương diện thể loại, đoạn trích Nữ Oa có điểm tương đồng với đoạn trích Hê-ra-clét đi tìm táo vàng. Cả hai đều thuộc thể loại thần thoại, lấy cảm hứng từ những câu chuyện mang tính hoang đường và kỳ ảo. Trong cả hai tác phẩm, nhân vật chính được xây dựng với trí tuệ vượt trội, sức mạnh phi thường và lòng nhân hậu. Những chi tiết kỳ diệu như việc vá trời hay giao chiến với thần linh, không chỉ làm tăng tính hấp dẫn của câu chuyện mà còn góp phần khắc họa đậm nét công lao và chiến công của các nhân vật. Cả hai đều truyền tải những bài học sâu sắc về ý chí, nghị lực và tình yêu thương con người. 

Câu 9 (trang 42 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Hãy viết đoạn văn (khoảng 8 – 10 dòng) phân tích một chi tiết mà em thấy ấn tượng nhất trong truyện Nữ Oa.

Trả lời: 

Chi tiết để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong truyện Nữ Oa là hình ảnh vị nữ thần nhìn thấy những sinh linh do mình tạo ra đang hoảng loạn vì tai họa và cảm thấy vô cùng thương xót. Điều này khắc họa rõ nét một Nữ Oa với trái tim nhân hậu, tràn đầy tình yêu thương. Trước những thảm họa do thần Lửa và thần Nước gây ra, bà không hề trừng phạt các thần mà tập trung tìm cách khắc phục hậu quả. Hành động luyện đá vá trời, dù đòi hỏi sức lực và sự kiên trì phi thường, thể hiện sự tận tụy và hi sinh của bà để mang lại cuộc sống bình yên cho loài người. Không dừng lại ở đó, Nữ Oa còn tiêu diệt con rồng đen hung ác để ngăn ngừa hiểm họa và hướng dẫn con người cách phòng tránh lũ lụt. Công lao to lớn của bà không chỉ là biểu tượng của lòng yêu thương mà còn thể hiện trách nhiệm và ý chí kiên cường, để lại bài học quý giá cho các thế hệ mai sau.

3. Phân tích một chi tiết mà em thấy ấn tượng nhất trong truyện Nữ Oa:

– Mẫu 1: 

Trong truyện Nữ Oa, có một chi tiết ấn tượng mà tạo được sự động lòng và thấm thía cho động cơ và tình yêu thương của nhân vật Nữ Oa. Đó chính là việc Nữ Oa vá trời để cứu người và khắc phục hậu quả của cuộc chiến giữa thần Lửa là Chúc Dung và thần Nước là Cộng Công. Ban đầu, khi loài người đang sống vui vẻ, một bi kịch đột ngột ập đến khi cuộc chiến giữa hai thần phát sinh. Cuộc chiến này đã gây ra một loạt hậu quả khủng khiếp: bầu trời tây bắc sụp đổ, mặt đất rung chuyển, và lửa bốc cháy khắp nơi, cùng với nước dâng trào cuộn. Sự tàn phá này khiến con người rơi vào tình trạng hoảng loạn và khó khăn. Tuy nhiên, Nữ Oa không lựa chọn trừng phạt hay trách nhiệm kẻ gây ra cuộc chiến. Thay vào đó, bà quyết định ngay lập tức can thiệp để sửa chữa bầu trời bị hủy hoại. Nữ Oa lựa chọn những hòn đá ngũ sắc từ các sông suối và biến chúng thành một chất lỏng đặc như keo. Bằng cách tài hoa của mình, bà đã kín đáo và tỉ mỉ luyện loại keo này và đặt nó vào các lỗ thủng trên bầu trời để vá lại. Công việc này là một sự kỳ diệu, đòi hỏi sự tập trung và khả năng siêng năng, nhưng quan trọng hơn, nó thể hiện tình yêu thương của Nữ Oa đối với con người và mong muốn đem lại hòa bình và ổn định cho họ. Thông qua chi tiết này, truyện Nữ Oa truyền tải một thông điệp về tình yêu thương, lòng nhân ái, và sự hy sinh để giúp đỡ và bảo vệ con người khỏi tai họa. Nó cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc gìn giữ và khắc phục môi trường tự nhiên để bảo vệ cuộc sống trên trái đất.

– Mẫu 2:

Trong truyện “Nữ Oa,” có một chi tiết tạo ấn tượng sâu sắc về việc Nữ Oa tạo ra loài người, và đây là điểm mà em rất thích. Chi tiết này đầy tượng trưng và thể hiện vẻ đẹp, sức mạnh, và trí tuệ của Nữ Oa. Nữ Oa đã tạo ra con người bằng cách lấy đất bùn màu vàng từ bên bờ đầm, sau đó trộn đất này với nước, tạo thành một hỗn hợp nhuyễn, và sử dụng trí tưởng tượng của bà để tạo ra một hình dáng tương tự mình. Sau khi tạo xong, bà đặt hình dáng này xuống đất, và kì diệu xảy ra khi đối tượng đất bùn này tự nảy lên với sự sống, cất tiếng nói trong trẻo, nhảy múa, và vui đùa. Công việc này của Nữ Oa có tính kỳ diệu và công phu đặc biệt, nhưng điều quan trọng nhất là nó thể hiện tình yêu thương sâu sắc và trí tuệ của Nữ Oa đối với con người. Với chi tiết này, chúng ta thấy được rằng hình tượng Nữ Oa không chỉ mang trong mình vẻ đẹp và sức mạnh của một thần thoại, mà còn là biểu tượng của tình yêu thương và sự sáng tạo. Bà đã sử dụng tình yêu thương và trí tuệ của mình để tạo ra cuộc sống trên trái đất và cho thấy vai trò quan trọng của nguồn gốc và tình yêu của thần đối với con người.