Soạn bài Thầy bói xem voi (Cánh diều Ngữ văn 7 trang 17)

1. Nội dung bài Thầy nói xem voi: 

Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện gẫu với nhau. Thầy nào cũng phàn nàn không biết hình thù con voi nó như thế nào. Chợt nghe người ta nói có voi đi qua, năm thầy chung nhau tiền biếu người quản voi, xin cho voi dừng lại để cùng xem.

Thầy thì sờ voi, thầy thì sờ ngà, thầy thì sờ tai, thầy thì sờ chân, thầy thì sờ đuôi.

Đoạn, năm thầy ngồi bàn tán với nhau

Thầy sờ vòi bảo:

– Tưởng con voi nó thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.

Thầy sờ ngà bảo:

– Không phải! Nó chần chẫn như cái đòn càn.

Thầy sờ tai bảo:

– Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.

Thầy sờ chân cãi:

– Ai bảo! Nó sừng sững như cái cột đình.

Thầy sờ đuôi lại nói:

– Các thầy nói không đúng cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.

Năm thầy, thầy nào cũng cho là mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau tọac đầu, chảy máu.

2. Bố cục bài Thầy bói mù xem voi: 

Bố cục bài Thầy bói mù xem voi gồm 3 phần:

– Phần 1 (từ đầu đến “thầy thì sờ đuôi”): Hoàn cảnh xem voi của các thầy bói mù Trong phần đầu tiên của bài viết, chúng ta sẽ tìm hiểu về hoàn cảnh mà các thầy bói mù tiếp xúc với voi. Chúng ta sẽ khám phá những tình huống và môi trường mà họ phải đối mặt khi xem voi.

– Phần 2 (tiếp đó đến “như cái chổi sể cùn”): Các thầy bói xem voi, phán về voi và những tình huống đặc biệt liên quan đến voi Trong phần thứ hai, chúng ta sẽ đi sâu vào việc các thầy bói xem voi và phán về chúng. Chúng ta sẽ khám phá những tình huống đặc biệt liên quan đến voi mà các thầy bói đã gặp phải và cách họ đã đưa ra những nhận định và dự đoán về chúng.

– Phần 3 (còn lại): Kết quả của việc xem voi và những bài học rút ra được. Phần cuối cùng của bài viết sẽ tập trung vào kết quả của việc xem voi và những bài học quan trọng mà chúng ta có thể rút ra từ đó.

3. Để tìm hiểu con voi, mỗi ông thầy bói đã làm gì?

A. Sờ toàn bộ con voi

B. Tìm hiểu hoạt động của con voi

C. Sờ vào một bộ phận của con voi

D. Góp tiền biếu và hỏi người quản voi

Trả lời: Đáp án C. Sờ vào một bộ phận của con voi

4. Vì sao năm ông thầy bói nói sai về con voi?

A. Chỉ vì con voi quá to, không thể sờ hết 

B. Chỉ sờ bằng tay, không cần suy luận 

C. Chỉ tập trung tranh cãi, không nhường nhịn nhau

D. Chỉ lấy cái bộ phận, đơn lẻ để suy ra cái tổng thể 

Trả lời: Đáp án D. Chỉ lấy cái bộ phận, đơn lẻ để suy ra cái tổng thể

5. Theo em, qua việc “xem voi” của các thầy bói, tác giả dân gian muốn nhắn nhủ điều gì?

A. Không nên nhìn nhận sự vật, sự việc một cách phiến diện, chủ quan 

B. Để tìm hiểu đúng sự vật, sự việc, không nên tranh cãi nhau 

C. Để tìm hiểu đúng sự vật, sự việc, không nên nghe người khác

D. Cần tự tin, chỉ dựa vào ý kiến của mình để tìm hiểu sự vật, sự việc 

Trả lời: Đáp án A. Không nên nhìn nhận sự vật, sự việc một cách phiến diện, chủ quan 

6. Viết một đoạn văn kể lại một chi tiết mà em thích nhất trong truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi: 

Truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi là một trong những truyện dân gian rất thú vị. Tác giả đã sử dụng các chi tiết đặc sắc để truyền đạt những bài học quan trọng đến con người. Trong truyện, có một chi tiết cuối cùng mà em rất thích. Đó là khi tất cả các thầy đều cho rằng mình đúng và không ai chịu nghe ai, kết quả là một cuộc đánh nhau dữ dội, khiến ai cũng chảy máu. Em thích chi tiết này vì nó cho thấy sự hạn chế và cứng nhắc của những người thầy, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Nó cũng gợi lên tiếng cười châm chọc, chỉ trích những người có quan điểm hẹp hòi và cứng nhắc.

Trong truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi, câu chuyện được kể bằng cách sử dụng các nhân vật động vật để truyền tải những thông điệp sâu sắc. Tác giả đã sử dụng trí tưởng tượng và lời kể hài hước để thu hút sự chú ý của độc giả. Ngoài chi tiết cuối cùng mà em đã đề cập, trong truyện còn có nhiều tình huống khác mà em cảm thấy thú vị. Ví dụ, khi các thầy bói trong truyện đều có quan điểm riêng và không ai chịu nghe ai, điều đó đã dẫn đến những xung đột và cuộc tranh cãi không cần thiết. Phần này cho thấy tầm quan trọng của việc lắng nghe và thấu hiểu nhau trong giao tiếp. Truyện cũng nhắn nhủ rằng việc tin tưởng vào suy nghĩ của mình mà không lắng nghe ý kiến khác có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn.

Nhờ vào sự sáng tạo và sắc sảo trong việc sử dụng ngôn ngữ, truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi đã trở thành một tác phẩm hấp dẫn và ý nghĩa. Nó không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về con người và tình huống trong cuộc sống mà còn để lại những suy nghĩ và cảm nhận sâu sắc. Truyện ngụ ngôn này là một minh chứng cho sức mạnh của câu chuyện và cách nó có thể thay đổi và truyền cảm hứng cho mọi người.

7. Câu hỏi trắc nghiệm vận dụng liên quan: 

Câu 1: Truyện Thầy bói xem bói khuyên chúng ta bài học gì?

A. Phải nhìn nhận sự việc ở phương diện tổng thể, chứ không nên lấy cái bộ phận, đơn lẻ thay cho toàn thể.

B. Phải biết lắng nghe ý kiến của người khác, không nên bảo thủ cá nhân.

C. Mọi sự việc cần suy nghĩ kĩ càng, không nên vội vàng, phiến diện.

D. Tất cả đều đúng.

Đáp án: D

Câu 2: Trong dân gian, thầy bói là những người

A. Chuyên đi ăn xin

B. Chuyên làm nghề bốc thuốc đông y

C. Chuyên đoán việc lành dữ cho mọi người.

D. Chuyên viết thư pháp trên phố.

Đáp án: C

Câu 3: Tình huống nào sau đây ứng với thành ngữ “Thầy bói xem voi”?

A. Một lần bạn An không soạn bài, lớp trưởng cho rằng bạn ấy học yếu.

B. Một lần không vâng lời, con bị mẹ mắng.

C. Bạn hát không hay, cô giáo nói rằng bạn ấy không có năng khiếu ca hát.

D. Một bạn đi học muộn, cô giáo yêu cầu viết bản kiểm điểm

Đáp án: A

Câu 4: Câu: “Thầy nào cũng phàn nàn không biết hình thù con voi thế nào” chỉ điều gì?

A. Từ trước đến giờ các thầy bói chưa xem bói cho voi.

B. Các thầy bói đều có chung khuyết tật là bị mù.

C. Từ trước đến giờ các thầy chưa nhìn thấy voi.

D. Các thầy cho rằng voi là con vật chỉ có trong tưởng tượng.

Đáp án: B

Câu 5: Nguyên nhân sâu xa của việc tranh cãi của năm ông thầy bói?

A. Do các thầy không có chung ý kiến

B. Do xem xét phiến diện, qua loa, chủ quan sự vật

C. Do không hiểu biết, không chịu lắng nghe ý kiến của người mọi người xung quanh

D. Do các thầy không nhìn thấy

Đáp án: C

Câu 6: Trong truyện, năm ông thầy bói đã sờ vào những bộ phận nào của con voi?

A. Vòi, ngà, tai, chân, đuôi.

B. Vòi, ngà, tai, chân, lưng,

C. Vòi, ngà, mắt, chân, lưng.

D. Tai, mắt, lưng, chân, đuôi.

Đáp án: A

Câu 7: Trong truyện, năm ông thầy bói đã sờ vào con voi thật nhưng không thầy nào nói đúng về con vật này. Sai lầm của họ là ở chỗ nào?

A. Xem xét các bộ phận của voi một cách hời hợt.

B. Không xem xét voi bằng mắt mà bằng tay.

C. Không xem xét voi một cách toàn diện mà chỉ dựa vào từng bộ phận để đưa ra nhận xét.

D. Xem xét một cách quá kĩ lưỡng từng bộ phận của voi.

Đáp án: C

Câu 8: Nguyên nhân nào dẫn tới cả năm thầy bói xô xát, đánh nhau?

A. Do các thầy đều chỉ sờ một bộ phận nhưng đánh giá chủ quan

B. Do các thầy đều cho rằng mình đúng

C. Do các thầy không chịu lắng nghe ý kiến của nhau

D. Tất cả đều đúng

Đáp án: 

Câu 9: Truyện Thầy bói xem voi khuyên chúng ta điều gì?

A. Luôn học hỏi để nâng cao hiểu biết của bản thân, nhằm tránh rơi vào tình trạng thầy bói xem voi.

B. Muốn hiểu biết sự vật, sự việc nào đó một cách chính xác cần xem xét chúng một cách toàn diện.

C. Không nên có tính ganh ghét lẫn nhau.

D. Không nên dùng lời của những thầy bói để xem xét, đánh giá sự vật.

Đáp án: B

Câu 10: Truyện Thầy bói xem voi phê phán điều gì?

A. Phê phán những việc làm vô bổ, không mang lại lợi ích cho bản thân cũng như người khác.

B. Phê phán thái độ khinh thường người khác.

c. Phê phán thái độ cầu toàn, không dám đấu tranh chống cái xấu, cái tiêu cực.

D. Phê phán những nhận xét, đánh giá không có cơ sở hoặc chưa có chứng cứ một cách xác đáng, nhìn nhận sự vật một cách phiến diện.

Đáp án: D