Văn bản "Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?" nhấn mạnh vai trò quan trọng của động vật đối với con người cũng như Trái Đất. Bên cạnh đó, tác giả còn nêu ra hiện trạng hành động sai trái của động vật cùng lời nhắn nhủ con người phải đặt mình vào vị trí của động vật và bảo vệ chúng. Bài viết dưới đây cung cấp cho độc giả bài soạn văn bản "Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?"
Mục lục bài viết
1. Chuẩn bị:
Trả lời câu 1 (trang 48 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Nhan đề thường cho biết nội dung đề tài của bài viết.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ và chú ý nội dung nhan đề biểu thị.
Lời giải chi tiết:
Nhan đề chính là nội dung: Đặt ra câu hỏi Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? và đi lí giải câu hỏi đó.
Trả lời câu 2 (trang 48 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Ở văn bản này, người viết định bảo vệ hay phản đối điều gì? Để bảo vệ hay phản đối ý kiến đó, người viết đã nêu lên những lí lẽ và bằng chứng nào?
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản, chú ý các bằng chứng xác thực tác giả đưa ra.
Lời giải chi tiết:
– Ở văn bản trên, người ta đưa ra các biện pháp để bảo tồn những loài động vật.
– Nhằm bảo tồn, người viết đã nêu lên các lý lẽ và dẫn chứng:
+ Các loài động vật nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ.
=> Dẫn chứng: đứng xem lũ kiến đang tha thức ăn làm tổ, cột chỉ vào đôi chân thành con diều thả đùa.
+ Động vật gắn với đời sống con người.
=> Dẫn chứng: tiếng gáy báo thức, chim kêu trên đồng, lũ trâu cày ruộng gắn bó với người nông dân lao động thôn quê hay trong công viên có khá nhiều loài động vật là nơi trẻ nhỏ tìm về.
+ Động vật có vai trò to lớn đối với cuộc sống, môi trường sinh tồn của con người.
=> Dẫn chứng: Các loài động vật thường có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến con người.
Trả lời câu 3 (trang 48 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Vấn đề bài viết nêu lên có liên quan gì đến cuộc sống hiện nay và với bản thân?
Phương pháp giải:
Từ nội dung văn bản, em đối chiếu với các vấn đề hiện nay về môi trường và đa dạng sinh vật để trả lời.
Lời giải chi tiết:
Vấn đề mà bài viết đang đề cập đến là vô cùng quan trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hiện tại của chúng ta cũng như tương lai của bản thân em. Chúng ta đang đối diện với nguy cơ thực sự khi môi trường sống của chúng ta đang gặp nguy hiểm và sự đa dạng của các loài cũng đang đứng trước thách thức nghiêm trọng trong việc duy trì môi trường sống.
Để giải quyết vấn đề này, chúng ta cần phải thực hiện những hành động cụ thể và thiết thực. Đầu tiên, việc trồng cây xanh là một biện pháp cơ bản nhưng vô cùng hiệu quả để bảo vệ môi trường. Ngoài ra, việc kêu gọi sự bảo vệ cho môi trường sống của động vật cũng đóng vai trò quan trọng. Cuối cùng, việc không sử dụng các sản phẩm từ những loài động vật quý hiếm cũng là một cách quan trọng để bảo vệ môi trường và duy trì sự cân bằng tự nhiên.
Trả lời câu 4 (trang 48 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Đọc trước văn bản Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? Liên hệ với những hiểu biết của em để đọc hiểu và tìm ra những thông tin liên quan tới bài viết này.
Phương pháp giải:
Đọc trước văn bản trong SGK và tìm kiếm thêm thông tin liên quan đến đa dạng sinh vật trên Internet.
Lời giải chi tiết:
Hiện nay, trên hành tinh của chúng ta, có khoảng 15 triệu loài sinh vật khác nhau đang tồn tại. Việc bảo vệ động vật đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều tiết và đánh giá chất lượng của môi trường.
Ví dụ cụ thể là sự sụt giảm đáng lo ngại về số lượng chim ưng và đại bàng vào giữa thế kỷ 20. Đây thực sự là một lời cảnh báo mạnh mẽ về mức độ nguy hiểm của thuốc trừ sâu DDT – một loại hoá chất được sử dụng rộng rãi và thường tích tụ trong cơ thể của động vật. Điều này không chỉ làm suy yếu khả năng sinh sản mà còn ảnh hưởng đến quá trình ấp trứng của loài động vật này. Trường hợp này cũng nêu lên một lời cảnh báo nghiêm trọng đối với con người về tác động biến đổi khí hậu cũng như chất gây ô nhiễm môi trường.
2. Đọc hiểu:
Trả lời câu 1 (trang 49 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Ý chính của phần 1 là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần (1) và đưa ra ý chính.
Lời giải chi tiết:
Ý chính của phần 1 là: Động vật rất gần gũi và quen thuộc, nó gắn bó với con người, gắn với những kí ức tuổi thơ của mỗi người trong cuộc sống.
Trả lời câu 2 (trang 49 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Câu nào trong phần 3 cho thấy con người liên quan đến động vật?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần (3) và tìm câu văn chỉ sự liên quan giữa con người với động vật.
Lời giải chi tiết:
Câu trong phần 3 cho biết con người liên hệ với động vật: Mỗi loài động vật điều có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến con người, nếu mất đi bất cứ một loài nào cũng sẽ tạo ra một vết khuyết trong hệ sinh thái là nơi sinh tồn của con người.
Trả lời câu 3 (trang 49 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Tranh minh họa gợi cho em suy nghĩ gì?
Phương pháp giải:
Quan sát bức tranh và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Tranh minh hoạ gợi cho em liên tưởng đó là con người và thiên nhiên nếu hài hoà với nhau thì cuộc sống con người sẽ trở nên phong phú, đầy sắc màu và đẹp đẽ biết bao.
Trả lời câu 4 (trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2) EM SỬA RỒI
“Môi trường sinh tồn” là gì?
Phương pháp giải:
Các em có thể tra cứu từ ngữ trên internet để giải thích.
Lời giải chi tiết:
Môi trường sinh tồn là một hệ sinh thái bao gồm các sinh vật, yếu tố vật lí, con người cùng nhau sinh sống và tồn tại.
Trả lời câu 5 (trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Phần 4 nói về thực trạng nào đáng báo động?
Phương pháp giải:
Các em đọc kĩ phần 4.
Lời giải chi tiết:
Phần 4 nói đến hiện trạng đáng lo ngại hơn là các loài sinh vật đang ngày càng mất đi bản sắc, môi trường sinh sống của chúng bị thu hẹp khiến nhiều loài bị giết hại, diệt chủng.
Trả lời câu 6 (trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Ý chính của phần 5 là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần (5) và rút ra ý chính.
Lời giải chi tiết:
Trong phần (5), tác giả bài viết đã thiết tha kêu gọi mọi người có những hành động cụ thể nhằm bảo vệ những con vật cũng như bảo vệ tài nguyên sinh vật và bảo vệ hạnh phúc của mỗi chúng ta.
3. Câu hỏi cuối bài:
Trả lời câu 1 (trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Tìm hiểu nghĩa của các từ ngữ in đậm trong các dòng sau:
a) “Qua nghiên cứu, khỉ và vượn có cùng tổ tiên với con người,…”
b) “Mỗi loài động vật đều có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp đối với con người”
c) “Mỗi loài động vật tồn tại… là kết quả của tạo hoá trong hàng tỉ năm…”
d) “…không ít loài đã hoặc đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng hoàn toàn”
Phương pháp giải:
Nhớ lại kiến thức về từ hán việt, đặt các từ trong những câu cụ thể để giải thích.
Lời giải chi tiết:
a. Tổ tiên: là người thuộc thế hệ đầu của một dòng họ.
b.
– Trực tiếp: có quan hệ thẳng với đối tượng giao tiếp, không thông qua khâu trung gian.
– Gián tiếp: không có quan hệ thẳng với đối tượng tương tác mà chỉ thông qua khâu trung gian.
c. tạo hoá: đấng tạo ra muôn loài với mọi hình thức vận động, biến đổi, theo quan điểm duy tâm.
d. tuyệt chủng: là một hiện tượng diễn ra trong tự nhiên khi một loài hoặc một quần thể biến mất vĩnh viễn trên trái đất.
Trả lời câu 2 (trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2): Theo tác giả, tại sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? Dẫn ra một lí lẽ có trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất. EM ĐÃ SỬA
Phương pháp giải:
Đọc văn bản, theo dõi thêm câu 2 phần Chuẩn bị và rút ra những lí lẽ cho luận điểm trên.
Lời giải chi tiết:
Chúng ta cần đối xử với động vật một cách thân thiện bởi:
Những loài động vật nuôi dưỡng tâm hồn thơ ấu.
=> Minh chứng: đứng nhìn lũ kiến hành quân tha mồi về tổ, buộc chỉ vào chân cánh cam làm cánh diều thả chơi.
Động vật gắn liền với cuộc sống con người.
=> Minh chứng: Tiếng gà gáy thức dậy, tiếng hót líu lo trên cây, hoặc cảnh cày cấy của bầy trâu gắn bó với công việc nông nghiệp của người dân nông thôn. Cũng như công viên, nơi mà trẻ em thường thích đến, với nhiều loài động vật khác nhau.
Động vật đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái và môi trường sống của con người.
=> Minh chứng: Mỗi loài động vật đều tương tác trực tiếp hoặc gián tiếp với cuộc sống của chúng ta.
Trả lời câu 3 (trang 50 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Tác giả đã thể hiện thái độ như thế nào trước việc con người đối xử không thân thiện với động vật? Thái độ ấy thể hiện rõ nhất ở câu văn nào trong văn bản?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ các câu văn thể hiện thái độ của tác giả ở phần (4) và phần (5)
Lời giải chi tiết:
– Tác giả đã thể hiện thái độ bất bình trước việc con người đối xử không thân thiện với động vật.
– Thái độ ấy thể hiện rõ nhất ở câu văn trong văn bản như: Môi trường sống của động vật bị con người chiếm lĩnh, phá hoại, không ít loài đã hoặc đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng hoàn toàn.
Trả lời câu 4 (trang 51 SGK Ngữ văn 6 tập 2)
Hãy tìm trong văn bản một ví dụ, trong đó, người viết nêu lên lí lẽ và dẫn ra các bằng chứng làm sáng tỏ lí lẽ ấy
| Lí lẽ | Bằng chứng |
| Vì vậy, khó mà tưởng tượng được rằng nếu không có động vật thì cuộc sống của con người sẽ ra sao | Buổi sáng tinh mơ, gà trống gáy vang ò ó o gọi xóm làng thức dậy, lũ chim chích vui trên cành cây, đàn bò chậm rãi ra đồng làm việc. Người nông dân ra bờ sông cất vó, được mẻ tôm, mẻ cá nào được đem về chế biến thành những món ăn thanh đạm của thôn quê |
Phương pháp giải:
Em kẻ lại bảng trên và tìm các lí lẽ, bằng chứng tương tự.
Lời giải chi tiết:
| Lí lẽ | Bằng chứng |
| Vì vậy, khó mà tưởng tượng được rằng nếu không có động vật thì cuộc sống của con người sẽ ra sao? | – Buổi sáng tinh mơ, gà trống gáy vang ò ó o gọi xóm làng thức dậy, lũ chim chích vui trên cành cây, đàn bò chậm rãi ra đồng làm việc – Người nông dân ra bờ sông cất vó, được mẻ tôm, mẻ cá nào được đem về chế biến thành những món ăn thanh đạm của thôn quê |
| Những loài động vật nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ | Đứng nhìn lũ kiến hành quân tha mồi về tổ, buộc chỉ vào chân cánh cam làm cánh diều thả chơi |
| Loài người kì thực cũng chỉ là một loài đặc biệt trong thế giới động vật mà thôi | – Nhìn cảnh khỉ mẹ cho con bú, bóc chuối bằng những ngón tay khéo léo, chúng ta không khỏi ngạc nhiên tự hỏi: Sao chúng có thể giống con người đến vậy. – Qua nghiên cứu, khỉ và vượn có cùng tổ tiên với con người |
Trả lời câu 5 (trang 51 SGK Ngữ văn 6 tập 1) EM SỬA RỒI
Văn bản trên giúp em hiểu biết thêm gì về động vật? Tìm thêm các lí lẽ hoặc bằng chứng khác để làm sáng rõ sự cần thiết phải thân thiện với động vật?
Phương pháp giải:
Đưa ra suy nghĩ của bản thân sau khi học văn bản.
Lời giải chi tiết:
Văn bản trên giúp em tìm thấy sự gắn kết mật thiết giữa động vật và con người, mặt khác, động vật mang tới sự đa dạng và tươi đẹp cho đời sống của chúng ta. Điều quan trọng là làm sao con người sống hoà hợp với những loài động vật và đề ra các hành động bảo vệ chúng.
Có nhiều lí lẽ để làm rõ sự cần thiết phải sống hòa thuận với động vật. Động vật không chỉ đóng vai trò quan trọng trong tự nhiên mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến cuộc sống con người, từ việc cung cấp nguyên liệu như thực phẩm (như rươi, ốc, mực, tôm, cá, ếch, rắn, gà, lợn, bò,…), lông (như thỏ, cừu, dê, vịt,…), da (như tuần lộc, hổ, trâu,…) cho đến việc hỗ trợ trong nghiên cứu khoa học (như ếch, chuột bạch,…) và sản xuất thuốc (như thỏ, chuột bạch,…), hay thậm chí hỗ trợ lao động (như trâu, bò, voi,…) và mang lại giải trí (như cá voi, hải cẩu, voi, hổ, vẹt, sáo,…). Tuy nhiên, động vật cũng có thể mang lại hại lớn cho con người như việc truyền bệnh (như trùng sốt rét, ruồi, muỗi, chuột,…).
Vì các lý do nghiêm trọng trên, mỗi một cá nhân chúng ta cần phải nỗ lực bảo tồn động vật và giữ gìn sự sống.
4. Bố cục và nội dung chính tác phẩm Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?
4.1. Bố cục:
– Xuất xứ: 2016, In trong Bách khoa tri thức tuổi trẻ; 10 vạn câu hỏi vì sao – Động vật
– Phương thức biểu cảm: Nghị luận.
* Bố cục: 3 phần
– Phần 1: Từ đầu…”là môi trường sinh tồn của con người”: Vai trò của động vật trong cuộc sống của con người
– Phần 2: Tiếp…”không nương tay”: Thực trạng cuộc sống của động vật trong những năm gần đây.
– Phần 3: còn lại: Bài học nhận thức của con người
4.2. Giá trị nội dung, nghệ thuật:
– Nội dung: Vì sao chúng ta phải đối xử tốt với động vật? nhấn mạnh tầm quan trọng của động vật với con người cũng như Trái Đất. Bên cạnh đó, tác giả cũng nêu rõ những hành vi sai trái của động vật và lời nhắn gửi con người phải đặt mình vào địa vị của động vật và bảo vệ chúng.
– Nghệ thuật: Lập luận sắc bén với các lý lẽ, dẫn chứng xác đáng.
