Cảm nhận khổ 4 và 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải

1. Dàn ý cảm nhận khổ 4 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ:

1.1. Mở bài:

Giới thiệu về Thanh Hải và khổ thơ 4, 5 của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ

1.2. Thân bài:

a. Khổ 4:

– Điệp ngữ “ta làm” nhấn mạnh sự chủ động của chủ thể đồng thời thể hiện khát khao, bản lĩnh cống hiến cho đời.

– Lời chúc giản dị: “chim hót”; “Cành hoa” quý giá biết bao:

Như chú chim nhỏ tự do bay lượn trên bầu trời yên bình, mang đến âm sắc rộn ràng cho cuộc sống.

Là nhành hoa nhỏ tỏa hương thơm tô điểm thêm cho vẻ đẹp của đất nước.

Là một nốt “trầm” góp vào bản giao hưởng chung của cuộc đời và đất nước.

→ Khát vọng mạnh mẽ và cao cả của nhà thơ, khát vọng được hoà mùa xuân nhỏ của mình để góp vào mùa xuân lớn của đất nước.

b. Khổ 5:

Mỗi cuộc đời là mỗi mùa xuân, nhà thơ cũng muốn dâng hiến mùa xuân của mình, góp mùa xuân ấy vào mùa xuân rộng lớn.
Tuy nhỏ nhưng là duy nhất vì ai cũng có tuổi trẻ của riêng mình

Tác giả chọn cho mình cách cống hiến âm thầm “lặng lẽ cho đời”, chỉ âm thầm nhưng sẽ làm đẹp cho đời -> sự hy sinh thầm lặng đáng khâm phục

Điệp ngữ “dù là” được đặt ở đầu hai câu thơ như một lời hứa, một lời khẳng định, một lời hứa son sắt sẽ luôn trao đi, dù là già hay trẻ.

1.3. Kết bài:

Đánh giá lại giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của khổ 4 và khổ 5 của bài thơ Mùa xuân nho nhỏ

2. Cảm nhận khổ 4 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ hay nhất:

Thanh Hải là nhà thơ đã cống hiến cả cuộc đời mình cho cách mạng. Ông trưởng thành trong hai cuộc kháng chiến chống Mỹ và chống Pháp. Nhà thơ xứ Huế luôn lạc quan, yêu đời và giữ trong mình tinh thần cống hiến, đóng góp cho công cuộc bảo vệ và xây dựng đất nước. Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” là bài thơ tiêu biểu nhất của ông, là tiếng nói của trái tim nhà thơ trong những ngày cuối đời trên giường bệnh, khao khát được hòa mình vào công cuộc xây dựng cuộc sống mới cho cả nước sau ngày thống nhất. Khổ 4, 5 thể hiện rõ tinh thần đó của tác giả.

Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa.
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.

Đất nước đang bước sang trang sử mới hào hứng, vui tươi. Không khí xuân tràn ngập: mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân của đất nước. Tuy nhiên, công cuộc đổi mới đó vẫn cần sự đồng lòng, chung sức của cả dân tộc. Vì vậy, nhà thơ khao khát được cống hiến, được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước. Có vẻ như đất nước của chúng ta đẹp hơn thế. Quãng thời gian đau khổ, chìm trong lầm than, đói nghèo, giày vò dưới chân quân thù đã lùi vào dĩ vãng.

Đất nước luôn phát triển và lớn mạnh từng ngày. Hành trình đi tới tương lai của đất nước chưa dừng lại, đi lên là minh chứng cho ý chí và quyết tâm của dân tộc Việt Nam. Niềm vui, niềm tự hào và trách nhiệm, nhà thơ muốn trở thành một phần của vẻ đẹp ấy.

Điều mà tâm hồn nhà thơ hướng đến là khát khao được hòa nhập vào cuộc sống của đất nước, được đóng góp tốt đẹp – dù nhỏ bé – cho cuộc sống chung, cho đất nước. Tư tưởng ấy được thể hiện chân thành bằng những hình ảnh đẹp, tự nhiên và giản dị.

Đẹp và tự nhiên vì nhà thơ đã dùng những hình ảnh đẹp của thiên nhiên để nói lên ước nguyện của mình. Một con chim hót, một nhành hoa là những hình ảnh đẹp của thiên nhiên. Nốt trầm trong dàn đồng ca là âm thanh mà mọi người đều thích nghe.

Khát vọng của tác giả tuy ẩn chứa sự khiêm tốn qua hình ảnh nhỏ bé, lặng lẽ nhưng thể hiện tiếng nói hào hiệp, thể hiện một lẽ sống cao cả: cống hiến cho đất nước dù là nhỏ bé. 

Hãy để mỗi người là một mùa xuân nhỏ để làm nên mùa xuân vĩnh cửu của đất nước. Trong một xã hội tốt, mỗi con người phải tốt. Đây là tâm tư, nguyện vọng của nhà thơ trước khi ra đi mãi mãi.

Lẽ sống của Thanh Hải còn được thể hiện qua những vần thơ sâu sắc:

Một mùa xuân nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.

Cách dùng từ của nhà thơ Thanh Hải rất chính xác, tinh tế và gợi cảm. Hãy làm một bông hoa, một con chim, cất một nốt trầm và làm một mùa xuân nho nhỏ để âm thầm dâng hiến cho đời.

“Mùa xuân nho nhỏ” là hình ảnh ẩn dụ sáng tạo, thể hiện lẽ sống đáng yêu, khát vọng sống cao đẹp. Mỗi người hãy làm nên một mùa xuân, hãy đem tất cả những gì tốt đẹp, tinh túy nhất dù nhỏ nhoi góp phần làm đẹp thêm mùa xuân đất nước.

Cặp từ “nhỏ bé” và “lặng lẽ” thể hiện thái độ chân thành, khiêm tốn, lấy nghĩa tình làm chuẩn mực cho một lẽ sống cao thượng, sống để cống hiến, đem tài năng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. 

Là một trong những nghệ sĩ có lòng yêu nước trào dâng, giọng hát của Thanh Hải tràn đầy khát vọng được cống hiến, hòa mình vào công cuộc xây dựng và đổi mới đất nước. Bốn khổ thơ và năm khổ của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” đã khắc họa chân thực tình cảm ấy của nhà thơ, giản dị, bình dị nhưng cũng vô cùng mạnh mẽ.

Tuổi trẻ tràn đầy năng lượng và khát khao thực hiện những hoài bão lớn. Tuổi trẻ muốn cống hiến, đóng góp vào công cuộc xây dựng chung của đất nước. Cảm nhận khổ thơ 4 5 của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”, ta không chỉ ấn tượng về tinh thần trách nhiệm và ý thức đời đời cháy bỏng trong lòng nhà thơ mà còn là bài học sâu sắc cho tuổi trẻ hôm nay. Chúng ta phải luôn học tập, rèn luyện, cống hiến vì sự nghiệp chung để không lãng phí tuổi trẻ, cũng bởi “sống là cho đâu chỉ nhận cho riêng mình”.

3. Cảm nhận khổ 4 5 bài thơ Mùa xuân nho nhỏ ấn tượng nhất:

Thanh Hải là một nhà thơ xứ Huế. Mảnh đất hữu tình với dòng sông Hương thơ mộng và núi Ngự Bình hùng vĩ đã nuôi dưỡng tâm hồn thơ Thanh Hải bay bổng. Trưởng thành trong hai cuộc kháng chiến, Thanh Hải là cây bút tiên phong xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam thời chống Mỹ. Các tác phẩm của ông được nhiều thế hệ bạn đọc nhắc đến như “Mồ anh hoa nở”, “Những đồng chí trung kiên”.

Nhưng nói đến thơ Thanh Hải, người ta thường nghĩ đến bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”. Tác phẩm được nhà thơ sáng tác khi đang nằm trên giường bệnh, trước khi qua đời. Đó là tiếng lòng của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên, nhịp sống của đất nước vào xuân. Cụ thể hơn, nhà thơ thể hiện khát vọng hòa nhập và hiến dâng cuộc đời mình cho mùa xuân chung của dân tộc. Khát vọng ấy được Thanh Hải thể hiện rõ nét qua khổ thơ thứ tư và thứ năm của bài thơ:

“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc…”

Trong không khí rạo rực của đất nước vào xuân, tác giả cảm nhận được một sức xuân đang trỗi dậy từ tâm hồn mình. Đó là mùa xuân của lòng người, mùa xuân của sức sống tuổi trẻ, mùa xuân của cống hiến và hội nhập.

Tác giả không ước mơ lớn, không có hoài bão lớn lao, chỉ mong ước bình dị và giản đơn:

“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.”

Xin làm tiếng chim hót hòa cùng ngàn chim hót chào đón mùa xuân mới, xin làm nhành hoa giữa ngàn cánh hoa âm thầm nở để tỏa hương thơm cho đời chung, xin làm nốt trầm trong lòng chúng con. Bản đồng ca ngợi ca sông núi đất nước đang đổi mới. Mong ước của nhà thơ thật đáng yêu và gần gũi đến lạ lùng. Đó là phép chiếu của hình ảnh “bông hoa tím” và tiếng chim chiền chiện ở khổ thơ đầu. Đọc từng câu thơ ta thấy nhịp thơ rộn ràng, khẩn trương như nhịp sống quê hương, như khát vọng được dâng hiến cho đời một cách cháy bỏng nhưng khiêm nhường của nhà thơ.

Tâm hồn tác giả hòa quyện với mùa xuân đất nước, sự thôi thúc mạnh mẽ nhưng cũng rất thầm lặng:

“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời”

Thơ như trái tim nồng nàn. Một sự sáng tạo độc đáo của nhà thơ khi khám phá hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ”. Mỗi người, mỗi cống hiến được ví như một mùa xuân nhỏ hòa vào mùa xuân chung của đất trời, của Tổ quốc. Đó cũng chính là tâm nguyện nhỏ bé của nhà thơ, muốn được mãi mãi làm việc, hy sinh, cống hiến thầm lặng cho quê hương bất chấp thử thách của thời gian và tuổi tác.

Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc”

Giọng thơ “dù” chắc nịch, mang tính ngụ ngôn khẳng định phong thái tự tin trước những khó khăn, trở ngại của cuộc sống. Người trẻ hy sinh, người già cũng tiếp tục âm thầm cống hiến. Ý thức trách nhiệm với quê hương, đất nước, khát vọng sống và cống hiến trở thành lẽ sống trong cuộc đời tác giả. Lời bài hát không chỉ là mong ước của nhà thơ mà còn là lời kêu gọi mọi người cùng nhau chung sức xây dựng cuộc sống tươi đẹp mai sau. Mong ước này đâu đó trong thơ Tố Hữu:

“Nếu là con chim, chiếc lá
Thì chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình”

Sự hy sinh thầm lặng, lặng lẽ cống hiến tài năng, sức lực và tuổi trẻ cho đời có lẽ chỉ có trong thơ Tố Hữu, nhà văn Nguyễn Thành Long trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa cũng khắc họa bức tranh này. Chân dung chàng thanh niên và nhiều nhân vật khác. Họ là minh chứng sống động nhất cho hình ảnh mùa xuân nho nhỏ” mà Thanh Hải gửi gắm đến chúng ta qua khổ thơ cuối.

Tóm lại, khổ thơ thứ tư và thứ năm trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” đã lay động lòng người đọc không chỉ bởi nhạc điệu hoài cổ, không chỉ bởi giọng điệu thiết tha hào hùng mà còn bởi những ước nguyện chân thành, khiêm tốn của nhà thơ. Mong ước ấy không còn của riêng Thanh Hải. Đọc thơ anh, tôi tự nghĩ, mình phải làm gì để không hổ thẹn với tổ tiên, hổ thẹn vì đã chối bỏ trách nhiệm với quê hương? Tất cả những điều này được thể hiện bằng hành động cụ thể hôm nay.