Văn bản lễ hội Ok Om Bok được giới thiệu đến các em học sinh qua nội dung bài Tự đánh giá trang 115 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 10 tập 1 bộ Cánh Diều. Dưới đây là mẫu soạn văn bài lễ hội Ok Om Bok giúp các em nắm được cách trả lời các câu hỏi trang 117 SGK văn 10 tập 1 Cánh Diều.
Mục lục bài viết
1. Soạn bài Tự đánh giá: Lễ hội Ok Om Bok – Ngữ văn lớp 10:
Câu 1 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Vì sao nhan đề của văn bản là ‘Lễ hội Ok Om bok’ thay vì ‘Lễ hội Ok Om bok – Đua ghe ngo”?
A. Vì đây là lễ hội của người Khmer ở Sóc Trăng.
b. Vì hoạt động đua ghe ngo không diễn ra trong năm nay.
C. Vì đua ghe ngo chỉ là một trong những hoạt động trong lễ hội.
D. Bởi vì điểm nổi bật của lễ hội là giải đấu đua ghe ngo.
Trả lời: Đáp án: C.
Câu 2 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Tại sao người Khmer Sóc Trăng cúng mặt trăng vào khoảng giữa tháng 10 âm lịch hàng năm
A. Vì người Khmer Sóc Trăng coi mặt trăng là vị thần điều tiết mùa màng.
B. Đây là thời điểm người Khmer Sóc Trăng thoải mái, nhàn nhã nhất.
C. Vì những ngày cuối mùa khô thích hợp cho việc thu hoạch hoa màu.
D. Vì đây là thời điểm lúa nếp và các loại hoa màu được thu hoạch để làm lễ vật cúng.
Trả lời: đáp án: D
Câu 3 (trang 117 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Việc kết hợp giữa thuyết minh và miêu tả trong văn bản trên có tác dụng gì?
A. Thông tin được đề cập cụ thể, sinh động và dễ hình dung hơn.
B. Nội dung được đề cập giàu tính thẩm mĩ và tính hư cấu hơn.
C. Văn bản có đầy đủ đặc điểm của phong cách ngôn ngữ báo chí. D. Văn bản thể hiện rõ nét văn hóa của người dân ở Sóc Trăng.
Trả lời: đáp án: A
Câu 4 (trang 118 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Những thông tin nào ở cột B tương ứng với nội dung được nêu ở cột A?
A | B | |
Chiếc ghe ngo | Chiều dài khoảng 30 mét. | |
Nghi thức truyền thống tiễn đưa thần Nước | ||
Thuyền độc mộc lớn, làm từ thân cây gỗ tốt | ||
Lễ hạ thủy ghe ngo mang yếu Tố tâm linh | ||
Có mũi và lái cong, thân được trang trí hoa văn sặc sỡ | ||
Đầu ghe có hình con thú biểu trưng cho ghe và chùa | ||
Tượng trưng cho thần rắn Na ga khi qua sông | ||
Giữa lườn ghe đặt một cây dài từ đầu đến cuối thân ghe |
Chọn đáp án: 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 8.
Câu 5 (trang 118 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Đề tài của văn bản trên là gì? Bạn có thể sử dụng những yếu tố nào để nhận biết điều đó?
Trả lời:
Đề tài: Viết về lễ hội của người Khmer Nam Bộ. Bạn có thể biết từ tiêu đề của bài viết.
Câu 6 (trang 118 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Những dòng in đậm ngay dưới tiêu đề của văn bản được gọi là gì?Hãy chỉ ra tác dụng của những dòng này trong văn bản.
Trả lời:
Các dòng in đậm ngay bên dưới tiêu đề văn bản được gọi là đường sa pô. Sa pô trong văn bản này giúp người đọc nhanh chóng hiểu được nội dung bài viết.
Câu 7 (trang 118 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Viết một đoạn văn (khoảng 3-4 dòng) để trả lời câu hỏi. “Lễ hội Ok bok là gì?”
Rrả lời:
Lễ hội Ok Om Bok là lễ hội có ý nghĩa nhân đạo sâu sắc trong đời sống tinh thần của đồng bào Khmer các tỉnh phía Nam. Ok Om Bok là lễ hội quan trọng trong năm cùng với lễ hội đón năm mới truyền thống Chol Chunam Tomei. Lễ hội này được tổ chức vào cuối vụ thu hoạch để tạ ơn mặt trăng, vị thần bảo vệ mùa màng, điều hòa thời tiết, mang lại trái cây tươi tốt và thịnh vượng, ấm áp và đầy đủ.
Câu 8 (trang 118 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Hình ảnh minh họa ở phần mở đầu cho em biết thông tin gì về nội dung văn bản?
Trả lời:
Thông tin về nội dung văn bản trong hình ảnh minh họa ở phần 1: Hình ảnh cuộc đua thuyền, một trong những hoạt động nằm trong khuôn khổ lễ hội.
Câu 9 (trang 118 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Tìm những câu phản ánh nhận xét, quan điểm của người tạo lập văn bản này.
Trả lời:
Các câu sau đây cho biết nhận xét và quan điểm của tác giả của tạo lập văn bản này.
Chiếc ghe ngo là vật dụng của người Khmer và nhà chùa coi là linh thiêng, đồng thời cũng là tài sản quý giá của cả phum sóc nên được bảo quản cẩn thận tại chùa. Ghe ngo có chiều dài khoảng 30 mét và mỗi ghe có thể chở trên tới 50 người bơi.
Nguyên bản Chiếc ghe ngo là loại thuyền độc mộc lớn, được làm từ thân cây gỗ tốt. Hiện nay, ghe ngo được đóng bằng nhiều tấm ván dài ghép lại với nhau.
Ghe ngo có mũi và lái cong, thân thuyền được trang trí hoa văn rực rỡ, đầu ghe có hình con thú biểu trưng cho ghe và tàu của mình.
Câu 10 (trang 118 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 1): Dựa vào đoạn văn trên, em nghĩ gì về tầm quan trọng của lễ hội trong đời sống tinh thần của người Việt?
Trả lời:
Lễ hội là món ăn tinh thần và được ví như “cuộc sống thứ hai” của con người. Đó là một hình thức văn hóa đại chúng có tính cộng đồng mạnh mẽ. Đồng thời, lễ hội là sự cộng hưởng của các giá trị lịch sử, phong tục tập quán, văn học nghệ thuật và là bảo tàng sống động về các giá trị tinh thần, dân chủ, nhân đạo đã nảy sinh trong suốt lịch sử của nó.
2. Tìm hiểu thêm về lễ hội Ok Om Bok:
2.1. Lễ hội Ok Om Bok là lễ hội gì?
Lễ hội Ok Om Bok là một lễ hội truyền thống của người Khmer, được tổ chức vào ngày rằm tháng 10 âm lịch để cảm ơn Mặt Trăng và các vị thần thiên nhiên đã ban cho mùa màng bội thu, sức khỏe và hạnh phúc. Lễ hội này còn được gọi là Lễ Cúng Trăng hay Hội Đút Cốm Dẹp, vì cốm dẹp là món ăn thiêng liêng không thể thiếu trong ngày lễ. Người Khmer tin rằng cốm dẹp sẽ mang lại may mắn và tài lộc cho gia đình và cộng đồng.
Lễ hội Ok Om Bok được tổ chức trên khắp các tỉnh miền Tây Nam Bộ, nhưng nổi tiếng nhất là ở Sóc Trăng, nơi có Hội Đua Ghe Ngo lớn nhất. Hội Đua Ghe Ngo là một hoạt động văn hóa đặc sắc, thể hiện tinh thần đoàn kết, khéo léo và sáng tạo của người Khmer.
Ghe Ngo là loại thuyền có hình dáng như con rồng, được trang trí bằng hoa lá và có sức chứa từ 40 đến 50 người. Các đội thi đua ghe Ngo phải vượt qua nhiều vòng thi khó khăn để giành chiến thắng cuối cùng.
Lễ hội Ok Om Bok không chỉ là dịp để người Khmer thể hiện bản sắc văn hóa của dân tộc mình, mà còn là dịp để các dân tộc anh em có cơ hội giao lưu và tôn trọng nhau. Lễ hội Ok Om Bok là một trong những di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được công nhận bởi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Việt Nam.
2.2. Các hoạt động trong lễ hội Ok Om Bok:
Lễ hội Ok Om Bok là một trong những lễ hội truyền thống đặc sắc của người Khmer Nam Bộ, được tổ chức vào ngày rằm tháng 10 âm lịch hàng năm. Lễ hội này có ý nghĩa tạ ơn thần Mặt trăng đã ban cho mùa màng bội thu và cầu mong cho mùa vụ mới được thuận lợi. Trong lễ hội, có nhiều hoạt động văn hóa hấp dẫn như:
– Lễ cúng trăng: Đây là phần chính của lễ hội, được tổ chức vào đêm rằm tại các chùa, nhà dân hay khu đất trống. Người dân sẽ chuẩn bị mâm cúng gồm cơm nếp, bánh xèo, bánh tét, trái cây và các loại bánh kẹo. Sau khi cúng xong, người dân sẽ cùng nhau thưởng thức mâm cơm và chia sẻ niềm vui.
– Thả đèn gió, đèn nước: Đây là hoạt động mang tính tín ngưỡng và giải trí. Người dân sẽ thả những chiếc đèn gió lên không trung hay đèn nước xuống sông để tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong cho cuộc sống an lành.
– Hội đua ghe Ngo: Đây là hoạt động mang tính cạnh tranh và văn nghệ cao. Ghe Ngo là loại ghe truyền thống của người Khmer, có hình dáng giống con rồng. Mỗi chiếc ghe Ngo có khoảng 40 người chèo và một người điều khiển. Hội đua ghe Ngo diễn ra trên sông với sự tham gia của nhiều đội ghe từ các xã, phường khác nhau. Trong khi đua, các vận động viên còn hát những bài ca truyền thống để khích lệ tinh thần.
3. Người dân chuẩn bị cho lễ hội Ok Om Bok như thế nào?
Để chuẩn bị cho lễ Ok Om Bok – lễ cúng trăng, bà con người Khmer phải chuẩn bị từ phần trang trí cho đến cả mâm lễ cúng. Trong đó:
– Phần trang trí – gồm có một chiếc cổng bằng tre, bên trên gắn thêm hoa lá để trang trí. Trên cổng còn có một dây trầu với 12 lá trầu cuốn tròn, mang ý nghĩa 12 tháng trong năm. Kèm theo đó là một dây cau có 7 trái.
– Phần lễ cúng – gồm có một cái khay to bằng tre hoặc gỗ, được phủ một tấm vải xanh lá cây. Trên khay có các loại nông sản như lúa nếp, khoai lang, khoai sọ, chuối, dừa… Các loại quả này được xếp thành hình chùm hoa hay con rồng để tượng trưng cho sự phồn thịnh.
