Dưa hấu là một trong những trái cây mùa hè được yêu thích. Dưa hấu không chỉ ngon mà còn là một “nhà máy” chứa nhiều chất dinh dưỡng. Dưa hấu có vitamin A, B6 và C, đồng thời còn có đầy đủ các chất chống oxy hoá. Nhưng bạn có thể tự hỏi liệu dưa hấu là làm nóng hay mát cho cơ thể khi ăn dưa hấu vào mùa hè vốn thời tiết đã nắng nóng oi bức.
Mục lục bài viết
1. Quả dưa hấu tính gì?
Quả dưa hấu là một loại quả giải khát rất được ưa chuộng, nhất là trong những ngày hè nóng nực. Quả dưa hấu có vị ngọt, tính hàn, vào tâm, vị, bàng quang. Có tác dụng thanh nhiệt giải thử, trừ phiền chỉ khát, lợi thủy. Là vị thuốc hiệu quả trị say nắng, say nóng, sốt nóng mất nước, cuồng sảng kích ứng, miệng khô, họng khát, tiểu ít, đái buốt, đái dắt.
Quả dưa hấu có thành phần dinh dưỡng phong phú, trong 100 gram dưa hấu có chứa 91% nước và 30 calo. Ngoài ra còn có protein, carbs, đường, chất xơ, chất béo và các loại vitamin và khoáng chất khác như vitamin A, vitamin B5, vitamin C, đồng, kali,… Trong dưa hấu còn có chất lycopene và cucurbitacin E là những chất chống oxy hóa và chống viêm có khả năng ngăn ngừa ung thư bằng cách làm giảm sự tăng trưởng của insulin trong máu và ức chế sự phát triển của các khối u trong cơ thể.
Dưa hấu thuộc họ bầu bí, thân cây leo, có nhiều lông tơ trên thân và cuống. Lá dưa hấu khá dày, mặt bên có nhiều lông, phiến lá cắt thành nhiều thùy. Hoa của cây dưa hấu có màu vàng, thường mọc ở nách lá. Vỏ quả cứng, thịt ngọt và mọng nước. Phần ruột bên trong quả dưa hấu thường có màu đỏ hoặc hồng. Dưa hấu phân thành hai loại gồm: dưa hấu có hạt và dưa hấu không hạt. Có nhiều giống cây dưa hấu có thể thu hoạch sau khoảng hơn 3 tháng gieo trồng.
2. Mùa hè ăn dưa hấu nóng hay mát?
Mùa hè là thời điểm lý tưởng để thưởng thức những trái dưa hấu ngọt mát, giàu nước và vitamin. Nhưng bạn có biết nên ăn dưa hấu nóng hay mát để có lợi cho sức khỏe không? Theo các chuyên gia dinh dưỡng, ăn dưa hấu nóng hay mát đều có những ưu và nhược điểm khác nhau.
Ăn dưa hấu nóng có thể giúp giải nhiệt, thanh nhiệt, lợi tiểu và giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên, ăn dưa hấu nóng cũng có thể gây ra những tác dụng phụ như đầy bụng, khó tiêu, đau bụng hoặc tiêu chảy. Đặc biệt, những người bị bệnh tiểu đường, cao huyết áp, suy thận hay viêm gan nên hạn chế ăn dưa hấu nóng vì có thể làm tăng lượng đường và nước trong máu.
Vậy mùa hè ăn dưa hấu nóng hay mát? Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mùa hè ăn dưa hấu thì mát. Mỗi người tùy theo tình trạng sức khỏe, thời tiết và sở thích của mình để chọn cách ăn dưa hấu phù hợp. Tuy nhiên, không nên ăn quá nhiều dưa hấu trong một lần hay trong một ngày vì có thể gây ra những biến chứng không mong muốn. Ngoài ra, cần chọn những trái dưa hấu tươi ngon, sạch sẽ và không bị tiêm thuốc kích thích để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
3. Tác dụng của dưa hấu đối với sức khỏe:
Dưa hấu là một loại quả ngon và mát, có nhiều lợi ích cho sức khỏe.
– Dưa hấu có chứa nhiều nước (khoảng 92%), giúp cung cấp và giữ nước cho cơ thể, giảm các triệu chứng mất nước như chuột rút, mệt mỏi, choáng váng.
– Dưa hấu có chứa nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C, lycopene, carotenoid và cucurbitacin E, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác động của gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa, tăng cường miễn dịch và bảo vệ thần kinh và võng mạc.
– Dưa hấu có thể phòng ngừa ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hóa. Lý do là lycopene trong dưa hấu có khả năng ức chế sự phát triển của khối u và ngăn ngừa di căn của tế bào ung thư. Ngoài ra, lycopene còn làm giảm tăng trưởng IGF – một yếu tố kích thích tế bào phát triển bất thường và có nguy cơ chuyển biến thành ung thư.
– Dưa hấu có thể cải thiện sức khỏe tim mạch. Cholesterol cao là yếu tố gây ra nhiều bệnh lý tim mạch như xơ vữa động mạch, huyết áp cao, thiếu máu cơ tim… Dưa hấu có chứa nhiều chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa, giúp giảm hàm lượng cholesterol trong máu. Đồng thời, lycopene trong dưa hấu còn làm giảm độ dày và cứng ở thành động mạch, ngăn ngừa xơ cứng động mạch và máu đông. Citrulline trong dưa hấu kích thích tăng nồng độ oxit nitric trong máu, giúp giãn nở mạch máu và điều hòa huyết áp.
– Dưa hấu có thể ngừa bệnh thoái hóa điểm vàng. Đây là một bệnh lý liên quan đến tuổi tác, gây suy giảm thị lực ở người cao tuổi. Lycopene trong dưa hấu có tác dụng chống viêm nhiễm và kích ứng oxy hóa cho đôi mắt, từ đó giúp phòng ngừa và làm chậm quá trình thoái hóa điểm vàng.
– Dưa hấu có thể giảm đau cơ. Citrulline trong dưa hấu có khả năng tăng sản xuất axit amin L-arginine trong cơ thể. L-arginine là một thành phần quan trọng trong quá trình tái tạo và phục hồi cơ bắp sau khi vận động. Ngoài ra, citrulline còn giúp loại bỏ amoniac – một chất gây ra sự mệt mỏi và đau cơ.
– Dưa hấu tốt cho da và tóc. Vitamin C trong dưa hấu là một yếu tố cần thiết cho việc sản xuất collagen – một loại protein giúp duy trì độ đàn hồi và săn chắc của da. Vitamin A trong dưa hấu là một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ da khỏi tia cực tím, ngăn ngừa lão hóa và nếp nhăn. Ngoài ra, vitamin A còn giúp duy trì sự khỏe mạnh của da dầu và tóc, ngăn ngừa gàu và khô da.
– Dưa hấu cải thiện hệ tiêu hóa. Dưa hấu có chứa nhiều nước và chất xơ, giúp kích thích hoạt động của ruột, làm mềm phân và ngăn ngừa táo bón. Ngoài ra, dưa hấu còn có chứa các enzyme tiêu hóa như pepsin, lipase, amylase… giúp tiêu hóa các chất đạm, béo và tinh bột trong thức ăn.
– Dưa hấu tốt cho bà bầu. Dưa hấu có chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi. Đặc biệt, dưa hấu có chứa axit folic – một loại vitamin B quan trọng cho việc phòng ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi. Ngoài ra, dưa hấu còn giúp bổ sung nước, giảm nóng, giảm buồn nôn và ói mửa ở bà bầu.
4. Các món ăn làm từ dưa hấu vào mùa hè:
– Nước ép dưa hấu: Đây là cách đơn giản nhất để tận hưởng hương vị của dưa hấu. Bạn chỉ cần xay nhuyễn thịt dưa hấu với đường, chanh và đá viên, sau đó rót ra ly và thưởng thức. Nước ép dưa hấu không chỉ giải khát, mà còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất cho cơ thể.
– Salad dưa hấu: Bạn có thể kết hợp dưa hấu với các loại rau xanh, phô mai, hạt điều hoặc hạnh nhân để tạo ra một món salad ngon miệng và bổ dưỡng. Có thể dùng dầu oliu, giấm balsamic hoặc sốt mayonnaise để làm nước sốt cho salad.
– Súp dưa hấu: Nếu bạn muốn thử một món ăn lạ miệng từ dưa hấu, bạn có thể nấu súp dưa hấu. Bạn chỉ cần luộc chín thịt dưa hấu với nước, muối, tiêu và tỏi, sau đó xay nhuyễn và cho vào tủ lạnh để nguội. Khi ăn, bạn có thể trang trí súp với kem chua, rau thơm hoặc tôm chiên giòn.
– Kem dưa hấu: Bạn có thể tự làm kem dưa hấu tại nhà bằng cách đông đá thịt dưa hấu đã xay nhuyễn với sữa tươi, đường và vani. Khi ăn có thể rắc thêm sô-cô-la bột hoặc kẹo mạch nha để tăng thêm vị ngọt.
– Pizza dưa hấu: Bạn có thể biến miếng dưa hấu thành bánh pizza bằng cách phết lên mặt một lớp kem cheese hoặc sữa chua, rồi rắc lên các loại trái cây khác như kiwi, dâu tây, xoài hoặc việt quất. Cắt miếng dưa hấu thành các lát tròn hoặc tam giác để tạo ra hình dáng của pizza.
Đây là một số món ăn làm từ dưa hấu vào mùa hè mà bạn có thể tham khảo. Hãy sáng tạo và khám phá những cách chế biến mới từ loại trái cây này để mang lại cho gia đình những bữa ăn ngon miệng và mát lạnh.
5. Những lưu ý khi ăn dưa hấu vào mùa hè:
Khi ăn dưa hấu vào mùa hè, dưới đây là một số lưu ý quan trọng:
– Chọn dưa hấu có vỏ màu xanh đậm và vẻ ngoài đủ chín mọng. Dưa hấu chín tự nhiên có hương vị ngọt, mọng nước và giàu dinh dưỡng hơn.
– Trước khi ăn, hãy rửa sạch dưa hấu bằng nước để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn trên bề mặt vỏ.
– Dưa hấu tươi có thể được lưu trữ ở nhiệt độ phòng trong vòng 1-2 ngày. Nếu bạn muốn lưu trữ lâu hơn, hãy đặt dưa hấu trong tủ lạnh để giữ tươi ngon và mát lạnh.
– Dưa hấu thường được ăn lạnh để tăng thêm cảm giác mát lạnh trong mùa hè. Bạn có thể cắt thành từng miếng hoặc múc thành viên và để trong ngăn đá tủ lạnh trước khi thưởng thức.
– Trước khi ăn, hãy kiểm tra kỹ dưa hấu để đảm bảo không có dấu hiệu hư hỏng, nứt, hoặc mốc. Nếu dưa hấu có dấu hiệu không tốt, hãy tránh ăn để tránh nguy cơ tiếp xúc với vi khuẩn gây bệnh.
– Dưa hấu chứa nhiều nước và chất chống oxy hóa, nhưng cũng có nhiều đường. Vì vậy, hãy kiểm soát lượng dưa hấu mà bạn ăn để tránh tiêu thụ quá nhiều đường.
– Dưa hấu có thể được kết hợp với các loại trái cây khác như dứa, cam, xoài, hoặc các loại rau sống để tạo ra một món tráng miệng hoặc một món salad tươi ngon và bổ dưỡng.
– Trước khi ăn dưa hấu, hãy đảm bảo rửa tay sạch sẽ để tránh tiếp xúc với vi khuẩn và bảo vệ sức khỏe của bạn.
– Không nên ăn quá nhiều dưa hấu trong một lần vì có thể gây ra tiêu chảy, đầy bụng, khó tiêu.
– Không nên ăn dưa hấu khi đói vì có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng đến sức khỏe gan.
– Không nên ăn dưa hấu với các loại quả khác như chuối, xoài, cam… vì có thể gây ra phản ứng xấu, làm mất cân bằng đường huyết.
– Không nên ăn dưa hấu khi uống rượu vì có thể gây ra say xỉn nặng, ngộ độc rượu.
