Trong thời đại số hóa ngày nay, việc sử dụng mạng internet đã trở nên cực kỳ quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Tuy nhiên, đồng thời mạng internet cũng mang đến nhiều nguy cơ và mối đe dọa đối với an toàn và bảo mật dữ liệu cá nhân, gây ra các rủi ro như mất thông tin, đánh cắp dữ liệu, tấn công mạng và theo dõi trực tuyến. Để giải quyết những vấn đề này, các nhà phát triển đã tạo ra công nghệ VPN (Virtual Private Network) nhằm giúp người dùng truy cập internet một cách an toàn và bảo mật hơn. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về VPN là gì trong bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
1. VPN là gì?
VPN hay còn gọi là Virtual Private Network (mạng riêng ảo) cho phép người dùng tạo một mạng riêng ảo với một mạng khác trên Internet. VPN có thể được sử dụng để truy cập các trang web bị giới hạn địa lý, bảo vệ trình duyệt của bạn khỏi những “kẻ rình mò” Wi-Fi công cộng bằng cách tạo một mạng riêng ảo cho bạn.
VPN là công nghệ cho phép người dùng truy cập Internet an toàn và bảo mật hơn. VPN tạo kết nối mạng riêng ảo giữa thiết bị của bạn và Internet hoạt động như một lớp bảo vệ để bảo vệ thông tin cá nhân và duy trì quyền riêng tư trực tuyến.
Với VPN, dữ liệu cá nhân của bạn được mã hóa và truyền an toàn qua Internet. Điều này giúp ngăn chặn các mối đe dọa như đánh cắp dữ liệu và tấn công mạng. Bạn có thể yên tâm sử dụng wifi công cộng và kết nối với máy chủ từ xa.
Ưu điểm chính của VPN là khả năng truy cập nội dung bị hạn chế và bỏ qua các hạn chế về địa lý. Khi bạn kết nối với máy chủ VPN ở một quốc gia khác, bạn có thể truy cập các trang web, dịch vụ hoặc nội dung thường bị chặn hoặc không khả dụng ở vị trí của bạn.
Về cơ bản, VPN chuyển tiếp tất cả lưu lượng truy cập web của bạn đến một hệ thống nơi có thể truy cập tài nguyên web cục bộ từ xa và bỏ qua kiểm duyệt internet. Hầu hết các hệ điều hành, thiết bị di động và máy tính đều có hỗ trợ VPN tích hợp.
2. Cách hoạt động của VPN:
Khi bạn kết nối máy tính (hoặc các thiết bị khác, chẳng hạn như điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng) với VPN, máy tính sẽ hoạt động như một kết nối cục bộ, giống như VPN. Tất cả lưu lượng truy cập web được gửi qua một kết nối an toàn tới VPN.
Và vì máy tính của bạn chạy trên mạng này nên bạn có thể truy cập tài nguyên mạng cục bộ ngay cả khi bạn ở bên kia thế giới.
Bạn cũng có thể truy cập Internet như thể bạn đang hiện diện tại vị trí của VPN. Điều này hữu ích trong một số trường hợp khi bạn sử dụng Wi-Fi công cộng hoặc muốn truy cập các trang web bị chặn địa lý.
Bạn có thể duyệt web trong khi kết nối với VPN, máy tính của bạn sẽ kết nối với trang web thông qua kết nối VPN được mã hóa. VPN chuyển tiếp yêu cầu cho bạn và gửi phản hồi từ trang web qua kết nối an toàn. Nếu bạn sử dụng VPN ở Hoa Kỳ để truy cập Netflix, Netflix sẽ biết rằng kết nối của bạn đang nằm ở Hoa Kỳ.
3. VPN có những lợi ích gì?
‐ Truy cập Business Network (Mạng lưới kinh doanh) khi đi du lịch: Những người đi du lịch với mục đích kinh doanh (Business traveler) thường sử dụng VPN để truy cập mạng lưới kinh doanh của họ, bao gồm tất cả các tài nguyên mạng cục bộ. Tài nguyên mạng cục bộ không được tiếp xúc trực tiếp với Internet để tăng cường bảo mật.
– Truy cập Home Network khi đi du lịch: Bạn cũng có thể thiết lập VPN của riêng mình để sử dụng khi đi du lịch. Nó cho phép bạn sử dụng Windows Remote Desktop qua Internet, nghĩa là bạn có thể truy cập máy tính của mình qua Internet, chia sẻ tệp, làm việc với dữ liệu trên máy tính ở nhà và thậm chí chơi trò chơi trên máy tính đó.
– Ẩn hoạt động duyệt web của bạn khỏi mạng cục bộ và ISP (nhà cung cấp Internet): Nếu bạn sử dụng Wi-Fi công cộng và duyệt web trên các trang web không phải HTTPS, thì mọi người đều có thể nhìn thấy hoạt động của bạn (nếu họ biết cách). Nếu bạn muốn ẩn trình duyệt của mình để bảo mật và quyền riêng tư, bạn có thể kết nối với VPN. Chỉ có thể nhìn thấy một kết nối VPN an toàn từ mạng cục bộ. Tất cả lưu lượng truy cập khác đi qua kết nối VPN. Và nó có thể được sử dụng để ngăn Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) theo dõi bạn.
– Truy cập các trang web bị chặn về mặt địa lý: Ngay cả khi bạn là công dân Hoa Kỳ, đang đi du lịch ở một quốc gia khác ngoài Hoa Kỳ và muốn truy cập Netflix, Pandora hoặc Hulu thì điều này là không thể. Tuy nhiên, nếu bạn kết nối với VPN của Hoa Kỳ, Netflix, Pandora hoặc Hulu đều có thể thực hiện được.
– Sử dụng VPN để vượt qua kiểm duyệt internet.
– Tải xuống tệp: Nhiều người dùng sử dụng kết nối VPN để tải xuống tệp qua BitTorrent. Điều này thực sự hữu ích nếu bạn muốn tải xuống tất cả các torrent hiện tại – nếu ISP của bạn chạy BitTorrent và nó khá chậm, bạn có thể sử dụng BitTorrent với VPN để trải nghiệm tốc độ nhanh hơn.
4. Ưu điểm và nhược điểm của mạng riêng ảo VPN:
4.1. Ưu điểm của VPN:
‐ Cung cấp tính ẩn danh:
Địa chỉ IP thực mà bạn sử dụng để xem hầu hết các trang web. Với VPN, bạn hầu như có thể ẩn địa chỉ IP thực và mã hóa dữ liệu của mình. Vì địa chỉ IP thực của bạn không hiển thị nên tin tặc không thể đánh cắp thông tin cá nhân của bạn và ISP hoặc chính phủ của bạn không thể theo dõi những gì bạn làm trực tuyến. Ngoài ra, ở một số quốc gia, việc các ISP bán thông tin cá nhân của bạn cho các nhà quảng cáo là hoàn toàn hợp pháp. Tuy nhiên, những loại mối đe dọa này có thể bị chặn hoàn toàn bằng cách sử dụng dịch vụ VPN.
– Tránh giới hạn về địa lý:
Giới hạn về địa lý là cách nhà cung cấp nội dung để chặn các trang web với mọi người ở các khu vực địa lý nhất định. Điều này được thực hiện để tuân thủ các thủ tục pháp lý nhất định. Thông thường, khi cố gắng truy cập một trang web, bạn sẽ gửi yêu cầu bằng địa chỉ IP thực của mình. Dựa trên địa chỉ IP này, các trang web có thể dễ dàng biết được vị trí của bạn. Nếu vị trí của bạn nằm trong danh sách đen, quyền truy cập sẽ bị từ chối ngay lập tức.
Vì VPN thay thế địa chỉ IP thực của bạn bằng một địa chỉ IP khác nên các trang web này có thể nghĩ rằng bạn đến từ khu vực địa lý phù hợp. Kết quả là các dịch vụ VPN có thể cung cấp quyền truy cập ở mọi nơi trên thế giới.
‐ Bảo vệ chống lại các cuộc tấn công mạng:
Tội phạm mạng đang trở nên mạnh mẽ hơn mỗi ngày. Chúng có khả năng nghe trộm kết nối mạng của bạn, đặc biệt là kết nối WiFi. Chúng thậm chí có thể tạo kết nối Wi-Fi giả để lừa người dùng kết nối. Cách phổ biến nhất mà tội phạm mạng có thể tạo kết nối Wi-Fi giả là thông qua Wi-Fi công cộng. Nếu người dùng rơi vào những cái bẫy như vậy, họ có thể mất tất cả thông tin cá nhân của mình, bao gồm thông tin tài khoản ngân hàng và thẻ tín dụng.
Để tránh các cuộc tấn công như vậy, người dùng có thể sử dụng dịch vụ VPN. VPN mã hóa kết nối của bạn theo cách mà những kẻ tấn công dường như trở nên hoàn toàn vô nghĩa. Điều này có nghĩa là thông tin cá nhân của bạn được bảo vệ an toàn khi bạn sử dụng VPN.
‐ Ngăn chặn điều tiết băng thông:
Tiết kiệm băng thông là một cách để hạn chế băng thông. Các ISP thường làm việc này hàng tháng hoặc hàng tuần để cải thiện dịch vụ của họ. Ngay cả các ISP cũng có thể giới hạn băng thông để bạn có thể mua các gói dữ liệu cao hơn. Đặc biệt những người dùng Internet thông thường có thể trải nghiệm điều này. Vì điều này, tốc độ mạng thường giảm. Bằng cách sử dụng dịch vụ VPN, nhà cung cấp dịch vụ internet của bạn không thể theo dõi hoạt động internet và mức tiêu thụ băng thông của bạn. Vì vậy, ngay cả khi bạn sử dụng nhiều băng thông hơn, họ cũng không thực hiện bất kỳ hành động cần thiết nào.
‐ Trải nghiệm chơi game tốt hơn
Điều mà nhiều người có thể không biết về VPN là nó thực sự có thể cải thiện trải nghiệm chơi trò chơi trực tuyến của bạn. Một số trò chơi được giới hạn ở các khu vực địa lý nhất định. Vì địa chỉ IP bị ẩn bằng cách sử dụng VPN, cuối cùng bạn có thể có cơ hội chơi chúng. Ngoài ra, sử dụng VPN để chơi game có nghĩa là bạn có thể tránh bị cấm IP và tấn công DDoS.
‐ Vượt tường lửa
Giống như giới hạn về địa lý, quản trị viên mạng có thể triển khai tường lửa để ngăn bạn truy cập một số trang web nhất định. Tường lửa ngăn một số máy tính sử dụng địa chỉ IP mà bạn đăng nhập. Nếu địa chỉ IP trùng với địa chỉ IP bạn đang sử dụng, bạn sẽ không thể truy cập các trang web được nữa. Vì địa chỉ IP thực được ẩn trong VPN nên bạn có thể truy cập các trang web này mà không gặp bất kỳ sự cố nào. Nó thậm chí có thể được sử dụng cho các trang web trong danh sách đen.
‐ Giúp tiết kiệm tiền:
Các nhà bán lẻ trực tuyến cho cùng một sản phẩm có thể hiển thị các mức giá khác nhau tùy thuộc vào vị trí địa lý của bạn. Nhìn chung, giá ở các nước phát triển có vẻ cao hơn ở các nước kém phát triển. Các thương nhân trực tuyến làm điều này để kiếm thêm lợi nhuận và tiếp thị sản phẩm của họ.
Do đó, điều này cũng có thể được ngăn chặn bằng cách sử dụng VPN. VPN có thể khiến bạn trông như đến từ một khu vực kém phát triển hơn khi bạn kết nối với máy chủ ở khu vực đó. Do đó, bạn có thể nhận thấy giá giảm đáng kể. Nhưng phương pháp này không đảm bảo 100%. Một số trang web sử dụng cookie theo dõi thay vì chiến thuật phân biệt giá. Đó là lý do tại sao bạn không thể trường hợp giảm giá ở đây. Trong trường hợp này, bạn phải luôn xóa bộ nhớ cache trước khi sử dụng VPN.
4.2. Nhược điểm của VPN:
– Làm chậm tốc độ internet của bạn:
Đôi khi bạn có thể nhận thấy rằng tốc độ của mình chậm lại khi sử dụng VPN. Điều này là do mã hóa dữ liệu. Vì dữ liệu được mã hóa trong VPN nên nó phải di chuyển nhiều hơn bình thường. Điều này có thể ảnh hưởng đến tốc độ kết nối. Nhưng tốc độ tấn công này thấp đến mức hầu như không đáng chú ý. Mặc dù vậy, có ba yếu tố chính quyết định tốc độ đánh. Đó là những, Khoảng cách đến các máy chủ VPN Loại giao thức Sức mạnh của mã hóa.
Tuy nhiên, tốc độ tấn công VPN có thể bị chặn nếu bạn có CPU và băng thông mạnh.
‐ Trả thêm tiền:
Mặc dù có rất nhiều dịch vụ VPN miễn phí. Nhiều dịch vụ trong số đó không cung cấp sự bảo vệ đầy đủ mà người dùng cần. Hơn nữa, sử dụng chúng không phải là một lựa chọn đáng tin cậy. Nếu bạn sử dụng chúng, quyền riêng tư của bạn có thể gặp rủi ro. Đó là lý do tại sao bạn nên sử dụng dịch vụ VPN trả phí để được bảo vệ toàn diện. Tuy nhiên, các dịch vụ VPN trả phí không thuận tiện cho tất cả mọi người vì chúng yêu cầu phí đăng ký hàng tháng.
‐ Khả năng tương thích của thiết bị
Mặc dù VPN thường hỗ trợ hầu hết các thiết bị và hệ điều hành. Có một số nền tảng không được hỗ trợ. Điều này là do các nền tảng này không được sử dụng rộng rãi. Trong trường hợp này, nếu bạn muốn sử dụng VPN trên nền tảng như vậy, bạn phải định cấu hình kết nối VPN theo cách thủ công. Ngoài ra, nếu bạn có máy tính có kết nối VPN, bạn có thể kết nối trực tiếp máy tính đó với các nền tảng không được hỗ trợ bằng cáp Ethernet. Nhưng điều này sẽ làm giảm đáng kể tốc độ mạng của bạn.
‐ Các vấn đề về quyền riêng tư:
Mục đích của VPN là cung cấp cho bạn sự bảo vệ hoàn toàn. Nhưng có một số dịch vụ VPN lại không có sự riêng tư. Đặc biệt là các dịch vụ VPN miễn phí mà không cần mã hóa được cấu hình đúng cách. Ngoài ra, rất có thể những VPN này bán dữ liệu của bạn cho các công ty bên thứ ba. Ngoài ra, VPN thường lưu nhật ký dữ liệu người dùng, điều này có thể ảnh hưởng đến quyền riêng tư của bạn.
‐ Lỗi kết nối:
Lỗi kết nối là một trong những vấn đề phổ biến nhất mà người dùng VPN gặp phải. Nếu điều này xảy ra, bạn sẽ cần phải kết nối lại nó. Ngoài ra, địa chỉ IP thực của bạn có thể bị lộ do kết nối được mã hóa của bạn không còn hoạt động. Kết quả là, tính năng danh của bạn có thể bị mất. Nhưng VPN có tính năng Kill Switch có thể được sử dụng để tránh điều này. VPN có một công tắc ngắt kết nối Internet ngay lập tức khi mất kết nối với máy chủ.
‐ Khó khăn về cấu hình
Không phải tất cả các dịch vụ VPN đều được cấu hình đúng. VPN bị định cấu hình sai có thể làm lộ thông tin bí mật của bạn cho những kẻ tấn công. Rò rỉ IP và DNS là một trong những vấn đề phổ biến nhất mà dịch vụ VPN bị định cấu hình sai gặp phải. Và các dịch vụ VPN nói chung cũng không dễ sử dụng hơn. Bạn không thể định cấu hình chúng theo cách thủ công trừ khi bạn là chuyên gia kỹ thuật. Do đó, tốt hơn là bạn nên cung cấp dịch vụ VPN với trải nghiệm thân thiện với người dùng.
‐ Các vấn đề pháp lý:
Mặc dù việc sử dụng VPN được cho phép ở hầu hết các quốc gia. Nhưng một số quốc gia coi các mạng riêng, bao gồm cả VPN, là bất hợp pháp. Nếu quốc gia của bạn nằm trong danh sách các quốc gia bị chặn, bạn không nên sử dụng VPN. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng VPN trái phép, bạn có thể phải đối mặt với nhiều hậu quả.