Quy định tố cáo, giải quyết tố cáo về thi hành án dân sự

Theo quy định tại Luật thi hành án dân sự thì các đương sự, những người có quyền lợi liên quan có quyền tố cáo. Khi tiến hành tố cáo, những chủ thể này sẽ tiến hành gửi đơn tố cáo và cơ quan có quyền giải quyết tố cáo theo trình tự quy định của luật thi hành án dân sự. Vậy quy định tố cáo, giải quyết tố cáo về thi hành án dân sự được pháp luật nước ta quy định như thế nào? Bài viết dưới đây của Luật Dương Gia sẽ đi vào tìm hiểu những quy định liên quan để giúp người đọc hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Tổng đài Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7: 1900.6568

Cơ sở pháp lý:

– Luật thi hành án dân sự 2008 sửa đổi, bổ sung 2014.

1. Quyền và nghĩa vụ của người tố cáo về thi hành án dân sự?

Người có quyền tố cáo được quy định tại Điều 154 Luật thi hành án dân sự 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 như sau:

Theo quy định tại Điều luật này thì Công dân có quyền tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về hành vi vi phạm pháp luật của Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự, Chấp hành viên và công chức khác làm công tác thi hành án dân sự gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức. Cơ quan có thẩm quyền sẽ có trách nhiệm tiếp nhận tố cáo và giải quyết tố cáo của người tố cáo theo quy định và trình tự theo quy định của pháp luật.

Quyền và nghĩa vụ của người tố cáo được quy định tại Điều 155 Luật thi hành án dân sự 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 như sau:

– Người tố cáo có các quyền sau đây:

+ Người tố cáo có quyền gửi đơn hoặc trực tiếp tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền;

+ Người tố cáo có quyền yêu cầu cơ quan giải quyết tố cáo giữ bí mật họ, tên, địa chỉ, bút tích của mình;

+ Người tố cáo có quyền yêu cầu cơ quan giải quyết tố cáo thông báo kết quả giải quyết tố cáo;

+ Người tố cáo có quyền yêu cầu cơ quan giải quyết tố cáo cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền bảo vệ khi bị đe dọa, trù dập, trả thù.

– Người tố cáo có các nghĩa vụ sau đây:

+ Người tố cáo có nghĩa vụ trình bày trung thực, cung cấp tài liệu liên quan đến nội dung tố cáo;

+ Người tố cáo có nghĩa vụ nêu rõ họ, tên, địa chỉ của mình;

+ Người tố cáo có nghĩa vụ chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc tố cáo sai sự thật.

Quyền và nghĩa vụ của người bị tố cáo được quy định tại Điều 156 Luật thi hành án dân sự 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 như sau:

– Người bị tố cáo có các quyền sau đây:

+ Người tố cáo có nghĩa vụ có quyền được thông báo về nội dung tố cáo;

+ Người tố cáo có nghĩa vụ có quyền được đưa ra bằng chứng để chứng minh nội dung tố cáo là không đúng sự thật;

+ Người tố cáo có nghĩa vụ có quyền được khôi phục quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; được phục hồi danh dự, được bồi thường thiệt hại do việc tố cáo không đúng gây ra;

+ Người tố cáo có nghĩa vụ có quyền cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý người tố cáo sai sự thật.

– Người bị tố cáo có các nghĩa vụ sau đây:

+ Người tố cáo có nghĩa vụ phải có nghĩa vụ trình về hành vi bị tố cáo; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan khi cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền yêu cầu;

+ Người tố cáo có nghĩa vụ phải chấp hành nghiêm chỉnh quyết định xử lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền;

+ Người tố cáo có nghĩa vụ có nghĩa vụ phải bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả do hành vi trái pháp luật của mình gây ra theo quy định của pháp luật.

2. Thẩm quyền giải quyết tố cáo về thi hành án dân sự?

Tố cáo được hiểu là việc công dân theo thủ tục do Luật tố cáo quy định báo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức. Tố cáo về thi hành án dân sự được hiểu là việc công dân thực hiện tố cáo, tức báo cho cơ quan thi hành án dân sự về hành vi vi phạm pháp luật của những người có thẩm quyền thi hành án dân sự gây thiệt hại đến quyền và lợi ích của những người khác cũng như của nhà nước. Cơ quan có thẩm quyền giải quyết tố cáo thi hành án dân sự sẽ tiến hành giải quyết tố cáo về thi hành án dân sự theo quy định của Luật thi hành án dân sự cũng như các quy định pháp luật khác liên quan.

Thẩm quyền, thời hạn và thủ tục giải quyết tố cáo được quy định tại Điều 157 Luật thi hành án dân sự 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 như sau:

– Nguyên tắc giải quyết tố cáo về thi hành án dân sự:  Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật mà người bị tố cáo thuộc thẩm quyền quản lý của cơ quan, tổ chức nào thì người đứng đầu cơ quan, tổ chức đó có trách nhiệm giải quyết.

Riêng đối với trường hợp người bị tố cáo là Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự: trường hợp này do thủ trưởng cơ quan thi hành án là người đứng đầu cơ quan thi hành án nên Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự cấp trên trực tiếp hoặc Thủ trưởng cơ quan quản lý thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp có trách nhiệm giải quyết.

Trường hợp người bị tố cáo là Thủ trưởng cơ quan thi hành án cấp quân khu: trường hợp này do thủ trưởng cơ quan thi hành án là người đứng đầu cơ quan thi hành án cấp quân khu thì Thủ trưởng cơ quan quản lý thi hành án thuộc Bộ Quốc phòng có trách nhiệm giải quyết.

– Thời hạn giải quyết tố cáo: thời hạn giải quyết là là 60 ngày, kể từ ngày thụ lý tố cáo.

Riêng đối với vụ việc có tình tiết phức tạp cần xác minh nhiều hơn thì thời hạn giải quyết tố cáo có thể dài hơn, nhưng không quá 90 ngày.

–  Nếu tình tiết mà người khiếu nại tố cáo có dấu hiệu về hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu tội phạm được giải quyết theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự 2015. Còn đối với những hành vi tố cáo thông thường thì thủ tục giải quyết tố cáo được thực hiện theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo.

Trách nhiệm của người có thẩm quyền giải quyết tố cáo được quy định tại Điều 158 Luật thi hành án dân sự 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 như sau:

– Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tố cáo theo quy định của Luật thi hành án dân sự trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, xử lý đúng kết quả, đúng các tình tiết khách quan, đồng thời tiến hành xử lý nghiêm minh người vi phạm; áp dụng biện pháp cần thiết nhằm ngăn chặn thiệt hại có thể xảy ra; bảo đảm cho quyết định giải quyết được thi hành nghiêm chỉnh và chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình, điều này nhằm bảo đảm quyền và lợi ích cho người tố cáo cũng như những người liên quan.

– Người có thẩm quyền giải quyết tố cáo nếu không giải quyết, thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết, giải quyết trái pháp luật dẫn đến việc tố cáo không được giải quyết đúng tình tiết khách quan thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà người có thẩm quyền này sẽ bị xử lý kỷ luật hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật nhằm xử lý nghiêm các hành vi vi phạm này.

Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về thi hành án dân sự được quy định tại Điều 159 Luật thi hành án dân sự 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 như sau:

Để đảm bảo việc tố cáo về thi hành án dân sự  được giải quyết đúng thẩm quyền, đúng trình tự pháp luật thì Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về thi hành án dân sự theo quy định của pháp luật.

Theo đó thì Viện kiểm sát có quyền yêu cầu, kiến nghị đối với cơ quan thi hành án dân sự cùng cấp và cấp dưới, cơ quan, tổ chức và cá nhân có trách nhiệm để bảo đảm việc giải quyết khiếu nại, tố cáo có căn cứ, đúng pháp luật. Việc trao quyền yêu cầu, kiến nghị cho Viện kiểm sát nhằm bảo đảm sự kiểm soát lẫn nhau giữa các cơ quan nhằm giải quyết tố cáo đúng pháp luật, khách quan và hiệu quả.

Như vậy, như các phân tích ở trên thì người có quyền để tố cáo thi hành án dân sự là công dân có đủ năng lực hành vi. Thẩm quyền giải quyết tố cáo tùy thuộc vào từng trường hợp mà Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện, Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự cấp tỉnh, Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự thuộc bộ tư pháp, Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự cấp quân khu, Bộ trường bộ Quốc phòng có thẩm quyền giải quyết những tố cáo này.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Dương Gia về quy định tố cáo, giải quyết tố cáo về thi hành án dân sự.