Quy định về các trường hợp được hủy thầu trong hoạt động đấu thầu. Mục tiêu, phạm vi đầu tư được ghi trong hồ sơ mời thầu.

Đấu thầu là hoạt động diễn ra khá phổ biến trong thực tế cuộc sống hiện nay. Bởi tất cả các ngành nghề, các lĩnh vực khi thực hiện hoạt động mua sắm hàng hóa, cung ứng dịch vụ hay các hoạt động khác cần lựa chọn được bên mua bán/cung ứng dịch vụ… có chất lượng tốt hoặc có giá cả phù hợp nhất thì đều cần phải sử dụng đến hoạt động đấu thầu. Tuy nhiên, cùng với việc mời thầu, dự thầu, tham gia đấu thầu thì một khái niệm cũng thường được nhắc đến là “hủy thầu”. Vậy “hủy thầu” là gì? Trường hợp nào được phép hủy thầu? Để giải quyết vấn đề này, trong phạm vi bài viết, đội ngũ luật sư và chuyên viên luật Dương gia sẽ đề cập đến quy định của pháp luật hiện hành về các trường hợp được hủy thầu trong hoạt động đấu thầu.

Hiện nay, quy định về việc hủy thầu được quy định trong Luật đấu thầu năm 2014, và một số quy định khác có liên quan. Cụ thể:

Trước hết, đối với khái niệm “hủy thầu”, hiện nay trong quy định của pháp luật hiện hành không có quy định cụ thể về khái niệm “hủy thầu”. Tuy nhiên, có thể hiểu “hủy thầu” là quyết định đơn phương do người có thẩm quyền, hoặc chủ đầu tư hoặc của bên mời thầu ban hành khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật về đấu thầu, về việc thực hiện hoạt động đấu thầu và các nội dung quy định khác có liên quan đến hoạt động đấu thầu của tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động đấu thầu.

Hiện nay, liên quan đến việc hủy thầu, pháp luật hiện hành có quy định các trường hợp được phép hủy thầu tại Điều 17 Luật đấu thầu năm 2013. Cụ thể, các trường hợp được phéo thực hiện việc hủy thầu, gồm:

Một là, tất cả các hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất do tất cả nhà thầu, nhà đầu tư tham gia đấu thầu không đáp ứng được các yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, hoạt động đấu thầu là hoạt động lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trên cơ sở xem xét, thực hiện mở thầu – đóng thầu, xem xét các hồ sơ mời thầu, hồ sơ đề xuất do các nhà thầu, nhà đầu tư chuẩn bị trên cơ sở nội dung yêu cầu trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu. Trong đó:

Hồ sơ mời thầu, được hiểu là những tài liệu do bên mời thầu chuẩn bị và phát hành trong đó, nội dung những tài liệu này nhằm đưa ra những yêu cầu, tiêu chuẩn nhất định (về năng lực, về kỹ thuật, về kinh nghiệm…) của nhà thầu cho một dự án, một gói thầu, là cơ sở để bên mời thầu lựa chọn nhà thầu, và cũng là cơ sở để bên nhà thầu chuẩn bị hồ sơ dự thầu. Hồ sơ mời thầu chỉ áp dụng cho hình thức đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế (khoản 29 Điều 3 Luật đấu thầu năm 2013).

Còn hồ sơ yêu cầu, cũng là tài liệu thể hiện các yêu cầu cho một dự án, một gói thầu do bên mời thầu chuẩn bị và phát hành nhằm mục đích lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, và đây cũng là cơ sở để nhà thầu, nhà đầu tư để thực hiện việc chuẩn bị hồ sơ đề xuất. Hồ sơ yêu cầu thường được sử dụng trong các hình thức chỉ định thầu, mua sắm trực tiếp, chào hàng cạnh tranh (khoản 30 Điều 3 Luật đấu thầu năm 2013).

Và hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất được xác định là toàn bộ tài liệu do nhà thầu, nhà đầu tư chuẩn bị và lập trên cơ sở yêu cầu hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu và được nộp cho bên mời thầu trong quá trình tham gia đấu thầu (khoản 31 Điều 3 Luật đấu thầu năm 2013).

Trên cơ sở các khái niệm này, có thể thấy, khi tất cả các hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất của tất cả nhà thầu, nhà đầu tư tham gia vào hoạt động đấu thầu đối với gói thầu, dự án này mà không thể nào đáp ứng được các yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu do bên mời thầu phát hành thì trường hợp này, buộc phải thực hiện việc hủy thầu. Bởi việc hủy thầu trong trường hợp này là cần thiết khi không thể tìm được nhà thầu, nhà đầu tư phù hợp cho dự án, cho gói thầu cần thực hiện.

Hai là, mục tiêu, phạm vi đầu tư được ghi trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu phát hành trước đó đã có sự thay đổi trên thực tế.

Đối với trường hợp khi mục tiêu, phạm vi đầu tư được ghi trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu phát hành được bên mời thầu phát hành trước đó có sự thay đổi, thì điều này dẫn đến, yêu cầu trong hồ sơ mời thầu đã phát hành cũng không thể hiện đúng tính chất của dự án, gói thầu. Điều này, buộc bên mời thầu phải thay đổi lại toàn bộ yêu cầu của hồ sơ mời thầu để lựa chọn được nhà thầu phù hợp nhất với yêu cầu của dự án, của gói thầu. Chính bởi vậy, việc hủy thầu trong trường hợp này là hoàn toàn phù hợp, để thực hiện lại hoạt động đấu thầu với dự án, gói thầu này.

Ba là, nội dung hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu đã được phát hành đã không tuân thủ các quy định của pháp luật về hoạt động đấu thầu, và quy định khác của pháp luật có liên quan dẫn đến việc không thể tìm được nhà thầu, nhà đầu tư phù hợp để lựa chọn thực hiện gói thầu, dự án.

Như đã phân tích, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu là cơ sở để các nhà thầu chuẩn bị hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất để tham gia vào quá trình đấu thầu. Vì vậy, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu ngoài việc đưa ra những nội dung yêu cầu phù hợp với dự án, với gói thầu thì những hồ sơ này cũng phải tuân thủ các quy định của pháp luật về đấu thầu và pháp luật có liên quan khác. Nếu hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu đã được phát hành không tuân thủ quy định của pháp luật về đấu thầu, và pháp luật khác có liên quan, ví dụ như được phát hành quá thời gian mà pháp luật quy định, hoặc nội dung yêu cầu trong hồ sơ mời thầu vượt quá tiêu chuẩn và điều kiện thực tế trong việc thực hiện dự án, gói thầu trên thực tế… dẫn đến việc không thể tìm được nhà thầu trúng thầu, không thể tìm được nhà thầu, nhà đầu tư phù hợp để thực hiện nội dung dự án, gói thầu này.

Trường hợp này, khi quá trình đấu thầu đã diễn ra, nhưng không thể tìm được nhà thầu phù hợp thì trường hợp này buộc phải hủy thầu, để xem xét lại các nội dung phù hợp để thực hiện quá trình đấu thầu.

Bốn là, Có căn cứ xác thực về việc xảy ra hoạt động gian lận trong đấu thầu, dẫn đến việc làm ảnh hưởng đến tính khách quan, công khai, minh bạch và làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư như hành vi đưa hối lộ, nhận hối lộ, môi giới hối lộ, thông thầu, gian lận thầu, lợi dụng chức vụ quyền hạn để can thiệp vào hoạt động đấu thầu một cách trái pháp luật…

Về mặt nguyên tắc, quá trình đấu thầu phải được thực hiện một cách công khai, công bằng, minh bạch. Bởi vậy, khi xảy ra sự gian lận trong hoạt động đấu thầu, dẫn đến kết quả làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, điều này không chỉ ảnh hưởng đến nguyên tắc tham gia hoạt động đấu thầu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tính công bằng giữa các nhà thầu tham gia đấu thầu, làm ảnh hưởng đến việc tìm được nhà thầu tốt nhất, phù hợp nhất với gói thầu, với dự án. Đồng thời, vì những dự án, những gói thầu cần thực hiện đấu thầu là những dự án có quy mô khá lớn, do vậy sự gian lận sẽ dẫn đến sự tham nhũng, lãng phí, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng công trình dự án, gói thầu.

Như vậy, qua phân tích nêu trên, có thể thấy, khi xảy ra một trong các trường hợp được hủy thầu theo quy định của pháp luật nêu trên thì bên mời thầu hoàn toàn có quyền đưa ra quyết định về việc hủy thầu.

Dịch vụ pháp lý của Luật Dương gia:

– Tư vấn pháp luật về đấu thầu miễn phí qua tổng đài tư vấn pháp luật 1900.6568 .

– Tư vấn về việc hủy thầu trong hoạt động đấu thầu.

– Tư vấn về hoạt động đấu thầu.

– Các trường hợp hủy thầu trong đấu thầu theo pháp luật hiện hành.