Phân chia di sản theo di chúc? Người phân chia di sản? Ai là người thực hiện chia thừa kế?
Di sản thừa kế là phần tài sản mà do người chết để lại. Phần di sản thừa kế này được chia theo di chúc trong trường hợp có di chúc và được chia theo pháp luật trong trường hợp người chết không để lại di chúc. Người phân chia di sản thừa kế được hiểu là người đứng ra thực hiện quyền phân chia di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật. Vậy quy định cụ thể của
Luật sư
Cơ sở pháp lý:
– Bộ luật dân sự 2015.
Mục lục bài viết
1. Phân chia di sản theo di chúc?
Phân chia di sản theo di chúc được quy định cụ thể tại Điều 659 Bộ luật dân sự 2015 như sau:
– Việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chí của người để lại di chúc; nếu di chúc không xác định rõ phần của từng người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Sau khi mở thừa kể thì bất cứ lúc nào những người thừa kế cũng có quyền yêu cầu chia di sản nhưng trong thực tế rất ít khi di sản được đem chia ngay, thường là qua một thời gian dài hay ngắn kể từ khi mở thừa kế, tuỳ thuộc vào sự thỏa thuận của những người thừa kế. Di sản mà người chết để lại có thể được phân chia cho những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
– Trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật thì người thừa kế được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản; nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Theo quy định tại điều luật trên quy định việc phân chia di sản được thực hiện theo ý chỉ của người lập di chúc. Theo cách phân chia này thì ý chí của người lập di chúc được tôn trọng và thực hiện, có nghĩa là di sản được chia theo đúng ý nguyện của người đã chết. Để việc chia di sản thừa kế theo đúng ý nguyện của người lập di chúc, việc phân chia di sản phải theo đúng một trong các trường hợp sau đây:
Thứ nhất, di sản được chia theo tỷ lệ: Là trường hợp di chúc đã xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản để phân chia di sản. Lúc này, mỗi người thừa kế được hưởng phần di sản theo tỷ lệ đã được xác định trên tổng giá trị khối tài. Khi phân chia di sản, để xác định được phần tỷ lệ mà người thừa kế được hưởng là bao nhiêu, phải thực hiện việc định giá từng loại tài sản để xác định cụ thể giá trị của toàn bộ khối di sản.
Thứ hai, trường hợp di chúc chỉ xác định phân chia di sản theo tỷ lệ đối với tổng giá trị khối di sản thì tỷ lệ này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời điểm phân chia di sản.
Thứ ba, di sản được phân chia theo từng hiện vật cụ thể. Đây là trường hợp người để lại di sản đã xác định rõ trong di chúc ai là người được hưởng di sản là hiện vật, và cụ thể là hiện vật nào. Vì vậy khi di sản được phân chia, các thừa kế được nhận hiện vật theo sự xác định trong di chúc “kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản”, “nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường” (Điều 659
2. Người phân chia di sản? Ai là người thực hiện chia thừa kế?
Người phân chia di sản được quy định cụ thể tại Điều 657 Bộ luật dân sự năm 2015 như sau:
– Người phân chia di sản có thể đồng thời là người quản lý di sản được chỉ định trong di chúc hoặc được những người thừa kế thỏa thuận cử ra.
Người phân chia di sản được hiểu là là người đứng ra tổ chức và thực hiện chia di sản cho những người thừa kế. Việc phân chia di sản được tiến hành sau khi đã thanh toán các nghĩa vụ về tài sản do người chết để lại theo đúng thứ tự tại điều 658 Bộ luật dân sự năm 2015 bao gồm:
+ Người được người để lại di sản chỉ định trong di chúc.
+ Người do những người thừa kế thỏa thuận cử ra nếu người để lại di sản không chỉ định người phân chia di sản hoặc đã chỉ định nhưng người được chỉ định từ chối thực hiện phân chia di sản.
Người phân chia di sản có thể đồng thời là người quản di sản được chỉ định trong di chúc hoặc được những người thừa kế thỏa thuận cử ra trong trường hợp người chết không để lại di chúc hoặc để lại di chúc nhưng không chỉ định nội dung này. Người phân chia di sản phải chia di sản theo đúng di chúc hoặc đúng thỏa thuận của tất cả những người thừa kế theo pháp luật.
– Người phân chia di sản phải chia di sản theo đúng di chúc hoặc đúng thỏa thuận của những người thừa kế theo pháp luật.
Người phân chia di sản phải chia di sản cho những người thừa kế theo đúng ý chí của người để lại di sản đã thể hiện trong di chúc (phải thực hiện đúng quy định của Điều 659 Bộ luật dân sự năm 2015). Nếu không có di chúc, hoặc có nhưng người để lại di sản không xác định cách phân chia di sản hoặc đối với phần di sản được phân chia theo luật thì người phân chia di sản phải chia theo cách thức mà những người thừa kế đã thỏa thuận và được ghi trong biên bản họp mặt những người thừa kế.
– Người phân chia di sản được hưởng thù lao, nếu người để lại di sản cho phép trong di chúc hoặc những người thừa kế có thỏa thuận.
Người phân chia di sản nếu đồng thời là một trong những người được hưởng di sản thừa kế thì thù lao của người này trong việc phân chia di sản không được đặt ra. Người được người lập di chúc chỉ định trong di chúc sẽ được hưởng thù lao và mức thù lao cho người này căn cứ vào sự xác định của người để lại di sản. Nếu người lập di chúc cho phép người phân chia di sản hưởng thù lao nhưng chưa xác định được mức thù lao thì mức thù lao mà người phân chia di sản được hưởng sẽ do những người thừa kế cùng thống nhất thỏa thuận. Trong những trường hợp người lập di chúc không cho phép người phân chia di sản hưởng thù lao thì người này không được quyền yêu cầu hưởng thù lao, tuy nhiên những người thừa kế vẫn có thể thỏa thuận để cho người phân chia di sản được hưởng một mức thù lao nhất định. Người phân chia di sản do những người thừa kế thỏa thuận cử ra chỉ được hưởng thù lao nếu những người thừa kế có thỏa thuận và chỉ được hưởng theo mức mà những người thừa kế đã thỏa thuận.
Như vậy, theo quy định của 657 Bộ luật dân sự năm 2015 thì người phân chia di sản theo chỉ định của người lập di chúc cũng như theo những người thừa kế thỏa thuận cử ra đều không được quyền yêu cầu hưởng thù lao. Việc họ có được hưởng thù lao hay không hoàn toàn do ý chí của người để lại di sản hoặc do sự thống nhất ý chí của tất cả những người thừa kế.
Theo những phân tích ở trên, có thể thấy người phân chia di chúc được hiểu là người được chỉ định đứng ra phân chia di sản theo sự phân chia của di chúc. Người phân chia di sản thừa kế có thể là người được người để lại di sản chỉ định trong di chúc hoặc có thể là người do những người thừa kế thỏa thuận cử ra nếu người để lại di sản không chỉ định người phân chia di sản hoặc đã chỉ định nhưng người được chỉ định từ chối thực hiện phân chia di sản khi người này có quyền nhận thừa kế nhưng lại từ chối nhận di sản thừa kế. Về vai tròn của người phân chia di sản thì người này có thể đồng thời là người quản di sản được chỉ định trong di chúc hoặc được những người thừa kế thỏa thuận cử ra trong trường hợp người chết không để lại di chúc phân chia si sản thừa kế hoặc người để lại di sản có để lại di chúc nhưng không chỉ định nội dung chỉ định người phân chia di sản thừa kế. Theo quy định của Bộ luật dân sự 2015 thì người phân chia di sản phải chia di sản theo đúng di chúc hoặc đúng thỏa thuận của tất cả những người thừa kế theo pháp luật, tuân thủ đúng các quyền và nghĩa vụ của người phân chia di sản thừa kế và sẽ được hưởng thù lao, mức thù lao được người để lại di chúc quy định hoặc được thỏa thuận giữa những người để lại di sản thừa kế.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn của Luật Dương Gia về các nội dung liên quan đến phân chia di sản theo di chúc? Người phân chia di sản? Ai là người thực hiện chia thừa kế cũng như các nội dung khác liên quan.