Chúng ta thấy rằng, lỗ châu mai thường sẽ chỉ còn xuất hiện ở trong các tác phẩm văn học hay là ở trong các bài hát về các vị anh hùng dân tộc. Cũng chính bởi vì có rất ít người có những kiến thức liên quan tới vấn đề này. Bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu lỗ châu mai là gì?
Mục lục bài viết
1. Lỗ châu mai là gì?
Lỗ châu mai được hiểu cơ bản chính là một khe hở có diện tích khá nhỏ. Lỗ châu mai sẽ thường được xây dựng ở phía dưới hoặc ở bên trên của các công trình quân sự cụ thể như lô cốt, pháo đài và nhiều các công trình khác. Mà tại đó thì các xạ thủ sẽ có thể đặt súng, sao cho vừa khe nhỏ để nhằm mục đích có thể chống trả đối phương.
Hệ thống phòng ngự quân sự này được thiết kế đặc biệt với các bức tường ở phía sau khe hở được cắt bỏ khoảng một góc 30 độ giúp cho các chủ thể là những xạ thủ có tầm nhìn, góc bắn tốt. Với hệ thống phòng thủ cụ thể như thế này cũng sẽ khiến cho các đối phương rất khó để thực hiện việc tấn công vì mục tiêu ngắm bắn cũng rất nhỏ.
Căn cứ trên thực tế, lỗ châu mai đã có từ rất lâu đời. Lỗ châu mai được cho là do Archimedes thực hiện việc chế tạo ra để nhằm mục đích có thể kháng cự lại quân Cộng hòa La Mã (214 – 212 TCN). Sau này thì lỗ châu mai đã được sử dụng ngày càng phổ biến và nó cũng đã có mặt ở hầu hết các trận chiến. Lỗ châu mai có mặt từ thời Đế quốc La Mã cho tới Thế chiến thứ 2 và cả trong chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử.
Ta thấy được rằng, thực chất thì lỗ châu mai không có một quy định cố định nào về hình dạng cụ thể của nó. Tùy vào loại vũ khí được sử dụng trong các trận chiến mà lỗ châu mai cũng sẽ được thiết kế sao cho tương thích nhất. Ở dạng đơn giản nhất lỗ châu mai chính là một khe dọc nhỏ. Thông thường thì lỗ châu mai cũng sẽ được mở rộng ra thành hình chữ thập, thậm chí là hình tam giác và nhiều hình dạng khác.
Lỗ châu mai thường sẽ có mặt ở trong các bức tường bao của các kiến trúc phòng ngự ở thời trung cổ. Ta thấy được rằng, ở trong Chiến tranh thế giới thứ hai, khi quân Đồng minh đổ bộ lên đảo trận Iwo Jima, quân Nhật cũng đã áp dụng cách này để nhằm mục đích có thể đánh trả đối phương. Quân Mỹ tuy đã chiến thắng nhưng cũng có rất thiệt hại rất nhiều, một phần chính là bởi vì do chiến thuật của quân Nhật. Ta thấy, cách cố thủ trong các lô cốt và dùng vũ khí đặt qua lỗ châu mai để nhằm mục đích có thể tiêu diệt quân đối phương còn rất hiệu quả khi thực hiện việc đối phó với chiến thuật biển người. Cách này cũng đã được Quân đội nhân dân Việt Nam sử dụng trong chiến tranh biên giới Việt-Trung.
Trong chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954, khi quân Pháp cũng đã sử dụng lỗ châu mai để cản bước tiến của Quân đội Việt Nam.
2. Tìm hiểu về sự xuất hiện của lỗ châu mai:
Sự xuất hiện của lỗ châu mai cụ thể như sau:
Như đã nhắc đến ở phần bên trên, các lỗ châu mai được cho là do Archimedes sáng chế để nhằm mục đích chính đó là có thể kháng cự quân Cộng hòa La Mã trong cuộc bao vây Syracuse ở 214-212 trước công nguyên. Khe hở của lỗ châu mai này có chiều cao của một người đàn ông còn chiều rộng của của lỗ châu mai tương đương lòng bàn tay, cho phép các xạ thủ thực hiện việc bắn cung và bọ cạp từ bên trong các bức tường của thành phố.
Sau đó thì lỗ châu mai đã tiếp tục được áp dụng cho các pháo đài phòng thủ tại thời Đế quốc La Mã. Vào thời những người Norman cai trị nước Anh, các lâu đài trong thời kỳ này cũng đã không còn sử dụng lỗ châu mai mà chỉ được giới thiệu lại với những kiến trúc quân sự vào cuối thế kỷ 12 và với những lâu đài ở Anh.
3. Người lấy thân mình lấp lỗ châu mai là ai?
Cũng đã hơn 60 năm kể từ ngày chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, đa số những người trực tiếp tham gia vào chiến dịch Điện Biên Phủ lừng lẫy năm nào cũng đã già yếu, có nhiều người thì đã đi xa. Nhưng, cho đến tận ngày nay, những câu chuyện về một thời khói lửa, hào hùng thì vẫn được tái hiện thông qua những lời kể của các nhân chứng lịch sử.
Ở phần bên trên, sau khi chúng ta đã biết được lỗ châu mai có nghĩa là gì thì hẳn mỗi chúng ta đều có thể hiểu được sẽ thật khó khăn để có thể tiêu diệt được quân địch ở phía sau lỗ châu mai. Chính vì vậy mà người anh hùng Phan Đình Giót đã lấy thân mình lấp lỗ châu mai. Và, ngay thời điểm đó anh đã phải hy sinh bản thân mình để bịt kín hỏa diễm của địch.
Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân Phan Đình Giót sinh năm 1922, trong một gia đình nghèo và có bố mất sớm tại Cẩm Quan, Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh. Cuộc sống của gia đình Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân không đủ ăn khiến cho Phan Đình Giót cùng em trai phải đi ở cho địa chủ từ khi lên 6 lên 7.
Kháng chiến chống Pháp nổ ra, Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân đã xin tham gia đội tự vệ chiến đấu. Đến năm 1950, chàng trai ấy cũng đã xung phong đi bộ đội chủ lực. Anh Phan Đình Giót tham gia rất nhiều chiến dịch lớn của đất nước, cụ thể như: Trung Du; Hòa Bình; Tây Bắc và chiến dịch cuối cùng đó chính là chiến dịch Điện Biên Phủ.
Phan Đình giót là một người chí khí, một anh bộ đội dũng cảm. Trong những tháng năm tham gia chiến đấu, cũng đã có lần anh Phan Đình Giót chích máu viết quyết tâm thư gửi lên đại đoàn. Bức tâm thư của anh Phan Đình Giót đã thể hiện được chí khí hiên ngang của một người con đã giác ngộ và đi theo cách mạng.
Vào mùa đông năm 1953, đơn vị anh Phan Đình Giót đã nhận lệnh tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Anh Phan Đình Giót cùng với những người đồng chí, đồng đội của mình đã bền bỉ và cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ xẻ núi, mở đường để nhằm mục đích có thể kéo pháo lên đèo xuống dốc. Các anh cũng đã chuẩn bị sẵn sàng cho những trận chiến gay go trước mắt.
Vào chiều 13/3/1954, quân ta đã nổ súng tiêu diệt cứ điểm đồi Him Lam. Nhiều loạt pháo xảy ra liên tục đã làm cả trận địa rung chuyển mù mịt. Các chiến sĩ đại đội 58 đã anh dũng lao lên mở đường và cũng đã liên tiếp đánh đến quả bộc phá thứ 8. Anh Phan Đình Giót cũng chính là người đánh quả thứ 9 sau đó thì anh đã bị thương ở đùi. Nhưng anh Phan Đình Giót vẫn xung phong là người được đánh quả tiếp theo. Lúc này quân Pháp cũng đã tập trung hỏa lực đạn trút như mưa, xối xả vào quân của ta. Vì thế mà các chiến sĩ của ta bị thương rất nhiều.
Trước tình cảnh đó với lòng căm thù giặc sục sôi thì anh Phan Đình Giót lao lên đánh liên tiếp hai quả bộc phá giúp phá toang hàng rào cuối cùng, việc này cũng đã mở thông đường giúp đồng đội lên đánh tan lô cốt đầu cầu. Lúc này, anh Phan Đình Giót cũng đã tiếp tục lao lên bám chắc tại lô cốt số 2. Tiến hành thực hiện ném thủ pháo, bắn kiềm chế giúp cho đơn vị có thể tiến lên. Đến giai đoạn này thì anh Phan Đình Giót đã bị thương nặng ở vai và đùi, máu chảy nhiều.
Bất ngờ từ hỏa lực từ lô cốt số 3 của quân địch bắn mạnh vào các chiến sĩ của ta. Lực lượng xung kích của ta vào lúc này bị ùn lại. Ý nghĩ duy nhất của anh Phan Đình Giót lúc này đó chính là dập tắt lô cốt này, cố gắng nhích mình lại gần lại lô cốt số 3, dùng hết phần sức lực còn lại nâng lên tiểu liên và thực hiện bắn mạnh vào lỗ châu mai. Anh Phan Đình Giót hét to: “Quyết hy sinh vì Đảng, vì dân”, rồi rướn cả người lao cả thân mình để có thể bịt kín lỗ châu mai địch. Lô cốt lợi hại nhất của quân Pháp cũng chính bởi vì vậy mà bị dập tắt. Quân ta cũng nhờ thế mà ào ạt xông lên, tiêu diệt gọn cứ điểm Him Lam, giành về thắng lợi to lớn trong trận mở màn chiến dịch Điện Biên Phủ.
Người Anh hùng lực lượng Vũ trang nhân dân Phan Đình Giót đã hy sinh vào lúc 22h30p ngày 13/3/1954 khi tuổi đời mới vừa 34. Ngày 31/3/1955, Phan Đình Giót đã được truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân. Khi hy sinh, anh Phan Đình Giót hiện đang là Tiểu đội phó bộ binh Đại đội 58 thuộc Tiểu đoàn 428, Trung đoàn 141, Đại đoàn 312. Anh Phan Đình Giót cũng là một người Đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam, được trao tặng Huân chương Quân công hạng nhì.
Hiện nay, mộ phần của anh Phan Đình Giót được đặt tại Nghĩa trang liệt sĩ A1 tại tỉnh Điện Biên. Anh Phan Đình Giót đã mãi nằm lại ở mảnh đất hào hùng này bên cạnh những anh hùng Tô Vĩnh Diện, Bế Văn Đàn, Trần Can cùng hàng loạt các đồng đội của mình.
Mặc dù anh hùng Phan Đình Giót lấy thân mình lấp lỗ châu mai đã đi xa nhưng những chiến công, sự quả cảm của anh là bất tử với thời gian.
