Hợp đồng xây dựng là hợp đồng dân sự được thỏa thuận bằng văn bản giữa bên giao thầu và bên nhận thầu nhằm để thực hiện một phần hay toàn bộ công việc trong hoạt động đầu tư xây dựng. Vậy điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng được pháp luật quy định như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng:
1.1. Các loại hợp đồng xây dựng:
Khoản 1 Điều 2 Văn bản hợp nhất 07/VBHN-BXD 2023 hợp nhất Nghị định về hợp đồng xây dựng có giải thích hợp đồng xây dựng là hợp đồng dân sự được thỏa thuận bằng văn bản giữa bên giao thầu và bên nhận thầu nhằm để thực hiện một phần hay toàn bộ công việc trong hoạt động đầu tư xây dựng.
Theo tính chất, nội dung công việc hợp đồng xây dựng có những loại sau:
– Thứ nhất, hợp đồng tư vấn xây dựng.
– Thứ hai, hợp đồng thi công xây dựng công trình.
– Thứ ba, hợp đồng mua sắm vật tư, thiết bị.
– Thứ tư, hợp đồng thiết kế và thi công xây dựng công trình.
– Thứ năm, hợp đồng thiết kế và mua sắm vật tư, thiết bị.
– Thứ sáu, hợp đồng mua sắm vật tư, thiết bị và thi công xây dựng công trình.
– Thứ bảy, hợp đồng thiết kế – mua sắm vật tư, thiết bị – thi công xây dựng công trình.
– Thứ tám, hợp đồng chìa khóa trao tay.
– Thứ chín, hợp đồng cung cấp nhân lực, máy và thiết bị thi công.
– Thứ mười, hợp đồng xây dựng đơn giản, quy mô nhỏ.
– Những loại hợp đồng xây dựng khác.
1.2. Quy định về điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng:
Điều 35 Văn bản hợp nhất 07/VBHN-BXD 2023 hợp nhất Nghị định về hợp đồng xây dựng quy định về điều chỉnh hợp đồng xây dựng, Điều này quy định điều chỉnh hợp đồng xây dựng như sau:
– Điều chỉnh hợp đồng bao gồm có điều chỉnh khối lượng, điều chỉnh đơn giá, điều chỉnh về tiến độ thực hiện hợp đồng, điều chỉnh giá hợp đồng và những nội dung khác (nếu có) mà các bên đã thỏa thuận trong hợp đồng.
– Hợp đồng xây dựng chỉ được điều chỉnh trong những trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 143 Luật Xây dựng số
Theo đó, điều chỉnh khối lượng công việc trong hợp đồng xây dựng là một trong những nội dung các bên được thỏa thuận điều chỉnh trong hợp đồng xây dựng. Thêm nữa, Điều 143 Văn bản hợp nhất 02/VBHN-VPQH năm 2020 do Văn phòng Quốc hội ban hành hợp nhất Luật Xây dựng quy định điều chỉnh hợp đồng xây dựng sẽ chỉ được áp dụng trong thời gian thực hiện hợp đồng. Các trường hợp được điều chỉnh hợp đồng xây dựng bao gồm có:
– Do các bên thỏa thuận với nhau trong hợp đồng phù hợp với các quy định của Luật này và pháp luật khác có liên quan;
– Khi Nhà nước thay đổi những chính sách làm ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện hợp đồng, trừ trường hợp các bên hợp đồng có thỏa thuận khác;
– Khi dự án được điều chỉnh mà có ảnh hưởng đến hợp đồng, trừ trường hợp các bên hợp đồng có thỏa thuận khác;
– Các trường hợp bất khả kháng theo các quy định của pháp luật.
Điều 37 Văn bản hợp nhất 07/VBHN-BXD 2023 hợp nhất Nghị định về hợp đồng xây dựng quy định về điều chỉnh khối lượng công việc trong hợp đồng xây dựng như sau:
– Các bên tham gia hợp đồng phải thỏa thuận cụ thể về những trường hợp được điều chỉnh khối lượng, phạm vi và trình tự, thủ tục điều chỉnh khối lượng.
– Việc điều chỉnh về khối lượng công việc trong hợp đồng xây dựng được quy định sau:
+ Đối với hợp đồng trọn gói: Trường hợp có phát sinh hợp lý các công việc ngoài phạm vi hợp đồng đã ký (đối với hợp đồng thi công xây dựng, đối với hợp đồng cung cấp thiết bị là nằm ngoài phạm vi công việc sẽ phải thực hiện theo thiết kế; đối với hợp đồng tư vấn là nằm ngoài các nhiệm vụ tư vấn phải thực hiện). Trường hợp này, khi thực hiện điều chỉnh khối lượng không làm vượt giá gói thầu được phê duyệt thì chủ đầu tư và nhà thầu sẽ tính toán, thỏa thuận và ký kết phụ lục bổ sung hợp đồng; trường hợp mà vượt giá gói thầu được phê duyệt thì sẽ phải được người có thẩm quyền quyết định đầu tư xem xét, quyết định; trong trường hợp thỏa thuận không được thì khối lượng những công việc phát sinh đó sẽ hình thành gói một thầu mới, việc lựa chọn nhà thầu để thực hiện gói thầu này theo quy định hiện hành.
+ Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định và đơn giá điều chỉnh: Bổ sung các khối lượng công việc hợp lý chưa có đơn giá ở trong hợp đồng nhưng không làm vượt giá gói thầu đã được phê duyệt thì chủ đầu tư và nhà thầu sẽ tính toán, thỏa thuận và ký kết phụ lục bổ sung hợp đồng; trong trường hợp vượt giá gói thầu được phê duyệt thì phải được chính người có thẩm quyền quyết định đầu tư xem xét, quyết định; những khối lượng công việc đã có đơn giá ở trong hợp đồng được xác định theo khối lượng hoàn thành thực tế (tăng hoặc là giảm so với khối lượng trong hợp đồng đã ký) được nghiệm thu.
– Đối với những khối lượng phát sinh nằm ở ngoài phạm vi hợp đồng đã ký mà chưa có quy định về đơn giá hoặc là phương pháp xác định đơn giá trong hợp đồng thì các bên tham gia hợp đồng phải thỏa thuận, thống nhất đơn giá hoặc là nguyên tắc, phương pháp xác định giá để thực hiện khối lượng công việc này trước khi thực hiện.
2. Nguyên tắc điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng:
Căn cứ Điều 36 Văn bản hợp nhất 07/VBHN-BXD 2023 hợp nhất Nghị định về hợp đồng xây dựng thì nguyên tắc điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng sẽ phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
– Việc điều chỉnh hợp đồng xây dựng chỉ được áp dụng trong thời gian thực hiện hợp đồng bao gồm có cả thời gian được gia hạn thực hiện hợp đồng theo quy định của pháp luật.
– Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định, đơn giá hợp đồng sẽ chỉ được điều chỉnh trong các trường hợp sau:
+ Khi Nhà nước thay đổi những chính sách làm ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện hợp đồng, trừ trường hợp các bên hợp đồng có thỏa thuận khác;
+ Khi dự án được điều chỉnh mà có ảnh hưởng đến hợp đồng, trừ trường hợp các bên hợp đồng có thỏa thuận khác;
+ Các trường hợp bất khả kháng theo các quy định của pháp luật.
– Đối với hợp đồng trọn gói sẽ chỉ được điều chỉnh hợp đồng cho những khối lượng công việc bổ sung ở ngoài phạm vi công việc theo hợp đồng đã ký (đối với hợp đồng thi công xây dựng, đối hợp đồng cung cấp thiết bị là nằm ngoài phạm vi công việc sẽ phải thực hiện theo thiết kế, yêu cầu của hồ sơ mời thầu hoặc là hồ sơ yêu cầu; đối với hợp đồng tư vấn là nằm ngoài các nhiệm vụ tư vấn phải thực hiện) và những trường hợp quy định tại điểm b, c, d khoản 2 Điều 143 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13.
– Giá hợp đồng sau điều chỉnh không làm vượt giá gói thầu hoặc là dự toán gói thầu được phê duyệt (bao gồm có cả chi phí dự phòng cho gói thầu đó) thì chủ đầu tư sẽ được quyền quyết định điều chỉnh; trường hợp vượt giá gói thầu hoặc là dự toán gói thầu được phê duyệt thì sẽ phải được chấp thuận chủ trương điều chỉnh giá hợp đồng của người có thẩm quyền quyết định đầu tư hoặc là Bộ trưởng bộ quản lý ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh khi được giao đối với những dự án đầu tư do Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư trước khi thực hiện điều chỉnh và sẽ phải đảm bảo đủ vốn để thanh toán cho bên nhận thầu theo đúng như thỏa thuận trong hợp đồng. Việc điều chỉnh dự toán xây dựng, dự toán gói thầu và giá gói thầu thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý chi phí đầu tư xây dựng và pháp luật về đấu thầu.
Những văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất 07/VBHN-BXD 2023 hợp nhất Nghị định về hợp đồng xây dựng.
– Văn bản hợp nhất 02/VBHN-VPQH năm 2020 do Văn phòng Quốc hội ban hành hợp nhất Luật Xây dựng.
