Công bố hợp quy là gì? Đối tượng áp dụng công bố hợp quy? Quy trình công bố hợp quy? Danh mục hàng hóa phải công bố hợp quy?
Trong giai đoạn hiện nay, ta nhận thấy rằng, công bố hợp quy là một vấn đề cực kỳ phiền toái đối với các doanh nghiệp, việc công bố hợp quy là thủ tục bắt buộc trước khi đưa sản phẩm ra thị trường tiêu thụ. Pháp luật nước ta cũng đã ban hành một số các quy định cụ thể về việc công bố hợp quy. Đây chắc hẳn là một vấn đề còn khá xa lạ đối với nhiều người. Bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu danh mục sản phẩm, hàng hóa phải công bố hợp quy mới nhất.
Căn cứ pháp lý:
– Luật tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật 2006.
– Nghị định 74/2018/NĐ-CP.
Mục lục bài viết
1. Công bố hợp quy là gì?
Căn cứ theo khoản 9, điều 3 trong Luật tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật 2006 cho biết công bố hợp quy (công bố chất lượng sản phẩm) được hiểu cơ bản chính là việc đơn vị tổ chức, cá nhân tự công bố sản phẩm, đối tượng của hoạt trong lĩnh vực quy chuẩn kỹ thuật phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật tương ứng. Nếu như công bố hợp chuẩn cho sản phẩm, hàng hóa trong hoạt động của doanh nghiệp là tự nguyện, Nhà nước không bắt buộc thì công bố hợp quy lại là hoạt động bắt buộc, là điều kiện không thể thiếu khi đưa bất cứ một sản phẩm hàng hóa nào đó ra thị trường tiêu thụ.
Như vậy, công bố hợp quy được hiểu cơ bản chính là việc các chủ thể là những tổ chức, cá nhân tự thực hiện hoạt động công bố đối với các sản phẩm, hàng hóa, quy trình và nhiều hoạt động khác sao cho phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật tương ứng đã được quy định cụ thể. Công bố hợp quy theo quy định của pháp luật hiện hành là thủ tục bắt buộc phải thực hiện nhằm mục đích để cho các doanh nghiệp đảm bảo sản phẩm đạt yêu cầu về chất lượng, an toàn với môi trường và sức khỏe của các chủ thể là những người tiêu dùng.
Thủ tục công bố hợp quy này không những nhằm mục đích để đảm bảo uy tín, chất lượng của doanh nghiệp mà còn góp phần giúp đảm bảo quyền và lợi ích của các đối tượng là người tiêu dùng. Thực chất, ta nhận thấy rằng, điều mà người tiêu dùng quan tâm nhất luôn là chất lượng sản phẩm. Vì vậy, việc công bố chất lượng sản phẩm cũng sẽ đảm bảo cho sự yên tâm của các đối tượng là những người tiêu dùng khi sử dụng các sản phẩm trên thị trường.
2. Đối tượng áp dụng công bố hợp quy:
Đối tượng của công bố hợp quy theo quy định hiện hành đó là các sản phẩm, quá trình, môi trường được quy định trong quy chuẩn kỹ thuật quốc gia do các Bộ quản lý ngành, lĩnh vực ban hành hoặc được quy định cụ thể ở trong quy chuẩn kỹ thuật địa phương do các cơ quan Ủy ban nhân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành.
Công bố hợp quy cũng sẽ được áp dụng với những sản phẩm hàng hóa đã có trong danh mục tiêu chuẩn hóa hàng hóa. Cũng chính bởi vì vậy sản phẩm hoàn chỉnh của các doanh nghiệp sẽ cần phải có thông số kỹ thuật theo đúng tiêu chuẩn Việt Nam. Hay chúng ta cũng có thể nói cách khác, đối với những sản phẩm hàng hóa, dịch vụ đã có quy chuẩn thì các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ này cần phải đăng ký hợp chuẩn cho sản phẩm theo quy chuẩn tương ứng.
3. Quy trình công bố hợp quy:
Để có thể thực hiện việc công bố sản phẩm phù hợp quy chuẩn kỹ thuật, các cá nhân, tổ chức sẽ cần phải thực hiện theo các bước cụ thể như sau:
– Bước 1: Các cá nhân, tổ chức cần phải đánh giá sự phù hợp đối tượng cần được công bố phù hợp quy chuẩn kỹ thuật. Việc đánh giá đối với các đối tượng đó có thể do tổ chức chứng nhận được chỉ định hoặc do các tổ chức, cá nhân công bố hợp quy thực hiện. Nếu như các tổ chức sử dụng kết quả đánh giá sự phù hợp của tổ chức đánh giá nước ngoài thì tổ chức nước ngoài này sẽ cần phải được thừa nhận theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
– Bước 2: Các cá nhân, tổ chức đăng ký bản công bố hợp quy tại cơ quan chuyên ngành được chỉ định bởi Bộ quản lý ngành, lĩnh vực và Ủy ban nhân dân tỉnh/ thành phố.
Nếu các chủ thể muốn lưu hành sản phẩm trên thị trường thì các chủ thể đó sẽ bắt buộc phải thông qua hoạt động công bố hợp quy sản phẩm bởi vì hoạt động này mang tính bắt buộc. Việc công bố hợp quy sản phẩm sẽ giúp đảm bảo cho quyền lợi của các đối tượng là những người tiêu dùng, đảm bảo uy tín, chất lượng của doanh nghiệp thực hiện công bố.
4. Danh mục hàng hóa phải công bố hợp quy:
Như đã nói cụ thể ở phần trên, trước khi các doanh nghiệp đưa hàng hóa ra thị trường, doanh nghiệp sẽ cần phải có trách nhiệm công bố chất lượng hàng hóa mà mình sắp bán, sản phẩm đó sẽ cần phải đảm bảo đủ các quy chuẩn kỹ thuật chung. Bân cạnh đó thì căn cứ vào từng loại sản phẩm tương ứng mà doanh nghiệp sẽ bắt buộc phải công bố với cơ quan chức năng có thẩm quyền về chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp mình.
Theo quy định tại Nghị định 74/2018/NĐ-CP thì các sản phẩm, hàng hóa phải gây mất an toàn (sản phẩm, hàng hóa nhóm 2) sẽ cần phải được công bố hợp quy khi sản xuất, nhập khẩu. Cụ thể Danh mục sản phẩm phải công bố hợp quy về sản phẩm, hàng hoá nhóm 2 cụ thể như sau:
| STT | Tên danh mục | Văn bản ban hành | Ghi chú |
| 1 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn | Thông tư 14/2018/TT-BNNPTNT | |
| 2 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa phải chứng nhận trước thông quan (đối với nhập khẩu), trước khi đưa ra thị trường (đối với sản xuất, lắp ráp) thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Giao thông vận tải | Thông tư 41/2018/TT-BGTVT | – Đối với sản phẩm, hàng hóa nhập khẩu phải được chứng nhận phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng trước khi thông quan; – Đối với sản phẩm, hàng hóa sản xuất, lắp ráp trong nước phải được chứng nhận, công bố phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng trước khi đưa ra thị trường. |
| 3 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa phải chứng nhận hoặc công bố hợp chuẩn hợp quy thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Giao thông vận tải | Thông tư 41/2018/TT-BGTVT | – Đối với sản phẩm, hàng hóa nhập khẩu phải chứng nhận hoặc công bố phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng. Thời điểm kiểm tra, chứng nhận được thực hiện sau khi thông quan và trước khi đưa ra thị trường; – Đối với sản phẩm, hàng hóa sản xuất trong nước phải được chứng nhận hoặc công bố phù hợp với tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng trước khi đưa ra thị trường. |
| 4 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa chuyên ngành công nghệ thông tin và truyền thông bắt buộc phải chứng nhận hợp quy và công bố hợp quy thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Thông tin và Truyền thông | Thông tư 11/2020/TT-BTTTT | Sản phẩm, hàng hóa thuộc Danh mục này có tích hợp chức năng của sản phẩm, hàng hóa khác thuộc Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 khác phải thực hiện chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy đầy đủ các quy chuẩn kỹ thuật áp dụng cho sản phẩm, hàng hóa được tích hợp. |
| 5 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa chuyên ngành công nghệ thông tin và truyền thông bắt buộc phải công bố hợp quy thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Thông tin và Truyền thông | Thông tư 11/2020/TT-BTTTT | |
| 6 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Công thương | Thông tư 41/2015/TT-BCT Thông tư 29/2016/TT-BCT Thông tư 33/2017/TT-BCT | Danh mục này không điều chỉnh đối với các sản phẩm, hàng hóa sau đây: – Hàng miễn trừ ngoại giao, hàng trong túi lãnh sự, tài sản di chuyển, quà biếu, quà tặng trong các định mức miễn thuế nhập khẩu theo – Sản phẩm, hàng hóa tạm nhập tái xuất, chuyển khẩu, quá cảnh; – Sản phẩm, hàng hóa chuyên dùng phục vụ quốc phòng, an ninh. |
| 7 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa có khả năng gây mất an toàn thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Công an | Thông tư 08/2019/TT-BCA | |
| 8 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ Khoa học và Công nghệ | Thông tư 01/2009/TT-BKHCN | |
| 9 | Danh mục sản phẩm, hàng hóa nhóm 2 thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội | Thông tư 22/2018/TT-BLĐTBXH |
Ta nhận thấy rằng, những sản phẩm, hàng hóa bắt buộc công bố hợp quy được quy định cụ thể bên trwb là những sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ nằm trong quy định của quy chuẩn kỹ thuật quốc gia do Bộ quản lý ngành hay được quy định trong quy chuẩn kỹ thuật địa phương do Ủy an nhân dân tỉnh hay do Ủy an nhân dân thành phố trực thuộc Trung ương ban hành. Cụ thể, những đối tượng này nằm trong quy chuẩn kỹ thuật và là những sản phẩm có khả năng gây ra mất an toàn, hàng hóa có liên quan đến vấn đề an toàn, sức khỏe, môi trường bắt buộc và cần phải công bố hợp quy.
Thông thường nếu muốn các sản phẩm và hàng hoá nhận phù hợp quy chuẩn kỹ thuật, doanh nghiệp sản xuất ra các sản phẩm, hàng hoá đó cần phải đánh giá sự phù hợp giữa các đối tượng của hoạt động trong các lĩnh vực tiêu chuẩn và trong lĩnh vực quy chuẩn kỹ thuật với đặc tính kỹ thuật, các yêu cầu quản lý trong những quy định tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng.
