Có lấy lại tiền mua xe máy khi không sang tên xe được? Khởi kiện tuyên bố hợp đồng mua bán xe vô hiệu. Thủ tục đăng ký sang tên xe.
Có lấy lại tiền mua xe máy khi không sang tên xe được? Khởi kiện tuyên bố hợp đồng mua bán xe vô hiệu. Thủ tục đăng ký sang tên xe.
Tóm tắt câu hỏi:
Nội dung: ngày 18/08/2017 tôi có đến nhà anh Thức ở thị trấn Mỹ An để mua 1 xe máy, Nhãn hiệu: Suzuki, số loại: RU110, sm: E114M187264, sk: RU110UA 87264, biển số 66S1-25135 với giá 82 triệu. Anh Thức cam kết xe hồ sơ hợp lệ và có thể sang tên, cam kết nếu có gì không đúng sẽ trả lại đủ tiền, và hợp đồng mua bán xe đc Uỷ ban nhân dân thị trấn Mỹ An chứng thực. Đến ngày 01/09/2017 tôi đem xe đến phòng Cảnh sát giao thông huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau để làm thủ tục sang tên theo quy định, thì bị phát hiện số máy xe có nghi vấn nên đã được cảnh sát giao thông giữ xe lại để làm trưng cầu giám định. Trong thời gian này tôi có thông báo sự việc cho a Thức biết để xử lý. Đến ngày 09/10/2017 tôi nhận được kết quả giám định từ phòng kỹ thuật hình sự huyện Đầm Dơi, là xe tôi bị hàn ghép số máy nên phía cảnh sát giao thông không chấp nhận đăng ký sang tên xe cho tôi do vi phạm Điều 16 Thông tư 37/2010/TT-BCA. Và tôi có gọi với anh Thức để yêu cầu anh nhận lại xe và trả lại đủ tiền cho tôi theo đúng cam kết, thì anh Thức hẹn tôi đem xe lên cửa hàng xe máy Huy Trí ở huyện Lai Vung để nhận tiền. Tại đây trong lúc giải quyết thì anh Thức đã không đồng ý hoàn lại tiền cho tôi và cố ý bỏ trốn, (có mấy anh em mua bán xe ở đó làm chứng) và tôi đã chạy xe qua nhà a Thức ở thị trấn Mỹ An để tìm thì nhà đã khoá trái cửa. Từ những nội dung đã phân tích và trình bày ở trên nay tôi có thể gửi đơn khởi kiện lên tòa án nhân dân để tuyên vô hiệu hóa hợp đồng mua bán để đươc nhận lại đủ tiền được không?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
Bộ luật Hình sự năm 1999, sửa đổi, bổ sung năm 2009;
2. Nội dung tư vấn:
Theo thông tin bạn cung cấp thì bạn đã mua một chiếc xe máy nhãn hiệu Suzuki từ anh Thức. Anh Thức cũng đã cam kết hồ sơ chiếc xe hoàn toàn hợp lệ và có thể làm thủ tục sang tên, tuy nhiên khi bạn mang xe đến phòng Cảnh sát giao thông để làm thủ tục sang tên xe theo quy định nhưng không được do chiếc máy mà bạn mua đã bị đục, hàn số khung số máy. bạn đã liên lạc với anh Thức nhưng anh Thức không đồng ý hoàn lại tiền và có ý định bỏ trốn. Để giải đáp thắc mắc của bạn về việc có thể gửi đơn khởi kiện lên Tòa án để tuyên bố hợp đồng mua bán xe vô hiệu và nhận đủ số tiền thì cần xem xét các phương diện sau:
Thứ nhất, về việc gửi đơn khởi kiện lên Tòa án yêu cầu tuyên bố hợp đồng mua bán xe giữa bạn và anh Thức vô hiệu.
Trước hết, có thể thấy, giữa bạn và anh Thức đã thực hiện một giao dịch dân sự, theo đó bạn mua chiếc xe máy này từ anh Thức bằng hợp đồng mua bán. Bởi căn cứ theo Điều 116 Bộ luật dân sự năm 2015 thì giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
Mà để một giao dịch dân sự có hiệu lực thì cần đáp ứng điều kiện theo quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự năm 2015, theo đó:
"Điều 117. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự
1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:
a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
2. Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định."
Một giao dịch dân sự sẽ bị tuyên bố là vô hiệu nếu không có một trong các điều kiện được quy định tại 117 của Bộ luật Dân sự năm 2015 được trích dẫn ở trên, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác (Điều 122 Bộ luật dân sự năm 2015).
Xem xét trong trường hợp cụ thể của bạn thì giữa bạn và anh Thức đã tồn tại một giao dịch dân sự mua bán xe máy, và được thể hiện bằng hợp đồng mua bán xe. Mà theo quy định tại điểm g Điều 10 Thông tư 15/2014/TT- BCA thì giấy tờ mua bán, cho, tặng xe của cá nhân phải có công chứng chứng thực theo quy định của pháp luật về công chứng hoặc chứng thực của Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn đối với chữ ký của người bán, cho, tặng xe theo quy định của pháp luật về chứng thực. Đồng thời, người bán xe phải là chủ sở hữu chiếc xe hoặc người được chủ sở hữu ủy quyền. Tuy nhiên, trong thông tin bạn không nêu rõ trên Giấy tờ của chiếc xe này, như Giấy đăng ký xe thì anh Thức có đứng tên chủ sở hữu hay không, nhưng có nói rõ giấy tờ hợp đồng mua bán xe đã được chứng thực tại Ủy ban nhân dân thị trấn Mỹ An. Do vậy, bạn cần căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể của mình và quy định tại Điều 117, 122 Bộ luật Dân sự năm 2015 để có sự xác định cụ thể. Theo đó:
– Trong trường hợp này, căn cứ theo quy định tại Điều 117, 122 Bộ luật Dân sự năm 2015 được phân tích ở trên, nếu các chủ thể trong giao dịch (bạn và anh Thức) đều có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, hoàn toàn tự nguyện khi giao kết hợp đồng, mục đích và nội dung của việc mua bán không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức của xã hội, hình thức của giao dịch không trái quy định thì giao dịch mua bán xe giữa bạn và anh Thức hoàn toàn hợp pháp và không bị tuyên bố là vô hiệu dù bạn có nộp đơn khởi kiện.
– Trong trường hợp trường hợp anh Thức không phải là chủ sở hữu của chiếc xe và cũng không được chủ sở hữu chiếc xe ủy quyền. Đồng thời chiếc xe đã bị đục lại số khung số máy, nhưng anh Thức lại đưa ra những thông tin trái sự thật và cam kết sang tên được chiếc xe để bạn tin tưởng mà giao kết hợp đồng mua bán và giao tiền, thì trong trường hợp này hợp đồng này đang mang tính chất gian dối, giả tạo.
>>> Luật sư tư vấn có lấy lại tiền mua xe máy khi không sang tên xe được: 1900.6568
Trong trường hợp này, hợp đồng mua bán xe của bạn và anh Thức không đáp ứng đủ điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự được quy định tại Điều 117 Bộ luật dân sự năm 2015 được trích dân ở trên và có thể bị tuyên bố vô hiệu (Điều 122 Bộ luật dân sự năm 2015). Trong trường hợp này, bạn hoàn toàn có quyền nộp đơn khởi kiện ra Tòa án tuyên bố hợp đồng mua bán giữa bạn và anh Thức vô hiệu.
Thứ hai, các hình thức để bạn có thể đòi lại số tiền đã mất khi không thực hiện được thủ tục sang tên chiếc xe máy đã mua.
Như đã phân tích tùy vào từng trường hợp mà hợp đồng mua bán xe giữa bạn và anh Thức có thể bị truyên bố là vô hiệu. Do vậy để lấy lại số tiền đã mất, bạn nên căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể để có sự xác định. Cụ thể:
- Trường hợp hợp đồng mua bán xe giữa bạn và anh Thức không đáp ứng các điều kiện có hiệu lực của một giao dịch dân sự theo quy định tại Điều 117, 122 Bộ luật Dân sự năm 2015, có thể bị tuyên bố vô hiệu.
Trong trường hợp này, để lấy lại được số tiền đã mất, bạn hoàn toàn có quyền nộp đơn khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu tuyên bố giao dịch dân sự (hợp đồng) mua bán xe giữa bạn và anh Thức vô hiệu, trong đó kèm theo đơn khởi kiện, cần có các chứng cứ chứng minh các điều kiện vô hiệu của giao dịch.
Khi giao dịch dân sự (hợp đồng) mua bán xe này bị vô hiệu thì căn cứ theo quy định tại Điều 131
Trong trường hợp của bạn, khi hợp đồng mua bán xe giữa bạn và anh Thức bị tuyên bố vô hiệu thì bạn sẽ nhận lại được số tiền đã giao cho anh Thức, và anh Thức sẽ nhận lại xe và giấy tờ xe mà bạn đã nhận.
- Trong trường hợp giao dịch dân sự (hợp đồng mua bán xe) không bị vô hiệu, thể hiện ở việc hoàn toàn đáp ứng điều kiện có hiệu lực của một giao dịch dân sự.
Trường hợp này, hợp đồng hoàn toàn đáp ứng các điều kiện khác của một giao dịch dân sự theo quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự năm 2015, tuy nhiên chiếc xe đã đục lại số khung số máy thì anh Thức không biết, nên đã cam kết với bạn về hồ sơ hợp lệ và có thể sang tên, nếu không đúng sẽ trả lại tiền. Tuy nhiên, trong thông tin bạn không nói rõ cam kết này có được ghi nhận trong hợp đồng hay không, nhưng hợp đồng mua bán xe chỉ hoàn thành sau khi các bên đã hoàn tất thủ tục giao xe, nhận tiền và đã làm thủ tục sang tên xe. Bởi chiếc xe máy là tài sản phải đăng ký theo quy định của pháp luật nên thời điểm chuyển giao quyền sở hữu được xác định là thời điểm hoàn tất thủ tục đăng ký quyền sở hữu.
Do vậy, khi bạn không thể làm thủ tục chuyển quyền, sang tên xe thì bạn hoàn toàn có quyền căn cứ vào hợp đồng mua bán xe để khởi kiện yêu cầu anh Thức thực hiện việc bồi thường và hoàn tiền theo đúng hợp đồng mua bán xe.
Ngoài ra, theo thông tin bạn cung cấp thì khi nhận được kết quả giám định từ phòng kỹ thuật hình sự huyện Đầm Dơi cho thấy chiếc xe máy mà bạn mua bị hàn ghép số khung, số máy, bạn đã chủ động liên lạc với anh Thức. Anh Thức cũng đã cùng bạn có mặt tại cửa hàng xe máy Huy Trí ở huyện Lai Vung để trả lại tiền và giao nhận xe. Tuy nhiên, anh Thức đã không đồng ý và bỏ trốn, khóa trái cửa. Trong trường hợp này, giả sử anh Thức biết việc chiếc xe của mình bị đục lại số khung số máy, không đủ điều kiện để làm thủ tục sang tên, nhưng vẫn cố tình đưa ra những thông tin giả tạo, lừa dối, mà ở đây làm cam kết về việc hồ sơ hợp lệ, có thể sang tên và dùng mọi biện pháp để tạo lòng tin từ đó khiến bạn giao tiền qua hợp đồng mua bán. Nhưng trên thực tế số khung số máy đã bị đục lại, không thể sang tên nhưng anh Thức không giải quyết mà bỏ trốn, cắt đứt liên lạc nhằm chiếm đoạt số tiền đã nhận từ bạn. Trong trường hợp này, bạn hoàn toàn có quyền tố cáo lên cơ quan công an nơi anh Thức cư trú về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 139 Bộ luật hình sự năm 1999, sửa đổi năm 2009. Cụ thể:
"Điều 139. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới năm trăm nghìn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:
…"
Do vậy, khi nhận thấy có những dấu hiệu về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì bạn nên làm đơn tố cáo lên cơ quan công an để nhận lại số tiền mình đã chiếm đoạt. Tuy nhiên, để chứng minh yêu cầu của mình là hợp pháp thì bạn cần cung cấp các chứng cứ chứng minh anh Thức đã cung cấp nhưng thông tin không đúng sự thật nhằm tạo lòng tin để bạn giao kết hợp đồng, và có hành vi bỏ trốn, cắt đứt liên lạc, nhằm chiếm đoạt tài sản của bạn.
