Khi học sinh tiểu học gặp khó khăn vượt quá khả năng tư vấn hỗ trợ học sinh trong hoạt động giáo dục và dạy học thì giáo viên cần làm gì để giúp học sinh vượt qua khó khăn. Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc nêu trên, mời các bạn cùng tham khảo.
Mục lục bài viết
1. Khi học sinh gặp khó khăn vượt quá khả năng hỗ trợ của giáo viên thì phải làm sao:
Khi học sinh tiểu học gặp khó khăn vượt quá khả năng tư vấn hỗ trợ học sinh trong hoạt động giáo dục và dạy học thì giáo viên cần trao đổi với cha mẹ học sinh để gia đình tự thu xếp, báo cáo để ban giám hiệu tư vấn, hỗ trợ cho học sinh. Bên cạnh đó cần cố tư vấn, hỗ trợ tâm lí cho học sinh theo hướng chuyên sâu hơn, phối hợp với cha mẹ học sinh và các lực lượng khác để cùng tư vấn, hỗ trợ. Cụ thể:
– Kết hợp với cha mẹ học sinh: Giáo viên nên trao đổi với cha mẹ của học sinh để hiểu rõ tình hình và khó khăn mà học sinh đang gặp phải. Cha mẹ có thể cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng và nhu cầu của con cái trong quá trình học tập. Giáo viên có thể đề xuất các hoạt động học tập gia đình hoặc cách thức để phụ huynh hỗ trợ con cái ở nhà. Điều này có thể bao gồm việc đọc sách cùng nhau, giải bài tập, hoặc tạo ra môi trường học tập thuận lợi tại nhà.
– Hỗ trợ tâm lí cho học sinh: Khi học sinh đang trải qua khó khăn tâm lý có thể liên hệ với chuyên gia tâm lý hoặc chuyên viên tư vấn để giúp học sinh xử lý các vấn đề cá nhân và tinh thần.
– Báo cáo cho nhà trường: Khi vấn đề của học sinh quá nghiêm trọng hoặc cần sự can thiệp từ cấp quản lý cao hơn, giáo viên nên báo cáo cho ban giám hiệu của trường học. Ban giám hiệu có thể tổ chức cuộc họp để đánh giá tình hình và hiểu rõ tầm quan trọng của vấn đề đối với học sinh và trường học. Ban giám hiệu có thể xem xét các tài nguyên và nguồn lực có sẵn trong trường học, như giáo viên phụ trách giáo dục đặc biệt, dịch vụ tư vấn học đường.
– Kết hợp với các lực lượng khác: Hợp tác với các lực lượng bên ngoài trường học, như các chuyên gia giáo dục đặc biệt, tư vấn tâm lý, hoặc các dịch vụ xã hội có thể cung cấp kiến thức và kỹ năng chuyên môn để giải quyết vấn đề. Sự phối hợp giữa các bên có thể giúp xây dựng một kế hoạch hỗ trợ toàn diện cho học sinh. Các chuyên gia hỗ trợ học sinh có nhu cầu đặc biệt, như học sinh khuyết tật hoặc học sinh có khả năng học tập đặc biệt. Họ có thể đưa ra các phương pháp và tài liệu học tập phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Tư vấn tâm lý chuyên sâu có thể giúp học sinh giải quyết các vấn đề tâm lý, tình cảm, và áp lực. Họ có thể cung cấp hỗ trợ tâm lý cho học sinh trong việc thúc đẩy sự phát triển cá nhân và tạo điều kiện cho học tập hiệu quả hơn. Các dịch vụ xã hội có thể giúp gia đình và học sinh tìm hiểu về các nguồn lực ngoại vi, như chương trình hỗ trợ gia đình, lương thực và nhà ở, hoặc các dịch vụ y tế. Cách tiếp cận phụ thuộc vào tình hình cụ thể của học sinh và nguồn lực có sẵn tại trường học. Mục tiêu chính là đảm bảo rằng học sinh nhận được hỗ trợ và tư vấn phù hợp để vượt qua khó khăn trong quá trình học tập và phát triển cá nhân.
2. Tư vấn, hỗ trợ học sinh trong hoạt động giáo dục và dạy học:
Hoạt động học tập và rèn luyện trong nhà trường là dạng hoạt động chủ đạo, quyết định trực tiếp sự phát triển tâm lí, nhân cách của học sinh. Dạng hoạt động này đặt ra nhiều yêu cầu về nội dung, phương pháp, hình thức lĩnh hội tri thức, kĩ năng, rèn luyện đạo đức, nhân cách…nên học sinh sẽ phải đối mặt với những khó khăn nhất định nhằm thực hiện được những yêu cầu đó. Vượt qua được những yêu cầu, khó khăn này thì học sinh sẽ phát triển hài hòa về thể chất, tâm lí, trí tuệ và nhân cách.
Muốn làm được điều này giáo viên bên cạnh việc tổ chức và điều khiển hoạt động dạy học, định hướng hoạt động tự học và tự rèn luyện của học sinh, giáo viên cần đồng hành, theo sát và kịp thời phát hiện những khó khăn riêng của những học sinh khác nhau. Từ đó tìm ra biện pháp, cách thức hỗ trợ phù hợp, giúp học sinh thực hiện được hoạt động học tập và rèn luyện một cách hiệu quả. Nói cách khác, ngoài hai công việc chính là giáo dục và dạy học, hoạt động tư vấn, hỗ trợ học sinh cũng là một trong những yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ của người giáo viên. Theo Thông tư 20/2018/TT-BGDĐT ngày 22/8/2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về qui định chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông yêu cầu về năng lực tư vấn, hỗ trợ học sinh được coi là một trong những tiêu chuẩn về phát triển chuyên môn, nghiệp vụ của giáo viên phổ thông nói chung và giáo viên trung học cơ sở nói riêng (tiêu chuẩn 2, tiêu chí 7). Ở một góc độ nhất định, giáo viên thực hiện công việc tư vấn, hỗ trợ học sinh hiệu quả sẽ góp phần hỗ trợ tích cực đến việc giáo dục và dạy học học sinh, mang lại kết quả tốt đẹp cho cả giáo viên và học sinh.
Thông tư 31/2017/TT-BGDĐT ngày 18/12/2017 về hướng dẫn công tác tư vấn tâm lí trong trường phổ thông, hoạt động tư vấn tâm lí trong nhà trường được hiểu là “sự hỗ trợ tâm lí, giúp học sinh nâng cao hiểu biết về bản thân, hoàn cảnh gia đình, mối quan hệ xã hội, từ đó tăng cảm xúc tích cực, tự đưa ra quyết định trong tình huống khó khăn học sinh gặp phải khi đang học tại nhà trường”. Như vậy quá trình tư vấn, hỗ trợ học sinh trong giáo dục và dạy học không chỉ dừng lại ở việc tư vấn, hỗ trợ cho từng học sinh cụ thể khi các em gặp khó khăn trong cuộc sống mà còn bao gồm các hoạt động mang tính phòng ngừa hướng tới mọi học sinh trong nhà trường, giúp học sinh nâng cao hiểu biết về bản thân, gia đình, mối quan hệ xã hội. Từ đó giúp học sinh tăng cảm xúc tích cực, tự đưa ra quyết định trong tình huống khó khăn mà học sinh gặp phải khi đang học tại nhà trường, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển về phẩm chất và năng lực theo mục đích giáo dục đã đề ra.
3. Mục tiêu của công tác tư vấn tâm lý cho học sinh:
Công tác tư vấn tâm lý cho học sinh có các mục tiêu quan trọng sau:
– Xây dựng môi trường giáo dục an toàn và lành mạnh: Tư vấn tâm lý giúp tạo ra một môi trường giáo dục an toàn và lành mạnh bằng cách giúp học sinh và cộng đồng trường học hiểu về tâm lý và tôn trọng cảm xúc của người khác. Nó cũng góp phần trong việc phòng chống bạo lực học đường bằng cách giúp học sinh và nhân viên trường học hiểu rõ hơn về tình hình và xử lý xung đột một cách xây dựng.
– Phòng ngừa và can thiệp khi cần: Một trong những mục tiêu quan trọng của tư vấn tâm lý là phát hiện và ngăn chặn sớm các vấn đề tâm lý của học sinh trước khi chúng trở nên nghiêm trọng hơn. Nó có thể giúp học sinh nhận biết và giải quyết các vấn đề tâm lý, cảm xúc, và tinh thần một cách hiệu quả. Nếu cần thiết, tư vấn tâm lý cũng có thể can thiệp để giúp học sinh vượt qua khó khăn tâm lý.
– Tăng cường tinh thần và sức khỏe: Tư vấn tâm lý có thể giúp tăng cường tinh thần lạc quan, sự tự tin, và niềm tin của học sinh. Nó cũng có thể giúp học sinh quản lý tốt hơn sức khỏe thể chất và tinh thần của họ, giúp họ thúc đẩy tình hữu nghị và sự phát triển tốt hơn.
– Hỗ trợ phát triển kỹ năng sống: Tư vấn tâm lý giúp học sinh phát triển kỹ năng sống quan trọng như quản lý cảm xúc, giải quyết xung đột, xây dựng mối quan hệ xã hội lành mạnh, quản lý áp lực và stress, và thúc đẩy sự phát triển cá nhân. Những kỹ năng này không chỉ giúp học sinh trong học tập mà còn trong cuộc sống hàng ngày.