Chủ đầu tư là gì? Trách nhiệm của chủ đầu tư theo quy định của luật đấu thầu? Quy định về chủ đầu tư trong Luật đấu thầu?
Chủ đầu tư đóng vai trò quan trọng trong quan hệ đấu thầu, pháp luật Việt Nam hiện hành đã quy định những quyền, nghĩa vụ trách nhiệm của chủ đầu tư trong việc thực hiện dự án. Chủ đầu tư là tổ chức sở hữu vốn hoặc tổ chức được giao thay mặt chủ sở hữu vốn, tổ chức vay vốn trực tiếp quản lý quá trình thực hiện dự án. Vậy trách nhiệm của chủ đầu tư theo quy định của
Luật sư
– Cơ sở pháp lý:
1. Chủ đầu tư là gì?
Theo Khoản 4 Điều 4 Luật đấu thầu 2013 quy định về chủ đầu tư như sau: “4. Chủ đầu tư là tổ chức sở hữu vốn hoặc tổ chức được giao thay mặt chủ sở hữu vốn, tổ chức vay vốn trực tiếp quản lý quá trình thực hiện dự án.”
Như vậy, có thể hiểu chủ đầu tư là một trong những tổ chức sau đây: (1) tổ chức sở hữu vốn; (2) tổ chức được giao thay mặt chủ sở hữu vốn, (3) tổ chức vay vốn trực tiếp quản lý trong quá trình thực hiện dự án.
2. Trách nhiệm của chủ đầu tư theo quy định của luật đấu thầu
– Căn cứ Điều 74 Luật đấu thầu 2013 quy định về trách nhiệm của chủ đầu tư như sau:
” Điều 74. Trách nhiệm của chủ đầu tư
1. Phê duyệt các nội dung trong quá trình lựa chọn nhà thầu, bao gồm:
a) Kế hoạch lựa chọn nhà thầu trong trường hợp gói thầu được thực hiện trước khi có quyết định phê duyệt dự án;
b) Hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, danh sách ngắn;
c) Hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu;
d) Danh sách xếp hạng nhà thầu;
đ) Kết quả lựa chọn nhà thầu.
2. Ký kết hoặc ủy quyền ký kết và quản lý việc thực hiện hợp đồng với nhà thầu.
3. Quyết định thành lập bên mời thầu với nhân sự đáp ứng các điều kiện theo quy định của Luật này. Trường hợp nhân sự không đáp ứng, phải tiến hành lựa chọn một tổ chức đấu thầu chuyên nghiệp để làm bên mời thầu hoặc thực hiện một số nhiệm vụ của bên mời thầu.
4. Quyết định xử lý tình huống.
5. Giải quyết kiến nghị trong quá trình lựa chọn nhà thầu.
6. Bảo mật các tài liệu liên quan trong quá trình lựa chọn nhà thầu.
7. Lưu trữ các thông tin liên quan trong quá trình lựa chọn nhà thầu theo quy định của pháp luật về lưu trữ và quy định của Chính phủ.
8. Báo cáo công tác đấu thầu hàng năm.
9. Bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật cho các bên liên quan nếu thiệt hại đó do lỗi của mình gây ra.
10. Hủy thầu theo quy định tại khoản 1 Điều 17 của Luật này.
11. Chịu trách nhiệm trước pháp luật và người có thẩm quyền về quá trình lựa chọn nhà thầu.
12. Cung cấp thông tin, tài liệu liên quan và giải trình việc thực hiện các quy định tại Điều này theo yêu cầu của người có thẩm quyền, cơ quan thanh tra, kiểm tra, cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.
13. Trường hợp chủ đầu tư đồng thời là bên mời thầu thì còn phải thực hiện các trách nhiệm quy định tại Điều 75 của Luật này.
14. Thực hiện các trách nhiệm khác theo quy định của Luật này.”
– Như vậy qua đó có thể thấy được trách nhiệm của chủ đầu tư trong quá trình phê duyệt các nội dung trong quá trình lựa chọn nhà thầu, ký quỹ hoặc ủy quyền ký kết và quản lý việc thực hiện hợp đồng với nhà thầu, giải quyết, quyết định xử lý những tình huống xảy ra trong quá trình thực hiện dự án, bảo mật, lưu trữ, cung cấp những thông tin liên quan, bồi thường thiệt hại cho các bên liên quan nếu có thiệt hại do lỗi của mình gây ra theo quy định của pháp luật, chịu trách nhiệm trước pháp luật và người có thẩm quyền trong quá trình lựa chọn nhà thầu, hủy thầu theo quy định của pháp luật…
– Bên cạnh đó chủ đầu tư khi thấy có căn cứ thì có trách nhiệm hủy thầu theo quy định tại Khoản 1 Điều 17 của Luật đấu thầu 2013, theo đó khi tất cả hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất không đáp ứng được các yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu.
– Trong trường hợp chủ đầu tư đồng thời là bên mời thầu thì còn phải thực hiện các trách nhiệm quy định tại Điều 75 của Luật đấu thầu, theo đó Điều 75 Luật đấu thầu 2013 quy định về trách nhiệm của bên mời thầu như sau:
– Thứ nhất, đối với lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu thuộc dự án thì chủ đầu tư có những trách nhiệm như sau:
+ Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu; tổ chức lựa chọn nhà thầu, đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất;
+ Quyết định thành lập tổ chuyên gia;
+ Yêu cầu nhà thầu làm rõ hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất trong quá trình đánh giá hồ sơ;
+ Thương thảo, hoàn thiện hợp đồng với nhà thầu;
+ Bảo mật các tài liệu trong quá trình lựa chọn nhà thầu;
+ Bảo đảm trung thực, khách quan, công bằng trong quá trình lựa chọn nhà thầu;
+ Cung cấp các thông tin cho Báo đấu thầu và hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan và giải trình việc thực hiện các quy định tại khoản này theo yêu cầu của người có thẩm quyền, chủ đầu tư, cơ quan thanh tra, kiểm tra, cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu;
+ Chịu trách nhiệm trước pháp luật và chủ đầu tư về quá trình lựa chọn nhà thầu.
– Thứ hai, đối với lựa chọn nhà thầu trong mua sắm thường xuyên, ngoài quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, e, g, h và i khoản 1 Điều 75 Luật đấu thầu 2013 thì bên mời thầu còn phải thực hiện trách nhiệm sau đây:
+ Phê duyệt hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu;
+ Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu;
+ Ký kết và quản lý việc thực hiện hợp đồng với nhà thầu;
+ Quyết định xử lý tình huống;
+ Giải quyết kiến nghị trong quá trình lựa chọn nhà thầu;
+ Hủy thầu theo quy định tại khoản 1 Điều 17 của Luật đấu thầu 2013
+ Chịu trách nhiệm trước pháp luật và người có thẩm quyền về quá trình lựa chọn nhà thầu;
+ Cung cấp các thông tin cho Báo đấu thầu và hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan và giải trình việc thực hiện các quy định tại khoản này theo yêu cầu của người có thẩm quyền, cơ quan thanh tra, kiểm tra, cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu;
+ Báo cáo công tác đấu thầu hàng năm.
– Thứ ba, đối với lựa chọn nhà đầu tư thì chủ đầu tư có những trách nhiệm sau:
+ Chuẩn bị lựa chọn nhà đầu tư; tổ chức lựa chọn nhà đầu tư; tổ chức đánh giá hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất theo quy định của Luật này;
+ Quyết định thành lập tổ chuyên gia;
+ Yêu cầu nhà đầu tư làm rõ hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất trong quá trình đánh giá hồ sơ;
+ Trình duyệt hồ sơ mời sơ tuyển, kết quả sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, kết quả lựa chọn nhà đầu tư;
+ Đàm phán hợp đồng với nhà đầu tư;
+ Bảo mật các tài liệu trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư;
+ Giải quyết kiến nghị trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư;
+ Bảo đảm trung thực, khách quan, công bằng trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư;
+ Cung cấp các thông tin cho Báo đấu thầu và hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; cung cấp thông tin, tài liệu liên quan và giải trình việc thực hiện các quy định tại khoản này theo yêu cầu của người có thẩm quyền, cơ quan thanh tra, kiểm tra, cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.
+ Thực hiện các trách nhiệm khác theo quy định của Luật đấu thầu 2013.
Như vậy nếu trong trường hợp chủ đầu tư và bên mời thầu là một thì chủ đầu tư ngoài có những trách nhiệm như đã quy định ở Điều 74 Luật đấu thầu 2013 thì còn có những trách nhiệm của bên mời thầu theo quy định tại Điều 75 Luật đấu thầu 2013. Theo đó, trong trường hợp này chủ đầu tư có những trách nhiệm vô cùng quan trọng trong việc lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu thuộc dự án, lựa chọn nhà thầu trong mua sắm thường xuyên, lựa chọn nhà đầu tư thì chủ đầu tư.
Ở mỗi giai đoạn lựa chọn khác nhau thì chủ đầu tư có những trách nhiệm khác nhau theo quy định của pháp luật, ví dụ: trong giai đoạn lựa chọn nhà thầu thì chủ đầu tư có trách nhiệm trong việc chuẩn bị lựa chọn nhà thầu; tổ chức lựa chọn nhà thầu, đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất; chủ đầu tư có trách nhiệm ra quyết định thành lập tổ chuyên gia và yêu cầu nhà thầu làm rõ hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất trong quá trình đánh giá hồ sơ; thương thảo, hoàn thiện hợp đồng với nhà thầu;
Trong giai đoạn lựa chọn nhà đầu tư thì chủ đầu tư có những trách nhiệm như: chuẩn bị lựa chọn nhà đầu tư; tổ chức lựa chọn nhà đầu tư; tổ chức đánh giá hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất theo quy định của Luật này; ra quyết định thành lập tổ chuyên gia; chủ đầu tư có trách nhiệm yêu cầu nhà đầu tư làm rõ hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất trong quá trình đánh giá hồ sơ; trách nhiệm trình duyệt hồ sơ mời sơ tuyển, kết quả sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu, kết quả lựa chọn nhà đầu tư; chủ đầu tư còn có trách nhiệm đàm phán hợp đồng với nhà đầu tư và bảo mật các tài liệu trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư; bên cạnh đó khi có những kiến nghị trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư thì chủ đầu tư có trách nhiệm phải giải quyết kiến nghị đó,… và những trách nhiệm khác theo quy định của pháp luật về đấu thầu
