Mục lục bài viết
1. Phương trình phản ứng NaHSO3 ra Na2SO3:
NaHSO3 + NaOH → Na2SO3 + H2O
– Phương trình ion rút gọn NaHSO3 + NaOH
– Phương trình ion rút gọn của phản ứng trên là: HSO3− + OH− → SO32− + H2O
– Điều kiện phản ứng NaHSO3 ra Na2SO3: Phản ứng xảy ra Không có điều kiện
2. Tìm hiểu về NaHSO3 và NaOH:
2.1. Tìm hiểu về NaHSO3 :
a. Khái niệm:
NaHSO3 là công thức hóa học của một hợp chất gọi là natri bisulfit hoặc natri bisulfit. Đây là hợp chất tồn tại ở dạng chất rắn kết tinh màu trắng, dễ tan trong nước và không cháy.
NaHSO3 có nhiều tên gọi khác nhau như sodium bisuflite (tiếng Việt) hay sodium hydrogen sulfite hay sodium bisulfite.
b. Tính chất vật lí:
NaHSO3 có màu trắng, không cháy và có vị khó chịu.
Khối lượng mol của NaHSO3 là 104,061 g/mol.
Bên ngoài NaHSO3 là chất rắn màu trắng.
Khối lượng riêng của NaHSO3 là 1,48 g/cm3.
Điểm nóng chảy của NaHSO3 là 150 °C (423 K; 302 °F).
Độ tan trong nước của NaHSO3 là 42 g/100 mL.
c. Tính chất hóa học:
– NaHSO3 – Natri bisulfit có thể phản ứng với kim loại bằng phương pháp minh họa sau: Zn + 2NaHSO3 Zn(OH)2 + Na2S2O4
– NaHSO3 – Natri bisulfit có thể bị phân hủy để tạo thành nước và khí sulfur dioxide và muối natri như sau: 2NaHSO3 H2O + Na2SO3 + SO2
– NaHSO3 – Natri bisulfit phản ứng với bazơ: Ba(OH)2 + 2NaHSO3 2H2O + Na2SO3 + BaSO3
– NaHSO3 – Natri bisulfit phản ứng với phenol: C6H5OH + NaHSO3 C6H5ONa + H2O + SO2
– NaHSO3 – Natri bisulfit có thể phản ứng với axit để tạo ra khí cay. Lưu huỳnh đioxit (SO2) gây ra bọt khí: H2SO4 + NaHSO3 H2O + SO2 + NaHSO4
– NaHSO3 – Natri bisulfit kết hợp với thuốc tẩy clo (dung dịch NaClO thủy tinh) sẽ giảm thiểu khói độc: NaClO + NaHSO3NaCl + NaHSO4
d. Ứng dụng:
– NaHSO3 – Natri bisulfit trong công nghiệp thực phẩm.
Natri bisulfit là một loại phụ gia thực phẩm có mã số E222.
Natri bisulfit trong quá trình đóng hộp được dùng để ngăn chặn quá trình oxy hóa kiến trái cây, làm nâu đồ hộp và diệt vi khuẩn.
– NaHSO3 – Natri bisulfit trong khử:
Natri bisulfite được sử dụng trong quá trình tinh chế vì khả năng khử các chất oxy hóa mạnh, các anken liên kết và các hợp chất carbonyl.
Natri bisulfit là chất khử phổ biến trong công nghiệp hóa như phân bón, giấy, thuộc da, tổng hợp hóa học.
– NaHSO3 – Natri bisulfit trong công nghiệp tẩy trắng.
Natri bisulfite cũng được sử dụng làm chất tẩy trắng cho vải bông và chất hữu cơ, giấy
Ngoài ra, natri bisulfite còn được sử dụng trong xử lý nước thải công nghiệp có chứa clo và crom. Trong công việc sinh hóa Natri bisulfit giúp duy trì tình trạng thiếu không khí trong lò phản ứng.
e. Một số lưu ý về Natri Bisulfite:
Cảnh báo về Natri Bisulfite
NaHSO3 – Natri Bisulfit khi tiếp xúc với các chất tẩy rửa clo sẽ thải ra nhiều khói độc nên hạn chế và ngăn chặn sự tiếp xúc của 2 loại hóa chất này.
Không chuyển hóa NaHSO3 – Natri bisulfite hoặc hít nó trong một thời gian dài.
Khi làm việc với NaHSO3 – Natri bisulfit phải trang bị cho mình các phương tiện bảo hộ phù hợp.
Không thể để NaHSO3–Natri bisulfit tiếp xúc với da và mắt.
Tác dụng của Natri Bisulfite đối với con người.
NaHSO3 – Natri bisulfit gây kích ứng da và mắt. Nếu hít phải, nó có thể gây kích ứng hệ hô hấp với các triệu chứng như ho, thở khò khè và khó thở. Khi bé mắc phải sẽ gây ra các triệu chứng như buồn nôn, khó chịu, tiêu chảy, đau bụng, xuất huyết dạ dày.
NaHSO3 – Natri bisulfit nếu tiếp xúc lâu có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh gây hen suyễn.
Cách bảo quản natri bisulfit
Nên để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời và nguồn nhiệt trực tiếp, khuất tầm nhìn của trẻ em.
Nên tránh xa các chất không tương thích như chất oxy hóa, kiềm.
Khi nhập kho phải được đóng gói bằng vật liệu có chứa thành phần, tránh tiếp xúc với không khí, dễ bị phân hủy thành chất khác nhằm mục đích chất lượng sản phẩm tốt hơn.
2.2. Tìm hiểu về NaOH:
a. Khái niệm:
Natri hiđroxit hay còn có tên gọi khác là Natri Hiđroxit – Caustic Soda có công thức hóa học là NaOH hay thường được gọi là xút ăn da hay xút ăn da.
Natri hydroxit (NaOH) là một hợp chất vô cơ của natri. Natri hydroxit tạo thành dung dịch bazơ mạnh khi hòa tan trong môi trường dung dịch như nước. Nó được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp như giấy, thực hành. NAOH cũng được sử dụng chủ yếu trong phòng thí nghiệm, làm khí khô hoặc thuốc thử.
– Dạng dung dịch:
Dung dịch NaOH tồn tại ở thể lỏng, màu trắng, mùi đặc trưng, dùng trong hóa chất Ô nhiễm, luyện kim, y học, thuốc trừ sâu, chất tẩy rửa và tẩy rửa, làm giấy, sơn… Xút có phản ứng với các chất khử.
Khi sử dụng xút cần lưu ý, xút có tính ăn mòn mạnh nên cần chú ý áp dụng các biện pháp bảo hộ lao động khi tiếp xúc trực tiếp.
b. Tính chất vật lí:
– NAOH là chất rắn màu trắng ở dạng viên, vảy hoặc hạt ở dạng dung dịch bão hòa 50% (hút ẩm mạnh, dễ bùng phát).
– Xút mất ổn định khi tiếp xúc với các chất không tương thích, hơi nước, không khí ẩm.
– Xút phản ứng với tất cả các loại chất khử, chất oxi hóa, axit, hơi, hơi nước
– Mùi: không mùi
– Trọng lượng phân tử: 40 g/mol
– Nóng chảy: 318 °C
– Nhiệt độ: 1390 °C
– Tỷ trọng: 2,13 (tỷ trọng của nước = 1)
– Độ hòa tan: dễ hòa tan trong nước
– Độ pH: 13,5
c. Tính chất hóa học:
Xút phản ứng với axit và oxit axit để tạo thành muối và nước
NaOH + HCl → NaCl + H2O
Xút phản ứng với carbon dioxide
2NaOH + CO2 → Na2CO3 + H2O
Xút phản ứng với axit hữu cơ để tạo thành muối và thủy phân nó
Xút phản ứng với các kim loại mạnh để tạo thành bazơ mới và kim loại mới:
NaOH + K → KOH + Na
Xút phản ứng với muối tạo thành bazơ mới và muối mới:
2NaOH + CuCl2 → 2NaCl + Cu(OH)2
d. Ứng dụng:
– Ứng dụng của NaOH trong công nghiệp sản xuất dược phẩm và hóa chất
Chắc hẳn ở đây nhiều bạn đã từng sử dụng Aspirin, một loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến mà thành phần gốc của NaoH có chứa natri là natri phenolat.
Được ứng dụng hóa chất công nghiệp diệt khuẩn, tẩy trắng tạo ra các chất tẩy rửa như nước Javen (Natri Hypochlorite) để xử lý nước bể bơi.
– Ứng dụng của NaOH trong công nghiệp giấy
Để làm giấy theo phương pháp Sulphate và Soda, người ta phải dùng xút NaOH để xử lý thô tre, nứa, gỗ…
– Ứng dụng của NaOH Sản xuất nhân tạo
Trong bột gỗ thường chứa 2 chất độc hại (Ligin & Cellulose) gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sợi tơ tằm, người ta thường phải dùng NaOH để loại bỏ và phân hủy chất này.
– Ứng dụng của NaOH trong sản xuất chất tẩy rửa
Xút được dùng để phân giải các chất béo có trong dầu mỡ động vật và thực vật để sản xuất xà phòng.
– Ứng dụng của Xút trong chế biến thực phẩm
NaOH được sử dụng trong quá trình loại bỏ axit béo để tinh chế dầu thực vật và động vật trước khi dùng để sản xuất thực phẩm. tương tự nó được sử dụng để xử lý chai lọ và thiết bị.
– Ứng dụng của xút trong ngành dầu khí
Xút được dùng để điều chỉnh pH của dung dịch khoáng như ngoài ra còn dùng để loại bỏ lưu huỳnh, axit có trong đặc tính sản xuất dầu mỏ v.v.
– Ứng dụng của xút trong công nghiệp ô dệt và nhuộm màu
Để tạo độ bóng cho vải và hút màu nhanh, người ta thường sử dụng NaOH là chất phân hủy Pectin (một loại vải khô hình thành trong quá trình xử lý vải thô).
– Ứng dụng của xút trong ngành xử lý nước
Xút NaOH có khả năng làm tăng độ PH của nước, rất được ưa chuộng trong xử lý nước bể bơi.
3. Bài tập vận dụng liên quan và lời giải:
Câu 1. Dãy các chất nào dưới đây là muối axit?
A. Mg(HCO3)2, Ba(HCO3)2, CaSO3.
B. Ba(HCO3)2, NaHSO3, Ca(HCO3)2.
C. Ca(HCO3)2, Ba(HCO3)2, BaCO3.
D. NaHSO3, BaCO3, Na2SO3.
Đáp án B
Câu 2. Dãy gồm toàn muối trung hòa là dãy chất nào sau đây?
A. KOH, NaCl, Na2SO4
B. Mg(NO3)2, FeS, CaSO3
C. NaHS, K3PO4, KCl
D. HNO3, KCl, CaCO3
Đáp án B
Câu 3. Dung dịch nào dưới đây làm quì tím chuyển sang màu đỏ?
A. NH4Cl
B. KOH
C. K2SO3
D. Na2CO3
Đáp án A
Câu 4. Nhận định nào dưới đây về muối axit là nhận định đúng nhất:
A. Muối có khả năng phản ứng với bazơ.
B. Muối vẫn còn hiđro trong phân tử.
C. Muối tạo bởi axit yếu và bazơ mạnh.
D. Muối vẫn còn hiđro có thể phân li ra cation H+
Đáp án D
Câu 5. Theo thuyết A-re-ni-ut axit là chất có đặc tinh như thế nào ?
A. khi tan trong nước phân li ra ion OH-
B. khi tan trong nước chỉ phân li ra ion H+
C. khi tan trong nước phân li ra ion H+
D. khi tan trong nước chỉ phân li ra ion OH-
Đáp án C
Giải thích: Câu B sai vì ngoài sinh ra H+ thì phải phân li ra thêm anion để bảo toàn điện tích.
Câu 6. Theo thuyết Areniut, kết luận nào sau đây là kết luận đúng?
A. Bazơ là chất khi tan trong nước phân li cho anion OH.
B. Bazơ là những chất có khả năng phản ứng với axit.
C. Một Bazơ không nhất thiết phải có nhóm OH trong thành phần phân tử.
D. Bazơ là hợp chất trong thành phần phân tử có một hay nhiều nhóm OH.
Đáp án A
