Người lao động chưa thành niên khi đi làm thì người sử dụng lao động phải đảm bảo tuân thủ những quy định chặt chẽ về việc giao kết hợp đồng lao động. Dưới đây là những lưu ý khi ký hợp đồng lao động với người chưa thành niên:
Mục lục bài viết
1. Quy định về người lao động chưa thành niên:
Người lao động được định nghĩa là người làm việc cho người sử dụng lao động theo thỏa thuận thông qua
Căn cứ Điều 143 quy định người lao động chưa thành niên được hiểu là lao động chưa đủ 18 tuổi.
Độ tuổi tối thiểu của người lao động sẽ là đủ 15 tuổi và thực hiện các công việc phù hợp.
2. Lưu ý khi ký hợp đồng lao động với người chưa thành niên:
Thứ nhất, khi thực hiện giao kết hợp đồng lao động với người lao động chưa thành niên phải đảm bảo người lao động chưa thành niên làm những công việc phù hợp sức khỏe. Cụ thể như sau:
(1) Người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi: không được làm những công việc sau:
– Mang, vác, nâng các vật nặng vượt quá thể trạng của người chưa thành niên;
– Sản xuất, kinh doanh cồn, rượu, bia, thuốc lá, chất tác động đến tinh thần hoặc chất gây nghiện khác;
– Hoạt động sản xuất, sử dụng hoặc vận chuyển hóa chất, khí gas, chất nổ;
– Hoạt động bảo trì, bảo dưỡng thiết bị, máy móc;
– Hoạt động phá dỡ các công trình xây dựng;
– Hoạt động nấu, thổi, đúc, cán, dập, hàn kim loại;
– Hoạt động lặn biển, đánh bắt thủy, hải sản xa bờ;
– Các công việc khác có gây ảnh tổn hại đến sự phát triển về thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên.
Và không được làm việc tại những địa điểm sau:
– Dưới nước, dưới lòng đất, trong hang động, trong đường hầm;
– Công trường xây dựng;
– Cơ sở giết mổ gia súc;
– Sòng bạc, quán bar, vũ trường, phòng hát karaoke, khách sạn, nhà nghỉ, cơ sở tắm hơi, cơ sở xoa bóp; điểm kinh doanh xổ số, dịch vụ trò chơi điện tử;
– Nơi làm việc khác gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên.
(2) Người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi: được phép làm các công việc nhẹ dưới đây:
– Hoạt động biểu diễn nghệ thuật;
– Vận động viên thể thao;
– Lập trình phần mềm;
– Các nghề truyền thống như chấm men gốm; cưa vỏ trai; làm giấy dó; làm nón lá; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen; vẽ tranh sơn mài, se nhang, làm vàng mã (trừ các công đoạn có sử dụng hóa chất độc hại như sơn ta, hóa chất tẩy rửa, hóa chất dùng để ướp màu, hóa chất tạo mùi, tạo tàn nhang cong…);
– Các nghề thủ công mỹ nghệ như thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp để gắn trên tranh mỹ nghệ; mài đánh bóng tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm, đánh bóng trang sức mỹ nghệ; làm rối búp bê; làm thiệp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiệp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy;
– Hoạt động đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón;
– Hoạt động gói nem, gói kẹo, gói bánh, ngoại trừ việc vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói;
– Hoạt động nuôi tằm;
– Hoạt động làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa;
– Công việc chăn thả gia súc tại nông trại;
– Công việc phụ gỡ lưới cá, đan lưới cá, phơi khô thủy sản;
– Công việc cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công;
(3) Người chưa đủ 13 tuổi: người sử dụng lao động sẽ không được phép tuyển dụng, ngoại trừ các công việc nghệ thuật, thể dục, thể thao nhưng không làm tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa đủ 13 tuổi và phải có sự đồng ý của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Thứ hai, người sử dụng lao động phải có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động về các mặt lao động, sức khỏe, học tập trong quá trình lao động.
Thứ ba, phải được sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ của người lao động chưa thành niên khi thực hiện giao kết hợp đồng lao động.
Thứ tư, người sử dụng lao động phải lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
Thứ năm, trong quá trình lao động, người sử dụng lao động phải có tạo cơ hội cho người lao động chưa thành niên học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.
3. Quy định về thời giờ làm việc của người chưa thành niên:
– Đối với người lao động chưa đủ 15 tuổi: thời giờ làm việc không được quá 04 giờ/ngày; 20 giờ/tuần. Không được làm thêm giờ và làm việc vào ban đêm.
– Đối với người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi: không quá 08 giờ/ngày; 40 giờ/tuần.
Đối tượng này có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm theo danh mục các công việc dưới đây:
+ Hoạt động biểu diễn nghệ thuật;
+ Vận động viên thể thao;
+ Viết văn, viết báo;
+ Lập trình phần mềm;
+ Các nghề truyền thống: chấm men gốm; làm giấy dó; làm nón lá; se nhang; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen;
+ Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp… để gắn trên tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm; làm rối búp bê; làm thiệp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiệp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy;
+ Công việc đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón;
+ Công việc gói nem, gói kẹo, gói bánh, ngoại trừ trường hợp vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói;
+ Công việc cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công;
+ Công việc đưa tin, thư bưu phẩm, bưu kiện; đóng gói bưu phẩm;
+ Công việc bán hàng tận nhà; bán hàng qua điện thoại; bán hàng trực tuyến;
+ Công việc đánh giày;
+ Công việc chế biến, bán hàng thực phẩm trên hè phố;
+ Công việc gia sư;
+ Công việc quét dọn, giúp việc trong các gia đình; phụ giúp vệ sinh nhà cửa;
+ Công việc bảo vệ, trông xe các cơ quan, doanh nghiệp, nhà hàng;
+ Công việc thu tiền từ máy bán hàng tự động, ghi số từ các đồng hồ; thu ngân, bán hàng trong siêu thị;
+ Công việc trong nhà hàng, quán ăn, quán cà phê: lễ tân, pha chế đồ uống, phụ bàn, phụ bếp, đầu bếp, tạp vụ;
+ Công việc văn phòng như photo, đánh máy, trực điện thoại;
+ Công việc bán hàng như quần áo, giày dép, sách báo, tạp hóa;
+ Công việc sơ chế nông sản như phân loại, gọt vỏ, bóc vỏ, tách nhân, đóng gói;
+ Công việc làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa;
+ Công việc nuôi cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa.
Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Nghị định số 145/2020/NĐ-CPquy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của bộ luật lao động về điều kiện lao động và quan hệ lao động;
– Thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của bộ luật lao động về lao động chưa thành niên.
