Không đăng ký tài khoản định danh điện tử có bị xử phạt?

1. Không đăng ký tài khoản định danh điện tử có bị xử phạt?

Căn cứ khoản 3 Điều 3 Nghị định số 59/2022/NĐ-CP quy định định danh điện tử chính là hoạt động đăng ký, đối soát, tạo lập và gắn danh tính điện tử với chủ thể danh tính điện tử.

Hiện nay, trong nội dung của Nghị định số 59/2022/NĐ-CP không có quy định nào về việc công dân bắt buộc phải đăng ký định danh điện tử. Do đó, thực tế nếu như công dân không đăng ký tài khoản định danh điện tử thì sẽ không bị xử phạt vi phạm hành chính. Tuy nhiên người dân nên đăng ký tài khoản định danh điện tử để đảm bảo quyền lợi cho bản thân.

Thực tế việc tích hợp mã định danh điện tử có rất nhiều quyền lợi cho người dân như tiện lợi trong việc thực hiện các giao dịch tài chính như thanh toán hóa đơn tiền điện, nước, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, chuyển tiền. Đảm bảo thông tin chính xác, độ bảo mật cao, tránh bị giả mạo các giấy tờ khi thực hiện giao dịch.

Đối với cơ quan, tổ chức, việc định danh điện tử đảm bảo nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm, hiệu quả, xác thực chính xác thông tin của công dân và các loại giấy tờ tùy thân đã được tích hợp. Cơ quan tổ chức có thể giảm thiểu nguồn nhân lực, tiết kiệm thời gian, giảm bớt chi phí lưu trữ và in ấn các loại giấy tờ khi người dân sử dụng định danh điện tử.

Còn đối với doanh nghiệp: việc đăng ký tài khoản định danh sẽ đảm bảo được chính xác, thuận tiện và nhanh chóng cũng như giảm thiểu các thủ tục giấy tờ, các chi phí. Hiện nay, Nhà nước cũng đang khuyến khích và vận động người dân thực hiện đăng ký tài khoản định danh nhanh chóng và đầy đủ. 

2. Đối tượng được cấp tài khoản định danh điện tử gồm những ai?

Tài khoản định danh theo quy định sẽ gồm 02 mức độ:

+ Tài khoản định danh điện tử mức độ 01: gồm các thông tin như sau: số định danh cá nhân; họ, chữ đệm và tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; ảnh chân dung.

+ Tài khoản định danh điện tử mức độ 02: gồm các thông tin như: số định danh cá nhân; họ, chữ đệm và tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; ảnh chân dung, vân tay.

Theo quy định tại Điều 11 Nghị định số 59/2022/NĐ-CP, đối tượng được cấp tài khoản định danh điện tử bao gồm:

– Công dân Việt Nam ở độ tuổi từ 14 tuổi trở lên.

– Trường hợp công dân Việt Nam dưới 14 tuổi hoặc là người được giám hộ: sẽ đăng ký theo tài khoản định danh điện tử của cha, mẹ hoặc người giám hộ.

– Người nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên.

– Trường hợp người nước ngoài chưa đủ 14 tuổi hoặc là người được giám hộ: sẽ đăng ký theo tài khoản định danh điện tử của cha, mẹ hoặc người giám hộ.

– Các cơ quan, tổ chức được thành lập hoặc đăng ký hoạt động tại Việt Nam.

3. Quy định việc sử dụng tài khoản định danh điện tử:

– Khi được đăng ký tài khoản định danh điện tử, chủ thể sẽ đăng nhập và sử dụng được các tính năng, tiện ích trên ứng dụng VNeID, trang thông tin định danh điện tử.

– Khi có tài khoản định danh điện tử thì công dân có thể sử dụng để thực hiện các thủ tục hành chính hay các dịch vụ hành chính trên môi trường điện tử cũng như các hoạt động khác theo nhu cầu.

– Đối với các cá nhân, cơ quan, tổ chức sẽ được tạo lập tài khoản nhằm phục vụ cho các hoạt động nhu cầu của mình phải đảm bảo được tính chính xác của tài khoản do mình tạo lập, quyết định mức độ và giá trị sử dụng của từng mức độ tài khoản.

– Đối với việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 1 sẽ được tạo lập bởi hệ thống định danh và được xác thực điện tử đối với chủ thể danh tính điện tử là công dân Việt sẽ có giá trị chứng minh các thông tin của đối tượng đó.

– Đối với việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 được tạo lập bởi hệ thống định danh và được xác thực điện tử đối với chủ thể danh tính điện tử là công dân Việt Nam sẽ có giá trị tương đương đối với việc sử dụng thẻ Căn cước công dân khi được yêu cầu xuất trình thẻ căn cước công dân trong các giao dịch. 

– Đối với việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 được tạo lập bởi hệ thống định danh và được xác thực điện tử đối với chủ thể danh tính điện tử là đối tượng người nước ngoài sẽ có giá trị tương đương với việc sử dụng hộ chiếu hoặc các giấy tờ đi lại quốc tế khi được yêu cầu xuất trình hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế trong các giao dịch.

– Đối với việc sử dụng tài khoản định danh điện tử mức độ 2 được tạo lập bởi hệ thống định danh và được xác thực điện tử đối với chủ thể danh tính điện tử là đối tượng là tổ chức do người đại diện theo pháp luật thực hiện hoặc giao cho người được ủy quyền sử dụng sẽ có giá trị chúng minh danh tính điện tử của tổ chức khi thực hiện các giao dịch có yêu cầu phải cung cấp, chứng minh được thông tin của tổ chức đó.

4. Hướng dẫn đăng ký tài khoản định danh điện tử (áp dụng đối với công dân Việt Nam):

Thứ nhất, trường hợp công dân đã có thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử:

Bước 1: Công dân tải ứng dụng VneID về điện thoại của mình.

Bước 2: Công dân thực hiện nhập các thông tin gồm số định danh cá nhân và số điện thoại hoặc địa chỉ thư điện tử trên phần mềm.

Phần mềm yêu cầu cung cấp các thông tin gì sẽ cung cấp các thông tin theo đó đầy đủ.

Tiếp theo chụp ảnh chân dung bằng thiết bị di động và gửi yêu cầu đề nghị cấp tài khoản định danh điện tử tới cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử qua ứng dụng VNeID.

Bước 3: Nhận thông báo đăng ký tài khoản:

Cơ quan quản lý định danh điện tử thông báo kết quả đăng ký tài khoản qua ứng dụng VNeID hoặc tin nhắn SMS hoặc địa chỉ thư điện tử.

Thứ hai, đăng ký tài khoản định danh điện tử mức độ 2:

(i) Đối với công dân được cấp thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử:

– Khi đó công dân có nhu cầu cấp tài khoản định danh điện tử sẽ đến Công an xã, phường, thị trấn hoặc nơi làm thủ tục cấp thẻ Căn cước công dân để làm thủ tục.

– Khi đến làm thủ tục, công dân lưu ý sẽ phải mang theo Căn cước công dân gắn chíp điện tử để xuất trình khi có yêu cầu và thực hiện cung cấp các thông tin gồm số điện thoại, thư điện tử cũng như đề nghị bổ sung thông tin được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử.

– Sau khi có đủ thông tin của công dân, cán bộ tiếp nhận sẽ thực hiện cung cấp vào hệ thống định danh và xác thực điện tử.

– Tiến hành chụp ảnh chân dung, thu nhận vân tay của công dân đến làm thủ tục để xác thực với Cơ sở dữ liệu căn cước công dân và khẳng định sự đồng ý đăng ký tạo lập tài khoản định danh điện tử.

– Cuối cùng sau khi hoàn tất thực hiện việc đăng ký tài khoản định danh điện tử cho công dân, cơ quan quản lý có trách nhiệm thông báo đến kết quả cho công dân qua ứng dụng VNeID hoặc tin nhắn SMS hoặc địa chỉ thư điện tử.

(ii) Trường hợp công dân chưa được cấp thẻ Căn cước công dân gắn chíp thì khi có cơ quan công an sẽ tiến hành cấp tài khoản định danh điện tử mức độ 2 cùng với việc cấp thẻ Căn cước công dân đó.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

Nghị định số 59/2022/NĐ-CP quy định về định danh và xác thực điện tử.