Sự biến đổi hóa học là sự thay đổi chất này thành chất khác, chất mới có tính chất khác và một hoặc nhiều chất mới được hình thành. Giải bài tập Khoa học lớp 5 bài 38, 39: Sự biến đổi hóa học giúp các em học sinh nắm được các kiến thức Khoa học lớp 5 và củng cố, ôn tập lại toàn bộ bài học. Mời các em học sinh cùng tham khảo chi tiết.
Mục lục bài viết
1. Giải bài tập Khoa học lớp 5 bài 38, 39: Sự biến đổi hóa học:
Câu 1 trang 66 Vở bài tập Khoa học 5: Làm các thí nghiệm như hướng dẫn ở mục Thực hành trang 78 SGK và hoàn thành bảng sau:
(Thí nghiệm: – Đốt một tờ giấy và nhận xét sự biến đổi của tờ giấy dưới tác dụng của ngọn lửa.Chưng đường trên ngọn lửa.)
| Thí nghiệm | Mô tả hiện tượng | Giải thích hiện tượng |
| Đốt tờ giấy |
|
|
| Chưng đường trên ngọn lửa |
|
|
Trả lời:
| Thí nghiệm | Mô tả hiện tượng | Giải thích hiện tượng |
| Đốt tờ giấy | Tờ giấy đã bị cháy thành than | Giấy đã biến thành một chất khác, không còn giữ được đặc tính ban đầu. |
| Chưng đường trên ngọn lửa | – Đường chuyển từ màu trắng sang màu vàng rồi chuyển sang màu nâu, có vị đắng. Nếu tiếp tục đun nữa, nó sẽ cháy thành than. – Trong quá trình chưng cất, đường bốc khói | Dưới tác dụng của nhiệt, đường không còn giữ được tính chất mà chuyển hóa thành chất khác.
|
Câu 2 trang 66 Vở bài tập Khoa học 5: Khoanh vào chữ cái trước câu trả lời đúng.
2.1. Hiện tượng gì xảy ra khi cho vôi sống vào nước?
a. Không có hiện tượng gì.
b. Vôi sống hòa tan vào nước tạo thành dung dịch nước vôi.
c. Vôi sống trở nên dẻo quánh thành vôi tôi và kèm theo sự tỏa nhiệt.
2.2. Hiện tượng chất này bị biến đổi thành chất khác được gọi là gì?
a. Sự biến đổi lí học.
b. Sự biến đổi hóa học.
Trả lời:
| Câu hỏi | 2.1 | 2.2 |
| Đáp án | c | d |
Câu 3 trang 67 Vở bài tập Khoa học 5: Đánh dấu × vào các cột trong bảng dưới đây cho phù hợp.
|
| Biến đổi lí học | Biến đổi hóa học |
| Cho vôi sống vào nước |
|
|
| Xé giấy thành những mảnh vụn |
|
|
| Xi măng trộn với cát Xi măng trộn với cát và nước |
|
|
| Đinh mới ⟶ đinh gỉ |
|
|
| Thủy tinh ở thể lỏng ⟶ thủy tinh ở thể rắn |
|
|
Trả lời:
|
| Biến đổi lí học | Biến đổi hóa học |
| Cho vôi sống vào nước |
| x |
| Xé giấy thành những mảnh vụn | x |
|
| Xi măng trộn với cát Xi măng trộn với cát và nước | x |
|
| Đinh mới ⟶ đinh gỉ |
| x |
| Thủy tinh ở thể lỏng ⟶ thủy tinh ở thể rắn | x |
|
Câu 4 trang 67 Vở bài tập Khoa học 5: Thực hiện trò chơi “Bức thư bí mật” theo hướng dẫn ở trang 80 SGK và trả lời các câu hỏi dưới đây:
Nhúng đầu tăm vào giấm rồi viết lên giấy và để khô.
a) Ta có nhìn thấy chữ không?
b) Muốn đọc “Bức thư bí mật” ta phải làm thế nào?
c) Điều kiện gì làm giấm đã khô trên giấy biến đổi hóa học?
Trả lời:
a) Ta không nhìn thấy chữ.
b) Muốn đọc bức thư này, người nhận thư phải hơ nóng bức thư.
c) Nhiệt làm giấm đã khô trên giấy biến đổi hóa học.
Câu 5 trang 67 Vở bài tập Khoa học 5: Hãy nêu một vài ví dụ chứng tỏ nhiệt độ có tác dụng làm biến đổi hóa học của một số chất.
Trả lời:
Ví dụ:
– Ở nhiệt độ cao, đường cháy và biến thành chất khác;
– Khi đun với đá vôi ở nhiệt độ cao sẽ tạo ra vôi sống và CO2,…
Câu 6 trang 68 Vở bài tập Khoa học 5: Hãy nêu một vài ví dụ chứng tỏ ánh sáng cũng có tác dụng làm biến đổi hóa học của một số chất.
Trả lời:
Ví dụ:
Quần áo màu sẽ bị phai màu khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
2. Một số bài tập thực hành:
Trả lời câu hỏi Khoa học lớp 5 Bài 38-39 trang 78:
– Đốt một tờ giấy và nhận xét sự biến đổi của tờ giấy dưới tác dụng của ngọn lửa.
Chưng đường trên ngọn lửa.
+ Nhận xét sự biến đổi màu của đường dưới tác dụng của nhiệt. Để nguội, nếm thử xem sau khi chuyển màu. đường còn giữ được vị ngọt không.
+ Dự kiến kết quả xảy ra nếu ta đun tiếp.
Trả lời
Giấy cháy sẽ trở thành tro dưới ảnh hưởng của lửa.
Đường dưới tác dụng của nhiệt màu sắc biến đổi dần từ màu trắng sang màu đen. Để nguội nếm ta thấy lúc này đường có vị đắng.
Nếu tiếp tục đun tiếp thì đường sẽ trở thanh hoàn toàn thành màu đen và có mùi khét bốc lên.
Trả lời câu hỏi Khoa học lớp 5 Bài 38-39 trang 79: Trong các trường hợp dưới đây, trường hợp nào có sự biến đổi hóa học? Tại sao?
Trả lời
Hình 1 là sự biến đổi hóa học. Vì vôi sống làm biến đổi các chất khác (cụ thể là vôi tôi).
Hình 2 không phải là sự biến đổi hóa học. Vì tờ giấy bị xé thành từng mảnh nhỏ nên vẫn là giấy chứ không phải là chất khác.
Hình 3 không phải là sự biến đổi hóa học. Do hỗn hợp xi măng và cát vẫn chỉ gồm xi măng và cát nên không xuất hiện chất mới.
Hình 4 là sự biến đổi hóa học. Trộn xi măng, cát và nước sẽ tạo thanh vữa xi măng, là một chất có tính chất khác hẳn các chất ban đầu.
Hình 5 là sự biến đổi hóa học. Dưới tác dụng của hạt nhân bên ngoài, nó bị oxy hóa và trở thành một chất khác.
Hình 6 không phải là sự biến đổi hóa học. Trạng thái đặc hay rắn của thủy tinh vẫn sẽ chỉ là thủy tinh.
Trả lời câu hỏi Khoa học lớp 5 Bài 38-39 trang 80: Chuẩn bị: một ít giấm, một que tăm, một mảnh giấy, diêm và nến.
Tiến hành: Nhúng đầu tăm vào giấm rồi viết lên giấy và để khô.
+ Ta có nhìn thấy chữ không?
+ Muốn đọc bức thư này, người nhận thư phải làm thế nào?
+ Điều kiện gì làm giấm đã khô trên giấy biến đổi hóa học.
Trả lời
Ta không thể nhìn thấy chữ.
Muốn đọc được thư thì người nhận thư phải hơ giấy qua ngọn lửa.
Vì điều kiện nhiệt độ đã làm giấm khô biến đổi hóa học.
Trả lời câu hỏi Khoa học lớp 5 Bài 38-39 trang 80: Đọc thông tin, quan sát hình vẽ để trả lời câu hỏi.
1. Dùng một miếng vải được nhuộm phẩm màu xanh phơi ra nắng, lấy một cái đĩa sứ và bốn hòn đá chận lên như hình9a. Phơi như vậy khoảng ba, bốn ngày liền. Sau đó lấy miếng vải vào thì thấy kết quả như hình 9b.
Hãy giải thích hiện tượng đó.
2. Người ta lấy một chất hóa học dùng để rửa ảnh bôi lên một tờ giấy trắng (hình 10a, 10b). Đặt phim đã chụp ảnh cho áp sát vào tờ giấy trắng đã bôi hóa chất rồi đem phơi ra nắng (hình 10c). Một lúc sau, lấy tấm phim ra, ta được ảnh trong phim in trên tờ giấy trắng (hình 10d).
Hiện tượng này chứng tỏ có sự biến đổi lí học hay hóa học?
Trả lời
Hiện tượng ở hình 9 có thể giải thích như sau: Miếng vải nhuộm phẩm màu dưới tác động của ánh sáng mặt trời bị thay đổi (màu nhạt dần) và phần được che phủ không nhận được ánh sáng mặt trời nên vẫn giữ nguyên màu sắc vẫn còn nguyên.
Hiện tượng trong hình 10 trải qua sự thay đổi hóa học dưới tác dụng của vị trí sáng. Phần giấy bị không gian tối của phim che khuất sẽ đổi màu khác với phần bị không gian phim ánh sáng che khuất. Như vậy chúng ta đã có được hình ảnh như phim được chụp.
3. Lý thuyết bài 38 – 39: Sự biến đổi hóa học:
Sự biến đổi hóa học là sự biến đổi chất này thành chất khác, chất mới có tính chất khác nhau và tạo thành một hoặc nhiều chất mới.
Nó xảy ra khi một chất kết hợp với một chất khác để tạo thành một chất mới (tổng hợp hoặc phân hủy để tạo thành nhiều chất hơn). Phản ứng oxy hóa là một ví dụ về những thay đổi hóa học gây ra phản ứng hóa học.
Những thay đổi hóa học thường không thể đảo ngược được (ngoại trừ các phản ứng hóa học). Ví dụ về những thay đổi hóa học bao gồm các phản ứng hóa học tạo ra đủ màu sắc và tạo ra những thay đổi hóa học trên tóc. Có ba loại thay đổi hóa học: thay đổi hữu cơ, vô cơ và sinh hóa.
Những thay đổi hóa học luôn xảy ra xung quanh chúng ta chứ không chỉ trong phòng thí nghiệm hóa học. Dưới đây là một số ví dụ về những thay đổi hóa học trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
– Sự biến đổi hóa học có thể xảy ra dưới tác động của nhiệt độ
– Sự biến đổi hóa học có thể xảy ra dưới tác dụng của ánh sáng
THAM KHẢO THÊM:
