Đương nhiên xóa án tích thì có cần làm thủ tục xóa tích?

1. Có cần làm thủ tục xóa tích khi đương nhiên được xoá án tích không?

Đối với những người từng bị kết án nhưng không thuộc diện được đương nhiên xóa án tích, khi có nhu cầu xin xóa án tích, cần chuẩn bị một bộ hồ sơ chi tiết và đầy đủ các giấy tờ như sau:

• Tờ khai theo mẫu của Tòa án: Đây là văn bản cơ bản theo mẫu quy định của Tòa án, người yêu cầu xóa án tích cần điền đầy đủ thông tin cá nhân và thông tin liên quan đến bản án.

• Đơn xin xóa án tích: Đây là văn bản thể hiện nguyện vọng của người xin xóa án tích. Có thể tải về đơn xin xóa án tích từ các trang thông tin của cơ quan Tư pháp hoặc từ các nguồn hướng dẫn trực tuyến.

• Bản sao Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân (CMND/CCCD) giúp xác minh danh tính người yêu cầu.

• Giấy chứng nhận không phạm tội mới: Giấy này được cấp bởi cơ quan công an cấp xã nơi người có yêu cầu thường trú, xác nhận rằng người này không tái phạm tội kể từ khi chấp hành xong hình phạt.

• Giấy chứng nhận chấp hành xong án phạt tù: Đây là giấy xác nhận của cơ quan trại giam hoặc cơ quan chức năng nơi người bị kết án chấp hành hình phạt, chứng minh rằng hình phạt tù đã được chấp hành đầy đủ.

• Giấy xác nhận từ cơ quan thi hành án dân sự: Giấy này xác nhận rằng người bị kết án đã hoàn thành tất cả các nghĩa vụ liên quan đến bồi thường, án phí và tiền phạt, nếu có, theo phán quyết của Tòa án.

Ngoài ra, đối với trường hợp xóa án tích trong các tình huống đặc biệt, hồ sơ cần bổ sung thêm:

• Văn bản đề nghị của chính quyền, cơ quan, tổ chức nơi người bị kết án thường trú hoặc công tác: Văn bản này chứng tỏ sự đồng thuận hoặc hỗ trợ từ cơ quan địa phương hoặc nơi làm việc, thể hiện sự tín nhiệm và đánh giá tích cực của xã hội đối với người xin xóa án tích.

Với các trường hợp đương nhiên được xóa án tích, người bị kết án muốn xin giấy xác nhận về việc xóa án tích, bộ hồ sơ cần có:

• Đơn xin xác nhận xóa án tích: Đơn này có thể được soạn thảo theo mẫu quy định hoặc tải về từ các nguồn có sẵn.

• Giấy chứng nhận chấp hành xong hình phạt tù: Được cấp bởi trại giam nơi người bị kết án thụ hình, xác nhận hình phạt đã được thi hành đầy đủ.

• Giấy xác nhận từ cơ quan thi hành án dân sự: Xác nhận đã hoàn thành xong các nghĩa vụ tài chính như bồi thường, án phí, tiền phạt.

• Giấy chứng nhận không phạm tội mới: Được cấp bởi cơ quan công an cấp huyện nơi người xin xác nhận thường trú.

• Bản sao CMND/CCCD: Đảm bảo chứng minh danh tính của người xin xác nhận xóa án tích.

Như vậy, trong trường hợp đương nhiên được xoá án tích thì vẫn cần thực hiện thủ tục xoá án tích để xin giấy xác nhận về việc xoá án tích.

2. Cơ quan nào có thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho người đã xóa án tích?

Dựa trên quy định tại Điều 44 Văn bản hợp nhất 30/VBHN-VPQH năm 2020, hợp nhất Luật lý lịch tư pháp, quy trình cập nhật thông tin lý lịch tư pháp trong trường hợp người bị kết án đã được xóa án tích được thực hiện bởi các cơ quan có thẩm quyền. Cụ thể, những thông tin quan trọng về việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp được quy định rõ ràng như sau:

• Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia là đơn vị có thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp trong một số trường hợp đặc biệt, cụ thể:

+ Đối với công dân Việt Nam không xác định được nơi thường trú hoặc nơi tạm trú. Trường hợp này có thể xảy ra khi người đó không có địa chỉ cụ thể hoặc rõ ràng tại một địa phương nào và Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia sẽ chịu trách nhiệm xác minh và cấp Phiếu lý lịch tư pháp.

+ Đối với người nước ngoài đã từng cư trú tại Việt Nam nhưng có thể hiện tại không còn ở Việt Nam. Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia thực hiện cấp phiếu cho trường hợp này để phục vụ mục đích xác minh thông tin khi có yêu cầu từ các tổ chức, cơ quan, hoặc cá nhân liên quan.

• Sở Tư pháp tại các tỉnh, thành phố là cơ quan có trách nhiệm cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho các đối tượng sau:

+ Công dân Việt Nam đang thường trú hoặc tạm trú tại Việt Nam: Đây là nhóm đối tượng phổ biến nhất, bao gồm những người dân có địa chỉ cụ thể trong nước và thường yêu cầu Phiếu lý lịch tư pháp để sử dụng trong các giao dịch dân sự, xin việc, hoặc các thủ tục pháp lý khác.

+ Công dân Việt Nam hiện đang cư trú ở nước ngoài: Những người thuộc diện này, mặc dù sinh sống tại nước ngoài, vẫn cần Phiếu lý lịch tư pháp cho các thủ tục hành chính quốc tế, hoặc theo yêu cầu của chính quyền nước sở tại. Sở Tư pháp có thể cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho họ để bảo đảm đáp ứng yêu cầu pháp lý.

+ Người nước ngoài hiện đang cư trú tại Việt Nam: Đây là nhóm đối tượng không phải là công dân Việt Nam nhưng sinh sống và làm việc tại Việt Nam trong một thời gian nhất định, nên cần Phiếu lý lịch tư pháp để xác minh về tình trạng pháp lý của họ trong thời gian sinh sống tại Việt Nam.

• Người có thẩm quyền ký Phiếu lý lịch tư pháp: Theo quy định, Giám đốc Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Giám đốc Sở Tư pháp hoặc người được ủy quyền có trách nhiệm ký Phiếu lý lịch tư pháp. Người ký Phiếu lý lịch tư pháp phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về nội dung của Phiếu, bảo đảm tính chính xác và trung thực của thông tin cung cấp.

Trong trường hợp cần thiết, Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia và Sở Tư pháp sẽ thực hiện việc xác minh cụ thể về các điều kiện xóa án tích để đảm bảo rằng người được cấp Phiếu lý lịch tư pháp đã thực sự đáp ứng các yêu cầu pháp lý về xóa án tích. Như vậy, cơ quan có thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp bao gồm Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia và Sở Tư pháp tại các địa phương, mỗi đơn vị phụ trách cấp Phiếu lý lịch tư pháp cho các nhóm đối tượng khác nhau dựa trên nơi cư trú và quốc tịch, nhằm đảm bảo tính linh hoạt và tiện lợi trong quá trình xác minh lý lịch tư pháp cho người dân.

3. Thủ tục xóa án tích theo quy định mới nhất hiện nay:

Theo quy định tại Điều 369 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-VPQH năm 2021, hợp nhất Bộ luật Tố tụng hình sự và Điều 45 của Văn bản hợp nhất 30/VBHN-VPQH năm 2020, hợp nhất Luật lý lịch tư pháp, quy trình xóa án tích và thủ tục cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 1 được quy định chi tiết và cụ thể. Căn cứ vào các quy định này, có thể phân chia thành hai trường hợp, bao gồm xóa án tích theo quyết định của Tòa án và đương nhiên xóa án tích.

Thứ nhất, đối với người xóa án tích theo quyết định của Tòa án (bao gồm cả trường hợp xóa án tích đặc biệt):

• Bước 1: Người bị kết án sẽ tiến hành nộp hồ sơ xin xóa án tích tới Tòa án đã xét xử sơ thẩm vụ án của mình. Hồ sơ này thường bao gồm các giấy tờ chứng minh về việc chấp hành xong bản án, các quyết định liên quan cũng như các giấy tờ liên quan đến án tích của người bị kết án.

• Bước 2: Tòa án, sau khi nhận được hồ sơ của người bị kết án, có trách nhiệm chuyển hồ sơ này đến Viện kiểm sát cùng cấp để tiến hành kiểm tra, đối chiếu. Thời hạn mà Tòa án phải thực hiện việc chuyển hồ sơ là trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ. Sau đó, trong 05 ngày tiếp theo, Viện kiểm sát sẽ tiến hành thẩm tra, kiểm tra tính chính xác của hồ sơ, các thông tin và tình hình thực hiện án của người bị kết án. Kết quả thẩm tra sẽ được Viện kiểm sát gửi lại cho Tòa án kèm theo văn bản thông báo và các tài liệu có liên quan.

• Bước 3: Sau khi nhận lại hồ sơ từ Viện kiểm sát, Tòa án sẽ tiếp tục xem xét và ra quyết định xóa án tích cho người bị kết án nếu thấy họ đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện cần thiết. Thời hạn Tòa án thực hiện công việc này là trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận lại hồ sơ và tài liệu từ Viện kiểm sát. Việc ra quyết định xóa án tích phải được thực hiện cẩn trọng, đảm bảo rằng các điều kiện về thời gian, tính chấp hành bản án và không phạm tội mới được người yêu cầu thực hiện đầy đủ.

• Bước 4: Sau khi ra quyết định xóa án tích, Tòa án phải gửi quyết định này cho người bị kết án trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày ký quyết định. Quyết định xóa án tích là căn cứ pháp lý để xác nhận rằng người bị kết án đã hoàn toàn được phục hồi danh dự, không còn ghi nhận về án tích trong lý lịch tư pháp, trừ trường hợp có các vi phạm pháp luật mới.

Thứ hai, đối với trường hợp đương nhiên xóa án tích:

Trong trường hợp người bị kết án thuộc diện đương nhiên xóa án tích, tức là không cần quyết định của Tòa án mà chỉ cần đáp ứng đủ các điều kiện về thời gian không tái phạm và các yêu cầu khác theo quy định, thì người đó có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp tại Sở Tư pháp.

• Bước 1: Người có nhu cầu xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp chỉ cần chuẩn bị các giấy tờ gồm bản sao giấy CMND hoặc CCCD, cùng với tờ khai yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp (theo mẫu quy định). Người yêu cầu có thể đến Sở Tư pháp nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú để nộp hồ sơ.

• Bước 2: Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Sở Tư pháp sẽ tiến hành xử lý hồ sơ và cấp Phiếu lý lịch tư pháp trong vòng 10 ngày làm việc, tính từ ngày nhận được yêu cầu. Trong trường hợp hồ sơ đầy đủ và các điều kiện về xóa án tích được đáp ứng, Phiếu lý lịch tư pháp sẽ được cấp, trên đó không ghi nhận án tích nếu đã đủ điều kiện xóa án tích đương nhiên.

Như vậy, quy trình xóa án tích và cấp Phiếu lý lịch tư pháp đã được pháp luật quy định rõ ràng, đảm bảo các thủ tục được thực hiện nhanh chóng, đúng thời hạn và đúng với quy định của pháp luật.

THAM KHẢO THÊM:

• Chưa được xóa án tích có được xuất cảnh đi ra nước ngoài không?
• Điều kiện, thời hạn, thủ tục xin xoá án tích theo quy định mới nhất