Chia di sản của bà ngoại trong trường hợp dì giữ giấy tờ

Tóm tắt câu hỏi:

Bà ngoại để lại di chúc chia phần đất cho mẹ tôi và dì thứ năm. Chia đôi phần đất đó cho hai người. Giờ dì thứ năm giữ giấy tờ đất và đang ở Canada. Ngoại tôi đã mất được 2 năm rồi nhưng dì năm tôi không về Việt Nam và không chịu liên lạc. Vậy làm sao để chia đất theo lời di chú trong khi tất cả giấy tờ nhà đất điều do dì tôi ở nước ngoài giữ hết. Mong luật sư giúp tôi giải quyết vấn đề này. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

Tại Điều 646, “Bộ luật dân sự 2015” có quy định:

“Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”.

Căn cứ quy định trên, thừa kế theo di chúc là việc dịch chuyển tài sản của người đã chết cho người khác còn sống theo quyết định của người đó trước khi chết được thể hiện trong di chúc. Nội dung cơ bản của chế định thừa kế theo di chúc là chỉ định người thừa kế và phân định tài sản, quyền tài sản cho họ, giao cho họ nghĩa vụ tài sản. Các cá nhân, tổ chức thuộc đối tượng được hưởng thừa kế theo di chúc cần thực hiện theo đúng di chú, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Theo thông tin mà bạn cung cấp, bà ngoại bạn để lại di chúc chia đôi phần đất cho mẹ bạn và dì thứ năm. Tuy nhiên dì bạn lại nắm giữ hết giấy tờ nhà đất của bà ngoại bạn và đang ở Canada, không về Việt Nam đồng thời không chịu liên lạc. Như vậy, trong trường hợp này, để có thể chia đất theo lời di chú thì trước tiên, bằng các cách khác nhau, mẹ bạn cố gắng liên lạc để thuyết phục dì của bạn bàn giao các giấy tờ đó để thực hiện các thủ tục chia di sản theo quy định của pháp luật. Mẹ bạn có thể dựa vào căn cứ sau để thuyết phục dì của bạn: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất không phải là tài sản, nếu không phải là người đứng tên trên Giấy chứng nhận hoặc người được ủy quyền giao dịch thì các giao dịch liên quan cũng không có giá trị pháp lý. Vì vậy, dù có giữ giấy tờ nhà đất của người khác thì cũng không thể chiếm đoạt tài sản hoặc chuyển nhượng được. Nếu không thỏa thuận được thì mẹ bạn có thể yêu cầu Tòa án giải quyết về việc chia di sản thừa kế theo thủ tục tố tụng dân sự bằng việc khởi kiện yêu cầu chia di sản. Thành phần hồ sơ khởi kiện bao gồm:

+ Đơn khởi kiện

+ Các giấy tờ về quan hệ giữa người khởi kiện và người để lại tài sản: Giấy khai sinh, Chứng minh thư nhân dân, Giấy chứng nhận kết hôn, Sổ hộ khẩu, Giấy giao nhận nuôi con nuôi.

+ Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế.

+ Bản kê khai các di sản.

+ Các giấy tờ, tài liệu chứng minh sở hữu của người để lại di sản và nguồn gốc di sản của người để lại di sản;

+ Các giấy tờ khác: Biên bản giải quyết trong hộ tộc, biên bản giải quyết tại Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn (nếu có), tờ khai từ chối nhận di sản (nếu có).

>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568

Trong trường hợp này nếu dì của bạn vẫn không chấp nhận, ngoan cố không trả lại giấy tờ nhà đất thì mẹ bạn nên làm đơn trình chính quyền địa phương, yêu cầu xác nhận việc bị mất Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (do bị người khác chiếm giữ) và xin được cấp lại Giấy chứng nhận mới để hoàn thiện hồ sơ khởi kiện.

Thủ tục xin cấp lại Giấy chứng nhận được thực hiện theo quy định tại Điều 77 Nghị định 43/2014/NĐ-CP. Mẹ bạn có thể liên hệ với Phòng Tài nguyên môi trường cấp huyện để biết chi tiết. Trong quy trình sẽ có phần thông báo công khai việc bị mất Giấy chứng nhận, sau thời hạn theo quy định, có xác nhận việc mất Giấy chứng nhận, sẽ được cấp Giấy chứng nhận mới.