Chi phí đào tạo trong hợp đồng lao động được pháp luật quy định như thế nào? Những vấn đề nào cần lưu ý khi thực hiện chi phí đào tạo?
Chi phí đào tạo trong
Theo Khoản 3 Điều 62 BLLĐ 2012:
“Chi phí đào tạo bao gồm các khoản chi phí có chứng từ hợp lệ về chi trả cho người dạy, tài liệu học tập, trường, lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành, các chi phí khác hỗ trợ cho người học và tiền lương, tiền đóng bảo hiệm xã hội, bảo hiểm y tế cho người học trong thời gian đi học. Trường hợp người lao động được gửi đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo còn bao gồm chi phí đi lại, chi phí sinh hoạt trong thời gian ở nước ngoài”
Chi phí đào tạo là một trong những nội dung chủ yếu của hợp đồng đào tạo nghề. Vấn đề bồi thường chi phí đào tạo phát sinh khi người lao động và người sử dụng lao động đã ký hợp đồng đào tạo nghề kèm theo các điều khoản ràng buộc. Và sau khi học nghề xong lại vi phạm chính các điều đã cam kết đó. Vì vậy, vấn đề bồi thường chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động phát sinh.
Các trường hợp người lao động phải bồi thường chi phí đào tạo bao gồm:
Thứ nhất, Theo khoản 3 Điều 41 BLLĐ 2012 về nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật: “Phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động”
Như vậy, người lao động có ký kết với người sử dụng lao động về việc phải làm việc cho người sử dụng lao động một thời gian sau khi được đào tạo và phải bồi thường chi phí đào tạo khi vi phạm cam kết này.
Thứ hai, Sau khi học xong không về làm việc cho doanh nghiệp.
Thứ ba, người lao động có làm việc cho doanh nghiệp nhưng không đủ thời hạn đã cam kết.
Ngoài ra, Theo quy định tại khoản 4 Điều 18 Nghị định số 139/2006/NĐ-CP cũng quy định cụ thể như sau:
“Trường hợp doanh nghiệp tuyển người vào học nghề để sau đó làm việc tại doanh nghiệp, nếu người học nghề không làm việc theo cam kết thì phải bồi thường chi phí dạy nghề. Mức bồi thường do hai bên thoả thuận, xác định trong hợp đồng học nghề.
Chi phí dạy nghề gồm các khoản chi phí hợp lý cho người dạy, tài liệu, vật liệu thực hành, chi phí khấu hao nhà xưởng, máy móc thiết bị và các chi phí khác đã chi cho người học.”
Như vậy, Đối với vấn đề bồi thường bao nhiêu thì do hai bên thỏa thuận từ trước trong hợp đồng đào tạo nghề hoặc hợp đồng lao đồng.
Tuy nhiên, người lao động sẽ không phải bồi thường chi phí đào tạo trong các trường hợp: Người lao động là phụ nữ có thai phải chấm dứt học nghề hoặc hợp đồng lao động theo xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền về việc tiếp tục học nghề hoặc tiếp tục lao động sẽ ảnh hưởng tới thai nhi; Doanh nghiệp không giao kết hợp đồng lao động với người học nghề sau khi học xong; Người lao động chấm dứt hợp đồng lao động hợp pháp. (Nghị định 44/2003/NĐ-CP – Nghị định này tuy đã hết hiệu lực, nhưng do hiện nay chưa có văn bản pháp luật nào thay thế điều chỉnh về vấn đề này nên có thể vận dụng dựa trên tinh thần của quy định trên)
Những điểm cần lưu ý
Trong hợp đồng đào tạo nghề:
Hợp đồng phải được làm thành 2 bản, mỗi bên giữ 1 bản.
Trong hợp đồng, nên ghi rõ các khoản chi phí đào tạo và trách nhiệm phải hoàn trả chi phí đào tạo. Cụ thể: Đối với điều khoản về chi phí đào tạo: thì sẽ có tổng chi phí đào tạo nghề là: … đồng. Trong đó, bao gồm: …. Ngoài ra, cần giữ các chứng từ, hóa đơn để làm chứng cho những khoản tiền đó; Đối với điều khoản về hoàn trả chi phí đào tạo: Nếu bên nào vi phạm thì sẽ phải hoàn trả chi phí đào tạo.
Ngoài ra, Việc ký hợp đồng lao động với người lao động sau khi học xong là việc làm ảnh hưởng lớn tới trách nhiệm bồi thường chi phí đào tạo của người lao động cho doanh nghiệp sau này. Vì vậy, doanh nghiệp cần lưu ý: Nếu khi kết thúc khóa học, doanh nghiệp không giao kết hợp đồng lao động với người lao động hoặc không chấp nhận người lao động tiếp tục làm việc (trường hợp người lao động đang làm việc tại doanh nghiệp được cử đi học) thì doanh nghiệp không có quyền buộc người lao động bồi thường chi phí đào tạo, kể cả trường hợp người học nghề không đạt yêu cầu của khóa học. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải cân nhắc kỹ trước khi ký thỏa thuận đào tạo với người lao động để có thể đưa ra những ràng buộc nhất định hoặc xác định trước hành vi xử sự của các bên trong trường hợp người lao động không đạt yêu cầu của khóa học.
>>>Luật sư tư vấn qua tổng đài trực tuyến 24/7: 1900.6568 – 1900.6568
Đối với cam kết giữa bên học nghề và bên dạy nghề, cần nêu rõ các vấn đề như: nghề học, kỹ năng nghề đạt được, nơi học, thời gian học, các loại và mức chi phí đào tạo mà doanh nghiệp chi cho người lao động, thời gian người lao động phải làm việc cho doanh nghiệp sau khi học xong, loại hợp đồng lao động giao kết với người lao động sau khi học xong, mức bồi thường chi phí đào tạo mà người lao động phải bồi thường cho doanh nghiệp nếu không làm việc hết thời hạn đã cam kết với doanh nghiệp, thời hạn thực hiện việc bồi thường, vấn đề giải quyết tranh chấp phát sinh liên quan đến thỏa thuận đào tạo…