Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và thu hồi đất phải được thực hiện theo quy định của văn bản pháp luật điều chỉnh về lĩnh vực đất đai. Để quý bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về những vấn đề này, bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin liên quan tới các văn bản pháp luật về cấp sổ đỏ, thu hồi đất mới nhất.
Mục lục bài viết
- 1 1. Các văn bản pháp luật điều chỉnh về việc cấp sổ đỏ và thu hồi đất hiện hành:
- 2 2. Một số quy định của pháp luật hiện hành về vấn đề cấp sổ đỏ:
- 2.1 2.1. Những trường hợp được và không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất:
- 2.2 2.2. Thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất:
- 2.3 2.3. Thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất:
- 2.4 2.4. Quy định mới về cấp sổ đỏ Condotel:
- 3 3. Một số quy định của pháp luật hiện hành về vấn đề thu hồi đất:
1. Các văn bản pháp luật điều chỉnh về việc cấp sổ đỏ và thu hồi đất hiện hành:
Hiện nay, cấp sổ đỏ và thực hiện thu hồi đất được điều chỉnh bởi những văn bản pháp luật sau:
– Luật Đất đai năm 2013;
– Nghị định số 10/2023/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 03 tháng 4 năm 2023 Sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai;
– Nghị định số 148/2020/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 18 tháng 12 năm 2020 Sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai;
– Nghị định số 06/2020/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 03 tháng 1 năm 2020 sửa đổi Điều 17
–
– Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 15 tháng 5 năm 2014 Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất;
–
– Thông tư số 23/2014/TT- BTNMT của Bộ Tài nguyên và môi trường ban hành ngày 19 tháng 5 năm 2014 Quy định về Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất….
Trên đây là những văn bản pháp luật điều chỉnh trực tiếp vấn đề cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và vấn đề thu hồi đất của người sử dụng đất. Ngoài những văn bản kể trên thì còn một số văn bản khác như Nghị định, Thông tư điều chỉnh hai vấn đề này xen kẽ với những vấn đề về đất đai khác.
2. Một số quy định của pháp luật hiện hành về vấn đề cấp sổ đỏ:
Sổ đỏ là tên gọi thông dụng của Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Căn cứ theo quy định tại khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013 thì Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được xác định là một loại chứng thư pháp lý để Nhà nước có thể xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đó.
Những quy định về vấn đề cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã được Luật Dương Gia trình bày cụ thể trong những bài viết cụ thể trước đây. Bên cạnh đó, đến ngày 10/5/2023 tới đây, Nghị định số Nghị định số 10/2023/NĐ-CP của Chính phủ ban hành ngày 03 tháng 4 năm 2023 Sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai có hiệu lực thi hành có điều chỉnh, bổ sung một số quy định về việc cấp sổ đỏ cho người dân. Do đó, trong bài viết này, Luật Dương Gia sẽ chỉ điểm qua một số quy định về việc cấp sổ đỏ theo những quy định trước đây và đi sâu vào phân tích những quy định mới tại Nghị định số 10/2023/NĐ-CP.
Dưới đây là một số quy định hiện hành về việc cấp sổ đỏ:
2.1. Những trường hợp được và không được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất:
Quý bạn đọc có thể tham khảo những trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 99 Luật Đất đai năm 2013 để có thể xác định được những trường hợp được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Theo đó, hiện nay có tất cả 10 trường hợp mà người sử dụng đất được cấp sổ đỏ để công nhận quyền sử dụng đất của mình.
Bên cạnh đó, căn cứ theo quy định tại Điều 19 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP thì có 07 trường hợp không được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
2.2. Thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất:
Về thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hiện nay đã có sự điều chỉnh tại khoản 5 Điều 1 Nghị định số 10/2023/NĐ-CP. Quy định này được ban hành để sửa đổi, bổ sung Điều 37 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP có liên quan đến thẩm quyền cấp sổ đỏ trong trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 95 và khoản 3 Điều 105 Luật Đất đai năm 2013. Cụ thể, theo quy định mới được áp dụng kể từ ngày 20/5/2023 này thì thẩm quyền cấp sổ đỏ hay xác nhận sự thay đổi, chỉnh lý vào Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thuộc về Văn phòng Đăng ký đất đai mà người dân không cần lên Sở Tài nguyên và Môi trường như trước kia. Cụ thể:
– Văn phòng Đăng ký đất đai: Đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo; người Việt Nam định cư ở nước ngoài thực hiện dự án đầu tư; tổ chức, cá nhân nước ngoài; doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài;
– Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai hoặc Văn phòng Đăng ký đất đai: Đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam.
2.3. Thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất:
Theo như các văn bản quy định về lĩnh vực đất đai thì việc thực hiện xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được người sử dụng đất chuẩn bị hồ sơ và nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Tuy nhiên, tại khoản 7 Điều 1 Nghị định số 10/2023/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung một số quy định về thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được quy định tại Nghị định số 43/2014/NĐ-CP và Nghị định số 148/2020/NĐ-CP thì việc thực hiện thủ tục hành chính về đất đai được thực hiện trên môi trường điện tử hay còn gọi là cấp sổ đỏ online để phù hợp với sự phát triển của nền công nghiệp hiện đại ngày nay. Việc thực hiện thủ tục cấp sổ đỏ online sẽ được thực hiện tại Cổng dịch vụ công.
2.4. Quy định mới về cấp sổ đỏ Condotel:
Nghị định số 10/2023/NĐ-CP đã bổ sung quy định về việc về cấp sổ đỏ condotel đối với công trình xây dựng có sử dụng vào mục đích lưu trú đã được quy định tại khoản 5 Điều 32 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP.
Theo quy định này thì căn hộ condotel được cấp chứng nhận quyền sở hữu công rình xây dựng gắn liền với đất theo mục đích sử dụng đất thương mại, dịch vụ và thời hạn sử dụng đất được xác định theo quy định tại khoản 3 Điều 126 và khoản 1 Điều 128 Luật Đất đai năm 2013.
3. Một số quy định của pháp luật hiện hành về vấn đề thu hồi đất:
Theo quy định tại khoản 11 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013 thì Nhà nước thu hồi đất được xác định là một hoạt động của Nhà nước trong việc quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người được Nhà nước trao quyền sử dụng đát hoặc thu lại đất của người sử dụng đất do vi phạm quy định về pháp luật đất đai.
Dưới đây là một số quy định cụ thể của pháp luật hiện hành về vấn đề thu hồi đất:
3.1. Các trường hợp thu hồi đất hiện nay:
Căn cứ theo quy định tại Điều 16 Luật Đất đai năm 2013 thì Nhà nước quyết định thu hồi đất trong những trường hợp sau:
– Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;
– Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai;
– Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người.
Tuy nhiên, trong trường hợp cần thiết thì Nhà nước có quyền quyết định trưng dụng đất để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trang khẩn cấp để phòng, chống thiên tai.
3.2. Nguyên tắc bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất hiện nay:
Hiện nay, Nhà nước đang áp dụng nguyên tắc bồi thường về đất khi thu hồi đất theo quy định tại Điều 74 Luật Đất đai năm 2013. Cụ thể như sau:
– Việc bồi thường đất bị thu hồi được thực hiện khi người sử dụng đất có đầy đủ các điều kiện được bồi thường theo quy định tại Điều 75 Luật Đất đai năm 2013;
– Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.
– Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và đúng quy định của pháp luật.
3.3. Điều kiện được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất:
Theo quy định tại Điều 75 Luật Đất đai năm 2013 thì để được Nhà nước bồi thường khi thu hồi đất thì cần phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
– Đất được thu hồi để phụ vụ cho mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;
– Đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm;
– Có Giấy chứng nhận (Sổ đỏ, Sổ hồng) hoặc đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận nhưng chưa được cấp.
