Nội lực là gì? Tác động của nội lực lên bề mặt Trái đất?

1. Nội lực là gì?

Nội lực là những lực sinh ra ở sâu bên trong lõi Trái Đất, làm cho các tầng đá mắc ma bị uốn nếp, đứt gãy từ đó tạo ra hiện tượng núi lửa phun trào và động đất. Trái với ngoại lực, nội lực làm nâng cao và làm cho bề mặt Trái Đất trở nên gồ ghề hơn.

2. Nguyên nhân có nội lực:

Nội lực được sinh ra chủ yếu từ nguồn năng lượng trong lòng Trái Đất như năng lượng của sự phân huỷ các chất phóng xạ, sự dịch chuyển của các động vật chất theo quy luật của trọng lực, năng lượng của các phản ứng hoá học

3. Tác động của nội lực lên bề mặt Trái đất:

Tác động của nội lực lên bề mặt Trái đất thông qua các vận động kiến tạo, hoạt động động đất, núi lửa…

3.1. Vận động theo phương thẳng đứng:

– Là vận động nâng lên và hạ xuống của vỏ Trái Đất.

– Xảy ra rất chậm và trên một diện tích lớn.

– Tác động:

+ Làm cho bộ phận này của lục địa được nâng lên, trong khi bộ phận khác bị hạ xuống, sinh ra hiện tượng biển tiến và biển thoái.

+ Diện tích lục địa hay đại dương được phân bố lại.

3.2. Vận động theo phương nằm ngang:

Vận động theo phương nằm ngang làm cho vỏ Trái Đất có chỗ thì bị nén ép, có chỗ bị tách dãn ra gây ra các hiện tượng uốn nếp, đứt gãy.

– Hiện tượng uốn nếp

+ Xảy ra ở vùng đá có độ dẻo cao.

+ Các lớp đá xô ép, uốn thành nếp, nhưng không phá vỡ tính chất liên tục của chúng.

+ Do các lực nén ép theo phương nằm ngang.

+ Tạo thành các uốn nếp và các dãy núi uốn nếp.

– Hiện tượng đứt gãy

+ Do tác động của lực nằm ngang.

+ Các lớp đá bị gãy, đứt tách nhau ra rồi dịch chuyển ngược hướng nhau theo phương gần thẳng đứng hoặc nằm ngang.

+ Tạo ra các hẻm vực, thung lũng;

+ Sự dịch chuyển với biên độ lớn sẽ làm cho các lớp đá có bộ phận trồi lên hoặc sụt xuống và khi đó sẽ tạo thành các địa lũy, địa hào

Ta có thể tổng hợp bằng bảng so sánh như sau:

Hiện tượng	Uốn nếp	Đứt gãy
Khái niệm	Là hiện tượng các lớp đá bị uốn thành nếp	Là lớp đất đá bị đứt gãu dịch chuyển ngược nhau
Nguyên nhân	Tác động của nội lực theo phương nằm ngang ở nơi đá cao mềm có độ dẻo cao.	Nơi đá có độ cứng cao, các lớp đá bị thay đổi về tính chất liên tục.
Kết quả	Cường độ yếu tạo thành nếp uốn Cường độ mạnh tạo thành uốn nếp.	Cường độ yếu tạo thành đứt gãy Cường độ mạnh tạo thành địa lũy, địa hào.

4. Bài tập luyện tập củng cố kiến thức:

Câu 1: Nội lực là lực phát sinh từ

1. Bên trong Trái Đất
2. Bên ngoài Trái Đất
3. Ngoài vũ trụ
4. Trong các hành tinh khác

Đáp án: A

Câu 2: Nguồn năng lượng sinh ra nội lực chủ yếu là

1. Nguồn năng lượng trong lòng trái đất.
2. Nguồn năng lượng từ các vụ thử hạt nhân.
3. Nguồn năng lượng của bức xạ mặt trời.
4. Nguồn năng lượng từ đại dương sóng, thủy triều, dòng biển,… ).

Đáp án: A

Câu 3: Vận động làm cho các lục địa được nâng lên hay hạ xuống các lớp đất đá bị uốn nếp hay đứt gãy gọi chung là

1. Vận động tạo núi.
2. Vận động theo phương thẳng đứng.
3. Vận động theo phương nằm ngang.
4. Vận động kiến tạo.

Đáp án: D

Câu 4: Vận động của vỏ trái đất theo phương thẳng đứng (còn gọi là vận động nâng lên và hạ xuống) có đặc điểm là

1. Xảy ra rất nhanh và trên một diện tích lớn.
2. Xảy ra rất nhanh và trên một diện tích nhỏ.
3. Xảy ra rất chậm và trên một diện tích lớn.
4. Xảy ra rất chậm và trên một diện tích nhỏ.

Đáp án: C

Câu 5: Hệ quả của vận động theo phương thẳng đứng là

1. Làm cho các lớp đất đá bị uốn thành nếp nhưng không phá vỡ tính liên tục của chúng.
2. Làm cho các lớp đất đá bị gãy đứt ra rồi dịch chuyển ngược hướng nhau.
3. Làm cho bộ phận này của lục địa kia được nâng lên khi bộ phận khác bị hạ xuống.
4. Làm cho đất đá di chuyển từ chỗ cao xuống chỗ thấp.

Đáp án: C

Câu 6: Hệ quả của hiện tượng uốn nếp là

1. Sinh ra hiện tượng biển tiến, biển thoái.
2. Hình thành núi lửa động đất.
3. Tạo ra các hẻm vực, thung lũng.
4. Làm xuất hiện các dãy núi.

Đáp án: D

Câu 7: Thung lũng sông Hồng ở nước ta được hình thành do kết quả của hiện tượng

1. Đứt gãy.
2. Biển tiến.
3. Uốn nếp.
4. Di chuyển của các địa mảng.

Đáp án: A

Câu 8: Ở nhiều đảo đá tại vịnh Hạ Long thường gặp những vết lõm sâu chảy dài trên vách đá đánh dấu nhà nước biển ở những thời kỳ địa chất xa xôi đó là dấu vết của

1. Vận động nâng lên, hạ xuống.
2. Hiện tượng uốn nếp.
3. Hiện tượng đứt gãy.
4. Các trận động đất.

Đáp án: A

Câu 9: Dãy núi Con Voi ở tả ngạn sông Hồng được hình thành do kết quả của hiện tượng

1. Núi lửa.
2. Uốn nếp.
3. Động đất, núi lửa.
4. Di chuyển của các địa mảng.

Đáp án: C

Câu 10: Phần lớn lãnh thổ nước Hà Lan nằm dưới mực nước biển, đó là hậu quả của

1. Hiện tượng uốn nếp.
2. Hiện tượng đứt gãy.
3. Động đất, núi lửa.
4. Vận động nâng lên, hạ xuống.

Đáp án: D

Câu 11: Phát biểu nào sau đây không đúng với vận động nội lực theo phương năm ngang?

1. Tạo nên những nơi núi uốn nếp.
2. Sinh ra những địa luỹ, địa hào.
3. Các lục địa nâng lên, hạ xuống.
4. Có hiện tượng động đất, núi lửa.

Đáp án: C

Câu 12: Vận động nội lực theo phương nằm ngang thường

1. xảy ra chậm và trên một diện tích lớn.
2. vẫn tiếp tục xảy ra ở nhiều nơi hiện nay.
3. làm cho lục địa nâng lên hay hạ xuống.
4. gây ra các hiện tượng uốn nếp, đứt gãy.

Đáp án: D

Câu 13: Biểu hiện nào sau đây là kết quả của vận động nội lực theo phương thẳng đứng?

1. Núi uốn nếp.
2. Các địa luỹ.
3. Các địa hào.
4. Lục địa nâng.

Đáp án: D

Câu 14: Vận động nội lực theo phương nằm ngang không

1. hình thành núi uốn nếp.
2. hình thành địa luỹ.
3. hình thành địa hào.
4. làm lục địa nâng lên.

Đáp án: D

Câu 15: Dãy núi con Voi ở tả ngạn sông Hồng là dạng địa hình nào sau đây do hiện tượng đứt gãy tạo nên?

1. Núi lửa.
2. Núi uốn nếp.
3. Địa lũy.
4. Địa hào.

Đáp án: C

Câu 16: Hiện tượng biển tiến, biển thoái là kết quả của vận động nào sau đây?

1. Thẳng đứng.
2. Nằm ngang.
3. Nâng lên.
4. Hạ xuống.

Đáp án: A

Câu 17:  Kết quả phần lớn lãnh thổ nước Hà Lan hiện nay nằm dưới mực nước biển là do.

1. Hiện tượng uốn nếp.
2. Hiện tượng đứt gãy.
3. Hoạt động động đất, núi lửa.
4. Vận động hạ xuống của vỏ Trái Đất.

Đáp án: D