Soạn văn 8: Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh

1. Chuẩn bị bài Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh:

Một số bài viết về bài thơ Nắng mới: “Nắng mới”, thi phẩm hay về người mẹ (Theo báo Quân đội nhân dân),…

“Bài thơ “Nắng mới,” xuất hiện trong tập thơ “Tiếng thu” của Lưu Trọng Lư năm 1939, đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng nhiều thế hệ độc giả. Sự đặc biệt của nó nằm ở sự giản dị và hoài niệm. Bài thơ này trở thành một ví dụ điển hình cho thơ lãng mạn nói chung và phong trào Thơ Mới nói riêng.

“Nắng mới” thể hiện tốt nhất phong cách và tâm hồn của Lưu Trọng Lư, người đã mở màn cho phong trào Thơ Mới. Bài thơ này thường được nhận xét như một ánh nắng mặt trời dịu nhẹ, tỏa sáng sau một mùa mưa lạnh kéo dài. Tính chất tinh khôi, trong trắng, và mong manh của “nắng mới” đã tạo nên sự mỹ cảm và xúc cảm cho bài thơ của Lưu Trọng Lư.

2. Đọc hiểu văn bản Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh:

2.1. Người viết đã bàn về những yếu tố nào của bài thơ ở phần 1?

Phần 1 của văn bản không cung cấp đủ thông tin để trả lời câu hỏi này. Tuy nhiên, dựa vào câu trả lời bạn đã cung cấp (“Người viết bàn về mô-típ của bài thơ”), có thể suy đoán rằng phần 1 của văn bản nói về mô-típ hoặc chủ đề chính của bài thơ.

2.2. Nội dung của các phần 2 và 3 đã làm rõ cho nhan đề của văn bản như thế nào?

Câu trả lời cho câu hỏi này chưa đủ chi tiết để cung cấp thông tin cụ thể về cách các phần 2 và 3 làm rõ nhan đề của văn bản. Để trả lời câu hỏi này một cách chi tiết, bạn nên cung cấp thêm thông tin về nội dung cụ thể của các phần đó.

2.3. Phần 5 đã khái quát vấn đề nghị luận như thế nào?

Câu trả lời cho câu hỏi này chỉ ghi rằng “Phần 5 khái quát lại vẻ đẹp của bài thơ Nắng mới.” Tuy nhiên, để trả lời chi tiết hơn, bạn nên cung cấp thông tin về nội dung cụ thể của phần 5 và cách nó khái quát vấn đề nghị luận trong bài thơ “Nắng mới”.

3. Trả lời câu hỏi bài Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh:

Câu 1 (trang 94 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

Vấn đề trọng tâm mà bài viết này nêu lên là gì? Những yếu tố nào giúp người đọc có thể xác định nhanh vấn đề ấy?

Vấn đề trọng tâm mà bài viết này nêu lên là tập trung vào việc làm rõ và phân tích chi tiết bài thơ “Nắng mới” của nhà thơ Lưu Trọng Lư. Bài thơ này có các yếu tố chính là “nắng mới,” “áo đỏ,” và “nét cười đen nhánh,” và tác giả bài viết muốn giúp người đọc hiểu rõ hơn về những yếu tố này trong bài thơ.

Một yếu tố quan trọng giúp người đọc xác định nhanh vấn đề trọng tâm của bài viết là tiêu đề hoặc nhan đề của nó. Trong trường hợp này, nhan đề “Nắng mới” là một dấu hiệu rõ ràng cho biết rằng bài viết sẽ tập trung vào bài thơ này của Lưu Trọng Lư và sẽ làm rõ những yếu tố quan trọng trong nó, như nắng mới, áo đỏ, và nét cười đen nhánh. Nhờ vào nhan đề này, người đọc có thể dễ dàng xác định được nội dung và mục tiêu chính của bài viết từ đầu.

Câu 2 (trang 94 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

Hệ thống luận điểm của bài viết được triển khai như thế nào (chú ý tới nhan đề, bố cục bài viết, lí lẽ, bằng chứng được sử dụng cho từng luận điểm)?

Hệ thống luận điểm của bài viết được triển khai như sau:

– Nhan đề: Bao quát nội dung toàn bài.

– Bố cục bài viết:

Phần 1: Tập trung vào hồn thơ trong bài thơ “Nắng mới.”

Phần 2: Phân tích chi tiết về “Nắng mới” và “áo đỏ” trong bài thơ “Nắng mới.”

Phần 3: Nêu bật khía cạnh về nét cười trong bài thơ “Nắng mới.”

Phần 4: Khái quát lại nội dung toàn bài.

– Luận điểm

+ Lí lẽ: Nắng mới đã hội tụ được những vẻ đẹp nơi tâm hồn thơ Lưu Trọng Lư, chủ yếu là sự thành thực và sự phiêu lưu trong cõi mộng.

Bằng chứng: Tác giả lý giải về tâm hồn thơ của Lưu Trọng Lư và sử dụng ví dụ từ bài thơ “Nắng mới” để minh họa về sự thành thực và phiêu lưu trong mộng.

+ Lí lẽ: Bài thơ “Nắng mới” đã rọi vào cái tình cảm muôn thuở mà bao giờ cũng mới mẻ.

Bằng chứng: Tác giả trình bày ví dụ từ bài thơ để thể hiện cảm xúc và tình cảm trong nắng mới là điều không bao giờ trở nên lỗi thời.

+ Lí lẽ: Hai chữ “nắng mới” ghi nhận một thời điểm đặc biệt trên dòng chảy thời gian và diễn tả không gian.

Bằng chứng: Tác giả giải thích ý nghĩa của hai chữ “nắng mới” trong ngữ cảnh của thời gian và không gian, và sử dụng các đoạn thơ từ bài thơ để minh họa điểm này.

+ Lí lẽ: Mẹ là tâm điểm của nỗi nhớ về tuổi thơ trong nắng mới và là nét son trong “những ngày không” đi suốt cuộc đời với nhà thơ.

Bằng chứng: Tác giả phân tích khổ thơ cụ thể, nhấn mạnh tình cảm và vai trò của mẹ trong bài thơ “Nắng mới.”

+ Lí lẽ: Phân tích khổ thơ “Hình dáng mẹ…giậu thưa” và so sánh với bài thơ của Hoàng Cầm.

Bằng chứng: Tác giả sử dụng ví dụ từ bài thơ “Nắng mới” để thể hiện cách nhìn của Lưu Trọng Lư và so sánh với quan điểm của Hoàng Cầm trong một bài thơ khác.

Câu 3 (trang 94 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

Những nhận xét sau đây nói về cách thức thể hiện của văn bản Nắng mới, áo đỏ và nét cười đen nhánh (Về bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư) là đúng hay sai? Vì sao?

a. Bố cục văn bản mạch lạc, lô gic, giúp cho người đọc tiện theo dõi

b. Bằng chứng được trích dẫn đầy đủ, phân tích toàn diện cả về nội dung (ngữ nghĩa, thông điệp) và cách thức thể hiện (hình ảnh, từ ngữ, giọng điệu)

c. Có so sánh, liên hệ, mở rộng với tác giả khác viết về cùng đề tài để nhấn mạnh giá trị của tác phẩm

d. Sử dụng đa dạng các phép tu từ tạo nên cách diễn đạt độc đáo, giàu tính biểu cảm cho văn bản

Trả lời:

a. Bố cục văn bản mạch lạc, lô gic, giúp cho người đọc tiện theo dõi.

– Trả lời: Đúng. Bố cục của bài viết được tổ chức một cách rõ ràng với các phần khác nhau, giúp người đọc dễ theo dõi và hiểu rõ cấu trúc của văn bản.

b. Bằng chứng được trích dẫn đầy đủ, phân tích toàn diện cả về nội dung (ngữ nghĩa, thông điệp) và cách thức thể hiện (hình ảnh, từ ngữ, giọng điệu).

Trả lời: Đúng. Trong bài viết, tác giả đã trích dẫn các câu thơ từ bài thơ “Nắng mới” và phân tích chúng về cả nghĩa và cách thể hiện, giúp độc giả hiểu rõ hơn về bài thơ.

c. Có so sánh, liên hệ, mở rộng với tác giả khác viết về cùng đề tài để nhấn mạnh giá trị của tác phẩm.

Trả lời: Đúng. Bài viết cũng so sánh bài thơ “Nắng mới” với một bài thơ của Hoàng Cầm để làm nổi bật giá trị của tác phẩm.

d. Sử dụng đa dạng các phép tu từ tạo nên cách diễn đạt độc đáo, giàu tính biểu cảm cho văn bản.

Trả lời: Sai. Bài phân tích ít sử dụng các biện pháp tu từ. Trong văn bản, tác giả tập trung vào việc phân tích nội dung và cách thể hiện của bài thơ thay vì tập trung vào việc sử dụng các phép tu từ.

Câu 4 (trang 94 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

So với khi đọc bài thơ Nắng mới (Bài 2), văn bản nghị luận này giúp em có thêm hiểu biết gì về nội dung hoặc nghệ thuật của bài thơ?

Trả lời:

– Văn bản nghị luận này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nội dung của bài thơ “Nắng mới” bằng cách phân tích chi tiết các câu thơ và tập trung vào những yếu tố quan trọng như hình ảnh, ngôn ngữ, và thông điệp của bài thơ.

– Nó đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nghệ thuật của bài thơ “Nắng mới” bằng cách thảo luận về cách tác giả sử dụng ngôn ngữ để tạo ra hình ảnh và cảm xúc trong bài thơ.

– Văn bản nghị luận này đã giúp bạn nhận biết sự phong phú và sáng tạo của tác giả Lưu Trọng Lư thông qua cách ông thể hiện nội dung và tạo ra hiệu ứng trong bài thơ.

Tóm lại, việc đọc văn bản nghị luận này đã làm cho bạn có cái nhìn sâu hơn và chi tiết hơn về bài thơ “Nắng mới” cả về nội dung và nghệ thuật.

Câu 5 (trang 94 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 2):

Hãy nêu đoạn văn mà em thích nhất trong bài nghị luận văn học này và trình bày lí do yêu thích.

Trả lời:

Em rất ấn tượng với đoạn văn mà em thích nhất trong bài phân tích văn bản. Đoạn này đã rất chi tiết và sâu sắc trong việc phân tích khổ thơ “Mỗi lần… những ngày không” của bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư. Đoạn văn này đã tạo ra một bức tranh vô cùng tinh tế về buổi trưa yên bình tại làng quê, nơi mọi người thường nghỉ ngơi và tận hưởng những ngày không có công việc bên ngoài. Sự tĩnh lặng và bình yên của buổi trưa này được thể hiện qua việc tác giả sử dụng các từ ngữ mô tả như “tĩnh lặng,” “nhẹ nhàng,” và “buổi trưa yên ả.” Điều này giúp người đọc cảm nhận được không gian và thời gian trong bài thơ. Đoạn văn cũng tập trung vào việc phân tích ngôn ngữ và giọng điệu thơ để thể hiện sự nhẹ nhàng và dịu dàng của bài thơ. Từ ngữ như “tĩnh lặng,” “nhẹ nhàng,” và “bên ngoài” được tác giả sử dụng để tạo ra một bầu không khí thơ mộng và nhẹ nhàng. Giọng điệu của bài thơ cũng được phân tích để thể hiện sự êm đềm và thanh thoát, phù hợp với nội dung của bài thơ. Đoạn văn này còn thể hiện sự sáng tạo của tác giả thông qua việc so sánh và mở rộng với các tác phẩm khác. Việc so sánh với các tác phẩm khác giúp tạo ra sự liên kết và thấy rõ giá trị của bài thơ “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư trong ngữ cảnh rộng hơn của văn học Việt Nam. Tóm lại, đoạn văn này đã làm cho bài phân tích trở nên sinh động và thú vị hơn bằng cách tập trung vào việc phân tích chi tiết khổ thơ và sử dụng ngôn ngữ và giọng điệu thơ để thể hiện sự nhẹ nhàng và tĩnh lặng của bài thơ.