Tóm tắt tác phẩm, sở đồ tư duy bài Mây và sóng của Ta-go

1. Tìm hiểu khái quát về tác phẩm “Mây và sóng”:

1.1. Thể loại: 

Thể thơ văn xuôi

2.2. Hoàn cảnh sáng tác:

“Mây và sóng”, viết bằng tiếng Bengali, xuất bản trong tập thơ Sisu (Trẻ thơ) năm 1909, được dịch sang tiếng Anh bởi Tago, in trong tập “Trăng non” xuất bản năm 1915.

2.3. Bố cục:

‐ Phần 1: Từ đầu đến “xanh thẳm”: cuộc trò chuyện của em bé với Mây và mẹ.

‐ Phần 2: Đoạn còn lại: cuộc trò chuyện của em bé với sóng và mẹ.

2.4. Giá trị nội dung:

‐ Bài thơ “Mây và Sóng” ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng sâu sắc qua cuộc trò chuyện của đứa bé với mẹ.

– Bài thơ chứa đựng những triết lí giản dị mà chân thật về hạnh phúc ở đời.

2.5. Giá trị nghệ thuật:

‐ Hình ảnh trữ tình mang ý nghĩa tượng trưng được sử dụng.

– Kết cấu bài thơ như một câu chuyện để lại ấn tượng thú vị về câu chuyện của em bé với hình thức đối thoại lồng ghép.

– Nghệ thuật đối lập, ẩn dụ, nhân hóa…

3. Tóm tắt tác phẩm:

Bài thơ ghi nhận sự quan tâm trong sáng, cao thượng cùng sự quan tâm nhiều mặt của nhà thơ nổi tiếng Tago đối với thế giới thiếu nhi. Đó là một bài thơ hay, yếu tố kì ảo cao.

Bài thơ gồm hai phần: phần mây và phần sóng, nhưng mục đích của tác phẩm không phải là tả cảnh mây và cảnh sóng mà là kể lại những câu chuyện do em bé tự tưởng tượng ra. Em bé là nhân vật chính trong bài thơ, bên cạnh em là người mẹ. Mỗi phần của bài thơ do em bé sáng tạo nói về những điều em biết và nghe được. Đứa bé nói với những gì bạn bè của em rủ rê là mây và sóng. Từ đó, bài thơ bắt đầu bằng lời gọi mẹ tha thiết, nói cho mẹ biết cảm xúc của em bé.

Trí tưởng tượng thật hồn nhiên và tuyệt vời, chân thực như một giấc mơ. Mọi đứa trẻ đều thích chơi và mơ mộng. Còn gì thú vị hơn là được chơi “từ tinh mơ cho đến hết ngày”, vui chơi trong ánh nắng vàng buổi sáng và ánh trăng bàng bạc ban đêm. Ánh vàng cùng ánh bạc lấp lánh trải khắp không gian và thời gian, tạo nên một chốn vui chơi không bao giờ nhàm chán.

Tình mẹ con – tình mẫu tử đi từ giấc mơ đến với cuộc đời, rồi từ ẩn ức đến những suy tư, trăn trở và trò chơi, để người mẹ vất vả quanh năm thêm niềm vui và nụ cười. Tình mẹ từ quá khứ có thể thấy trong hiện tại, tình mẹ từ hiện tại lan tỏa đến tương lai. Nó được lồng ghép trong hình ảnh đám mây và sóng ở trong tác phẩm.

Mây và sóng là những hiện tượng tự nhiên đặc biệt tạo nên một khung không gian có chiều thời gian. Mây và sóng được nhân hóa như những người bạn trò chuyện, dỗ dành em bé chia sẻ những suy nghĩ về mẹ, về tình mẹ con. Mây và sóng cũng quyện vào nhau, mãi mãi như tình mẹ con bất diệt.

4. Phân tích Mây và sóng của Ta-go:

Tình mẹ là tình cảm thiêng liêng và quý giá nhất. Có lẽ vì thế mà trong lòng mỗi người đều có những cảm xúc riêng khi viết về mẹ. Tình mẹ bao la, dạt dào và cao cả. Chính vì vậy, người mẹ luôn có một vị trí quan trọng trong lòng mỗi người con, không gì có thể thay thế được. Ta-go đã viết những bài thơ với tình cảm như thế, tình mẹ đặc biệt là tình yêu là khởi nguồn của mọi sự lựa chọn. Bài thơ “Mây và sóng” là kiệt tác đã để lại những giá trị nhân văn cao đẹp.  

“Mây và sóng” là tên một bài thơ của đại thi hào Ấn Độ R. Tago (1861 – 1941), in trên tạp chí “Trăng non” bằng tiếng Anh vào năm 1915. Nếu bạn tìm bản gốc tiếng Ấn Độ, Sisu có nghĩa là trẻ em và nó được xuất bản vào năm 1909. Tác phẩm ghi nhận những tình cảm trong sáng, cao thượng và sự quan tâm nhiều mặt đối với thế giới của trẻ em. Đó là một bài thơ hay, có yếu tố kì ảo cao. Bài thơ gồm hai phần: phần mây và phần sóng, nhưng mục đích của bài thơ không phải tả cảnh mây và sóng mà kể những câu chuyện do em bé tưởng tượng. Em bé là nhân vật chính trong bài thơ, bên cạnh em là người mẹ. Mỗi phần của bài thơ do em bé tạo ra nói về những gì em biết và nghe được.

Qua trí tưởng tượng phong phú, hồn nhiên và tuyệt vời của một em bé, thế giới cổ tích này hiện ra với những con người sống trên mây và sóng. Mọi người đều là bạn của trẻ em, tâm hồn non nớt, hồn nhiên và trong sáng của các em là hiện thân của mọi vật xung quanh. Thấu hiểu trẻ thơ và phẩm chất tâm lý này, nhà thơ Rabin-dra-nat Tago không nhân cách hóa mây trời và sóng biển mà để tâm hồn và trí tưởng tượng của lũ trẻ làm điều đó. Em bé thấy “trên có người gọi con” và kể cho em nghe về cuộc sống thú vị trên đó: “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc”. Thế giới cổ tích này thật đẹp với những sắc màu lấp lánh quen thuộc mà đứa trẻ nào cũng thích thú và nhớ nhung. Họ là những người bạn dịu dàng: “bình minh vàng” và “trăng bạc”, những người bạn mà em bé trông đợi và hy vọng mỗi ngày. Trong trí tưởng tượng của trẻ thơ, không có gì là không thể và thế giới này không xa mà rất gần, có con đường đi tới, có bạn sẽ đến đón mình đi. Em bé, với  tâm lý của trẻ thơ, còn ham chơi và thích chơi đùa, đã hỏi: “Nhưng làm thế nào để đến được đó?” và nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình từ những người sống trên mây: “Hãy đi đến tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng mây”. Đây là những điều mà chỉ những đứa trẻ với trí tưởng tượng bay bổng với niềm tin sâu sắc vào sự ngây thơ của chúng mới có thể nghĩ tới. Một thế giới kỳ diệu với những người bạn thiên nhiên và là cách để bé “hòa chung cuộc vui”. Đó còn là một thế giới biển cả rộng lớn với tiếng gọi của những con người sống giữa sóng biển: “Trong sóng có người gọi con”, kể cho bé nghe về cuộc sống tuyệt vời và những cuộc hành trình thú vị: “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không từng biết đến nơi nao”. Có thể nói bầu trời biển cả luôn là niềm yêu thích của các bé và thật thú vị biết bao khi được du ngoạn, khám phá mọi nơi trong thế giới rộng lớn này. Vui ca múa hát từ sáng đến tối, phiêu du đến những vùng đất mới lạ. 

Cũng như chơi với mây, chơi với sóng là thế giới kỳ thú diệu kỳ của trẻ thơ mà chỉ có ở đó mới tồn tại niềm tin mãnh liệt vào những câu chuyện cổ tích, những điều mới lạ trên thế giới. Bay trong tiềm thức, trong tưởng tượng, một con đường mới có vẻ chân thực, gần với vẻ đẹp vô biên. Thế giới cổ tích của đứa bé với trái tim non nớt của nó cũng chính là thế giới mà người mẹ đóng vai và hiện thân. Cả hai lời mời đều khiến em bé ngạc nhiên trước bản tính ham chơi của mình, nhưng cả hai lần em đều từ chối và nghĩ ra nhiều trò thú vị hơn. Rồi: “Con là mây và mẹ sẽ là trăng/Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm”. Thế giới rộng lớn trên mây qua trí tưởng tượng của bé chỉ có thể là trong ngôi nhà, nơi có mái che mưa gió, nơi có mẹ yêu thương, chăm sóc. Con là mây trắng trời xanh, mẹ là vầng trăng dịu hiền. Trong trò chơi thú vị này, đứa trẻ mãi mãi quấn quýt bên mẹ. “Hai  tay ôm mẹ” không chỉ là hình ảnh mây trời, trăng sao mà còn thể hiện tình cảm mẹ con thắm thiết. Đời người có thể đi đến bất cứ đâu, trong bất cứ hoàn cảnh nào thì tình mẹ thiêng liêng ấy luôn là chỗ dựa tinh thần mạnh mẽ nhất. Điều tuyệt vời trong trí tưởng tượng của trẻ thơ này lại được thể hiện một cách hết sức mộc mạc, giản dị nhưng vô cùng cảm động. Con là con sóng đi khắp thế gian, còn mẹ là “bãi biển” đợi con mọi lúc mọi nơi. Sau cái ôm và vuốt ve từ bàn tay ấm áp của mẹ, đứa trẻ nào cũng cảm thấy bình yên và vui vẻ với tiếng cười.

Bằng hình thức đối thoại lồng vào câu chuyện của bé, thông qua những hình ảnh thiên nhiên mang ý nghĩa tượng trưng, ​​mây và sóng là những hình ảnh thiên nhiên nhẹ nhàng mà mọi người đều trân trọng, hòa mình và chung sống. Những lời mời không chỉ mời một đứa trẻ đi chơi mà còn tượng trưng cho những cám dỗ trong cuộc sống mà ai cũng phải đối mặt. Vượt qua tất cả những cám dỗ đó là sự trở về với những giá trị trường tồn, tình mẫu tử thiêng liêng và tình gia đình ấm áp. Vì vậy, bài thơ “Mây và sóng” của Rabin-dra-nat Tago không chỉ là bài thơ viết cho thiếu nhi mà còn là bài học ý nghĩa về tình yêu bất diệt của con người.

Sử dụng kết cấu kết hợp giữa lời đối thoại giữa em bé với mẹ và lời đối thoại của đứa trẻ với mây, sóng, dưới lăng kính hồn nhiên nhưng trong sáng, rực rỡ sắc màu, thế giới cổ tích dường như sống động, hài hòa, tinh tế. Có em, có mẹ, có mây, có sóng, có mái nhà mà em yêu thương. Một đứa trẻ có trí tưởng tượng phong phú, tư duy thông minh và trái tim chan chứa tình yêu thương đã diễn tả bằng lời sự cao cả, bất diệt của tình mẹ, đồng thời thể hiện ước mơ khám phá thiên nhiên, chinh phục thế giới rộng lớn.

Bằng ngòi bút mềm mại và trái tim chan chứa yêu thương, Ta-go đã viết nên bài thơ chan chứa tình người. Không cần đi tìm hạnh phúc niềm vui ở những nơi xa xôi sáng sủa, chỉ cần chân lý, được ở bên người mẹ thân yêu, được sống vô tư với mây gió, biển cả, đó mới là định nghĩa của hạnh phúc. Lời của em bé, cũng như của tác giả, rằng bản thân con người chỉ thực sự bình yên khi được sống trong tình yêu của mẹ, một tình yêu nồng nàn và vĩnh cửu của mẹ.

Mây và sóng là những hiện tượng tự nhiên đặc biệt tạo nên một khung không gian có chiều thời gian. Mây và sóng được nhân hóa như những người bạn trò chuyện, dỗ dành em bé chia sẻ những suy nghĩ về mẹ, về tình mẹ con. Mây và sóng cũng quyện vào nhau, mãi mãi như tình mẹ con bất diệt.