Viết bài nghị luận về bài thơ con cò của Chế Lan Viên hay nhất

1. Dàn ý bài nghị luận về bài thơ con cò của Chế Lan Viên:

1.1. Mở bài: 

– Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm. 

1.2. Thân bài:

– Tác giả Chế Lan Viên là một nhà thơ tiêu biểu trong phong trào Thơ mới, với những tác phẩm thơ giàu chất trí tuệ, có màu sắc suy tưởng và triết lí. Nếu như bạn muốn tìm hiểu về thơ Việt Nam, không thể bỏ qua tác giả này.

– Bài thơ “Con cò”, được sáng tác vào năm 1962, thuộc thể thơ tự do, đã trở thành một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của Chế Lan Viên. Bài thơ khai thác hình ảnh con cò trong ca dao để nói về tình thương sâu sắc của người mẹ đối với đứa con thơ.

– Hình tượng con cò trong bài thơ “Con cò” đã được Chế Lan Viên mô tả khá chi tiết và tinh tế. Con cò bắt đầu đến với tuổi thơ của đứa bé thật thong thả, ung dung. 

– Trong lời ru của mẹ, cánh cò luôn hiện diện, cũng như những tình cảm ấm áp trìu mến yêu thương mà người mẹ dành cho đứa con thơ. Cánh cò biểu tượng cho sự vất vả, lam lũ của người mẹ, của người nông dân chân lấm tay bùn. Cánh cò theo từng bước trưởng thành của người con, gắn kết với cuộc đời của người mẹ và người con. 

– Hình tượng con cò chính là biểu tượng của lòng người mẹ yêu con tha thiết, sẽ luôn ở bên con suốt cả cuộc đời, đưa đến cho độc giả những cảm xúc tình cảm sâu sắc và đầy ý nghĩa.

1.3. Kết bài: 

– Khái quát lại toàn bộ giá trị của tác phẩm. 

– Liên hệ cảm nhận của bản thân. 

2. Nghị luận bài thơ Con cò hay nhất: 

Bài thơ Con cò của Chế Lan Viên là một trong những tác phẩm nổi tiếng của văn học Việt Nam. Với độ dài 51 câu thơ tự do, bài thơ đã ghi lại cảm xúc và tình cảm của một người mẹ hiền với đứa con thơ yêu quý của mình.

Bài thơ bắt đầu với hình ảnh một người mẹ bế con trên tay và cất lời ru bài “Con cò” bay lả bay la… Câu thơ đầu tiên của bài thơ đã lôi cuốn người đọc vào không gian của một vùng quê yên bình và đầy màu sắc.

Điều đặc biệt của bài thơ là sự đan xen của những câu thơ ngắn và dài, tạo nên một nhịp điệu rất riêng và độc đáo. Bài thơ được viết với âm điệu đồng dao, giọng thơ thấm vào hồn ca dao, dân ca, mang lại cho người đọc một cảm giác nhẹ nhàng, đầy tình cảm.

Đoạn đầu tiên của bài thơ đã đưa người đọc đến với cảm giác dịu êm và yên bình khi nghe tiếng ru của người mẹ. Người mẹ thương con cò trong ca dao lận đận, mẹ dành cho con bao chăm sóc và yêu thương. Bài thơ Con cò thể hiện rõ tình thương và ước mơ của người mẹ hiền đối với con thơ. Mẹ hy vọng cho con một cuộc sống an lành, hạnh phúc trong lòng mẹ và với những điều tốt đẹp nhất trên đời này.

Những từ ngữ trong bài thơ đã cho chúng ta thấy được sự tình cảm, hy vọng và niềm tin của người mẹ đối với đứa con thơ của mình. Chế Lan Viên đã thể hiện rất tốt những tình cảm đó vào từng câu thơ trong bài Con cò. Bài thơ đã được đánh giá là một trong những tác phẩm văn học Việt Nam đáng đọc và ý nghĩa nhất.

“Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn,

Cơn có mẹ, con chơi rồi lại ngủ .”

Mẹ là người đã bao dung cho con, dành cho con không chỉ tình mẫu tử mà còn là tình yêu thương đầy nhân ái và sự hiểu biết. Mẹ không chỉ là người đàn bà mạnh mẽ, mà còn là người đàn bà thông minh và tài năng. Mẹ luôn là người đồng hành vững chắc cho con trên mọi con đường đời. Mẹ đã dành cho con tất cả những điều tốt đẹp nhất, những thứ mà con không thể đánh giá được giá trị của nó. Mẹ đã dạy con cách yêu thương, cách giữ gìn và trân trọng những giá trị tinh thần và vật chất. Bởi vì Mẹ biết rằng, những giá trị này sẽ giúp con vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.

Cánh tay dịu hiền của Mẹ luôn sẵn sàng ôm con vào lòng, giúp con cảm thấy an toàn và yên bình. Lời ru câu hát êm đềm của Mẹ như những giọt nước mát lành, giúp con ngủ ngon và thức dậy với năng lượng tràn đầy. Dòng sữa ngọt ngào của Mẹ là nguồn dinh dưỡng bổ dưỡng, giúp con phát triển toàn diện. Những hoán dụ nghệ thuật ấy đã hình tượng tình mẫu tử:

“Ngủ yên! Ngủ yên!

Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng!

Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân,

Con chưa biết con cò, con vạc.

Con chưa biết những cành mềm mẹ hát,

Sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân.”

Điệp ngữ “ngủ yên”, “con chưa biết” và “con cò” được lặp lại nhiều lần trong bài thơ này để tạo ra một cảm giác đầm ấm, ngọt ngào và thiết tha dịu dàng, đầy hạnh phúc và tình yêu thương.

Trong đoạn thứ hai của bài thơ, người mẹ ru con ngủ bằng câu hát: “Ngủ yên! Ngủ yên! Ngủ yên!” Nhìn con thơ ngủ mà lòng mẹ đầy hy vọng và mong muốn. Mẹ tin rằng con sẽ lớn lên thành người có tài, thành công trong cuộc sống. Con sẽ đi học, học tập và trưởng thành để đạt được ước mơ của mình. Mẹ sẽ luôn ở bên con, đồng hành và hỗ trợ cho đến khi con trở thành người lớn. Bài thơ này là một lời chúc ngủ ngon và một lời chúc tốt đẹp cho con trẻ về một tương lai tươi sáng và hạnh phúc.

“Mai khôn lớn, con theo cò đi học,

Cánh trắng cò bay theo gót đôi chân.”

Mai sau, khi con lớn lên và trở thành một thi sĩ, con sẽ không ngừng sáng tạo và cống hiến cho nghệ thuật viết lách của mình. Con sẽ dành thời gian và công sức để xây dựng những tác phẩm đầy ý nghĩa và cảm xúc để truyền tải tâm hồn con người. Con sẽ không ngừng học hỏi và trau dồi kỹ năng viết lách của mình để có thể đáp ứng được những yêu cầu của độc giả khó tính nhất.

Mẹ hiền của con đã truyền đạt cho con ước mơ và hi vọng về tương lai sáng của con. Hình ảnh cánh cò trắng bay vút trong trời xanh sẽ luôn là niềm khát khao và động lực thúc đẩy con tiếp tục phát triển và hoàn thiện bản thân. Con sẽ nối chí cha đặt nền móng cho tương lai của mình, với một trái tim đầy nhiệt huyết và ý chí kiên cường để vượt qua mọi thử thách và khó khăn.

Một câu hỏi đã khẽ thốt lên trong lòng mẹ hiền: Liệu con có thể vượt qua được mọi khó khăn và hoàn thiện được ước mơ của mình? Con xin hứa sẽ không bao giờ từ bỏ và sẽ luôn cố gắng hết sức để trở thành một thi sĩ tài ba, góp phần làm cho thế giới này trở nên đẹp đẽ và ý nghĩa hơn.

“Lớn lên, lớn lên, lớn lên…

Con làm gì ?

Con làm thi sĩ!

Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ

Trước hiên nhà

Và trong hơi mát câu văn…”

“Dù ở gần con

Dù ở xa con

Lên rừng xuống bể,

Cò sẽ tìm con

Cò mãi yêu con

Con dù lớn vẫn là con của mẹ

Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con.”

Chữ “dù”, chữ “vẫn” được điệp lại, tôn vinh ý thơ cùng với tình mẫu tử bền chặt, sắt son. Nói đến tình mẫu tử, ta không thể không nghĩ đến sự bao dung, sự hy sinh và tình yêu vô bờ bến của người mẹ dành cho con. Nói đến núi và biển, chúng ta sẽ thấy rằng chúng có một vẻ đẹp đặc biệt, nhưng không sánh được với vẻ đẹp trong tình mẫu tử. Và đúng như lời thơ, không có gì bao la và tuyệt vời hơn tình yêu của người mẹ dành cho con.

Phần cuối của bài thơ chứa đựng nhiều triết lí trữ tình. Nghĩ về con cò trong ca dao, người ta sẽ thấy những hình ảnh đẹp và xúc động về cuộc sống. Người mẹ nghĩ đến thân phận, số phận của những con cò nhỏ bé, đáng thương, trong cuộc đời. Nhưng cũng chính những con cò đó đã giúp cho người mẹ hiểu thêm về tình yêu và trách nhiệm của mình đối với con cái, và hiểu thêm về ý nghĩa của cuộc sống.

“À ơi!

Một con cò thôi,

Con cò mẹ hát

Cũng là cuộc đời

Vỗ cánh qua nôi.”

Điểm nhấn của bài thơ Con cò chính là tình cảm giữa mẹ con, tình mẫu tử bao la và sự trân trọng, yêu thương của con đối với người mẹ hiền. Bài thơ đã mô tả trong những câu thơ đầy cảm xúc về những ước mơ của mẹ hiền cho con, những khát vọng về tương lai con cái. Những điều đó cho chúng ta thấy tình cảm gia đình và tình thương của một người mẹ vô giá trị.

Bài thơ còn cho chúng ta thấy rằng tình yêu thương không phân biệt tuổi tác, mà nó còn được truyền tai từ thế hệ này sang thế hệ khác. Những tình cảm ấy càng trở nên tuyệt vời hơn khi được thể hiện qua những lời ca ngợi đầy xúc động.

Những giá trị nhân văn, tình cảm gia đình, lòng nhân ái của con người luôn là một chủ đề được đề cập trong các tác phẩm văn học, và bài thơ Con cò là một ví dụ điển hình. Chúng ta cần trân trọng và ghi nhớ những giá trị này để có thể sống hạnh phúc và có ý nghĩa trong cuộc sống.

Kết luận, bài thơ Con cò không chỉ là một tác phẩm văn học đơn thuần mà còn là một thông điệp về tình cảm gia đình, tình yêu thương và lòng nhân ái của con người. Nó đã khắc họa một cách tuyệt vời tình mẫu tử bao la và ước mơ về con thơ của mẹ hiền.

3. Nghị luận bài thơ Con cò chọn lọc: 

Từ lời ca dao đến trong trang viết của các thi sĩ trung đại, hiện đại, tình mẫu tử đã trở thành nguồn cảm hứng không bao giờ vơi cạn. Tình mẫu tử đã là chủ đề được thể hiện ở nhiều thể loại nghệ thuật khác nhau, từ âm nhạc đến nghệ thuật vẽ hay thơ ca. Và đến Chế Lan Viên, một trong những tên tuổi hàng đầu của thế kỉ XX, ông đã đưa đề tài này lên một tầm cao mới bằng những vần thơ ngọt ngào trong bài thơ “Con cò”. Tuy chỉ đề cập đến một con vật đơn giản, nhưng Chế Lan Viên đã truyền tải những tình cảm thiêng liêng của tình mẫu tử qua bài thơ đầy cảm xúc và triết lý. Có thể nói rằng, bài thơ “Con cò” của Chế Lan Viên đã đóng góp một phần không nhỏ vào sự phát triển của văn học tình mẫu tử Việt Nam.

“Con cò bay la

Con cò bay lả

Con cò cổng phủ

Con cò Đồng Đăng”

Và:

“Con cò ăn đêm

Con cò xa tổ

Cò gặp cành mềm

Cò sợ xáo măng”

Lời thơ đẹp về tình mẫu tử gợi lên trong con người chúng ta những cảm xúc sâu sắc về tình yêu thương của người mẹ. Những hình ảnh cánh cò chập chờn bay trong lời ru của mẹ, giọng hát nhẹ nhàng và êm dịu, thật sự là một bức tranh tuyệt đẹp về tình mẫu tử.

Trong lời ru của mẹ, có những câu thơ ý nghĩa, đầy sự chân thành, như một lời hứa mãi mãi bên con. Mẹ đã đưa ra những lời khuyên, nhắc nhở con rằng trên con đường tương lai, có những chông gai và khó khăn. Nhưng đừng lo lắng, mẹ sẽ luôn ở bên con để chở che và nuôi dưỡng con lớn lên, nhưng cũng đồng thời khuyến khích con trưởng thành, tự lập và phấn đấu vươn tới mục tiêu của mình.

Hình ảnh con cò trong lời ru của mẹ, được Chế Lan Viên đưa ra, tượng trưng cho người mẹ luôn yêu thương, bên con từ khi con còn nhỏ đến khi trưởng thành. Người mẹ luôn dõi theo con từng bước, che chở giấc ngủ của con trong khi con còn bé thơ, và theo sát sự phát triển của con khi con trưởng thành. Hình ảnh “Cánh của cò, hai đứa đắp chung đôi” là một tấm gương cho tình yêu thương của người mẹ, ôm ấp con vào lòng, đưa con trên con đường đến trường học, và mong muốn con trưởng thành thành một nhà thơ với tâm hồn cao đẹp.

Và khi ấy, con sẽ luôn nhớ đến tình yêu thương của người mẹ, những tấm gương đẹp mà mẹ đã để lại trong trái tim con, và sẽ luôn tự hào khi trở thành người đã được nuôi dưỡng bởi tình mẫu tử cao đẹp. Mãi mãi trong cuộc đời, tình mẫu tử luôn là một nguồn động lực vô giá giúp con vượt qua những trở ngại trên con đường phát triển của mình.

“Cánh cò trắng lại bay hoài không nghỉ

Trước hiên nhà

Và trong hơi mát câu văn”

Mẹ là đề tài vô cùng quan trọng trong những trang thơ, trang văn đó! Sự gắn bó thân thiết giữa mẹ và con được diễn đạt qua những câu thơ mượt mà, tràn đầy cảm xúc đó hoàn toàn chính xác với thực tế. Có lẽ điều này bắt nguồn từ tình cảm yêu thương mẹ, sự hiểu biết sâu sắc về mẹ mà nhà thơ đã lồng ghép vào những dòng thơ đầy chân thành. Mặc dù ngôn từ trong bài thơ gần như đã truyền tải được toàn bộ ý nghĩa, tuy nhiên, để tăng thêm sự trau chuốt, bài thơ có thể được mở rộng với những lời miêu tả thêm về tình cảm của con với người mẹ, như là cảm giác đắm say trong tình mẹ con, tình cảm yêu thương vô bờ bến mà con dành cho mẹ.

Vẫn với giọng điệu thơ mộng, thiết tha, mang âm hưởng như một lời ru ngọt ngào, đằm thắm, những câu thơ tiếp tục tả lại hình ảnh con cò tượng trưng cho người mẹ, nhưng lại được mở rộng thêm với những hình ảnh tươi sáng, đầy màu sắc như những bông hoa nở rộ, ngọn núi cao vút, những đại dương bao la… Điều này giúp cho bài thơ trở nên sâu sắc hơn, đầy màu sắc và sống động hơn.

Đối ngữ “gần- xa” gợi lên khoảng không gian mênh mông, bao la, xa cách, thành ngữ “lên rừng xuống biển” chỉ cuộc sống khó khăn, vất vả, long đong. Tuy nhiên, để tăng thêm sự trau chuốt và độ sâu cho bài thơ, có thể thêm những lời miêu tả về những nơi mà mẹ và con đã cùng nhau trải qua, như là những chuyến đi đến những vùng đất mới lạ, những nơi mà mẹ đã dạy con về cuộc sống, tình yêu thương và sự kiên nhẫn. Những hình ảnh này giúp cho bài thơ trở nên chân thực và gần gũi hơn với độc giả.

Điệp ngữ “dù ở” đặt ở đầu hai câu thơ không chỉ tạo nhịp điệu cho lời thơ mà đó còn là lời khẳng định rằng dù không gian xa cách, dù cuộc sống khó khăn, vất vả, thì người mẹ vẫn luôn bên cạnh con. Từ đó, tác giả rút ra một bài học vô cùng ý nghĩa: tình mẫu tử là tình yêu cao cả và bền lâu nhất trong cuộc đời của con người.