Trẻ em sinh ra trong hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam mà khi sinh ra có cha hoặc là mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là một người không quốc tịch hoặc có mẹ là công dân Việt Nam còn cha không rõ là ai thì có quốc tịch Việt Nam. Vậy trong trường hợp trẻ em sinh ra trên máy bay mang quốc tịch nước nào?
Mục lục bài viết
1. Trẻ em sinh ra trên máy bay mang quốc tịch nước nào?
Tại Điều 15, 16 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-VPQH năm 2014 do Văn phòng Quốc hội ban hành hợp nhất về Luật Quốc tịch Việt Nam quy định như sau:
– Quốc tịch của trẻ em khi sinh ra có cha mẹ là công dân Việt Nam: Trẻ em sinh ra trong hoặc ngoài lãnh thổ của Việt Nam mà khi sinh ra có cha mẹ đều là công dân Việt Nam thì có quốc tịch Việt Nam.
– Quốc tịch của trẻ em khi sinh ra có cha hoặc là mẹ là công dân Việt Nam:
+ Trẻ em sinh ra trong hoặc ngoài lãnh thổ Việt Nam mà khi sinh ra có cha hoặc là mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là một người không quốc tịch hoặc có mẹ là công dân Việt Nam còn cha không rõ là ai thì có quốc tịch Việt Nam.
+ Trẻ em khi sinh ra có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là một công dân nước ngoài thì có quốc tịch Việt Nam, nếu có sự thỏa thuận bằng văn bản của cha mẹ vào chính thời điểm đăng ký khai sinh cho con. Trường hợp trẻ em được sinh ra trên lãnh thổ của nước Việt Nam mà cha mẹ không thỏa thuận được việc lựa chọn quốc tịch cho con thì trẻ em đó có quốc tịch Việt Nam.
Có thể so sánh với một số các quốc gia khác về vấn đề quốc tịch, cụ thể như sau:
– Tại nước Nhật Bản: tại Điều 2 Luật Quốc tịch Nhật Bản quy định rằng trẻ em được công nhận là một công dân Nhật Bản nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây:
+ Tại thời điểm trẻ em sinh ra, cha hoặc là mẹ là công dân Nhật Bản.
+ Cha của trẻ em đã chết trước khi đứa trẻ sinh ra, có quốc tịch Nhật Bản ở tại thời điểm người cha chết.
+ Trẻ em không xác định được cha mẹ là ai hoặc cha mẹ là người không quốc tịch sinh ra trên lãnh thổ của nước Nhật Bản thì mang quốc tịch Nhật Bản.
– Tại nước Thái Lan: tại Điều 7 Luật Quốc Tịch Thái Lan quy định những người dưới đây được công nhận có quốc tịch Thái Lan do sinh ra:
+ Trẻ em được sinh ra có cha hoặc mẹ mang quốc tịch Thái Lan, không kể được sinh ra ở trong hay là ở ngoài lãnh thổ Thái Lan;
+ Trẻ em được sinh ra ở trên lãnh thổ của nước Thái Lan.
– Tại nước Hàn Quốc: tại Điều 2 Luật Quốc tịch Cộng hòa Hàn Quốc quy định người nào đáp ứng một trong các điều kiện dưới đây sẽ được công nhận là công dân nước Cộng hoà Hàn Quốc tại thời điểm sinh ra:
+ Cha hoặc là mẹ người đó là công dân nước Cộng hoà Hàn Quốc tại thời điểm người đó sinh ra;
+ Người có cha đã từng là công dân nước Cộng hoà Hàn Quốc ở tại thời điểm chết, nếu như chết trước khi người đó sinh ra;
+ Người được sinh ra trên lãnh thổ nước Cộng hoà Hàn Quốc, không xác định được cha mẹ là ai hoặc cha mẹ là những người không quốc tịch.
Ngoài ra, tại Điều này cũng quy định trẻ em bị bỏ rơi được tìm thấy ở trên lãnh thổ của nước Cộng hoà Hàn Quốc được xem như là sinh ra trên lãnh thổ nước Cộng hoà Hàn Quốc.
Như vậy, có hai nguyên tắc phổ biến để các quốc gia xác lập quốc tịch cho trẻ em mới được sinh ra. Đó chính là, quốc tịch của đứa trẻ được xác định theo quốc tịch của cha, mẹ (hay còn gọi là nguyên tắc huyết thống) hoặc đứa trẻ được sinh ra trên lãnh thổ của quốc gia nào thì có quốc tịch của chính quốc gia đó (nguyên tắc nơi sinh).
Tuy nhiên, nếu như một quốc gia chỉ áp dụng một trong hai nguyên tắc nêu trên thì sẽ xảy ra tình trạng là rất nhiều đứa trẻ sinh ra sẽ không có quốc tịch của quốc gia nào cả. Cụ thể là, đối với nguyên tắc thứ nhất, đứa trẻ sẽ không có quốc tịch khi mà cha và mẹ của đứa trẻ không có quốc tịch, hoặc khi không xác định được cha mẹ của đứa trẻ là ai. Ví dụ như: Trẻ sơ sinh bị bỏ rơi và được tìm thấy trên lãnh thổ của quốc gia áp dụng theo nguyên tắc huyết thống. Do đó, nếu như không xác định được quốc tịch của cha mẹ thì sẽ không thể xác định được về quốc tịch của đứa trẻ.
Đối với nguyên tắc thứ hai, đứa trẻ cũng có thể không có quốc tịch khi mà cha mẹ của đứa trẻ là công dân của quốc gia áp dụng nguyên tắc nơi sinh mà đứa trẻ lại đã được sinh ra trên lãnh thổ của quốc gia áp dụng về nguyên tắc huyết thống. Bởi vì lúc này, quốc gia của cha mẹ đứa trẻ không chấp nhận quốc tịch của đứa trẻ với lý do là theo pháp luật của quốc gia này thì đứa trẻ phải được xác định là có quốc tịch của quốc gia nơi mà được sinh ra. Nhưng ngược lại, quốc gia nơi đứa trẻ được sinh ra lại áp dụng về nguyên tắc huyết thống và cho rằng đứa trẻ phải có quốc tịch của nước mà cha mẹ đứa trẻ là công dân nên sẽ không chấp nhận đứa trẻ có quốc tịch của quốc gia mình. Để khắc phục tình trạng nêu trên, nhằm để đảm bảo cho trẻ em được sinh ra đều có quốc tịch, rất nhiều các quốc gia áp dụng đồng thời cả hai nguyên tắc huyết thống và nơi sinh để xác định về quốc tịch cho trẻ em được sinh ra trên lãnh thổ của mình.
2. Quy định về quốc tịch đối với trẻ em sinh ra trên máy bay trong lãnh thổ Việt Nam:
Lãnh thổ quốc gia là một phần của trái đất thuộc chủ quyền hoàn toàn, đầy đủ và tuyệt đối của một quốc gia. Về khía cạnh địa lí và pháp lý thì lãnh thổ quốc gia gồm có bốn bộ phận cấu thành, bao gồm: vùng đất, vùng nước, vùng trời và lòng đất. Hiến pháp 2013 có nêu rõ Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một nước độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm có đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời.
Điều 8 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-VPQH năm 2014 do Văn phòng Quốc hội ban hành hợp nhất về Luật Quốc tịch Việt Nam quy định về hạn chế tình trạng không quốc tịch, Điều này quy định Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tạo điều kiện cho các trẻ em sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam đều có quốc tịch và những người mà không quốc tịch thường trú ở Việt Nam được nhập quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Theo đó, nếu như trẻ em được sinh ra trên máy bay trong lãnh thổ Việt Nam thì Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tạo điều kiện cho những trẻ em sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam đều có quốc tịch.
3. Trẻ em sinh ra trên máy bay mang quốc tịch Việt Nam có được thôi quốc tịch Việt Nam không?
Như đã nói ở mục trên, nếu như trẻ em được sinh ra trên máy bay trong lãnh thổ Việt Nam thì Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tạo điều kiện cho những trẻ em sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam đều có quốc tịch. Theo đó, nếu như trẻ em sinh ra trên máy bay đã được mang quốc tịch Việt Nam thì sau này vẫn được xin thôi quốc tịch Việt Nam. Tuy nhiên, nếu như thuộc những trường hợp sau thì sẽ chưa được thôi quốc tịch Việt Nam:
– Đang nợ thuế đối với Nhà nước hoặc là đang có nghĩa vụ tài sản đối với cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân ở Việt Nam;
– Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
– Người đang chấp hành bản án, quyết định của Toà án Việt Nam;
– Người đang bị tạm giam để chờ thi hành án;
– Đang chấp hành về quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh, trường giáo dưỡng.
Những văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất 05/VBHN-VPQH năm 2014 do Văn phòng Quốc hội ban hành hợp nhất Luật Quốc tịch Việt Nam.
THAM KHẢO THÊM:
