Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh Điện Hòn Chén

1. Thuyết minh về Điện Hòn Chén hay nhất:

Điện Hòn Chén là một nơi linh thiêng, có vị trí vô cùng quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân xứ Huế nơi đây. Đây cũng là cung điện duy nhất ở Huế kết hợp các nghi lễ cung đình và tín ngưỡng dân gian một cách hài hòa và độc đáo.

Điện Hòn Chén nằm trên núi Ngọc Trản, làng Ngọc Hồ, thuộc thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. 

Điện tọa lạc trên một sườn núi xinh xắn của núi Ngọc Trản, cách trung tâm Huế 10km về phía thượng lưu. Cái tên “Ngọc Trản” có nghĩa là Bát Ngọc, bắt nguồn từ hình dáng giống như chiếc bát ngọc của ngọn núi. Cũng chính bởi điều đó mà mang lại cho ngôi đền cái tên: Hòn Chén.

Tuy nhiên, có một số người cho rằng điện ban đầu được gọi là “Hoàn Chén” (nghĩa là trả lại chén ngọc). Truyền thuyết kể rằng một con rùa đã trả lại chén ngọc mà Hoàng đế Minh Mạng đã lỡ tay đánh rơi sông, khi ông đến thăm ngôi điện. Sau đó, điện được đổi tên thành Huệ Nam điện (có nghĩa là ngôi điện mang lại nhiều ân huệ cho vua nước Nam) bởi Hoàng đế Đồng Khánh. Đây còn được coi là bằng chứng ghi lại sự giúp đỡ của Nữ thần Thiên Ý A Na trước khi Đông Khánh đăng quang.

Điện Hòn Chén ban đầu được xây dựng để tôn vinh Po Nagar, nữ thần của người Chăm cổ đại. Sau đó, truyền thống này được dân tộc Kinh tiếp tục. Po Nagar theo truyền thuyết của người Chăm được cho là nữ thần đã tạo ra đất đai và thiên nhiên và dạy cho con người cách trồng cây. 

Du khách đến thăm Điện Hòn Chén đều ấn tượng trước lối kiến ​​trúc trang trí nổi bật và tinh xảo của công trình. Theo lời kể của các bậc cao nhân, kiến ​​trúc điện Hòn Chén có tầm quan trọng lịch sử, là tác phẩm nghệ thuật đẹp nhất vào khoảng cuối thế kỷ 19. 

Khi bước vào điện Hòn Chén, bạn có thể chiêm ngưỡng đến 10 công trình lớn nhỏ được đặt lưng chừng ở núi Ngọc Trản. Tất cả những tòa nhà này đều hướng tầm nhìn ra dòng sông Hương và được bao quanh bởi những hàng cây xanh cổ thụ làm cho không gian nơi đây càng thêm tĩnh mịch, cổ kính. Chính vì thế mà điện Hòn Chén không chỉ là thắng cảnh kiến ​​trúc mà còn là điểm tham quan, check-in được nhiều du khách lựa chọn. 

Trong mười công trình, đáng chú ý nhất là Điện Minh Kính Đài, nằm ngay giữa điện. Bên trái là dinh Ngũ Hành, Bàn thờ các quan, am Ngoại Cảnh và Động thờ ông Hổ. Bên phải là nhà Quan Cư, chùa Thánh và Trinh Cát viện. Ngay bên cạnh dòng sông Hương thì có am Thủy Phủ.

Minh Kính Đài được chia làm ba phủ từ cao đến thấp gồm Đệ nhất cung (Thượng cung), Đệ Nhị cung và Đệ tam cung. Các cung này được bố trí xen kẽ làm nơi thờ cúng, tế lễ và thắp hương. Trong các điện với bề dày lịch sử hàng ngàn năm, hơn 600 món đồ tế thuộc 284 chủng loại được bảo tồn cho đến nay, có giá trị lịch sử vô cùng quý giá.

Mỗi mùa lễ hội, điện Hòn Chén lại đón rất nhiều các lượt du khách đến tham quan và chiêm bái. Lễ hội giống như một lễ hội văn hóa dân gian trên dòng sông Hương, tràn ngập cờ xí và những “thuyền” (thuyền kết đôi) đầy hương đầy màu sắc hành hương về Điện Hòn Chén nơi thờ Thánh Mẫu. Trong khu vực điện diễn ra Thánh Mẫu tuần du làng Hải Cát, lễ tế ở làng Hải Cát, lễ đón Đức Thánh Mẫu hồi loan về điện, lễ phóng sanh, phóng đăng… 

Lễ nghinh thần được tổ chức trang trọng trên sông Hương để rước Nữ thần Thiên Y A Na từ điện Hòn Chén về đình làng Hải Cát. Thuyền rước được bao quanh bởi những lá cờ và hoa rực rỡ, không khí sôi động tràn ngập cùng tiếng ngân nga của những cô đồng, phường bát, hát văn. Lễ chánh tế được tổ chức ngay sau khi đón rước các vị thần và Thánh Mẫu. Nghi lễ này có nhiều hoạt động như: cung nghinh Thánh Mẫu, tế làng Hải Cát, phóng sanh, thả đèn hoa đăng… Tất cả đều mang đậm nét văn hóa dân gian truyền thống và được du khách rất yêu thích.

Điện Hòn Chén không chỉ là di tích lịch sử, tôn giáo mà còn là thắng cảnh, điểm tham quan văn hóa độc đáo thu hút hàng ngàn du khách trong và ngoài nước, đặc biệt là vào các dịp lễ hội tháng 3, tháng 7 âm lịch. Nếu bạn là người thích vẻ đẹp thiên nhiên và có niềm tin vào tâm linh, hãy ghé thăm Điện Hòn Chén trong dịp lễ hội để tìm hiểu và khám phá ngôi điện huyền bí này.

2. Thuyết minh về Điện Hòn Chén ấn tượng: 

Điện Hòn Chén – địa điểm nổi tiếng nhất của Quần thể Di tích Cố đô Huế – nằm trên núi Ngọc Trản, bên bờ sông Hương thơ mộng, thuộc làng Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế. Núi Ngọc Trản trước đây có tên là Hương Uyển Sơn, nằm dưới chân Trường Sơn trên một dãy núi thấp chạy về phía đồng bằng Huế, bị chặn bởi một đoạn sông Hương ở tả ngạn. Dường như toàn bộ dãy núi đã dồn sinh lực vào đây, tạo thành một ngọn núi dường như biệt lập ở rìa hẻm núi, là chỗ sâu nhất của sông Hương, với những hàng cây xanh tươi đứng ven rìa. Người xưa đã chọn đồi Ngọc Trản ấy để xây dựng ngôi điện. 

Điện Hòn Chén là một di tích tôn giáo và tâm linh thuộc di tích còn sót lại của cố đô Huế. Du khách đến đây không chỉ có cơ hội được khám phá những danh lam thắng cảnh nổi tiếng mà còn được tham gia các hoạt động hành hương cầu bình an, sức khỏe và tiền tài. Không chỉ vậy, ngôi điện này còn ẩn chứa nhiều bí mật và được coi là di tích đền điện có nhiều giai thoại nhất ở Huế.

Điện thờ nằm cách trung tâm Huế khoảng 8 km về phía Tây Nam. Có hai cách để đi vào điện. Cách đầu tiên là đi thuyền rồng trên sông Hương. Và cách thứ hai là đi bằng đường bộ. Về lịch sử của Điện Hòn Chén, ngôi điện được xây dựng từ thời vua Gia Long và được thờ cúng chủ yếu theo Đạo giáo. Dưới thời vua Nguyễn, tên chính thức của điện được ghi trong sử sách cổ là “Ngọc Trản Sơn Từ”, có nghĩa là “Điện thờ tại núi Ngọc Trản”. Đến thời vua Đồng Khánh (1886-1888), điện được đổi tên thành “Huệ Nam”, có nghĩa là “mang lại ân sủng cho người nước nam”. 

Du khách đến thăm Điện Hòn Chén đều ấn tượng trước lối kiến ​​trúc trang trí nổi bật và tinh xảo của công trình. Theo lời kể của các bậc cao nhân, kiến ​​trúc điện Hòn Chén có tầm quan trọng lịch sử, là tác phẩm nghệ thuật đẹp nhất vào khoảng cuối thế kỷ 19. 

Khi bước vào điện Hòn Chén, bạn có thể chiêm ngưỡng đến 10 công trình lớn nhỏ được đặt lưng chừng ở núi Ngọc Trản. Tất cả những tòa nhà này đều hướng tầm nhìn ra dòng sông Hương và được bao quanh bởi những hàng cây xanh cổ thụ làm cho không gian nơi đây càng thêm tĩnh mịch, cổ kính. Chính vì thế mà điện Hòn Chén không chỉ là thắng cảnh kiến ​​trúc mà còn là điểm tham quan, check-in được nhiều du khách lựa chọn. 

Trong mười công trình, đáng chú ý nhất là Điện Minh Kính Đài, nằm ngay giữa điện. Bên trái là dinh Ngũ Hành, Bàn thờ các quan, am Ngoại Cảnh và Động thờ ông Hổ. Bên phải là nhà Quan Cư, chùa Thánh và Trinh Cát viện. Ngay bên cạnh dòng sông Hương thì có am Thủy Phủ.

Minh Kính Đài được chia làm ba phủ từ cao đến thấp gồm Đệ nhất cung (Thượng cung), Đệ Nhị cung và Đệ tam cung. Các cung này được bố trí xen kẽ làm nơi thờ cúng, tế lễ và thắp hương. Trong các điện với bề dày lịch sử hàng ngàn năm, hơn 600 món đồ tế thuộc 284 chủng loại được bảo tồn cho đến nay, có giá trị lịch sử vô cùng quý giá.

Khi đến với điện Hòn Chén, người dân không thể không tham gia vào lễ hội của điện thờ với nhiều các nghi thức đa dạng. Phần hấp dẫn nhất của lễ hội này chính là nghi lễ lên đồng. Đây là một nghi thức tâm linh độc đáo, trong đó ông đồng bà cốt mặc trang phục của thần linh và nhảy múa trong âm nhạc và lời bài ca mô tả vị thần đó. Mọi người tận hưởng không khí lễ hội vui tươi và theo dõi một cách say mê mà không biết mệt mỏi khi được sống trong không gian tôn giáo độc đáo của xứ mình.

3. Thuyết minh về Điện Hòn Chén ngắn gọn: 

Nhắc đến xứ Huế mộng mơ, chắc chắn không ai có thể quên được vẻ đẹp dịu dàng, yên bình của nơi đây. Khi đặt chân đến cố đô, bạn không thể bỏ lỡ những địa điểm du lịch nổi tiếng như chùa Thiên Mụ, lăng Tự Đức, cầu Trường Tiền, sông Hương, núi Ngự Bình, chợ Đông Ba,… Mỗi nơi đều có những vẻ đẹp riêng, quá trình hình thành và lịch sử riêng nhưng đều mang một vẻ đẹp vượt thời gian, một nét cổ kính rất riêng mà chỉ tìm thấy ở Huế. Và Điện Hòn Chén cũng giống như vậy. Ngôi điện là một trong những di tích lịch sử không chỉ có giá trị tôn giáo mà còn có vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân địa phương nơi đây. 

Được xây dựng từ thời vua Gia Long, điện Hòn Chén được coi là địa điểm tâm linh đánh dấu thời kỳ hoàng kim của Đạo giáo thời nhà Nguyễn. Trước khi lên ngôi, vua Đồng Khánh đã nhờ mẹ là Kiên Thái Vương đến đây hỏi xem bản thán có thể lên ngôi không và được mẫu trả lời là có. Sau này, khi thừa kế ngai vàng từ cha là vua Tự Đức, Đồng Khánh đã cải tạo, xây dựng khang trang hơn và đổi tên điện thờ thành Huệ Nam Điện – nghĩa là mang đến ân Huệ cho nước nam để tỏ lòng biết ơn đến Thánh Mẫu  Điện Hòn Chén cũng là một trong số những công trình kiến ​​trúc quan trọng nhất cuối thế kỷ 19. Một số công trình đặc trưng của điện Hòn Chén có thể kể đến như điện Minh Kinh, dinh Ngũ Hành, am ngoại cảnh, động thờ Ông Hồ, am Thủy Phủ, Trinh Cát Viện… Kiến trúc của điện nổi bật và gây ấn tượng bởi những chi tiết sành sứ, các hoa văn rồng, tượng Phật thờ bên trong cũng được chạm khắc cẩn thận từ các loại gỗ quý như hương mộc và kì nam. 

Với cảnh quan kiến ​​trúc độc đáo, không khí mát mẻ, tĩnh lặng, cây cối tươi tốt, ngoài việc dâng hương cầu nguyện, đây còn là nơi lý tưởng để du khách chụp bức ảnh, quay video nghệ thuật. Điện Hòn Chén không chỉ chứa đựng giá trị lịch sử mà còn gắn liền với nhiều câu chuyện, giai thoại vô cùng huyền bí được truyền miệng hàng trăm năm. Tiêu biểu trong số đó là sự tích về nữ thần Ponagar. Người ta tin rằng địa điểm này ban đầu là nơi thờ Ponagar, nữ thần của người Chăm, người đã dạy con người cách chăn nuôi gia súc và trồng trọt. Sau đó, công chúa Liễu Hạnh, Đức Phật và một số vị thần khác cũng được đưa vào để thờ tự. Không chỉ vậy, Điện Hòn Chén còn gắn liền với truyền thuyết về sự đánh rơi chén của vua Minh Mạng. Sau khi làm rơi chén xuống dòng sông Hương, một con rùa thần xuất hiện và trả lại chén cho nhà vua nên nơi đây còn có tên gọi là “Hoàn Chén”. 

Ngoài ra, khi đến Điện Hòn Chén vào tháng 3 hoặc tháng 7 âm lịch, bạn còn có cơ hội tham gia những lễ hội truyền thống mang bản sắc riêng thu hút nhiều người dân địa phương và các khách du lịch đến chiêm ngưỡng.

Lễ hội điện Hòn Chén được chia làm hai phần chính: Lễ Nghinh Thần và Lễ Chánh Tế. Lễ Nghinh Thần là nghi thức dùng để rước nữ thần Thiên Y A Na về làng Hải Cát với nhiều làn điệu dân ca, múa hát độc đáo thì lễ Chánh Tế là nghi thức chào đón thần linh và Thánh Mẫu với các hoạt động thả cá phóng sanh, thả đèn hoa đăng,…vô cùng thú vị. 

Có thể nói rằng, điện Hòn Chén là một viên ngọc quý của xứ Huế, chứa đựng chất thơ và bí ẩn của vùng đất mơ mộng này đã khiến cho ngôi điện này trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn hàng năm cho mọi du khách.