Thủ tục miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh

1. Thủ tục miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh:

1.1. Báo cáo viên pháp luật là gì?

Điều 35 Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012 quy định về báo cáo viên pháp luật, theo quy định này thì báo cáo viên pháp luật là cán bộ, công chức, viên chức và sĩ quan trong lực lượng vũ trang nhân dân mà được cơ quan có thẩm quyền ra quyết định công nhận để kiêm nhiệm thực hiện các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật.

Để được công nhận là báo cáo viên pháp luật thì phải đáp ứng được các tiêu chuẩn sau:

– Có phẩm chất đạo đức tốt, lập trường tư tưởng vững vàng, có uy tín trong công tác;

– Có khả năng truyền đạt;

– Có bằng tốt nghiệp đại học luật và thời gian công tác trong lĩnh vực pháp luật ít nhất là 02 năm; nếu trường hợp không có bằng tốt nghiệp đại học luật, nhưng có bằng tốt nghiệp của đại học khác thì phải có thời gian công tác liên quan đến pháp luật ít nhất là 03 năm.

Căn cứ Điều 2 Thông tư 10/2016/TT-BTP về báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật quy định về phạm vi hoạt động của báo cáo viên pháp luật, theo quy định này thì phạm vi hoạt động của báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh được quy định như sau:

– Đối với báo cáo viên pháp luật huyện: thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật ở trên địa bàn quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương nơi mà công nhận báo cáo viên pháp luật. Báo cáo viên pháp luật cấp huyện bao gồm:

+ Báo cáo viên pháp luật của cơ quan nhà nước;

+ Báo cáo viên pháp luật của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;

+ Báo cáo viên pháp luật của tổ chức thành viên của Mặt trận quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương.

– Đối với báo cáo viên pháp luật tỉnh: thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật ở trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi mà công nhận báo cáo viên pháp luật. Báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh bao gồm:

+ Báo cáo viên pháp luật của cơ quan nhà nước;

+ Báo cáo viên pháp luật của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;

+ Báo cáo viên pháp luật của tổ chức thành viên của Mặt trận tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

1.2. Thủ tục miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh:

Khoản 4 Điều 35 Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012 quy định cơ quan có thẩm quyền miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật chính là cơ quan có thẩm quyền ra quyết định công nhận báo cáo viên pháp luật. Theo đó, những cơ quan có thẩm quyền miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật bao gồm:

– Bộ Tư pháp (Bộ trưởng): đối với báo cáo viên pháp luật của:

+ Bộ;

+ Cơ quan ngang bộ;

+ Cơ quan thuộc chính phủ;

+ Uỷ ban trung ương mặt trận tổ quốc Việt Nam;

+ Cơ quan trung ương của tổ chức thành viên của mặt trận.

– Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh (Chủ tịch): đối với báo cáo viên pháp luật của:

+ Cơ quan nhà nước;

+ Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;

+ Tổ chức thành viên của Mặt trận cấp tỉnh.

– Ủy ban nhân dân cấp huyện (Chủ tịch): đối với báo cáo viên pháp luật của:

+ Cơ quan nhà nước;

+ Uỷ ban mặt trận tổ quốc Việt Nam;

+ Tổ chức thành viên của mặt trận cấp huyện.

Thủ tục miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh được thực hiện qua các bước sau:

Bước 1: chuẩn bị văn bản đề nghị miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh

Thủ trưởng Bộ, ngành, đoàn thể, cơ quan, tổ chức đề nghị công nhận báo cáo viên pháp luật chuẩn bị văn bản đề nghị miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh. Văn bản đề nghị miễn nhiệm sẽ phải có đầy đủ các thông tin sau đây của báo cáo viên pháp luật được đề nghị miễn nhiệm:

– Họ và tên của báo cáo viên pháp luật được đề nghị miễn nhiệm;

– Chức vụ, chức danh (nếu có) và cơ quan, tổ chức, đơn vị công tác;

– Số, ngày, tháng, năm của Quyết định công nhận báo cáo viên pháp luật;

– Lý do của việc đề nghị miễn nhiệm.

Bước 2: gửi văn bản đề nghị

Thủ trưởng Bộ, ngành, đoàn thể, cơ quan, tổ chức đề nghị công nhận báo cáo viên pháp luật tiến hành gửi văn bản đề nghị miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh đã chuẩn bị đến cơ quan chức năng có thẩm quyền, bao gồm:

– Sở Tư pháp (đối với báo cáo viên pháp luật tỉnh)

– Phòng Tư pháp (đối với báo cáo viên pháp luật huyện)

Đồng thời với việc gửi văn bản đề nghị đến cơ quan chức năng có thẩm quyền thì Thủ trưởng Bộ, ngành, đoàn thể, cơ quan, tổ chức đề nghị miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh phải thông báo cho báo cáo viên pháp luật bị đề nghị miễn nhiệm biết lý do.

Bước 3: giải quyết

– Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh, cơ quan có thẩm quyền công nhận báo cáo viên pháp luật ra quyết định miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật.

– Quyết định miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh được:

+ Gửi tới Bộ, ngành, đoàn thể, cơ quan, tổ chức đề nghị miễn nhiệm

+ Gửi tới báo cáo viên pháp luật bị miễn nhiệm

+ Công bố công khai.

– Trường hợp văn bản đề nghị miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh không có đầy đủ các thông tin của báo cáo viên pháp luật được đề nghị miễn nhiệm thì trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày mà nhận được văn bản đề nghị, cơ quan tiếp nhận có văn bản đề nghị bổ sung thông tin.

Bước 4: thực hiện quyết định miễn nhiệm

Kể từ khi Quyết định miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh có hiệu lực thi hành, người bị miễn nhiệm phải chấm dứt tư cách báo cáo viên pháp luật.

Lưu ý:

– Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo về việc đề nghị miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật, báo cáo viên pháp luật được kiến nghị với Thủ trưởng Bộ, ngành, đoàn thể, cơ quan, tổ chức về đề nghị miễn nhiệm.

– Quyết định của Thủ trưởng Bộ, ngành, đoàn thể, cơ quan, tổ chức đề nghị miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật là ý kiến cuối cùng.

2. Các trường hợp miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh:

Tại khoản 1 Điều 4 Thông tư 10/2016/TT-BTP về báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật quy định các trường hợp miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật, theo đó các trường hợp miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật cấp huyện, tỉnh bao gồm có:

– Báo cáo viên pháp luật tự nguyện xin thôi làm báo cáo viên pháp luật vì lý do sức khỏe, hoàn cảnh gia đình hoặc vì lý do chính đáng khác;

– Báo cáo viên pháp luật không còn là cán bộ, công chức, viên chức, sĩ quan trong lực lượng vũ trang nhân dân hoặc báo cáo viên pháp luật chuyển công tác khỏi cơ quan, tổ chức đã đề nghị công nhận báo cáo viên pháp luật;

– Báo cáo viên pháp luật không còn đủ tiêu chuẩn để làm báo cáo viên pháp luật;

– Báo cáo viên pháp luật từ chối không thực hiện hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật theo đúng sự phân công của cơ quan, tổ chức, đơn vị quản lý trực tiếp mà không có lý do chính đáng từ 03 lần trở lên;

– Báo cáo viên pháp luật Báo cáo viên pháp luật thực hiện một trong các hành vi bị cấm mà Luật phổ biến, giáo dục pháp luật quy định;

– Báo cáo viên pháp luật bị Tòa án kết án và bản án đã có hiệu lực pháp luật;

– Báo cáo viên pháp luật mất năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quy định của Bộ luật dân sự.

3. Quyền và nghĩa vụ của báo cáo viên pháp luật: 

– Quyền của báo cáo viên pháp luật: Báo cáo viên pháp luật có các quyền sau đây:

+ Được cung cấp văn bản quy phạm pháp luật, thông tin, tài liệu pháp luật phục vụ cho việc thực hiện các nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật;

+ Được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng, nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật;

+ Được hưởng thù lao và chế độ theo quy định của pháp luật.

– Nghĩa vụ của báo cáo viên pháp luật: Báo cáo viên pháp luật có các nghĩa vụ sau đây:

+ Thực hiện nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật theo sự phân công; truyền đạt chính xác những nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật;

+ Không được tiết lộ bí mật nhà nước và thực hiện các hành vi bị cấm khác;

+ Hằng năm, báo cáo về hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật do mình thực hiện với cơ quan, tổ chức quản lý trực tiếp.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:

– Thông tư 10/2016/TT-BTP về báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật;

– Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012.