Trong quản lý tài sản công, việc bán chỉ định là một hình thức đặc thù được áp dụng nhằm đảm bảo tính hiệu quả, minh bạch và phù hợp với mục tiêu sử dụng tài sản. Tuy nhiên, quá trình thực hiện thủ tục bán chỉ định tài sản công đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật.
Mục lục bài viết
1. Thủ tục bán chỉ định tài sản công được quy định như thế nào?
Theo quy định tại Điều 27 Nghị định 151/2017/NĐ-CP, được sửa đổi và bổ sung bởi khoản 19 Điều 1 Nghị định 114/2024/NĐ-CP, việc bán tài sản công theo hình thức chỉ định được thực hiện theo những nguyên tắc và tiêu chí cụ thể nhằm đảm bảo tính minh bạch, hợp lý và đúng pháp luật.
(1) Đối tượng tài sản áp dụng hình thức bán chỉ định:
Việc bán tài sản công theo hình thức chỉ định chỉ áp dụng đối với các loại tài sản công không đủ tiêu chuẩn để được coi là tài sản cố định và có giá trị nhỏ, cụ thể:
-
Tài sản công có nguyên giá được ghi nhận trên sổ kế toán dưới 250 triệu đồng/đơn vị tài sản, đồng thời giá trị được đánh giá lại dưới 10 triệu đồng/đơn vị tài sản.
-
Trường hợp tài sản công chưa được theo dõi nguyên giá trên sổ kế toán, việc áp dụng hình thức chỉ định chỉ được thực hiện nếu giá trị đánh giá lại của tài sản dưới 10 triệu đồng/đơn vị tài sản.
Tuy nhiên, các loại tài sản đặc biệt như trụ sở làm việc, xe ô tô sẽ không được phép bán theo hình thức này, trừ các trường hợp đặc biệt được quy định riêng bởi Chính phủ liên quan đến việc sắp xếp lại và xử lý tài sản công. Ngoài ra, nếu tài sản công thuộc diện được bán theo hình thức chỉ định nhưng được bán kèm với tài sản phải thực hiện đấu giá, thì toàn bộ tài sản sẽ phải áp dụng hình thức đấu giá để đảm bảo công bằng và minh bạch.
(2) Quy trình xác định giá bán chỉ định:
Để xác định giá khởi điểm cho tài sản bán chỉ định, cơ quan có thẩm quyền có thể lựa chọn một trong hai phương pháp:
-
Thành lập Hội đồng xác định giá khởi điểm, thực hiện theo hướng dẫn từ Bộ Tài chính để đảm bảo tính khách quan và chính xác.
-
Thuê tổ chức có đủ điều kiện hoạt động trong lĩnh vực thẩm định giá để xác định giá trị tài sản, làm căn cứ quyết định giá khởi điểm.
Lưu ý rằng, giá bán tài sản xác định theo hình thức này không bao gồm thuế giá trị gia tăng (VAT).
(3) Đối tượng bị cấm tham gia mua tài sản công theo hình thức chỉ định:
Các quy định pháp luật nghiêm cấm các đối tượng sau tham gia mua tài sản công theo hình thức chỉ định:
-
Người không có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, bao gồm: người bị mất hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người gặp khó khăn trong nhận thức và làm chủ hành vi hoặc không đủ khả năng nhận thức tại thời điểm đăng ký mua tài sản.
-
Người có liên quan trực tiếp đến quá trình quyết định bán và định giá tài sản, bao gồm:
+ Người có thẩm quyền quyết định bán tài sản.
+ Người trực tiếp giám định, đánh giá lại giá trị tài sản.
+ Những người thân thích với các đối tượng trên như cha, mẹ, vợ, chồng, con cái, anh chị em ruột.
(4) Tổ chức bán tài sản:
Sau khi có quyết định bán tài sản từ cơ quan hoặc người có thẩm quyền, cơ quan được giao nhiệm vụ tổ chức bán tài sản phải công khai thông tin tại trụ sở nơi có tài sản được bán. Việc bán tài sản sẽ được thực hiện theo nguyên tắc ưu tiên người đầu tiên nộp văn bản đề nghị mua tài sản. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ khi nhận được văn bản đề nghị mua tài sản, cơ quan tổ chức bán sẽ ký hợp đồng mua bán với người mua.
(5) Quy định thanh toán tiền mua tài sản:
Việc thanh toán tiền mua tài sản và nộp tiền vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước được quy định như sau:
-
Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ khi ký Biên bản xác định hoặc có thông báo từ Hệ thống giao dịch điện tử, người mua tài sản phải ký hợp đồng mua bán và thanh toán toàn bộ số tiền cho cơ quan tổ chức bán tài sản.
-
Sau khi nhận được tiền, cơ quan tổ chức bán tài sản phải nộp số tiền này vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước trong vòng 03 ngày làm việc.
Nếu người mua không thanh toán đủ số tiền trong thời hạn quy định, họ sẽ phải chịu thêm khoản tiền chậm nộp theo các quy định về quản lý thuế. Trong trường hợp đã ký hợp đồng hoặc thanh toán nhưng người mua không tiếp tục thực hiện, việc xử lý sẽ dựa trên nội dung hợp đồng và pháp luật dân sự.
(6) Xuất hóa đơn và bàn giao tài sản:
Sau khi hoàn tất nghĩa vụ thanh toán, cơ quan tổ chức bán tài sản có trách nhiệm xuất hóa đơn bán tài sản công cho người mua. Việc bàn giao tài sản sẽ được thực hiện tại nơi lưu giữ tài sản, đảm bảo đúng thời gian và điều kiện đã thỏa thuận.
Quy định về bán tài sản công theo hình thức chỉ định nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc xử lý các tài sản có giá trị nhỏ, đồng thời đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và tuân thủ pháp luật trong quản lý tài sản công.
2. Các trường hợp bán thanh lý tài sản công theo hình thức chỉ định:
Theo quy định tại khoản 3 Điều 31
(1) Tài sản công có giá trị thấp:
-
Hình thức bán chỉ định được áp dụng đối với các tài sản công (ngoại trừ xe ô tô, nhà làm việc và các tài sản khác gắn liền với đất) có giá trị nhỏ, được xác định qua các tiêu chí cụ thể như sau:
+ Tài sản có nguyên giá theo sổ kế toán dưới 500 triệu đồng/đơn vị tài sản.
+ Giá trị của tài sản sau khi được đánh giá lại phải dưới 10 triệu đồng/đơn vị tài sản.
-
Quy định này giúp tạo điều kiện thuận lợi cho việc xử lý các tài sản không còn sử dụng được hoặc không còn phù hợp với nhu cầu quản lý, giảm thiểu các thủ tục phức tạp trong việc đấu giá những tài sản có giá trị thấp.
(2) Vật tư, vật liệu thu hồi từ việc thanh lý tài sản công:
-
Đối với các vật tư, vật liệu thu hồi được từ việc thực hiện thanh lý tài sản công theo các hình thức phá dỡ hoặc hủy bỏ, nếu giá trị của các vật tư, vật liệu này dưới 10 triệu đồng thì cũng được phép áp dụng hình thức bán chỉ định.
-
Điều này đảm bảo hiệu quả trong xử lý vật liệu, vật tư có giá trị nhỏ, tránh tình trạng lãng phí nguồn lực trong việc tổ chức đấu giá những tài sản không mang lại giá trị kinh tế lớn.
3. Hồ sơ đề nghị bán tài sản công được quy định như thế nào?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 23 Nghị định 151/2017/NĐ-CP, việc lập hồ sơ đề nghị bán tài sản công là bước rất quan trọng trong quá trình tổ chức bán tài sản công nhằm đảm bảo tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật và tạo cơ sở pháp lý cho việc phê duyệt bán tài sản. Hồ sơ này bao gồm các tài liệu và giấy tờ chi tiết như sau:
(1) Văn bản đề nghị bán tài sản công của cơ quan được giao quản lý, sử dụng tài sản:
-
Đây là tài liệu cốt lõi trong bộ hồ sơ, do cơ quan được giao trực tiếp quản lý hoặc sử dụng tài sản công lập và gửi cơ quan có thẩm quyền. Văn bản này phải thể hiện rõ các nội dung quan trọng, bao gồm:
+ Hình thức bán tài sản: Đấu giá, chỉ định, hoặc các hình thức khác phù hợp với loại tài sản và giá trị tài sản theo quy định pháp luật.
+ Trách nhiệm tổ chức bán tài sản: Nêu rõ cơ quan hoặc tổ chức chịu trách nhiệm tổ chức bán tài sản, đảm bảo minh bạch và đúng quy trình.
+ Phương án quản lý, sử dụng số tiền thu được từ việc bán tài sản: Đây là nội dung bắt buộc để đảm bảo nguồn thu từ việc bán tài sản công được sử dụng đúng mục đích, tránh thất thoát ngân sách nhà nước.
+ Tài liệu này được yêu cầu nộp dưới dạng bản chính và phải được ký, đóng dấu bởi người đứng đầu cơ quan quản lý tài sản.
(2) Văn bản đề nghị bán tài sản công của cơ quan quản lý cấp trên (nếu có):
-
Trong trường hợp tài sản công thuộc thẩm quyền quản lý của cơ quan cấp dưới nhưng cần có sự chấp thuận hoặc phối hợp từ cơ quan quản lý cấp trên thì cần phải có văn bản đề nghị.
-
Văn bản này phải là bản chính, được soạn thảo bởi cơ quan cấp trên và phải đảm bảo tính hợp lệ, hợp pháp.
(3) Danh mục tài sản đề nghị bán:
-
Danh mục tài sản cần bán là tài liệu liệt kê chi tiết từng tài sản thuộc diện đề nghị bán, trong đó phải cung cấp các thông tin cụ thể như:
+ Chủng loại và số lượng tài sản.
+ Tình trạng tài sản: Bao gồm mức độ sử dụng, chất lượng, hoặc các hư hỏng nếu có.
+ Nguyên giá và giá trị còn lại theo sổ kế toán: Phản ánh giá trị ban đầu và giá trị sau khi khấu hao của tài sản tại thời điểm lập hồ sơ.
+ Mục đích sử dụng hiện tại của tài sản công.
+ Lý do đề nghị bán: Ví dụ như không còn nhu cầu sử dụng, hư hỏng, hoặc không còn phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan.
-
Danh mục này được yêu cầu dưới dạng bản chính và phải đảm bảo tính chính xác, trung thực.
(4) Ý kiến của cơ quan chuyên môn về quy hoạch sử dụng đất:
-
Trong trường hợp bán các tài sản đặc thù như trụ sở làm việc hoặc tài sản gắn liền với đất, hồ sơ bắt buộc phải có ý kiến của cơ quan chuyên môn liên quan đến quy hoạch sử dụng đất.
-
Ý kiến này thường được cung cấp dưới dạng bản sao từ cơ quan chức năng có thẩm quyền, nhằm đảm bảo việc bán tài sản không ảnh hưởng đến quy hoạch chung và phù hợp với các quy định về đất đai.
(5) Các hồ sơ khác có liên quan đến đề nghị bán tài sản (nếu có):
-
Ngoài các tài liệu nêu trên, hồ sơ có thể bao gồm các giấy tờ bổ sung khác, tùy thuộc vào đặc thù của tài sản đề nghị bán. Ví dụ:
+ Biên bản kiểm kê tài sản.
+ Biên bản định giá tài sản.
+ Các tài liệu chứng minh tính hợp pháp hoặc quyền sở hữu đối với tài sản công.
-
Những tài liệu này được yêu cầu dưới dạng bản sao nhưng cần đảm bảo đầy đủ và rõ ràng để tránh phát sinh vấn đề trong quá trình xét duyệt.
Việc chuẩn bị hồ sơ đề nghị bán tài sản công không chỉ là yêu cầu bắt buộc về mặt thủ tục pháp lý mà còn đảm bảo sự minh bạch, hiệu quả trong quản lý và xử lý tài sản công. Hồ sơ đầy đủ và chi tiết sẽ là cơ sở để cơ quan có thẩm quyền xem xét, phê duyệt và tổ chức bán tài sản đúng quy định, từ đó tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực công và góp phần vào ngân sách nhà nước.
THAM KHẢO THÊM:
