Bố tôi tuổi cao và có phấn bị lẫn. Em út tôi muốn giành quyền giám hộ đối với bố tôi. Vậy nó có quyền làm thế không. Người giám hộ có quyền bán, chuyển quyền sở hữu tài sản không?
Tóm tắt câu hỏi:
Gia đình tôi có ba chị em và tôi là chị cả trong gia đình, mẹ mất sớm. Hiện bố tôi đang sống với người em trai út. Bố tôi tuổi cao và có phần đã lẫn, em út tôi muốn thành người giám hộ của ông với mục đích được nhận toàn bộ tài sản mà không chia theo quyền thừa kế và bắt chúng tôi ký vào đơn ủy quyền. Tuy nhiên chúng tôi phản đối. Nếu chúng tôi không đồng ý, cậu sẽ làm đơn gửi lên toà.Vậy, nếu em trai tôi trở thành người giám hộ thì có được hưởng toàn bộ tài sản của bố tôi không? Em tôi có quyền cho, bán hay chuyển giao tài sản cho người khác không?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
Khoản 1, Điều 22 “Bộ luật dân sự 2015” quy định:
”Khi một người bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác, không thể nhận thức, làm chủ được hành vi, theo yêu cầu của người có quyền, Tòa sẽ ra quyết định mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận của tổ chức giám định...”
Do vậy, bạn cần phải có quyết định của
Khoản 2 Điều 62 cũng quy định về người giám hộ đương nhiên của người mất năng lực hành vi dân sự:
“Trường hợp cả cha mẹ đều mất năng lực hành vi dân sự hoặc một trong 2, nhưng người kia không đủ điều kiện giám hộ thì con cả sẽ là người giám hộ. Nếu con cả không đủ điều kiện thì mới đến người con kế tiếp”.
Với trường hợp của bạn, do mẹ đã mất nên bạn đương nhiên là người giám hộ. Trường hợp bạn không đủ điều kiện thì người em thứ 2 sẽ là người giám hộ. Người em út của bạn chỉ trở thành người giám hộ khi người em thứ 2 của bạn không đủ điều kiện.
Nếu cả 3 người không đủ điều kiện làm giám hộ cho bố bạn thì Uỷ ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm cử người giám hộ hoặc đề nghị một tổ chức đảm nhận việc giám hộ.
>>> Luật sư
Theo Điều 60 của bộ luật, quy định điều kiện làm giám hộ như sau:
1) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
2) Có tư cách đạo đức tốt, không bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị kết án chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác;
3) Có điều kiện cần thiết bảo đảm thực hiện việc giám hộ.
Về quản lý tài sản của người được giám hộ, tại Điều 69 quy định: Người giám hộ được thực hiện các giao dịch vì lợi ích của người được giám hộ. Việc bán, cho thuê, vay mượn hoặc cầm cố, thế chấp… và các giao dịch khác đối với tài sản của người được giám hộ phải được sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.
Như vậy, người giám hộ có quyền đại diện cho bố bạn trong việc xác lập, thực hiện các giao dịch, nhưng phải vì lợi ích của bố bạn và phải được sự đồng ý của người giám sát.
Người giám sát việc giám hộ là một trong ba anh em bạn, được cử ra để theo dõi, kiểm tra người giám hộ trong việc thực hiện giám hộ, giải quyết kịp thời những đề nghị của người giám hộ.
Điều 69 cũng nêu rõ: Người giám hộ không được đem tài sản của người được giám hộ tặng cho người khác. Các giao dịch dân sự liên quan đến tài sản của người được giám hộ đều vô hiệu, trừ trường hợp thực hiện vì lợi ích của người được giám hộ, có sự đồng ý của người giám sát.
Theo đó, người giám hộ của bố bạn không được đem tài sản của bố bạn tặng cho người khác hay thực hiện các giao dịch khác với chính mình, trừ trường hợp giao dịch được thực hiện vì lợi ích của bố bạn, có sự đồng ý của người giám sát việc giám hộ.
Như vậy, nếu em trai út trở thành người giám hộ của bố bạn thì người này cũng không có quyền chiếm hưởng toàn bộ tài sản của bố bạn, không có toàn quyền quyết định việc tặng cho, mua bán,… tài sản của bố bạn cho người khác. Sau khi bố bạn mất, di sản của bố bạn sẽ được chia thừa kế theo pháp luật cho ba anh em bạn nếu bố bạn không có di chúc hoặc di chúc không hợp pháp. Mỗi người sẽ được hưởng một phần di sản bằng nhau.
