Đơn khởi kiện vụ án ly hôn không chỉ là một văn bản hành chính mà là văn bản pháp lý nền tảng, là "xương sống" cho toàn bộ quá trình tố tụng. Một mẫu đơn được soạn thảo tốt sẽ là lợi thế lớn ngay từ giai đoạn đầu khi giải quyết ly hôn. Dưới đây là mẫu đơn xin ly hôn đơn phương (đơn khởi kiện vụ án ly hôn) có thể tham khảo.
Mục lục bài viết
1. Mẫu đơn khởi kiện vụ án ly hôn đơn phương chi tiết nhất:
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
…, ngày … tháng …. năm 20…
ĐƠN KHỞI KIỆN
(V/v: ly hôn đơn phương)
Kính gửi: TÒA ÁN NHÂN DÂN …
1. Người khởi kiện:
Họ và tên: … Giới tính: …
Ngày sinh: …
Số CCCD/CMND/Hộ chiếu: … Ngày cấp: … Nơi cấp: …
Nơi đăng ký hộ khẩu thường trú: …
Nơi ở hiện tại: …
Số điện thoại: …. Email (nếu có): …
2. Người bị kiện:
Họ và tên: … Giới tính: ….
Ngày sinh: ….
Số CCCD/CMND/Hộ chiếu: …. Ngày cấp: …. Nơi cấp: …
Nơi đăng ký hộ khẩu thường trú: ….
Nơi ở hiện tại: …. (Ghi địa chỉ chính xác nhất có thể để Tòa án tống đạt văn bản)
Số điện thoại (nếu biết): ….
3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan (nếu có): …
(Ví dụ: người cho vợ chồng vay nợ, người đứng tên chung tài sản…)
Họ và tên, địa chỉ, số điện thoại…
NỘI DUNG VỤ ÁN VÀ YÊU CẦU CỦA NGƯỜI KHỞI KIỆN
a. Về quan hệ hôn nhân:
Tôi và ông/bà ….. đã tự nguyện đăng ký kết hôn vào ngày … tại Ủy ban nhân dân … theo Giấy chứng nhận kết hôn số …. do …. cấp ngày …
Thời gian đầu chung sống, vợ chồng hòa thuận và hạnh phúc. Tuy nhiên, từ khoảng thời gian gần đây …, do …. (cần trình bày nguyên nhân mâu thuẫn một cách chi tiết, khách quan nhưng có trọng tâm. Ví dụ: hai vợ chồng bất đồng quan điểm, người chồng liên tục có hành vi bạo lực gia đình, xúc phạm danh dự nhân phẩm khiến đời sống hôn nhân vô cùng trầm trọng, cuộc sống rất ngột ngạt mặc dù tôi đã nhiều lần cố gắng ngồi xuống nói chuyện nhưng vẫn không có kết quả tốt đẹp…).
Mâu thuẫn ngày càng trở nên trầm trọng. Chúng tôi đã nhiều lần cố gắng nói chuyện và hòa giải nhưng không có kết quả. Gia đình hai bên cũng đã can thiệp nhưng tình hình không cải thiện. Hiện tại, chúng tôi đã chính thức sống ly thân từ ngày … (nếu có).
Xét thấy tình trạng hôn nhân đã lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được. Do đó, tôi làm đơn này đề nghị Quý Tòa xem xét và giải quyết cho tôi được ly hôn với ông/bà …
b. Về con chung:
Chúng tôi có … con chung:
+ Cháu …., sinh ngày ….
+ Cháu …., sinh ngày ….
+ …
Sau khi ly hôn, tôi có nguyện vọng được trực tiếp nuôi dưỡng cháu …. cho đến khi cháu đủ 18 tuổi. Lý do: … (người làm đơn cần trình bày các điều kiện của bản thân để chứng minh khả năng nuôi con tốt hơn bên còn lại trong quá trình giành quyền nuôi con, kèm theo bằng chứng).
Về phần cấp dưỡng nuôi con, tôi yêu cầu/không yêu cầu ông/bà ….. cấp dưỡng cho cháu … với mức cấp dưỡng là … VNĐ/tháng (bằng chữ:…), cho đến khi cháu đủ 18 tuổi.
c. Về tài sản chung:
Trong thời kỳ hôn nhân, chúng tôi có các tài sản chung sau: (Liệt kê chi tiết: nhà đất, xe cộ, tiền tiết kiệm, cổ phần… ghi rõ thông tin giấy tờ, tình trạng tài sản)
Ví dụ: Căn nhà tại địa chỉ … theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số ….. do …. cấp ngày …., đứng tên … hoặc xe ô tô nhãn hiệu …. mang biển kiểm soát …
Khi ly hôn, tôi đề nghị Quý Tòa phân chia tài sản chung theo:
- Thỏa thuận: (Nếu đã có thỏa thuận) Chúng tôi đã thỏa thuận phân chia như sau: …;
- Pháp luật: (Nếu không thỏa thuận được) Đề nghị Quý Tòa phân chia theo quy định của pháp luật.
c. Về nợ chung:
Trong thời kỳ hôn nhân, chúng tôi có/không có khoản nợ chung nào nên không yêu cầu Tòa án giải quyết.
(Nếu có thì cần ghi rõ: nợ ai, số tiền, thời gian vay, mục đích vay và đề nghị phương án giải quyết).
d. Danh mục tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn:
- Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính);
- Bản sao chứng thực CCCD/CMND/Hộ chiếu của người khởi kiện;
- Bản sao chứng thực Sổ hộ khẩu (hoặc Giấy xác nhận thông tin về cư trú);
- Bản sao chứng thực Giấy khai sinh của các con chung;
- Bản sao chứng thực giấy tờ về tài sản chung (nếu có);
- Các tài liệu, chứng cứ khác chứng minh cho yêu cầu khởi kiện là có căn cứ (ví dụ: tin nhắn, hình ảnh, ghi âm về hành vi bạo lực, giấy xác nhận của chính quyền địa phương…).
Tôi xin cam đoan những thông tin đã nêu trên là hoàn toàn đúng sự thật và xin chịu trách nhiệm trước pháp luật về những lời khai của mình.
Kính mong Quý Tòa xem xét và giải quyết. Tôi xin chân thành cảm ơn!
Người khởi kiện
(Ký và ghi rõ họ tên)
2. Hướng dẫn cách viết đơn xin ly hôn đơn phương:
2.1. Phần thông tin các bên trong đơn xin ly hôn đơn phương:
Thông tin cá nhân của các bên trong đơn khởi kiện ly hôn đơn phương là thông tin để Tòa án xác định đúng tư cách và nhân thân của các bên;
Đồng thời, đây cũng là thông tin để phía Tòa án tống đạt hợp lệ các văn bản tố tụng (giấy triệu tập, thông báo…).
Tuy nhiên trong quá trình làm đơn, các bên thường vướng phải lỗi cơ bản là: ghi sai, ghi thiếu địa chỉ của bị đơn.
Hướng dẫn:
- Phải ghi địa chỉ nơi ở hiện tại một cách chính xác nhất có thể;
- Nếu bạn không biết chính xác thì hãy cố gắng ghi địa chỉ cuối cùng mà bạn biết.
- Nếu Bị đơn cố tình giấu địa chỉ thì bạn cần trình bày rõ trong đơn và đề nghị Tòa án tiến hành các biện pháp xác minh, niêm yết công khai tại nơi cư trú cuối cùng của họ. Quá trình này sẽ kéo dài thời gian nhưng đây là thủ tục bắt buộc.
2.2. Phần nội dung yêu cầu trong đơn xin ly hôn đơn phương:
Phần nội dung yêu cầu là phần quan trọng nhất của lá đơn. Tại nội dung này bạn phải thuyết phục Tòa án rằng yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp.
Thứ nhất, bạn phải chứng minh hôn nhân đã “lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được” theo Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
Hướng dẫn:
- Tránh viết chung chung: Không nên chỉ viết “vợ chồng không hợp nhau, không có tiếng nói chung, không hiểu tính nhau…”;
- Hãy kể một câu chuyện có thật trên thực tế trong quá trình chung sống: Trình bày có trình tự thời gian (thời gian đầu hạnh phúc, thời điểm bắt đầu mâu thuẫn và nguyên nhân chính, hậu quả của nó là gì…);
- Lồng ghép các tình tiết thực tế vào các căn cứ pháp luật. Ví dụ: ông A thường xuyên có hành vi lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của tôi, đây là hành vi bạo lực gia đình theo quy định của pháp luật”;
- Nhấn mạnh sự trầm trọng của mâu thuẫn gia đình để cho thấy tình cảm không còn, không thể cứu vãn và không thể hòa giải.
Thứ hai, về con chung, nguyên tắc của Tòa án là luôn luôn ưu tiên quyền lợi tốt nhất của con (đặc biệt là con dưới 36 tháng tuổi).
Hướng dẫn:
- Khi yêu cầu quyền nuôi con, bạn phải chứng minh mình có điều kiện tốt hơn bên còn lại về mọi mặt;
- Hãy tập trung vào các yếu tố cơ bản như: thu nhập, nhà ở, thời gian chăm sóc, môi trường giáo dục, đạo đức, sự gắn bó của con…;
- Không nên nói lý do chung chung như: “tôi thương con hoặc tôi quý con”.
Thứ ba, về cấp dưỡng. Mức yêu cầu phải hợp lý dựa trên thu nhập thực tế của người cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của con. Mức cấp dưỡng như thế nào sẽ do các bên tự thỏa thuận với nhau, nếu không thỏa thuận được thì Tòa án sẽ quyết định mức cấp dưỡng theo quy định của pháp luật.
Thứ tư, về tài sản chung và nợ chung:
- Phải liệt kê chi tiết, rõ ràng các khoản nợ chung hình thành trong thời kì hôn nhân;
- Ghi rõ thông tin tài sản (số giấy tờ, ngày cấp, ai đứng tên);
- Nếu không thể thỏa thuận, hãy mạnh dạn yêu cầu Tòa án giải quyết theo pháp luật. Khi đó, Tòa án sẽ tiến hành xác minh, định giá (nếu cần) và phân chia;
- Nếu không có tài sản chung hoặc nợ chung, cũng phải ghi rõ “không có” để tránh các tranh chấp phát sinh sau này.
2.3. Phần danh mục tài liệu, giấy tờ kèm theo đơn xin ly hôn đơn phương:
- Đây là cơ sở ban đầu để Tòa án xem xét đơn của bạn có đủ điều kiện thụ lý hay không. Người làm đơn yêu cầu phải chuẩn bị đầy đủ và nộp cùng lúc với đơn để chứng minh và bổ sung cho lá đơn của mình là hợp pháp, có căn cứ phù hợp;
- Bản chính Giấy chứng nhận kết hôn là bắt buộc. Nếu mất bản chính thì bạn có thể tới Ủy ban nhân dân nơi đăng ký trước đây để xin cấp trích lục.
Kết luận: Soạn thảo một đơn khởi kiện ly hôn không chỉ là điền vào chỗ trống mà còn là việc trình bày câu chuyện của cuộc hôn nhân tan vỡ bằng ngôn ngữ pháp lý một cách thuyết phục. Việc đầu tư thời gian, công sức để viết một lá đơn chỉnh chu, đầy đủ và có căn cứ sẽ giúp quá trình tố tụng diễn ra thuận lợi hơn, tiết kiệm thời gian và bảo vệ quyền lợi của bạn một cách hiệu quả.
Lời khuyên của Luật sư: Trên đây là Mẫu đơn ly hôn đơn phương chi tiết, tuy nhiên mỗi vụ việc đều có những tình tiết phức tạp riêng. Để đảm bảo an toàn pháp lý cao nhất, bạn nên tìm đến sự tư vấn của Luật sư để được hỗ trợ soạn thảo đơn và định hướng chiến lược giải quyết vụ án ly hôn một cách chuyên nghiệp nhất.
3. Một số lưu ý khi làm và nộp đơn khởi kiện vụ án ly hôn:
Quá trình làm đơn xin ly hôn đơn phương (đơn khởi kiện vụ án ly hôn) cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
- Xác định đúng thẩm quyền Tòa án để tránh trả lại đơn;
- Ghi rõ các yêu cầu trong đơn: nuôi con, cấp dưỡng, chia tài sản;
- Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, đặc biệt là giấy đăng ký kết hôn bản chính;
- Nếu có tranh chấp tài sản giá trị lớn hoặc yếu tố nước ngoài, nên nhờ Luật sư tư vấn để tránh sai sót;
- Trường hợp bị đơn cố tình vắng mặt, Tòa vẫn có thể xét xử vắng mặt nếu đủ điều kiện theo luật.
4. Mối liên hệ giữa đơn xin ly hôn và kết quả giải quyết vụ án:
4.1. Trường hợp Tòa án không chấp nhận toàn bộ yêu cầu trong đơn:
Mặc dù đơn ly hôn đơn phương là văn bản thể hiện ý chí và các yêu cầu cụ thể của nguyên đơn, tuy nhiên việc Tòa án có chấp nhận toàn bộ hay không còn phụ thuộc vào:
- Chứng cứ chứng minh các tình tiết ly hôn (mâu thuẫn trầm trọng hoặc không thể hàn gắn);
- Yêu cầu về con cái, tài sản, nợ chung có hợp pháp và hợp lý không;
- Việc tuân thủ đúng quy trình thủ tục tố tụng.
4.2. Khi nào Tòa án giải quyết vượt quá phạm vi nội dung trong đơn?
Theo nguyên tắc, Tòa án chỉ giải quyết trong phạm vi yêu cầu của nguyên đơn và những gì bị đơn phản tố hoặc đồng ý cùng giải quyết. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, Tòa án vẫn có thể:
- Tự xem xét quyền lợi của trẻ em, dù các bên không yêu cầu;
- Xử lý tài sản chung rõ ràng dù không yêu cầu, nếu có tranh chấp phát sinh trong quá trình tố tụng;
- Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời để bảo vệ tài sản chung, trẻ em hoặc người bị bạo lực.
Điều này thể hiện nguyên tắc “Tòa án không bị ràng buộc bởi yêu cầu các bên nếu quyền, lợi ích công dân hoặc trẻ em bị ảnh hưởng” theo tinh thần của Luật Hôn nhân 2014 và gia đình và Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
4.3. Quyền thay đổi yêu cầu khởi kiện trong quá trình tố tụng:
Nguyên đơn hoàn toàn có quyền:
- Rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện;
- Bổ sung hoặc thay đổi nội dung yêu cầu, miễn là không trái pháp luật.
Tuy nhiên, việc thay đổi này cần thực hiện bằng văn bản hoặc trình bày trực tiếp và được Tòa án ghi nhận. Việc thay đổi yêu cầu đúng lúc và đúng cách sẽ góp phần tăng khả năng bảo vệ quyền lợi chính đáng của nguyên đơn.
5. Ý nghĩa và vai trò của đơn xin ly hôn đơn phương:
Trong một vụ án ly hôn đơn phương, đơn ly hôn (thực chất là đơn khởi kiện vụ án dân sự) là văn bản đầu tiên, giữ vai trò quan trọng và mang nhiều ý nghĩa pháp lý. Việc soạn thảo đúng và đầy đủ đơn ly hôn không chỉ là điều kiện bắt buộc để Tòa án thụ lý vụ án mà còn ảnh hưởng đến kết quả xét xử và quyền lợi của các bên liên quan. Dưới đây là một số vai trò và ý nghĩa chính của đơn xin ly hôn đơn phương (đơn khởi kiện vụ án ly hôn):
5.1. Đơn ly hôn là văn bản khởi đầu giai đoạn tố tụng dân sự:
- Khoản 5 Điều 187 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định: Cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hôn nhân và gia đình để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người khác theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình;
- Theo đó, một vụ án dân sự chỉ được Tòa án thụ lý khi người khởi kiện có đơn khởi kiện hợp lệ. Trong trường hợp ly hôn đơn phương, đơn này được gọi là “Đơn khởi kiện vụ án ly hôn”. Đây là căn cứ pháp lý bắt buộc để xác lập việc khởi kiện, xác lập quyền và nghĩa vụ tố tụng của nguyên đơn (người yêu cầu ly hôn);
- Nếu không có đơn hoặc đơn không đủ nội dung theo luật định (Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015), Tòa án có thể từ chối thụ lý hoặc yêu cầu sửa đổi bổ sung, từ đó làm kéo dài quá trình giải quyết.
5.2. Có giá trị chứng minh về ý chí khi chấm dứt quan hệ hôn nhân:
- Đơn ly hôn là văn bản thể hiện rõ ý chí đơn phương, quyết liệt của một bên vợ hoặc chồng trong việc yêu cầu Tòa án chấm dứt hôn nhân;
- Thông qua nội dung đơn, người viết phải trình bày rõ lý do muốn ly hôn, đánh giá tình trạng hôn nhân và chứng minh mâu thuẫn đã đến mức trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài;
- Việc thể hiện đầy đủ và trung thực ý chí trong đơn không chỉ giúp Tòa án có căn cứ xem xét yêu cầu mà còn giúp tránh những tranh cãi về việc khởi kiện chỉ là thủ tục mang tính chất hình thức, không có cơ sở pháp lý.
5.3. Là căn cứ để Tòa án xem xét giải quyết vụ án:
Tòa án chỉ có thể thụ lý giải quyết khi đơn khởi kiện có đủ các nội dung được quy định tại khoản 4 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 gồm:
- Ngày, tháng, năm làm đơn;
- Tên Tòa án có thẩm quyền giải quyết;
- Họ tên, địa chỉ, thông tin cá nhân của người khởi kiện và người bị kiện;
- Những vấn đề yêu cầu Tòa án giải quyết (yêu cầu được ly hôn, nuôi con, phân chia tài sản…);
- Lý do, căn cứ của yêu cầu ly hôn;
- Danh mục tài liệu, chứng cứ kèm theo;
- Chữ ký hoặc điểm chỉ của người khởi kiện.
Nếu đơn không đáp ứng đúng và đầy đủ các nội dung nêu trên, Tòa án có quyền yêu cầu sửa đổi bổ sung trong 07 ngày hoặc trả lại đơn (nếu người khởi kiện không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo yêu cầu của Thẩm phán) (Điều 192 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015). Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ giải quyết vụ án mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của nguyên đơn.
THAM KHẢO THÊM: