Người bị thần kinh có viết di chúc được không?

1. Cơ sở pháp lý:

– Bộ luật dân sự 2015.

2. Luật sư tư vấn:

Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

“Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”

Điều 625 Bộ luật dân sự 2015 về Người lập di chúc như sau:

“1. Người thành niên có đủ điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 630 của Bộ luật này có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.

2. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.”

Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

– Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

– Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.

Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

>>> Luật sư tư vấn pháp luật dân sự qua tổng đài: 1900.6568

Do đó, người bị thần kinh là người mất năng lực hành vi dân sự hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự nên khi lập di chúc người đó không được minh mẫn sáng suốt  dẫn đến việc di chúc không hợp pháp.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, không có quy định nào yêu cầu người lập di chúc phải xuất trình giấy khám sức khỏe hay giấy chứng nhận tình trạng sức khỏe do hội đồng giám định y khoa cấp. Tuy nhiên trong quá trình công chứng, chứng thực di chúc thì người thực hiện việc công chứng, chứng thực di chúc phải xác định về trạng thái tinh thần của người lập di chúc. Nếu có nghi ngờ người lập di chúc bị bệnh tâm thần hoặc mắc các bệnh khác mà không thể nhận thức được hành vi của mình thì không chứng thực di chúc đó. Do vậy khi tiếp nhận hồ sơ, nếu qua trò chuyện thấy người lập di chúc còn minh mẫn, nhận thức tốt, có thể tự đọc, viết di chúc thì thường công chứng viên không yêu cầu người lập di chúc phải xuất trình giấy khám sức khỏe.

Trường hợp như vậy, người giám hộ hợp pháp của người có di sản để lại nhưng hạn chế năng lực hành vi dân sự có trách nhiệm quản lý tài sản cho họ. Nếu đến thời điểm họ mất đi thì tài sản của họ được phân chia theo quy định của pháp luật thay vì việc họ để lại di chúc. Vì di chúc của người không có hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự – người bị thần kinh sẽ không hợp pháp.