Nền kinh tế đóng là nền kinh tế không tham gia vào thương mại quốc tế, có nghĩa là nó sẽ không xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ từ một quốc gia khác. Vậy quy định về nền kinh tế đóng là gì, phân biệt nền kinh tế đóng và nền kinh tế mở được quy định như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Nền kinh tế đóng là gì?
Nền kinh tế đóng là nền kinh tế hoàn toàn tự cung tự cấp, trong đó nó không xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ từ nước ngoài. Nếu một quốc gia “đóng cửa” đối với thương mại, như trường hợp của một nền kinh tế đóng cửa, thì điều đó sẽ hạn chế sự sẵn có của hàng hóa và dịch vụ. Trong tình huống này, tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong ranh giới của một nền kinh tế duy nhất. Các nền kinh tế đóng thường phát triển chậm hơn các nền kinh tế mở, vì họ chỉ tiêu dùng hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong nước của họ.
Ví dụ hiện tại gần nhất về nền kinh tế đóng cửa là Sudan. Sudan không chính thức đóng cửa thương mại nhưng cũng không tham gia nhiều vào thương mại, tính theo tỷ lệ phần trăm GDP của nó. Năm 2020, quốc gia này có tỷ lệ hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu nhỏ nhất và tỷ lệ hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu nhỏ thứ ba, tính theo tỷ lệ phần trăm GDP. Điều này là do sự kế vị của Nam Sudan vào năm 2011, khiến xuất khẩu giảm 90%, tỷ lệ thất nghiệp lớn và tăng trưởng kinh tế thấp. Hiện tại, thị phần xuất khẩu của Sudan trong thương mại thế giới là từ 0,02% đến 0,03%.
– Khái niệm nền kinh tế đóng:
Nền kinh tế đóng là nền kinh tế không có hoạt động buôn bán với các nền kinh tế bên ngoài. Do đó, nền kinh tế đóng cửa hoàn toàn tự cung tự cấp, có nghĩa là không có hàng nhập khẩu nào vào trong nước và không có hàng xuất khẩu nào rời khỏi đất nước. Mục tiêu của nền kinh tế đóng là cung cấp cho người tiêu dùng trong nước mọi thứ họ cần từ bên trong biên giới của đất nước.
Nền kinh tế đóng là một hình thức tự chế; một nền kinh tế không có liên hệ với phần còn lại của thế giới bằng các phương thức buôn bán, di chuyển vốn và lao động. Ví dụ về các nền kinh tế tồn tại dưới dạng các nền kinh tế tự trị trong những giai đoạn nhất định trong lịch sử của họ là Nhật Bản giữa những năm 1600 và 1850, Tây Ban Nha trong những năm 1940 và 1950, Albania vào cuối những năm 1970 đến giữa những năm 1980, và hiện tại là Bắc Triều Tiên; tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp như vậy, một số hoạt động buôn bán với các nước láng giềng đã diễn ra. Mô hình nền kinh tế đóng được sử dụng trong nhiều ứng dụng lý thuyết như một mô hình trừu tượng, khi sự ra đời của thương mại bên ngoài, cũng như sự di chuyển của vốn và lao động, có thể làm phức tạp việc phân tích mà không ảnh hưởng đến vấn đề chính đang được xem xét.
– Nền kinh tế đóng hoàn toàn tự cung tự cấp, không có xuất nhập khẩu từ thương mại quốc tế. Nhu cầu về nguyên liệu thô được sản xuất ở những nơi khác đóng vai trò quan trọng như đầu vào cho hàng hóa cuối cùng làm cho các nền kinh tế đóng cửa hoạt động kém hiệu quả. Chính phủ có thể đóng cửa một ngành cụ thể khỏi cạnh tranh quốc tế thông qua việc sử dụng hạn ngạch, trợ cấp và thuế quan. Trên thực tế, không có quốc gia nào có nền kinh tế đóng cửa hoàn toàn.
2. Phân biệt nền kinh tế đóng và nền kinh tế mở:
Duy trì một nền kinh tế đóng cửa là điều khó khăn trong xã hội hiện đại vì nguyên liệu thô, chẳng hạn như dầu thô, đóng vai trò quan trọng như đầu vào của hàng hóa cuối cùng. Nhiều quốc gia không có nguồn nguyên liệu thô một cách tự nhiên và buộc phải nhập khẩu các nguồn tài nguyên này. Nền kinh tế đóng là trái ngược với lý thuyết kinh tế tự do, hiện đại, theo đó thúc đẩy việc mở cửa thị trường trong nước với thị trường quốc tế để tận dụng lợi thế so sánh và thương mại.
Bằng cách chuyên môn hóa lao động và phân bổ nguồn lực cho các hoạt động năng suất, hiệu quả nhất, các công ty và cá nhân có thể gia tăng sự giàu có của họ.
– Sự phổ biến của Thương mại Mở:
Toàn cầu hóa gần đây ngụ ý rằng các nền kinh tế đang có xu hướng trở nên cởi mở hơn để tận dụng lợi thế của thương mại quốc tế. Một ví dụ điển hình về một nguyên liệu thô được giao dịch trên toàn cầu là xăng dầu. Ví dụ, vào năm 2017, theo World’sTopExport.com, một công ty nghiên cứu và giáo dục độc lập, năm nhà xuất khẩu dầu thô lớn nhất đã chiếm hơn 841,1 tỷ USD giá trị xuất khẩu. Ả Rập Xê Út với 133,6 tỷ USD; Nga với 93,3 tỷ USD
Iraq với 61,5 tỷ USD; Canada với 54 tỷ đô la; Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất với 49,3 tỷ USD.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ, ngay cả Hoa Kỳ, nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, đã nhập khẩu khoảng 10,4 triệu thùng mỗi ngày trong năm 2017, phần lớn đến từ Canada, Ả Rập Saudi, Mexico, Venezuela và Iraq.
– Các nguyên nhân nên đóng cửa nền kinh tế: Một nền kinh tế hoàn toàn mở có nguy cơ trở nên phụ thuộc quá nhiều vào nhập khẩu. Ngoài ra, các nhà sản xuất trong nước có thể bị thiệt hại vì họ không thể cạnh tranh với giá quốc tế thấp. Do đó, các chính phủ có thể sử dụng các biện pháp kiểm soát thương mại như thuế quan, trợ cấp và hạn ngạch để hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước.
Mặc dù các nền kinh tế đóng cửa là rất hiếm, nhưng một chính phủ có thể đóng cửa một ngành cụ thể khỏi sự cạnh tranh quốc tế. Một số quốc gia sản xuất dầu có lịch sử cấm các công ty xăng dầu nước ngoài kinh doanh trong biên giới của họ.
– Ví dụ về nền kinh tế đóng: Trên thực tế, không có nền kinh tế nào đóng cửa hoàn toàn. Brazil nhập khẩu ít hàng hóa nhất — khi được tính bằng một phần của tổng sản phẩm quốc nội (GDP) — trên thế giới và là nền kinh tế đóng cửa nhất thế giới. Các công ty Brazil phải đối mặt với những thách thức về khả năng cạnh tranh, bao gồm tăng tỷ giá hối đoái và các chính sách thương mại phòng thủ. Ở Brazil, chỉ những công ty lớn nhất và hiệu quả nhất với quy mô kinh tế đáng kể mới có thể vượt qua các rào cản để xuất khẩu.
3. Nền kinh tế đóng hoạt động như thế nào?
Giao dịch cho phép các quốc gia chuyên môn hóa và phân bổ nguồn lực cho các ngành và lĩnh vực mà chúng hoạt động hiệu quả nhất. Các quốc gia có thể phát triển nhanh hơn khi họ sản xuất hàng hóa và dịch vụ có chi phí cơ hội thấp hơn và đổi lấy hàng hóa và dịch vụ mà họ sản xuất kém hiệu quả hơn. Khi các quốc gia chuyên môn hóa, nó có thể có ảnh hưởng trên toàn cầu.
Ví dụ, khi nhiều công việc sản xuất chuyển đến Trung Quốc do chi phí sản xuất thấp hơn, công việc sản xuất giảm ở Hoa Kỳ Về mặt chính trị, các chính phủ có thể cảm thấy áp lực phải tiết kiệm việc làm trong nước và bảo vệ họ khỏi gia công những công việc này cho các nước khác. Chính phủ có thể cố gắng ban hành các chính sách bảo hộ như thuế quan và hạn ngạch để hạn chế thương mại.
Trong khi các chính sách này có thể làm ngừng hoặc làm chậm thương mại với một quốc gia riêng lẻ, để trở thành một nền kinh tế hoàn toàn đóng cửa, chính phủ sẽ phải cấm giao dịch với tất cả các nền kinh tế bên ngoài. Khi đó, quốc gia này sẽ chỉ dựa vào tiêu dùng, đầu tư và chi tiêu của chính phủ để tăng trưởng kinh tế. Kết quả là, nếu một quốc gia không thể sản xuất hàng hóa, thì quốc gia đó sẽ không thể sản xuất hàng hóa đó ở nơi khác.
Nói chung, rất khó để một nền kinh tế tiếp tục đóng cửa, vì không phải tất cả các nguyên liệu đều dễ dàng tìm thấy ở mỗi quốc gia. Ví dụ, chất bán dẫn được làm từ silicon, nhưng chỉ một số ít quốc gia sản xuất silicon. Một quốc gia không có tài nguyên thiên nhiên của silicon sẽ cần phải giao dịch với các quốc gia có nó, chẳng hạn như Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nga. Nếu không có thương mại, quốc gia đó sẽ không có quyền tiếp cận với silicon, chất bán dẫn và quan trọng nhất là những hàng hóa cuối cùng sử dụng chất bán dẫn như: điện thoại di động, TV và máy tính.4
– Có quốc gia nào có nền kinh tế đóng không: Mặc dù không có quốc gia nào chính thức đóng cửa mọi hoạt động thương mại, nhưng có một số quốc gia phụ thuộc ít hơn vào thương mại so với những quốc gia khác. Trong xã hội hiện đại, việc duy trì một nền kinh tế khép kín là một thách thức, vì các nguyên liệu thô như dầu thô, gỗ xẻ hoặc khí đốt tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra hàng hóa cuối cùng. Không phải quốc gia nào cũng có thể tiếp cận được những nguyên liệu thô, tự nhiên này, do đó buộc phải giao thương.
