Ở nước ta, ngành điện ảnh phát triển rất vượt bậc trong khoản thời gian qua. Vậy có quy định nào trong pháp luật về việc xử phạt vi phạm trong lĩnh vực điện ảnh khi xảy ra vi phạm hay không? Biện pháp khắc phục hậu quả như thế nào?
Mục lục bài viết
1. Thế nào là điện ảnh?
Điện ảnh là một loại hình nghệ thuật tổng hợp thể hiện bằng hình ảnh kết hợp âm thanh, đôi khi là một số hình thức kích thích giác quan khác; được lưu trữ trên một số dạng thiết bị ghi hình để phổ biến tới công chúng qua các phương tiện kỹ thuật khác nhau: chiếu rạp, truyền hình, web / stream, video, băng, đĩa, máy chiếu phim,…
Điện ảnh là một loại hình nghệ thuật đặc biệt vì nó có khả năng kết hợp nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau, bao gồm hội họa, âm nhạc, văn học, kịch nghệ,… Điện ảnh có thể sử dụng hình ảnh, âm thanh, ánh sáng, màu sắc,… để kể chuyện, truyền tải thông điệp, hoặc đơn giản là để mang lại cho người xem những trải nghiệm thẩm mỹ thú vị.
Ví dụ về điện ảnh:
– Phim truyện: Đây là loại phim phổ biến nhất, kể về một câu chuyện trọn vẹn với những nhân vật, cốt truyện, bối cảnh,… cụ thể.
– Phim tài liệu: Phim tài liệu ghi lại những sự kiện có thật trong cuộc sống.
– Phim hoạt hình: Phim hoạt hình sử dụng các hình ảnh được vẽ hoặc tạo ra bằng máy tính để kể chuyện.
– Tác phẩm video: Tác phẩm video là một loại phim ngắn, thường được sử dụng để thể hiện ý tưởng hoặc khám phá các kỹ thuật điện ảnh mới.
Điện ảnh là một loại hình nghệ thuật đa dạng và phong phú, có sức ảnh hưởng lớn đến đời sống xã hội. Điện ảnh có thể giúp chúng ta hiểu biết về thế giới xung quanh, khám phá những khía cạnh mới của bản thân và mang lại cho chúng ta những trải nghiệm thẩm mỹ tuyệt vời.
2. Mức phạt và biện pháp khắc phục hậu quả trong điện ảnh:
Căn cứ theo quy định tại Nghị định số 38/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo. Đối với những vi phạm trong điện ảnh thì sẽ có hình thức xử phạt như sau:
2.1. Hình thức xử phạt chính:
Hình thức xử phạt chính là hình thức xử phạt vi phạm hành chính được áp dụng độc lập hoặc có thể kết hợp với hình thức xử phạt bổ sung đối với cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính.
Thứ nhất là phạt cảnh cáo, là việc buộc cá nhân, tổ chức vi phạm phải nhận thức rõ hành vi vi phạm của mình và phải nghiêm chỉnh chấp hành quy định của pháp luật.
Thứ hai là hình thức phạt tiền, là hình thức xử phạt vi phạm hành chính áp dụng đối với cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính do pháp luật quy định. Mức xử phạt tùy theo hành vi mà sẽ có các mức phạt tiền khác nhau.
Thứ ba là hình thức đình chỉ hoạt động có thời hạn, là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định không cho cá nhân, tổ chức vi phạm tiếp tục thực hiện một hoặc một số hoạt động nhất định trong một thời hạn nhất định.
2.2. Hình thức xử phạt bổ sung:
Hình thức xử phạt bổ sung là hình thức xử phạt vi phạm hành chính được áp dụng kèm theo hình thức xử phạt chính đối với cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính.
Thứ nhất là hình thức tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, là việc sung vào ngân sách nhà nước hoặc xử lý theo quy định của pháp luật đối với tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đã bị tịch thu.
Thứ hai là hình thức đình chỉ hoạt động có thời hạn, là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định không cho cá nhân, tổ chức vi phạm tiếp tục thực hiện một hoặc một số hoạt động nhất định trong một thời hạn nhất định.
Thứ ba là hình thức tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn, là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định không cho cá nhân, tổ chức vi phạm sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề trong một thời hạn nhất định.
Ví dụ:
Đối với hành vi vi phạm quy định về sản xuất phim có nội dung tiết lộ bí mật đời tư của người khác mà theo quy định của pháp luật phải được sự đồng ý của người đó nhưng không được sự đồng ý của người đó sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Hình thức xử phạt chính được áp dụng đối với hành vi này là phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng. Hình thức xử phạt bổ sung có thể được áp dụng đối với hành vi này là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính (nếu có).
3. Biện pháp khắc phục hậu quả trong điện ảnh:
Bên cạnh các hình thức xử phạt vi phạm hành chính, pháp luật còn quy định một số biện pháp khắc phục hậu quả nhằm buộc cá nhân, tổ chức vi phạm phải chấm dứt hành vi vi phạm, khắc phục hậu quả do hành vi vi phạm gây ra và giáo dục, răn đe cá nhân, tổ chức khác không vi phạm pháp luật.
Các biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm:
– Buộc trả lại đất đã bị lấn chiếm tại di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi lấn chiếm đất tại di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh. Cá nhân, tổ chức vi phạm phải trả lại đất đã lấn chiếm cho Nhà nước.
– Buộc trả lại tài nguyên thông tin đã đánh tráo hoặc chiếm dụng.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi đánh tráo hoặc chiếm dụng tài nguyên thông tin. Cá nhân, tổ chức vi phạm phải trả lại tài nguyên thông tin đã đánh tráo hoặc chiếm dụng cho chủ sở hữu hợp pháp.
– Buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in quảng cáo hoặc buộc tháo dỡ biển hiệu.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi vi phạm quy định về quảng cáo. Cá nhân, tổ chức vi phạm phải tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in quảng cáo hoặc buộc tháo dỡ biển hiệu vi phạm.
– Buộc xin lỗi tổ chức, cá nhân.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi vi phạm gây tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của tổ chức, cá nhân. Cá nhân, tổ chức vi phạm phải có lời xin lỗi tổ chức, cá nhân bị tổn hại.
– Buộc hoàn lại số tiền có được do thực hiện hành vi vi phạm.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi vi phạm mà cá nhân, tổ chức thu lợi bất chính. Cá nhân, tổ chức vi phạm phải nộp lại cho Nhà nước số tiền có được do thực hiện hành vi vi phạm.
– Buộc tháo gỡ phim, bản ghi âm, ghi hình, văn hóa phẩm có nội dung độc hại dưới hình thức điện tử, trên môi trường mạng và kỹ thuật số.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi vi phạm quy định về sản xuất, lưu hành, phổ biến phim, bản ghi âm, ghi hình, văn hóa phẩm có nội dung độc hại. Cá nhân, tổ chức vi phạm phải loại bỏ nội dung vi phạm khỏi sản phẩm vi phạm.
Ví dụ:
Một trang web đăng tải phim có nội dung kích động bạo lực. Khi bị phát hiện, trang web này sẽ bị buộc loại bỏ nội dung vi phạm khỏi phim.
– Buộc thu hồi giấy phép hợp tác, liên doanh sản xuất phim, cung cấp dịch vụ sản xuất phim.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi vi phạm quy định về hợp tác, liên doanh sản xuất phim, cung cấp dịch vụ sản xuất phim. Cá nhân, tổ chức vi phạm sẽ bị thu hồi giấy phép đã được cấp.
Ví dụ:
Một công ty sản xuất phim vi phạm quy định về hợp tác, liên doanh sản xuất phim. Khi bị phát hiện, công ty này sẽ bị thu hồi giấy phép hợp tác, liên doanh sản xuất phim đã được cấp.
– Buộc thu hồi danh hiệu, giải thưởng đã trao cho cá nhân đạt giải cuộc thi, liên hoan các loại hình nghệ thuật biểu diễn, cuộc thi người đẹp, người mẫu.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi vi phạm quy định về tổ chức cuộc thi, liên hoan các loại hình nghệ thuật biểu diễn, cuộc thi người đẹp, người mẫu. Cá nhân, tổ chức vi phạm sẽ bị thu hồi danh hiệu, giải thưởng đã trao cho cá nhân đạt giải.
Ví dụ:
Một cuộc thi người đẹp bị phát hiện có gian lận trong quá trình chấm thi. Khi bị phát hiện, BTC cuộc thi này sẽ bị buộc thu hồi danh hiệu, giải thưởng đã trao cho thí sinh đạt giải.
– Buộc di dời tang vật vi phạm khỏi địa điểm tổ chức triển lãm mỹ thuật hoặc tổ chức trại sáng tác điêu khắc.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi vi phạm quy định về tổ chức triển lãm mỹ thuật, trại sáng tác điêu khắc. Cá nhân, tổ chức vi phạm phải di dời tang vật vi phạm khỏi địa điểm tổ chức triển lãm, trại sáng tác điêu khắc.
Ví dụ:
Một triển lãm mỹ thuật vi phạm quy định về trưng bày tác phẩm. Khi bị phát hiện, BTC triển lãm này sẽ bị buộc di dời các tác phẩm vi phạm khỏi triển lãm.
– Buộc loại bỏ nội dung vi phạm ra khỏi phim đã được phép phổ biến; bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu đã được phép lưu hành; triển lãm; triển lãm mỹ thuật, triển lãm tác phẩm nhiếp ảnh, trại sáng tác điêu khắc; sản phẩm quảng cáo.
Biện pháp này được áp dụng đối với hành vi vi phạm quy định về sản xuất, lưu hành, phổ biến phim, bản ghi âm, ghi hình, sản phẩm quảng cáo, triển lãm có nội dung vi phạm. Cá nhân, tổ chức vi phạm phải loại bỏ nội dung vi phạm khỏi sản phẩm vi phạm.
Ví dụ:
Một bộ phim đã được phép phổ biến tuy nhiên lại có nội dung vi phạm. Khi bị phát hiện, nhà sản xuất phim này sẽ bị buộc loại bỏ nội dung vi phạm khỏi phim.
– Buộc phải đáp ứng cơ sở vật chất, trang thiết bị đối với phòng chiếu phim có sử dụng hiệu ứng đặc biệt tác động đến người xem phim.
Ví dụ:
Một rạp chiếu phim vi phạm quy định về cơ sở vật chất, trang thiết bị phòng chiếu phim có sử dụng hiệu ứng đặc biệt tác động đến người xem phim. Khi bị phát hiện, rạp chiếu phim này sẽ bị buộc bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị phòng chiếu phim theo quy định.
– Buộc tiêu hủy tang vật vi phạm.
– Buộc bổ sung số lượng bản sách, cơ sở vật chất, tiện ích thư viện và người làm việc bảo đảm theo quy định.
– Buộc bổ sung tên, địa chỉ người thực hiện quảng cáo.
– Buộc dán tem, nhãn kiểm soát, lưu hành trên máy trò chơi điện tử không kết nối mạng Internet.
– Buộc tiêu hủy phim, băng, đĩa hoặc vật liệu chứa nội dung phim; bản ghi âm, ghi hình có nội dung nghệ thuật biểu diễn.
– Buộc công bố công khai thu hồi danh hiệu, giải thưởng cuộc thi liên hoan các loại hình nghệ thuật biểu diễn; cuộc thi người đẹp, người mẫu.
Văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
Nghị định số 38/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo.