Chế độ thai sản là một trong những chế độ quan trọng của người lao động đối với cả lao động nam và lao động nữ. Vậy mang thai hộ có được hưởng bảo hiểm thai sản không?
Mục lục bài viết
1. Mang thai hộ có được hưởng bảo hiểm thai sản không?
Mang thai hộ được hiểu là việc một người mang thai cho một người khác. Pháp luật Việt Nam nghiêm cấm việc mang thai hộ vì mục đích thương mại.
Khoản 1 Điều 31 Văn bản hợp nhất 50/VBHN-VPQH 2018 hợp nhất Luật Bảo hiểm xã hội quy định người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
– Lao động nữ mang thai;
– Lao động nữ sinh con;
– Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;
– Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;
– Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;
– Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.
Theo đó, qua quy định trên, người lao động nữ mang thai hộ sẽ được hưởng chế độ thai sản. Tuy nhiên, tại khoản 2 Điều 31 Văn bản hợp nhất 50/VBHN-VPQH 2018 hợp nhất Luật Bảo hiểm xã hội quy định người lao động nữ mang thai hộ phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi người lao động nữ sinh con thì mới được hưởng chế độ thai sản.
Như vậy, có thể khẳng định được rằng lao động nữ mang thai hộ được quyền hưởng chế độ thai sản khi đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
Kể cả trong trường hợp động nữ mang thai hộ đã đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản đã nêu trên nhưng mà chấm dứt
2. Những chế độ thai sản mà người lao động nữ mang thai hộ được hưởng:
Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, những chế độ thai sản mà người lao động nữ mang thai hộ được hưởng bao gồm có:
2.1.Chế độ khi đi khám thai:
– Điều kiện hưởng: Lao động nữ mang thai hộ đang đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản.
– Thời gian hưởng:
+ Trong thời gian mang thai hộ được nghỉ việc để đi khám thai 05 lần, mỗi lần 01 ngày; trong trường hợp lao động nữ mang thai hộ ở xa cơ sở khám, chữa bệnh hoặc người mang thai hộ có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai.
+ Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định này được tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
– Mức hưởng:
+ Trường hợp đã đóng bảo hiểm xã hội đủ 6 tháng trước khi nghỉ khám thai:
Mức hưởng 01 ngày = 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ khám thai/24
+ Trường hợp khi nghỉ khám khai chưa đóng bảo hiểm xã hội đủ 06 tháng:
Mức hưởng 01 ngày = 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội/24
2.2. Chế độ khi sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý:
– Điều kiện hưởng: Lao động nữ đang đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vào quỹ ốm đau và thai sản
– Thời gian hưởng: khi sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý thì người lao động nữ mang thai hộ được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo chỉ định của các cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền. Thời gian nghỉ việc tối đa được quy định như sau:
+ 10 ngày nếu thai dưới 05 tuần tuổi;
+ 20 ngày nếu thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi;
+ 40 ngày nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi;
+ 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.
Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định này tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
– Mức hưởng:
+ Trường hợp lao động nữ mang thai hộ đã đóng bảo hiểm xã hội đủ 6 tháng trước khi nghỉ hưởng chế độ:
Mức hưởng 01 ngày = 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ hưởng chế độ/30
+ Trường hợp thời điểm nghỉ hưởng chế độ khi chưa đóng bảo hiểm xã hội đủ 06 tháng:
Mức hưởng 01 ngày = 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội/30
2.3. Chế độ khi sinh con:
– Điều kiện hưởng: lao động nữ mang thai hộ đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con. Trong trường hợp : lao động nữ mang thai hộ đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để được dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì lao động nữ mang thai hộ phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.
– Lao động nữ mang thai hộ khi sinh con mà có đủ điều kiện trên thì được hưởng các chế độ sau:
+ Trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ mang thai hộ sinh con;
+ Nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến ngày giao đứa trẻ cho người mẹ nhờ mang thai hộ theo quy định sau:
++ Lao động nữ mang thai hộ sinh con được nghỉ việc trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp lao động nữ mang thai hộ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ mang thai hộ được nghỉ thêm 01 tháng. Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng.
++ Trường hợp kể từ ngày người mang thai hộ sinh đến thời điểm giao đứa trẻ hoặc thời điểm đứa trẻ đã chết mà thời gian hưởng chế độ thai sản chưa đủ 60 ngày thì lao động nữ mang thai hộ được quyền nghỉ việc hưởng chế độ thai sản cho đến khi đủ 60 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
++ Thời điểm giao đứa trẻ cho người mẹ nhờ mang thai hộ là thời điểm ghi trong văn bản xác nhận có xác nhận thời điểm giao đứa trẻ của bên nhờ mang thai hộ và bên mang thai hộ.
+ Sau thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trường hợp lao động nữ mang thai hộ sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu, phá thai bệnh lý hoặc nghỉ việc cho đến thời điểm giao đứa trẻ cho người mẹ nhờ mang thai hộ theo quy định đã nêu trên, trong 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe người mang thai hộ chưa hồi phục thì người này được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe, trừ trường hợp lao động nữ mang thai hộ đã thực hiện chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con.
– Mức hưởng:
Mức hưởng 01 tháng= 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Lưu ý:
– Thời gian lao động nữ mang thai hộ nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì tháng đó được tính là thời gian lao động nữ mang thai hộ đã đóng bảo hiểm xã hội, thời gian này lao động nữ mang thai hộ và doanh nghiệp không phải đóng bảo hiểm xã hội.
– Trường hợp lao động nữ mang thai hộ chấm dứt HĐLĐ, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc tại trước thời điểm sinh con thì thời gian hưởng chế độ thai sản của lao động nữ mang thai hộ không được tính là thời gian đóng bảo hiểm xã hội.
3. Chồng của lao động nữ mang thai hộ có được nghỉ hưởng chế độ thai sản:
Khoản 4 Điều 3
– 05 ngày làm việc;
– 07 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;
– Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc;
– Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc.
Lưu ý rằng, thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản của lao động nam là chồng của lao động nữ mang thai hộ được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
Những văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết:
– Văn bản hợp nhất 50/VBHN-VPQH 2018 hợp nhất Luật Bảo hiểm xã hội.
– Nghị định 115/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc.
