Khởi kiện hàng xóm vì làm hàng rào lấn đất. Hàng xóm lấn chiếm đất, khởi kiện có đòi lại đất được không?
Khởi kiện hàng xóm vì làm hàng rào lấn đất. Hàng xóm lấn chiếm đất, khởi kiện có đòi lại đất được không?
Tóm tắt câu hỏi:
Thưa luật sư gia đình em đang xảy ra tranh chấp đất với hàng xóm về mốc ranh giới đất. Lúc đầu hàng xóm xây hàng rào thô sơ để làm ranh giới, sau đó thay bằng hàng rào kẽm gai, cuối cùng xây hàng rào bằng gạch nhưng lại dịch sang phần đất nhà em. Lúc xây ngoại em có ra nói rõ là họ có hành vi lấn chiếm đất nhà em, hàng xóm nói nhiều câu xúc phạm, vì nể tình làng xóm nên ngoại bỏ qua, sau đó do nhắc nhở mà bị xúc phạm nên ngoại em đi thưa tới tòa án. Cán bộ địa chính có xuống đo và thấy lấn đất nhiều, giờ ra tòa án giải quyết thì nhà em có đòi được phần đất đã bị lấn không?
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Cơ sở pháp lý:
2. Nội dung tư vấn:
Trong trường hợp giải quyết tranh chấp về đất đai, trước hết vụ việc cần được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải tại Ủy ban Nhân dân cấp xã nơi có đất, nếu hòa giải không thành thì thì gia đình bạn có thể khởi kiện lên tòa án để được giải quyết.
Theo Điều 230 Luật đất đai 2013:
Tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì được giải quyết như sau:
1. Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết;
2. Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:
a) Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều này;
b) Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự;
3. Trường hợp đương sự lựa chọn giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thì việc giải quyết tranh chấp đất đai được thực hiện như sau:
a) Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;
b) Trường hợp tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;
4. Người có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai tại khoản 3 Điều này phải ra quyết định giải quyết tranh chấp. Quyết định giải quyết tranh chấp có hiệu lực thi hành phải được các bên tranh chấp nghiêm chỉnh chấp hành. Trường hợp các bên không chấp hành sẽ bị cưỡng chế thi hành.
>>> Luật sư tư vấn pháp
Theo Điều 265 Bộ luật dân sự 2005:
1. Ranh giới giữa các bất động sản liền kề được xác định theo thoả thuận của các chủ sở hữu hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ranh giới cũng có thể được xác định theo tập quán hoặc theo ranh giới đã tồn tại từ ba mươi năm trở lên mà không có tranh chấp.
2. Người có quyền sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới trong khuôn viên đất phù hợp với quy hoạch xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất liền kề của người khác.
Người sử dụng đất chỉ được trồng cây và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo ranh giới đã được xác định; nếu rễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải xén rễ, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thoả thuận khác.
3. Trong trường hợp ranh giới là kênh, mương, hào, rãnh, bờ ruộng thì người sử dụng đất có nghĩa vụ tôn trọng, duy trì ranh giới chung; không được lấn, chiếm, thay đổi mốc giới ngăn cách.
Như vậy hàng xóm của bạn có nghĩa vụ phải tôn trọng, không được lấn chiếm ranh giới đất. Khi khởi kiện ra Tòa án, gia đình bạn sẽ được bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình – được trả lại phần đất bị hàng xóm lấn chiếm trái phép.