Khái niệm lợi thế tuyệt đối được nhà kinh tế học thế kỷ 18 Adam Smith phát triển trong cuốn sách Sự giàu có của các quốc gia để chỉ ra cách các quốc gia có thể thu được lợi thế thương mại bằng cách chuyên sản xuất và xuất khẩu hàng hóa mà họ có thể sản xuất hiệu quả hơn các quốc gia khác.
1. Khái niệm lợi thế tuyệt đối?
Khái niệm lợi thế tuyệt đối nói chung là do nhà kinh tế học người Scotland Adam Smith đưa ra trong ấn phẩm năm 1776 The Wealth of Nations (Sự giàu có của các quốc gia), trong đó ông phản bác những ý tưởng của chủ nghĩa trọng thương. Smith cho rằng không thể để tất cả các quốc gia trở nên giàu có đồng thời bằng cách đi theo chủ nghĩa trọng thương bởi vì xuất khẩu của một quốc gia này là nhập khẩu của quốc gia khác và thay vào đó tuyên bố rằng tất cả các quốc gia sẽ đạt được đồng thời nếu họ thực hành thương mại tự do và chuyên môn hóa phù hợp với lợi thế tuyệt đối của họ. Smith cũng tuyên bố rằng sự giàu có của các quốc gia phụ thuộc vào hàng hóa và dịch vụ có sẵn cho công dân của họ, hơn là dự trữ vàng của họ.
Bởi vì Smith chỉ tập trung vào việc so sánh năng suất lao động để xác định lợi thế tuyệt đối, ông đã không phát triển khái niệm lợi thế so sánh. Mặc dù có thể có lợi nhuận từ thương mại với lợi thế tuyệt đối, nhưng lợi nhuận đó có thể không cùng có lợi. Lợi thế so sánh tập trung vào phạm vi của các trao đổi có thể có cùng có lợi.
– Vì vậy có thể hiểu lợi thế tuyệt đối là khả năng của một cá nhân, công ty, khu vực hoặc quốc gia để sản xuất một lượng lớn hàng hóa hoặc dịch vụ với cùng số lượng đầu vào trên một đơn vị thời gian, hoặc sản xuất cùng một số lượng hàng hóa hoặc dịch vụ trên một đơn vị thời gian sử dụng số lượng đầu vào ít hơn so với các đối thủ cạnh tranh.
Lợi thế tuyệt đối có thể đạt được bằng cách tạo ra hàng hóa hoặc dịch vụ với chi phí tuyệt đối thấp hơn cho mỗi đơn vị sử dụng số lượng đầu vào ít hơn hoặc bằng một quy trình hiệu quả hơn.
– Lợi thế tuyệt đối là khi người sản xuất có thể cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ với số lượng lớn hơn với cùng một mức chi phí, hoặc cùng một số lượng với chi phí thấp hơn so với các đối thủ cạnh tranh. Một khái niệm được phát triển bởi Adam Smith, lợi thế tuyệt đối có thể là cơ sở cho lợi nhuận lớn từ thương mại giữa những người sản xuất hàng hóa khác nhau có lợi thế tuyệt đối khác nhau. Bằng cách chuyên môn hoá, phân công lao động và thương mại, những người sản xuất với những lợi thế tuyệt đối khác nhau luôn có thể thu được nhiều hơn so với sản xuất và tiêu dùng riêng lẻ. Lợi thế tuyệt đối có thể được đối chiếu với lợi thế so sánh, là khả năng sản xuất hàng hóa và dịch vụ với chi phí cơ hội thấp hơn.
– Các quốc gia có lợi thế tuyệt đối có thể quyết định chuyên môn hóa sản xuất và bán một hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể và sử dụng các khoản tiền tạo ra để mua hàng hóa và dịch vụ từ các quốc gia khác.
Smith lập luận rằng việc chuyên môn hóa các sản phẩm mà họ có lợi thế tuyệt đối và sau đó kinh doanh các sản phẩm có thể làm cho tất cả các quốc gia trở nên tốt hơn, miễn là mỗi quốc gia có ít nhất một sản phẩm mà họ có lợi thế tuyệt đối so với các quốc gia khác.
Lợi thế tuyệt đối giải thích tại sao nó có ý nghĩa đối với các cá nhân, doanh nghiệp và quốc gia giao dịch với nhau. Vì mỗi bên đều có lợi thế trong việc sản xuất hàng hóa và dịch vụ nhất định, nên cả hai bên đều có thể hưởng lợi từ việc trao đổi.
Lợi ích chung từ thương mại này tạo cơ sở cho lập luận của Smith rằng chuyên môn hóa, phân công lao động và thương mại sau đó dẫn đến sự gia tăng thịnh vượng tổng thể mà từ đó tất cả đều có lợi. Smith tin rằng điều này là nguồn gốc của cái tên “Của cải của các quốc gia” cùng tên.
2. Ví dụ về lợi thế tuyệt đối, so sánh:
– Lợi thế tuyệt đối so với Lợi thế so sánh khác nhau như sau:
+ Lợi thế tuyệt đối có thể đối lập với lợi thế so sánh, đó là khi một nhà sản xuất có chi phí cơ hội để sản xuất hàng hóa hoặc dịch vụ thấp hơn so với một nhà sản xuất khác. Chi phí cơ hội là lợi ích tiềm năng mà một cá nhân, nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp bỏ lỡ khi lựa chọn một phương án thay thế khác.
Lợi thế tuyệt đối chỉ dẫn đến lợi ích rõ ràng từ chuyên môn hóa và thương mại trong trường hợp mỗi người sản xuất có lợi thế tuyệt đối trong việc sản xuất một số mặt hàng. Nếu một nhà sản xuất thiếu bất kỳ lợi thế tuyệt đối nào, thì lập luận của Adam Smith sẽ không nhất thiết phải áp dụng.
Tuy nhiên, nhà sản xuất và các đối tác thương mại của họ vẫn có thể thu được lợi nhuận từ thương mại nếu họ có thể chuyên môn hóa dựa trên các lợi thế so sánh tương ứng của họ.
+ Ví dụ về Lợi thế tuyệt đối: Hãy xem xét hai quốc gia giả định, Atlantica và Pacifica, với dân số và tài nguyên tương đương, với mỗi quốc gia sản xuất hai sản phẩm: súng và thịt xông khói. Mỗi năm, Atlantica có thể sản xuất 12 bồn bơ hoặc 6 phiến thịt xông khói, trong khi Pacifica có thể sản xuất 6 thùng bơ hoặc 12 phiến thịt xông khói. Mỗi quốc gia cần tối thiểu bốn bồn bơ và bốn phiến thịt xông khói để tồn tại. Trong tình trạng hoàn toàn tự động, chỉ tự sản xuất phục vụ nhu cầu của họ, Atlantica có thể dành 1/3 thời gian trong năm để làm bơ và 2/3 năm để làm thịt xông khói, tổng cộng là bốn bồn bơ và bốn phiến thịt xông khói. Pacifica có thể dành một phần ba thời gian trong năm để làm thịt xông khói và hai phần ba làm bơ để sản xuất giống nhau: bốn bồn bơ và bốn phiến thịt xông khói. Điều này khiến mỗi quốc gia đứng trước bờ vực của sự sống còn, với hầu như không đủ bơ và thịt xông khói để đi khắp nơi. Tuy nhiên, lưu ý rằng Atlantica có lợi thế tuyệt đối trong sản xuất bơ và Pacifica có lợi thế tuyệt đối trong sản xuất thịt xông khói.
Nếu mỗi quốc gia chuyên về lợi thế tuyệt đối của họ, Atlantica có thể sản xuất 12 thùng bơ và không có thịt xông khói trong một năm, trong khi Pacifica không sản xuất bơ và 12 phiến thịt xông khói. Bằng cách chuyên môn hóa, hai quốc gia phân chia nhiệm vụ lao động giữa họ.
Nếu sau đó họ giao dịch sáu thùng bơ lấy sáu phiến thịt xông khói, thì mỗi quốc gia sẽ có sáu thùng trong số đó. Cả hai quốc gia bây giờ sẽ khá giả hơn so với trước đây, bởi vì mỗi quốc gia sẽ có sáu thùng bơ và sáu phiến thịt xông khói, trái ngược với bốn trong số mỗi loại hàng hóa mà họ có thể tự sản xuất.
+ Lợi thế tuyệt đối có thể mang lại lợi ích cho một quốc gia như sau: Khái niệm về lợi thế tuyệt đối được phát triển bởi Adam Smith trong The Wealth of Nations để chỉ ra cách quốc gia có thể thu được lợi nhuận bằng cách chuyên sản xuất và xuất khẩu hàng hoá mà họ sản xuất hiệu quả hơn các nước khác, và nhập khẩu hàng hoá mà các nước khác sản xuất hiệu quả hơn. Chuyên môn hóa và kinh doanh các sản phẩm mà họ có lợi thế tuyệt đối có thể mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia miễn là mỗi quốc gia có ít nhất một sản phẩm mà họ có lợi thế tuyệt đối so với quốc gia kia.
– Lợi thế tuyệt đối khác với lợi thế so sánh như sau:
+ Lợi thế tuyệt đối là khả năng của một thực thể sản xuất một sản phẩm hoặc dịch vụ với chi phí tuyệt đối thấp hơn trên một đơn vị sử dụng số lượng đầu vào nhỏ hơn hoặc một quy trình hiệu quả hơn so với một thực thể khác sản xuất cùng một hàng hóa hoặc dịch vụ. Lợi thế so sánh đề cập đến khả năng sản xuất hàng hóa và dịch vụ với chi phí cơ hội thấp hơn, không nhất thiết phải ở số lượng hoặc chất lượng lớn hơn.
+ Ví dụ về các quốc gia có lợi thế tuyệt đối: Một ví dụ rõ ràng về một quốc gia có lợi thế tuyệt đối là Ả Rập Xê-út, Việc dễ dàng tiếp cận nguồn cung cấp dầu mỏ, giúp giảm đáng kể chi phí khai thác, là lợi thế tuyệt đối của quốc gia này so với các quốc gia khác.
Các ví dụ khác bao gồm Colombia và khí hậu của nó – lý tưởng để trồng cà phê – hay Zambia sở hữu một số mỏ đồng giàu nhất thế giới. Đối với Ả Rập Saudi để thử trồng cà phê và Colombia để khoan dầu sẽ là một công việc cực kỳ tốn kém và có khả năng không mang lại hiệu quả.
