Pháp luật hình sự

Cá nhân đã chấp hành xong hình phạt tù được xóa án tích theo quy định của pháp luật hình sự, tuy nhiên vẫn có trường hợp được xóa án tích trước thời hạn hay còn được gọi là trường hợp rút ngắn thời gian xóa án tích. Vậy pháp luật hiện nay quy định như thế nào về vấn đề xóa án tích trước thời hạn, rút ngắn thời gian xóa án tích?

Xóa án tích đồng nghĩa với việc người bị kết án sẽ được đương nhiên coi như chưa bị kết án, hay nói cách khác, lý lịch tư pháp của người bị kết án sẽ trở nên trong sạch. Vậy theo quy định hiện nay, những tội nào sẽ không được đương nhiên xóa án tích?

Việc xóa án tích là một vấn đề pháp lý quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi và cuộc sống của những người đã từng vi phạm pháp luật. Vậy thời hạn để một người được xoá án tích được quy định như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Tội thiếu trách nhiệm trong việc giữ vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây hậu quả nghiêm trọng là hành vi vi phạm quy định về quản lý an toàn, để xảy ra mất mát, thất thoát hoặc gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội. Bài viết này phân tích khái niệm, cấu thành tội phạm, hình phạt và các vấn đề pháp lý liên quan đến tội danh này theo Bộ luật Hình sự.

Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng vị trí, nhiệm vụ được giao để chiếm đoạt tài sản của Nhà nước, tổ chức hoặc cá nhân. Đây là tội phạm tham nhũng nguy hiểm, xâm hại đến trật tự quản lý kinh tế và quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Tội cưỡng ép người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép là hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm trật tự quản lý xuất nhập cảnh và quyền tự do cá nhân. Bộ luật Hình sự quy định tội danh này nhằm xử lý nghiêm những trường hợp lợi dụng ép buộc, khống chế người khác ra nước ngoài hoặc lưu trú trái pháp luật.

Trong hoạt động chứng khoán, việc cung cấp thông tin chính xác là nền tảng bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư và đảm bảo tính minh bạch thị trường. Tội cố ý công bố thông tin sai lệch hoặc che giấu thông tin theo Bộ luật Hình sự 2015 là hành vi ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật.

Tội đưa chất thải vào lãnh thổ Việt Nam theo Điều 239 Bộ luật Hình sự năm 2015 là hành vi bị nghiêm cấm, nhằm bảo vệ môi trường, sức khỏe cộng đồng và an ninh quốc gia. Hành vi này gây nguy cơ ô nhiễm, thiệt hại môi trường hoặc sức khỏe con người và bị xử lý hình sự nghiêm minh theo mức độ hậu quả do pháp luật quy định.

Tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường thủy là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, làm gia tăng nguy cơ tai nạn, thương tích và thiệt hại về tài sản trên các tuyến đường thủy.

Tội vi phạm các quy định về bảo vệ và sử dụng di tích lịch sử văn hóa, danh lam, thắng cảnh gây hậu quả nghiêm trọng là hành vi xâm phạm trực tiếp đến giá trị lịch sử, văn hóa, thẩm mỹ và môi trường sống của cộng đồng. Quy định hình sự về tội này nhằm bảo vệ di sản quốc gia, giữ gìn bản sắc dân tộc và bảo đảm sự phát triển bền vững của đất nước.

Tội quấy nhiễu nhân dân được quy định tại Điều 415 Bộ luật Hình sự 2015 là một trong những tội danh đặc thù trong lĩnh vực quân sự nhằm xử lý những hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc vị trí trong quân đội để gây phiền hà, xúc phạm, sách nhiễu nhân dân. Hành vi này không chỉ vi phạm kỷ luật quân đội mà còn làm tổn hại đến uy tín quân đội và mối quan hệ gắn bó quân dân - vốn là nền tảng của sức mạnh quốc phòng toàn dân.

Tội ra mệnh lệnh trái pháp luật theo Điều 393 Bộ luật Hình sự 2015 là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng vị trí công tác để ban hành mệnh lệnh trái với quy định của pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng. Đây là hành vi nguy hiểm cho xã hội, làm ảnh hưởng đến kỷ luật, trật tự và hiệu quả hoạt động của cơ quan, tổ chức; đặc biệt trong các tình huống đặc thù như chiến đấu, cứu hộ, tình trạng khẩn cấp.

Tội chấp hành không nghiêm chỉnh mệnh lệnh được quy định tại Điều 395 Bộ luật Hình sự. Đây là hành vi của quân nhân không thực hiện đúng, đầy đủ, kịp thời mệnh lệnh của người có thẩm quyền và gây hậu quả nghiêm trọng. Đây là hành vi vi phạm kỷ luật quân đội, ảnh hưởng đến hiệu quả chỉ huy và khả năng hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị; đặc biệt trong các tình huống khẩn cấp, chiến đấu hoặc cứu nạn.

Tội chiếm đoạt hoặc hủy hoại di vật của tử sĩ quy định tại Điều 418 Bộ luật Hình sự 2015 là hành vi xâm phạm đến những vật phẩm gắn liền với người đã hy sinh vì Tổ quốc. Đây không chỉ là hành vi trái pháp luật mà còn đi ngược lại đạo lý truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam.

Tội vi phạm quy định về trực ban, trực chiến, trực chỉ huy được quy định tại Điều 409 Bộ luật Hình sự năm 2015. Đây là hành vi của người có trách nhiệm trong quân đội không chấp hành nghiêm chỉnh chế độ trực ban, trực chiến hoặc trực chỉ huy, gây hậu quả nghiêm trọng cho hoạt động quân sự, chỉ huy, quản lý hoặc an toàn của đơn vị; xâm phạm kỷ luật, trật tự và sức mạnh sẵn sàng chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng vũ khí quân dụng, trang bị kỹ thuật quân sự được quy định tại Điều 413 Bộ luật Hình sự năm 2015. Đây là hành vi gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức mạnh chiến đấu và tiềm lực quốc phòng của Nhà nước. Quy định tội danh này nhằm bảo vệ tuyệt đối an toàn cho vũ khí, khí tài quân sự, giữ vững kỷ luật, trật tự và khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang nhân dân.

Tội khai báo hoặc tự nguyện làm việc cho địch khi bị bắt làm tù binh là hành vi phản bội Tổ quốc trong hoàn cảnh đặc biệt khi người phạm tội đang bị địch bắt giữ. Tội danh này hiện nay đang được quy định tại Điều 400 Bộ luật Hình sự 2015 nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, kỷ luật quân đội và phẩm chất trung thành tuyệt đối của quân nhân trong mọi tình huống.

Tội từ chối khai báo, từ chối kết luận giám định, định giá tài sản hoặc từ chối cung cấp tài liệu là hành vi cản trở hoạt động tố tụng, làm trì hoãn hoặc gây khó khăn cho việc làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án. Hành vi này thể hiện sự vi phạm trách nhiệm pháp lý của cá nhân trong quá trình tố tụng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến công lý và trật tự xã hội.