Gây rối trật tự công cộng là những hành vi thường xuyên xảy ra trong đời sống hằng ngày, đặc biệt là tại những nơi đông dân cư và an ninh lỏng lẽo. Chính vì vậy, việc quản lý về an ninh trật tự công cộng tại những nơi này cần phải được quản lý chặt chẽ và nghiêm khắc hơn.
Mục lục bài viết
1. Gây rối trật tự công cộng là gì?
Gây rối trật tự công cộng được hiểu là hành vi cố tính gây mất sự yên tĩnh, ổn định tại một khu dân cư, hay một địa điểm nào đó. Hành vi này xâm phạm này đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân sinh sống tại nơi đó, gây thiệt hại trực tiếp đến lợi ích của Nhà nước, của xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân.
2. Mức xử phạt hành chính với hành vi gây rối trật tự công cộng:
Theo Điều 5 của
Thứ nhất, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
- Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác;
- Gây mất trật tự ở rạp hát, rạp chiếu phim, nhà văn hóa, câu lạc bộ, nơi biểu diễn nghệ thuật, nơi tổ chức các hoạt động thể dục, thể thao, lễ hội, triển lãm, hội chợ, trụ sở cơ quan, tổ chức, khu dân cư, trường học, bệnh viện, nhà ga, bến tàu, bến xe, trên đường phố, ở khu vực cửa khẩu, cảng hoặc ở nơi công cộng khác;
- Thả rông động vật nuôi trong thành phố, thị xã hoặc nơi công cộng.
Thứ hai, phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
- Đánh nhau hoặc xúi giục người khác đánh nhau;
- Báo thông tin giả đến các cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
- Say rượu, bia gây mất trật tự công cộng;
- Ném gạch, đất, đá, cát hoặc bất cứ vật gì khác vào nhà, vào phương tiện giao thông, vào người, đồ vật, tài sản của người khác;
- Tụ tập nhiều người ở nơi công cộng gây mất trật tự công cộng;
- Để động vật nuôi gây thiệt hại tài sản cho người khác;
- Thả diều, bóng bay, chơi máy bay, đĩa bay có điều khiển từ xa hoặc các vật bay khác ở khu vực sân bay, khu vực cấm; đốt và thả “đèn trời”;
- Sách nhiễu, gây phiền hà cho người khác khi bốc vác, chuyên chở, giữ hành lý ở các bến tàu, bến xe, sân bay, bến cảng, ga đường sắt và nơi công cộng khác.
Thứ ba, phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
- Tàng trữ, cất giấu trong người, đồ vật, phương tiện giao thông các loại dao, búa, các loại công cụ, phương tiện khác thường dùng trong lao động, sinh hoạt hàng ngày nhằm mục đích gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích cho người khác;
- Lôi kéo hoặc kích động người khác gây rối, làm mất trật tự công cộng;
- Thuê hoặc lôi kéo người khác đánh nhau;
- Gây rối trật tự tại phiên tòa, nơi thi hành án hoặc có hành vi khác gây trở ngại cho hoạt động xét xử, thi hành án;
- Gây rối trật tự tại nơi tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế;
- Xâm hại hoặc thuê người khác xâm hại đến sức khỏe của người khác;
- Lợi dụng quyền tự do dân chủ, tự do tín ngưỡng để lôi kéo, kích động người khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân;
- Gây rối hoặc cản trở hoạt động bình thường của các cơ quan, tổ chức;
- Tập trung đông người trái pháp luật tại nơi công cộng hoặc các địa điểm, khu vực cấm;
- Tổ chức, tạo điều kiện cho người khác kết hôn với người nước ngoài trái với thuần phong mỹ tục hoặc trái với quy định của pháp luật, làm ảnh hưởng tới an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
- Viết, phát tán, lưu hành tài liệu có nội dung xuyên tạc bịa đặt, vu cáo làm ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức, cá nhân;
- Tàng trữ, vận chuyển “đèn trời”.
Thứ tư, phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
- Gây rối trật tự công cộng mà có mang theo các loại vũ khí thô sơ hoặc công cụ hỗ trợ;
- Sản xuất, nhập khẩu, buôn bán “đèn trời”.
Bên cạnh những hành vi bị xử phạt hành chính trên thì tùy theo mức độ mà các đối tượng vi phạm còn bị áp dụng hình phạt bổ sung như sau:
- Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại Điểm g Khoản 2; Điểm a, l, m Khoản 3 và Khoản 4 Điều 5 của Nghị định 167/2013/NĐ-CP. .
- Người nước ngoài có hành vi vi phạm hành chính quy định tại Điểm k Khoản 3 Điều này, thì tùy theo mức độ vi phạm có thể bị áp dụng hình thức xử phạt trục xuất khỏi nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Như vậy, hành vi gây rối trật tự xã hội sẽ bị áp dụng hình phạt tiền tùy thuộc vào từng mức độ gây rối, bên cạnh đó còn bị áp dụng các hình phạt bổ sung khác như bị tịch thu phương tiện gây rối, tang vật gây rối. Đối với người nước ngoài còn có thể bị trục xuất khỏi Việt Nam.
3. Trách nhiệm hình sự đối với tội gây rối trật tự công cộng:
“Điều 318. Tội gây rối trật tự công cộng
1. Người nào gây rối trật tự công cộng gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
b) Dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách;
c) Gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng;
d) Xúi giục người khác gây rối;
e) Hành hung người can thiệp bảo vệ trật tự công cộng;
f) Tái phạm nguy hiểm.”
Như vậy, tội gây rối trật tự công cộng sẽ bị xử phạt theo quy định của Bộ luật hình sự khi có các hành vi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội hoặc đã bị xử phạt hành chính cho hành vi gây rồi hoặc đã từng bị kết án tù cho tội danh này nhưng chưa được xóa án tích mà còn tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm thì sẽ phụ thuộc vào từng mức độ vi phạm sẽ bị áp dụng hình phạt hành chính phạt từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng và phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Trường hợp các đối tượng thực hiện hành vi trên nhưng có tổ chức, dùng vũ khí, hung khí hoặc có hành vi phá phách, gây cản trở giao thông nghiêm trọng hoặc gây đình trệ hoạt động công cộng và tiếp tục tái phạm nhưng với mức độ nguy hiểm hơn thì sẽ bị áp dụng hình phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Nhìn chung để có thể xử phạt đối với tội danh nêu trên thì cần phải có 4 yếu tố cấu thành như sau:
Mặt khách quan: Hành vi để cấu thành tội danh trên là hành vi cố ý gây rối cho cộng đồng. Hành vi này thể hiện những đối tượng này xem thường pháp luật, sử dụng những lời lẽ thô tục, thô bạo, thiếu văn hóa để lăng mạ, xúc phạm đến người khác, thậm chí sử dụng hành vi đánh đấm, vũ lực, sử dụng vũ khí hoặc cây gậy để làm hư hỏng tài sản của nhà nước, nơi công cộng…Và yếu tố không thể thiếu trong hành vi này chính là gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc bị kết án tù nhưng nay lại tiếp tục gây rối. Hậu quả này có thể là
Mặt chủ quan: Đây là hành vi mang ý chí chủ quan, người thực hiện hành vi cố ý thực hiện hành vi, biết hành vi của mình là phạm pháp nhưng vẫn cố ý phạm tội và mong muốn hậu quả xảy ra.
Mặt chủ thể: Chủ thể thực hiện hành vi nêu trên phải là người có thể làm chủ hành vi của mình, có năng lực hành vi dân sự, có khả năng chịu trách nhiệm hình sự.
Mặt khách thể: Những đối tượng thực hiện hành vi nêu trên nhằm mục đích xâm phạm đến tài sản vật chất của nhà nước, cộng đồng, trật tự xã hội của cộng đồng, đồng thời có thể xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe và tài sản của người khác.
4. Quy định đối với hành vi vi phạm đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội:
Thứ nhất, vi phạm quy định về bảo đảm sự yên tĩnh chung
- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
+ Gây tiếng động lớn, làm ồn ào, huyên náo tại khu dân cư, nơi công cộng trong khoảng thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 06 giờ sáng ngày hôm sau;
+ Không thực hiện các quy định về giữ yên tĩnh của bệnh viện, nhà điều dưỡng, trường học hoặc ở những nơi khác có quy định phải giữ yên tĩnh chung;
+ Bán hàng ăn, uống, hàng giải khát quá giờ quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
- Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi: Dùng loa phóng thanh, chiêng, trống, còi, kèn hoặc các phương tiện khác để cổ động ở nơi công cộng mà không được phép của các cơ quan có thẩm quyền.
- Hình thức xử phạt bổ sung:
Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đối với hành vi quy định tại Khoản 2 Điều 6 của Nghị định 167/2013/NĐ-CP.
Thứ hai, vi phạm quy định về giữ gìn vệ sinh chung
- Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
+ Không thực hiện các quy định về quét dọn rác, khai thông cống rãnh trong và xung quanh nhà ở, cơ quan, doanh nghiệp, doanh trại gây mất vệ sinh chung;
+ Đổ nước hoặc để nước chảy ra khu tập thể, lòng đường, vỉa hè, nhà ga, bến xe, trên các phương tiện giao thông nơi công cộng hoặc ở những nơi khác làm mất vệ sinh chung;
+ Tiểu tiện, đại tiện ở đường phố, trên các lối đi chung ở khu công cộng và khu dân cư;
+ Để gia súc, gia cầm hoặc các loại động vật nuôi phóng uế ở nơi công cộng;
+ Lấy, vận chuyển rác, chất thải bằng phương tiện giao thông thô sơ trong thành phố, thị xã để rơi vãi hoặc không đảm bảo vệ sinh;
+ Nuôi gia súc, gia cầm, động vật gây mất vệ sinh chung ở khu dân cư.
– Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
+ Đổ, ném chất thải, chất bẩn hoặc các chất khác làm hoen bẩn nhà ở, cơ quan, trụ sở làm việc, nơi sản xuất, kinh doanh của người khác;
+ Tự ý đốt rác, chất thải, chất độc hoặc các chất nguy hiểm khác ở khu vực dân cư, nơi công cộng;
+ Đổ rác, chất thải hoặc bất cứ vật gì khác vào hố ga, hệ thống thoát nước công cộng, trên vỉa hè, lòng đường;
+ Để rác, chất thải, xác động vật hoặc bất cứ vật gì khác mà gây ô nhiễm ra nơi công cộng hoặc chỗ có vòi nước, giếng nước ăn, ao, đầm, hồ mà thường ngày nhân dân sử dụng trong sinh hoạt làm mất vệ sinh.
– Biện pháp khắc phục hậu quả:
+ Buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường đối với hành vi quy định tại Điểm b, c, d, đ, e Khoản 1 và Điểm b, d Khoản 2 Điều này;
+ Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu đối với hành vi quy định tại Điểm a, c Khoản 2 Điều 7 của Nghị định 167/2016/NĐ-CP.
Căn cứ pháp lý sử dụng trong bài viết:
- Nghị định 167/2016/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình
Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017;
