Thủ tục thay đổi họ tên cho con? Thay đổi tên cho con do trùng tên với người trong nhà? Thay đổi họ cho con có được không? Thay đổi họ cho con có cần đồng ý của người cha? Thủ tục đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ?
Mỗi người khi sinh ra đều có quyền mang họ tên riêng, đó là danh xưng mang tính riêng biệt của mỗi người. Tuy nhiên do nhiều nguyên nhân mang tính chủ quan hay khách qua mà trong quá trình sinh sống họ mong muốn hay gia đình mong muốn đổi họ, tên đã có khi khai sinh. Nhưng không phải ai cũng nắm được quy định trình tự thủ tục của pháp luật quy định về vấn đề này.
Dưới đây là bài phân tích mới nhất của Luật Dương Gia về điều kiện, hồ sơ, trình tự thủ tục đổi họ tên cho con theo quy định mới nhất năm 2021. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào liên quan đến trường hợp này hoặc các vấn đề pháp luật hộ tịch khác, vui lòng liên hệ: 1900.6568 để được tư vấn – hỗ trợ!
Tư vấn điều kiện, hồ sơ, trình tự thủ tục xin đổi họ và tên cho con miễn phí: 1900.6568
Thứ nhất: Những trường hợp thay đổi họ tên cho con:
Căn cứ Bộ luật dân sự 2015 quy định về điều kiện thay đổi họ, tên cho con như sau:
+) Quyền thay đổi họ thuộc một trong các trường hợp như sau:
– Thay đổi họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ và ngược lại bố, mẹ có thể thỏa thuận về thay đổi họ cho con (Ví dụ: Ban đầu con khi đi khai sinh mang họ của mẹ nhưng sau đó có nhiều lý do mà bố mẹ có quyền thỏa thuận chuyển sang họ của cha).
– Khi nhận con làm con nuôi thì
– Ngoài ra khi làm thủ tục xác định cha, mẹ con thì cha mẹ có quyền thay đổi họ của con từ họ của cha sang họ của mẹ (Ví dụ: mẹ sinh con ngoài dã thú con mang họ mẹ sau đó cha làm thủ tục xác nhận cha con thì cha mẹ có thể thỏa thuận con mang họ của mẹ).
– Con bị lưu lạc tìm thấy huyết thống bố, mẹ mình có quyền thay đổi họ hiện tại sang họ của bố hay của mẹ hoặc nêu bố mẹ mất theo họ của dòng họ mình.
– Khi bố mẹ thay đổi họ thì cha mẹ cũng có thể thay đổi họ cho con theo họ của mình.
+) Trường hợp được thay đổi tên:
– Để thay đổi tên đã đăng kí khai sinh phải đáp ứng được những điều kiện như tên gọi đó bị gây nhầm lẫn, khó gọi, tên gọi đó gây ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, danh dự, nhân phẩm quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của người đó. (Ví dụ: như tên đó mang ý nghĩa không tốt đẹp, gây nhầm lẫn ảnh hưởng đến công việc, đời sống của con, trùng tên với người lớn tuổi trong nhà mà người lớn tuổi đó không đồng ý gây ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, dòng họ).
– Khi nhận con nuôi mà cha mẹ nuôi muốn thay đổi tên con nuôi mà bố mẹ đẻ hay cá nhân, tổ chức đã đặt cho con cho phù hợp với hoàn cảnh gia đình, tâm lý, tình cảm bên gia đình nhà bố, mẹ nuôi và ngược lại khi thôi con nuôi bố,mẹ đẻ nhận lại con mà muốn thay đổi tên của con.
– Khi làm thủ tục xác nhận cha, mẹ con theo quy định của pháp luật thì cha hoặc mẹ có thể thỏa thuận về vấn đề thay đổi tên cho con.
– Tìm được con khi con bị lưu lạc, mất tích cha, mẹ có thể thay đổi tên của con cho phù hợp.
– Khi làm thủ tục chuyển giới tính từ nam sang nữ và ngược lại cá nhân hoặc bố, mẹ có quyền thay đổi tên cho con. Ngoài ra còn có thể thay đổi tên trong những trường hợp khác do pháp pháp luật quy định.
Thứ hai: Điều kiện thay đổi họ, tên cho con:
– Trường hợp thay đổi họ, tên của con từ đủ trên 18 tuổi phải do sự đồng ý của người đó.
– Nếu con dưới 18 tuổi việc tay đổi họ, tên của con phải có sự đồng ý của cha, mẹ người yêu cầu thay đổi và được nghi rõ ràng tron lời khai. Ngoài ra đối với bạn đã đủ từ 09 tuổi trở lên còn cần phải có sự đồng ý của bạn đó nhăm mục đích tôn trọng y kiến cũng như quyền nhân thân, quyền và lợi ích hợp pháp của bạn đó vì tên sẽ là gắn bó suốt đời đối với một cá nhân.
Thứ ba: Hồ sơ:
Khi làm thủ tục cải chính thông tin hộ tịch cần có những giấy tờ sau:
– Giấy khai sinh bản chính của người cần thay đổi thông tin họ, tên;
– Tờ khai theo mẫu quy định của pháp luật;
– Người đi làm cần mang theo chứng minh thư nhân dân và sổ hộ khẩu để chứng minh mối quan hệ và tư cách pháp lý để làm việc.
Thứ tư: Trình tự, thủ tục thay đổi họ, tên.
Căn cứ Điều 28, Luật hộ tịch 2014 quy định về trình tự, thủ tục thay đổi họ, tên như sau:
Người yêu cầu nộp hồ sơ như đã nêu ở trên cho bộ phận Tư pháp – Hộ tịch. Trường hợp con từ đủ 14 tuổi trở lên sẽ nộp ở cấp huyện còn dưới 14 tuổi sẽ nộp hồ sơ ở cấp xã. Trong thời hạn 03 gày làm việc từ ngày nhận được hồ sơ mà hồ sơ phù hợp, đầy đủ theo quy định của pháp luật thì cán bộ Tư pháp – Hộ tich ghi thông tin vào sổ hộ tịch và cùng với người yêu cầu kí vào sổ hộ tịch, cải chính thông tin hộ tịch, báo cáo với Chủ tịch ủy ban nhân cấp trích lục cho người yêu cầu. Ngoài ra công chức Tư pháp – Hộ tịch phải ghi nội dung thay đổi vào giấy khai sinh.
Nếu người làm thủ tục yêu cầu cải chính thông tin hộ tịch không phải làm thủ tục thay đổi tại nơi đăng kí ban đầu thì Ủy ban nhân dân sẽ phải gửi thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký hộ tịch trước đây để nghi vào Sổ hộ tịch.
Trường hợp đăng kí hộ tịch trước đây là ở Cơ quan đại diện thì Ủy ban nhân dân phải thông báo bằng văn bản cùng với bản sao trích lục hộ tịch đến Bộ ngoại giao để Bộ ngoại giao chuyển đến Cơ quan đại diện nơi ngày trước đang kí hộ tịch để ghi vào sổ hộ tịch.
Mục lục bài viết
1. Thủ tục thay đổi họ tên cho con
Không có một nguyên tắc chung nào trong việc đặt tên, nhưng đối với tâm lý của người Việt Nam việc đặt tên rất quan trọng vì mỗi cái tên gắn chặt với mỗi con người suốt đời. Có thể căn cứ vào đặc điểm, giới tính, hoàn cảnh gia đình, dòng họ, quê hương, xã hội và cả ước vọng của người đặt tên gửi gắm vào cái tên nào đó. Tuy nhiên, vì nhiều lý do nên “họ” có nhu cầu thay đổi họ tên.
Theo quy định của pháp luật, công dân có quyền được thay đổi họ, tên trong giấy khai sinh. Song, việc thay đổi họ, tên không làm thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ đã được xác lập đối với họ, tên cũ. Cụ thể là trong các trường hợp:
– Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;
– Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi họ, tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi không làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ, tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;
– Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;
– Thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại;
– Thay đổi họ, tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
– Thay đổi họ, tên của người được xác định lại giới tính;
– Các trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
Thủ tục thay đổi họ, tên được thực hiện như sau:
– Hồ sơ yêu cầu thay đổi họ, tên gồm:
+ Tờ khai (theo mẫu quy định);
+ giấy khai sinh của người cần thay đổi, cải chính hộ tịch (Bản chính);
+ Các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi, cải chính hộ tịch
– Cơ quan có thẩm quyền giải quyết: Ủy ban nhân dân cấp huyện/quận nơi người cần thay đổi họ, tên đã đăng ký khai sinh trước đây.
– Thời hạn giải quyết: Trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, nếu việc thay đổi, cải chính hộ tịch có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật thì Cán bộ tư pháp của Phòng tư pháp ghi vào sổ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch và quyết định cho phép thay đổi, cải chính hộ tịch.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ký và cấp cho đương sự 01 bản chính Quyết định cho phép thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính. Bản sao quyết định được cấp theo yêu cầu của đương sự.
2. Thay đổi tên cho con do trùng tên với người trong nhà
Tóm tắt câu hỏi:
Khi sinh con ra, hai vợ chồng tôi quyết định đặt tên con là Mai mà sau này mới biết tên đó trùng với tên của bà cô bên nội nhà tôi. Vậy bây giờ tôi muốn thay đổi tên cho con có được không? Nếu được thì thủ tục như thế nào?
Luật sư tư vấn:
Căn cứ theo điểm a khoản 1 Điều 27 “Bộ luật dân sự năm 2015”: “ Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó”. Vậy cá nhân có quyền yêu cầu thay đổi họ tên nếu việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích của mình.
Bên cạnh đó, khoản 1 Điều 36 Nghị định số 158/2005/NĐ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch quy định: “ Thay đổi họ, tên, chữ đệm đã được đăng ký đúng trong Sổ đăng ký khai sinh và bản chính Giấy khai sinh, nhưng cá nhân có yêu cầu thay đổi khi có lý do chính đáng theo quy định của Bộ luật dân sự”.
Như vậy, trong trường hợp của bạn, nếu bạn có giấy tờ, chứng cứ chứng minh được việc tên của con bạn sẽ gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp (tên con trùng với tên bà cô bên nội) thì sẽ là cơ sở pháp lý để cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết.
Thủ tục thực hiện:
Thủ tục đăng ký thay đổi họ, tên được quy định tại Điều 38 Nghị định số 158/2005/NĐ-CP đã được sửa đổi theo khoản 10 Điều 1 Nghị định số 06/2012/NĐ-CP ngày 02 tháng 02 năm 2012 Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về hộ tịch, hôn nhân và gia đình và chứng thực, quy định như sau:
– Người yêu cầu thay đổi họ, tên phải nộp Tờ khai (theo mẫu quy định), xuất trình bản chính Giấy khai sinh của người cần thay đổi và các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi. (Việc thay đổi họ tên cho người chưa thành niên hoặc người mất năng lực hành vi dân sự được thực hiện theo yêu cầu của cha, mẹ hoặc người giám hộ; Đối với việc thay đổi họ, tên, cho người từ đủ 9 tuổi trở lên thì phải có ý kiến đồng ý của người đó thể hiện trong Tờ khai).
– Người yêu cầu thay đổi họ, tên có thể trực tiếp hoặc nộp hồ sơ qua hệ thống bưu chính. Trong trường hợp gửi qua hệ thống bưu chính, thì các giấy tờ có trong thành phần hồ sơ phải là bản sao có chứng thực; trường hợp trực tiếp thì nộp bản sao kèm bản chính để đối chiếu hoặc bản sao có chứng thực. Riêng đối với việc thay đổi họ, tên cho công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài trước đây đã đăng ký khai sinh trước cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam, thì phải trực tiếp nộp hồ sơ tại Sở Tư pháp, nơi có thẩm quyền giải quyết việc này.
– Trong thời hạn 3 ngày, kể từ ngày nhận đủ giấy tờ hợp lệ, nếu việc thay đổi họ, tên có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, thì cán bộ Tư pháp hộ tịch hoặc cán bộ Tư pháp của Phòng Tư pháp ghi vào Sổ đã đăng ký khai sinh trước đây và Quyết định về việc thay đổi họ, tên. Chủ tịch UBND cấp xã hoặc Chủ tịch UBND cấp huyện ký và cấp cho đương sự một bản chính Quyết định về việc thay đổi họ, tên. Bản sao Quyết định được cấp theo yêu cầu của đương sự. (Trường hợp cần phải xác minh, thì thời hạn nói trên được kéo dài thêm không quá 5 ngày).
3. Thay đổi họ cho con có được không?
Tóm tắt câu hỏi:
Xin chào
Luật sư tư vấn:
Theo quy định tại “Bộ luật dân sự 2015” thì:
“Điều 27. Quyền thay đổi họ, tên
1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong các trường hợp sau đây:
a) Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;
b) Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi họ, tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi không làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ, tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;
c) Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;
d) Thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại;
đ) Thay đổi họ, tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
e) Thay đổi họ, tên của người được xác định lại giới tính;
g) Các trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
2. Việc thay đổi họ, tên cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.
3. Việc thay đổi họ, tên của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ, tên cũ”.
Theo quy định này thì việc thay đổi tên cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại là có căn cứ. Thủ tục thay đổi họ bạn cần chuẩn bị như sau:
* Hồ sơ:
– Tờ khai thay đổi giấy khai sinh
– Bản chính giấy khai sinh của người cần thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, bổ sung hộ tịch và các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, bổ sung hộ tịch.
* Thời hạn giải quyết: trong thời hạn 5 ngày, kể từ ngày nhận đủ giấy tờ hợp lệ, nếu việc thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, thì cán bộ Tư pháp hộ tịch hoặc cán bộ Tư pháp của Phòng Tư pháp ghi vào Sổ đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch và Quyết định cho phép thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ký và cấp cho đương sự một bản chính Quyết định cho phép thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính. Bản sao Quyết định được cấp theo yêu cầu của đương sự. Trường hợp cần phải xác minh, thì thời hạn nói trên được kéo dài thêm không quá 5 ngày.
4. Thay đổi họ cho con có cần đồng ý của người cha
Tóm tắt câu hỏi:
Thưa luật sư, trước đây tôi và chồng cũ có 1 đứa con sinh năm 2005 (năm nay 11 tuổi). Tới năm 2008 tôi với chồng cũ ly dị và tôi được quyền nuôi con. Tới năm nay 2016 thì tôi có đăng kí kết hôn với chồng mới và tôi muốn con riêng của tôi đổi họ thành họ của người chồng sau để không mặc cảm với bạn bè có được không? Cám ơn luật sư.
Luật sư tư vấn:
Căn cứ Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định điều kiện thay đổi, cải chính hộ tịch:
“1. Việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 của Luật Hộ tịch phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó.
2. Cải chính hộ tịch theo quy định của Luật Hộ tịch là việc chỉnh sửa thông tin cá nhân trong Sổ hộ tịch hoặc trong bản chính giấy tờ hộ tịch và chỉ được thực hiện khi có đủ căn cứ để xác định có sai sót do lỗi của công chức làm công tác hộ tịch hoặc của người yêu cầu đăng ký hộ tịch.”
Như vậy, nếu bạn muốn thay đổi họ của con sang họ của chồng chị hiện tại chị phải có văn bản thể hiện sự đồng ý của bố đẻ cháy bé. Nếu được sự đồng ý của người chồng cũ, chị thực hiện thủ tục thay đổi như sau:
– Tờ khai theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư 15/2015/TT-BTP.
– Giấy đăng ký khai sinh bản gốc.
– Chứng minh thư nhân dân.
– Sổ hộ khẩu gia đình.
-Văn bản thể hiện sự đồng ý của người cha đồng ý thay đổi họ của cháu.
* Thời hạn giải quyết: 3 ngày làm việc.
* Thẩm quyền cải chính hộ tịch: UBND cấp xã nơi đã cấp giấy khai sinh.
Nếu bố đẻ của cháu không đồng ý cho thay đổi thì chị sẽ không thực hiện được thủ tục này.
5. Thủ tục đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ?
Tóm tắt câu hỏi:
Cho em hỏi là em muốn đổi họ từ ba sang mẹ thì phải làm những thủ tục nào? Ba mẹ em ly hôn, em ở với mẹ, nên em muốn đổi sang họ mẹ. Theo em được biết thì phải có sự đồng ý của ba vì hiện tại em đang mang họ ba. Nhưng trong trường hợp ba em không đồng ý cho em đổi. Vậy còn cách nào khác không? Em năm nay đã 21 tuổi rồi.
Luật sư tư vấn:
Theo quy định tại Điều 27
“1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
b) Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;
c) Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;
…”
Theo quy định trên, bạn có quyền thay đổi họ từ họ cha sang họ mẹ. Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định điều kiện thay đổi, cải chính hộ tịch như sau:
“1. Việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 của Luật Hộ tịch phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó.
2. Cải chính hộ tịch theo quy định của Luật Hộ tịch là việc chỉnh sửa thông tin cá nhân trong Sổ hộ tịch hoặc trong bản chính giấy tờ hộ tịch và chỉ được thực hiện khi có đủ căn cứ để xác định có sai sót do lỗi của công chức làm công tác hộ tịch hoặc của người yêu cầu đăng ký hộ tịch.”
Luật sư tư vấn thủ tục đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ:1900.6568
Theo quy định trên, việc thay đổi họ của người dưới 18 tuổi phải có sự đồng ý của ngườicha, mẹ người đó, tuy nhiên không có quy định người trên 18 tuổi phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó. Do đó, trường hợp này của bạn không cần có sự đồng ý của cha bạn, bạn có thể liên hệ trực tiếp tại Ủy ban nhân dân huyện nơi bạn đang ký khai sinh trước kia hoặc nơi bạn đang cư trú hiện nay để thực hiện thủ tục thay đổi họ.
