Điều kiện, hồ sơ và thủ tục cấp giấy chứng nhận là lương y

1. Quy định về điều kiện cấp giấy chứng nhận là lương y:

1.1. Khái quát chung về lương y: 

Y đức là đạo đức của nghề y – một phẩm chất cao quý của người thầy thuốc, y đức được hình thành nhờ giáo dục trong nhà trường và phát triển do rèn luyện, tu dưỡng trong hoạt động thực tiễn của mỗi người thầy thuốc. Y đức của người thầy thuốc luôn bị tác động bởi các yếu tố xã hội và chính chủ thể ở mỗi thời kỳ, giai đoạn phát triển của xã hội, của hoạt động nghề nghiệp thì y đức cũng phát triển. Và đặc biệt hiện nay, nghề lương y là một trong những ngành nghề để được hoạt động thì cần phải đáp ứng được một số điều kiện theo quy định của pháp luật. Ngành nghề này đặc biệt quan trọng đối với sức khỏe của con người vì thế nó được coi là lĩnh vực cần quan tâm. Vì thế có thể hiểu: Lương y là khái niệm để chỉ một người có hiểu biết về lý luận y dược cổ truyền, là những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực khám chữa bệnh bằng phương pháp y dược học cổ truyền, phương pháp này có thể dùng thuốc hoặc không dùng thuốc, và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là Bộ y tế hoặc Sở y tế công nhận sau khi đã có ý kiến đồng ý của Hội đông y cấp trung ương hoặc Hội đông y cấp tỉnh.

1.2. Điều kiện cấp giấy chứng nhận là lương y: 

Căn cứ theo quy định tại Điều 1 của Thông tư 29/2015/TT-BYT của Bộ Y tế về việc Quy định cấp, cấp lại giấy chứng nhận là lương y, có ghi nhận về một số điều kiện để được cấp giấy chứng nhận là lương y, cụ thể như sau:

– Đối tượng mong muốn được xin cấp giấy chứng nhận là lương y phải được xác định là đối tượng có sự hiểu biết lý luận về y dược và y học cổ truyền. Tức là các đối tượng xin cấp giấy chứng nhận là lương y phải có giấy xác nhận đã tham gia lớp bồi dưỡng về y học cổ truyền do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, cụ thể là do viện hoặc bệnh viện y học cổ truyền cấp, hoặc do Hội đồng đông y, Hội đồng châm cứu cấp tỉnh trở lên, hoặc các trường đại học được hoạt động hợp pháp có chuyên ngành y dược với tổng thời gian từ đủ 06 tháng trở lên trước khi Thông tư 29/2015/TT-BYT của Bộ Y tế về việc Quy định cấp, cấp lại giấy chứng nhận là lương y có hiệu lực thi hành trên thực tế;

– Những chủ thể xin cấp giấy chứng nhận là lương y phải đắp ứng thêm điều kiện về kinh nghiệm khám chữa bệnh bằng phương pháp y học cổ truyền theo quy định của pháp luật. Tức là nếu người xin cấp giấy chứng nhận là lương y được xác định là người hành nghề làm việc tại các trạm y tế cấp xã phường thì các đối tượng này phải được chủ thể có thẩm quyền đó là Trưởng trạm y tế cấp xã phường xác nhận bằng văn bản. Căn cứ để xác nhận sẽ dựa vào hợp đồng lao động hoặc dựa vào giấy tờ khác có giá trị chứng minh rằng các đối tượng trên đã tham gia hoạt động khám chữa bệnh bằng phương pháp y học cổ truyền từ đủ 30 trở lên theo quy định của pháp luật và trong thời gian hoạt động đó thì không có sai sót nào về lĩnh vực chuyên môn và được các bệnh nhân tính nhiệm;

– Trong trường hợp nếu như người xin cấp giấy chứng nhận là lương y được xác định là chủ thể hành nghề tại các cơ sở khám chữa bệnh bằng phương pháp y học cổ truyền hoặc các chủ thể này hành nghề trong các phòng chuẩn trị y học cổ truyền tư nhân thì ngoài việc cần phải có văn bản xác nhận của trưởng trạm y tế cấp xã phường, thì những người xin cấp giấy chứng nhận lương y này còn phải được những người đứng đầu các cơ sở trên tiến hành hoạt động xác nhận theo đúng quy định pháp luật;

– Các chủ thể là người xác nhận như đã phân tích ở trên thì phải có trách nhiệm và nghĩa vụ trước pháp luật về nội dung mà mình đã xác nhận cho những người xin cấp giấy chứng nhận là lương y;

– Về việc xác nhận ý kiến đồng ý của chủ thể có thẩm quyền đó là Hội đông y, tức là các chủ thể này phải được hội đồng y cấp tỉnh xác nhận bằng văn bản về phạm vi hoạt động chuyên môn và xác nhận về tư cách đạo đức nghề nghiệp để có thể tiến hành hoạt động hành nghề khám chữa bệnh bằng phương pháp y học cổ truyền;

– Ngoài ra các thủ thể xin cấp chứng nhận lương y phải đắp ứng về độ tuổi, các chủ thể này phải có tuổi đời từ đủ 55 tuổi trở lên tính đến thời điểm Thông tư 29/2015/TT-BYT của Bộ Y tế về việc Quy định cấp, cấp lại giấy chứng nhận là lương y có hiệu lực trên thực tế.

Thực chất thì có thể thấy, nghề y là một trong những ngành nghề được quy định trong hệ thống pháp luật quốc gia cũng như quốc tế và xếp vào danh mục dịch vụ y tế. Hầu hết các nước đều quy định khám bệnh, chữa bệnh là ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Tùy thuộc vào điều kiện của mỗi quốc gia, việc quy định tiêu chuẩn, điều kiện để được cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh cho cá nhân là rất khác nhau. Hành nghề khám bệnh, chữa bệnh của cá nhân là hành vi pháp lý của người được cấp chứng chỉ hành nghề theo quy định của pháp luật. Cá nhân hành nghề khám bệnh, chữa bệnh vừa phải tuân thủ quy định của pháp luật, vừa phải đáp ứng các yêu cầu, tiêu chuẩn, điều kiện đạo đức, sức khỏe và các yếu tố xã hội khác. Nội dung chủ yếu của pháp luật điều chỉnh đối với hoạt động hành nghề khám bệnh, chữa bệnh của cá nhân liên đến quy định tiêu chuẩn, điều kiện được cấp chứng quan chỉ hành nghề, hoạt động quản lý nhà nước đối với hành nghề khám bệnh, chữa bệnh như thanh tra, kiểm tra, giám sát việc cung ứng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh của mỗi cá nhân.

2. Hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận là lương y: 

Nhìn chung thì khi các chủ thể có nhu cầu được cấp giấy chứng nhận là lương y thì cần phải chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ theo quy định của pháp luật, bộ hồ sơ xin cấp chứng nhận là lương y sẽ bao gồm những giấy tờ cơ bản sau đây:

– Đơn đề nghị xin được cấp giấy chứng nhận là lương y theo mẫu do pháp luật quy định, cụ thể là mẫu này được ghi nhận tại Phụ lục số 01 ban hành kèm theo Thông tư 29/2015/TT-BYT của Bộ Y tế về việc Quy định cấp, cấp lại giấy chứng nhận là lương y;

– Sơ yếu lý lịch cá nhân của các chủ thể có nhu cầu, sơ yếu lý lịch này sẽ phải có xác nhận của chủ thể có thẩm quyền đó là Ủy ban nhân dân cấp xã phường nơi mà người có nhu cầu cư trú, và còn thời hạn trong thời gian không quá 06 tháng được tính đến ngày nộp hồ sơ trên thực tế;

– Hai ảnh màu cỡ 4cm x 6cm, ảnh này phải chụp trên nền đen trắng và vẫn còn thời hạn sử dụng, tức là không quá 06 tháng được tính đến ngày nộp hồ sơ trên thực tế;

– Hai phong bì có dán tem và ghi rõ họ tên cũng như ghi rõ địa chỉ của người nhận;

– Bản khai quá trình hành nghề có xác nhận bằng văn bản của chủ thể có thẩm quyền đó là Trưởng trạm y tế cấp xã phường. Đồng thời đối với trường hợp nếu chủ thể xin cấp giấy chứng nhận là lương y có thời gian hoạt động tại các cơ sở hành nghề khám chữa bệnh bằng phương pháp y học cổ truyền hoặc hành nghề tại các phòng chuẩn trị bằng phương pháp y học cổ truyền tư nhân thì các chủ thể này cần phải bổ sung thêm những loại giấy tờ khác, cụ thể là văn bản xác nhận của người đứng đầu các cơ sở khám chữa bệnh bằng phương pháp y học cổ truyền theo mẫu do pháp luật quy định, mẫu này được ghi nhận cụ tại Phụ lục số 03 ban hành kèm theo Thông tư 29/2015/TT-BYT của Bộ Y tế về việc Quy định cấp, cấp lại giấy chứng nhận là lương y;

– Bản sao có chứng thực bởi các chủ thể có thẩm quyền cấp văn bằng và bản sao các chứng chỉ, bản sao có chứng thực các loại giấy chứng nhận chứng minh rằng các chủ thể có nhu cầu đã tham gia các lớp bồi dưỡng và y học cổ truyền theo đúng quy định của pháp luật.

3. Thủ tục cấp giấy chứng nhận là lương y: 

Nhìn chung thì quá trình xin cấp giấy chứng nhận là lương y cho các đối tượng sẽ phải trải qua một số giai đoạn cơ bản sau:

Bước 1: Các chủ thể sẽ chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và hợp lệ bao gồm một số giấy tờ cơ bản nêu trên gửi đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Chủ thể có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận là lương y sẽ được xác định là Sở y tế cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo quy định của pháp luật. Có nhiều cách thức nộp hồ sơ khác nhau, có thể nộp trực tiếp tại bộ phận một cửa của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc nộp thông qua đường bưu điện. 

Bước 2: Sau khi nhận được hồ sơ thì các cán bộ tiếp nhận hồ sơ sẽ ghi phiếu tiếp nhận hồ sơ để gửi cho người nộp hồ sơ theo quy định của pháp luật. Sau đó các chủ thể sẽ xem xét tính hợp lý của hồ sơ. Trong trường hợp xét thấy hồ sơ chưa hợp lệ thì trong thời hạn 05 ngày làm việc được tính kể từ ngày nhận hồ sơ thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền đó là Sở y tế cấp tỉnh phải có thông báo gửi cho người đã nộp hồ sơ về vấn đề yêu cầu bổ sung các loại giấy tờ cần thiết. 

Bước 3: Trong thời hạn 10 ngày làm việc được tính kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ thì chủ tài có thẩm quyền đó là Tổng thư ký của Hội đồng kiểm tra sát hạch phải tiến hành hoạt động phân loại đối tượng được cấp giấy chứng nhận là lương y không phải thông qua hoạt động sát hạch, sau đó lập danh sách các trường hợp đủ điều kiện và danh sách các trường hợp không đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận là lương y theo quy định của pháp luật để gửi đến Hội đồng kiểm tra sát hạch. 

Bước 4: Sau đó thì hội đồng kiểm tra sát hạch trong thời hạn 10 ngày được tính kể từ ngày nhận được danh sách đề nghị của Tổ thư ký, cần phải tổ chức một cuộc họp để gửi danh sách đến Hội đông y cấp tỉnh để xin xác nhận ý kiến đồng ý theo quy định của pháp luật. Sau khi có ý kiến đồng ý của Hội đồng y cấp tỉnh, thì hội đồng kiểm tra sát hạch sẽ trình lên Giám đốc Sở y tế cấp tỉnh để cấp giấy chứng nhận là lương y cho các chủ thể có nhu cầu. Trong trường hợp các chủ thể không đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận là lương y theo quy định pháp luật thì Hội đồng kiểm tra sát hạch sẽ phải có văn bản thông báo lý do chính đáng cho các đương sự.

Các văn bản pháp luật được sử dụng trong bài viết: 

Luật khám bệnh, chữa bệnh năm 2017;

Thông tư 29/2015/TT-BYT của Bộ Y tế về việc Quy định cấp, cấp lại giấy chứng nhận là lương y.