Trường hợp nhà đầu tư là tổ chức? Trường hợp nhà đầu tư là cá nhân?
Đấu thầu là quy trình lựa chọn nhà thầu để thực hiện để ký kết và thực hiện hợp đồng về các nội dung khác nhau của đấu thầu. Đấu thầu ra đời nhằm mục đích thể hiện tính cạnh tranh trong việc nhận dự án một cách công khai, minh bạch và công bằng nhất cho các ứng viên đấu thầu. Không những thế, việc đấu thầu còn giúp bên mời thầu có thể lựa chọn được nhà thầu phù hợp nhất để đảm bảo cho việc hiệu quả kinh tế trong việc đầu tư dự án. Tuy nhiên, để hoạt động đấu thầu diễn ra thuận lợi, đảm bảo các quy định của pháp luật thì các nhà đầu tư cũng cần đáp ứng các điều kiện của pháp luật. Bài viết dưới đây Luật Dương Gia sẽ giúp người đọc tìm hiểu về điều kiện của nhà đầu tư cá nhân, tổ chức tham gia đấu thầu trong hệ thống pháp luật Việt Nam.
Luật sư tư vấn luật qua điện thoại trực tuyến miễn phí: 1900.6568
1. Trường hợp nhà đầu tư là tổ chức:
Theo quy định tại Điều 5 Luật Đấu thầu năm 2013, các tổ chức là nhà đầu tư tham gia đấu thầu có tư cách hợp lệ khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
– Có đăng ký thành lập, hoạt động do cơ quan có thẩm quyền của nước mà nhà thầu, nhà đầu tư đang hoạt động cấp.
Thành lập doanh nghiệp được hiểu là sự hình thành một doanh nghiệp mới trong nền kinh tế. Các tổ chức khi tham gia đấu thầu cần phải đăng ký thành lập tại các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Đăng ký doanh nghiệp là việc các chủ thể là người thành lập doanh nghiệp đăng ký thông tin về doanh nghiệp dự kiến thành lập, doanh nghiệp đăng ký những thay đổi hoặc dự kiến thay đổi trong thông tin về đăng ký doanh nghiệp với cơ quan đăng ký kinh doanh và được lưu giữ tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Đăng ký doanh nghiệp bao gồm đăng ký thành lập doanh nghiệp, đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp và các nghĩa vụ đăng ký,
– Hạch toán tài chính độc lập.
Hạch toán tài chính độc lập được hiểu là hình thức hạch toán thuế của các đơn vị trực thuộc của doanh nghiệp (như chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh).
Hiện nay pháp
Các đơn vị trực thuộc khi thực hiện hạch toán tài chính độc lập phải thực hiện đăng kí nộp thuế riêng và sử dụng hóa đơn riêng với trụ sở chính.
– Không đang trong quá trình giải thể; không bị kết luận đang lâm vào tình trạng phá sản hoặc nợ không có khả năng chi trả theo quy định của pháp luật.
Các tổ chức đang trong quá trình giải thể giải thể thì không được tham gia đấu thầu. Hiểu đơn giản thì giải thể là việc chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp không còn hoặc không đủ điều kiện để tồn tại như một chỉnh thể nữa. Các chủ doanh nghiệp phải tiến hành thực hiện các thủ tục pháp lý để chấm dứt tư cách pháp nhân các quyền và nghĩa vụ liên quan của doanh nghiệp với Cơ quan đăng ký doanh nghiệp.
Hoặc đối với các tổ chức bị kết luận đang lâm vào tình trạng phá sản hoặc nợ không có khả năng chi trả cũng không được tham gia đấu thầu.
– Đã đăng ký trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
Đấu thầu qua mạng là đấu thầu được thực hiện thông qua việc sử dụng hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Các chủ thể muốn tham gia đấu thầu thì cần đăng ký trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.
– Bảo đảm cạnh tranh trong đấu thầu: Để đảm bảo cạnh tranh trong đấu thầu, nhà thầu tham dự thầu phải độc lập về pháp lý và độc lập về tài chính với các bên sau đây:
+ Chủ đầu tư, bên mời thầu.
+ Các nhà thầu tư vấn lập, thẩm tra, thẩm định hồ sơ thiết kế, dự toán; lập, thẩm định hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; đánh giá hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất; thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu đó.
+ Các nhà thầu khác cùng tham dự thầu trong một gói thầu đối với đấu thầu hạn chế.
Nhà thầu được đánh giá độc lập về pháp lý và độc lập về tài chính với nhà thầu khác; với nhà thầu tư vấn; với chủ đầu tư, bên mời thầu khi đáp ứng các điều kiện sau đây:
+ Không cùng thuộc một cơ quan hoặc tổ chức trực tiếp quản lý đối với đơn vị sự nghiệp.
+ Nhà thầu với chủ đầu tư, bên mời thầu không có cổ phần hoặc vốn góp trên 30% của nhau.
+ Nhà thầu không có cổ phần hoặc vốn góp trên 20% của nhau khi cùng tham dự thầu trong một gói thầu đối với đấu thầu hạn chế.
+ Nhà thầu tham dự thầu với nhà thầu tư vấn cho gói thầu đó không có cổ phần hoặc vốn góp của nhau; không cùng có cổ phần hoặc vốn góp trên 20% của một tổ chức, cá nhân khác với từng bên.
Bảo đảm tính cạnh tranh lành mạnh, khách quan trong hoạt động đấu thầu là một trong những yêu cầu quan trọng và rất cần thiết được đặt ra trong quá trình thực hiện Luật Đấu thầu. Việc bảo đảm cạnh tranh trong đấu thầu của Luật Đấu thầu là vô cùng quan trọng và cần phải quy định rõ hơn thế nào là độc lập về pháp lý và độc lập về tài chính giữa nhà thầu và các chủ thể khác liên quan đến hoạt động đấu thầu.
Việc quy định rõ hơn về mối quan hệ giữa nhà thầu với nhà thầu, nhà thầu với chủ đầu tư là để bảo đảm cạnh tranh lành mạnh trong đấu thầu. Đồng thời, pháp luật cần bổ sung quy định cụ thể về mối quan hệ giữa các cá nhân có thẩm quyền của nhà thầu và cá nhân có thẩm quyền của chủ đầu tư, người quyết định đầu tư và những cá nhân có quan hệ nhân thân liên quan; giữa các nhà thầu trong cùng một tập đoàn, tổng công ty nhằm ngăn chặn hành vi tiêu cực trong đấu thầu.
– Không đang trong thời gian bị cấm tham dự thầu.
Pháp luật quy định các tổ chức để có tư cách tham gia đấu thầu thì phải không đang trong thời gian bị cấm tham dự thầu. Các tổ chức tham dự thầu có những hành vi sai phạm mà bị cấm tham dự thầu trong khoảng thời gian cụ thể thì sẽ không đủ điều kiện tham gia đấu thầu khi thời gian bị cấm tham dự đấu thầu vẫn chưa hết.
– Có tên trong danh sách ngắn đối với trường hợp đã lựa chọn được danh sách ngắn.
Danh sách ngắn được hiểu là danh sách nhà thầu, nhà đầu tư trúng sơ tuyển đối với đấu thầu rộng rãi có sơ tuyển; danh sách nhà thầu được mời tham dự thầu đối với đấu thầu hạn chế; danh sách nhà thầu có hồ sơ quan tâm đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời quan tâm.
+ Phải liên danh với nhà thầu trong nước hoặc sử dụng nhà thầu phụ trong nước đối với nhà thầu nước ngoài khi tham dự thầu quốc tế tại Việt Nam, trừ trường hợp nhà thầu trong nước không đủ năng lực tham gia vào bất kỳ phần công việc nào của gói thầu.
Việc ban hành điều kiện này giúp các nhà đầu tư nước ngoài để họ đảm bảo được khả năng và năng lực của mình khi tham dự thầu quốc tế tại Việt Nam, trừ trường hợp nhà thầu trong nước không đủ năng lực tham gia vào bất kỳ phần công việc nào của gói thầu.
2. Trường hợp nhà đầu tư là cá nhân:
Theo quy định tại Điều 5 Luật Đấu thầu năm 2013, các cá nhân là nhà đầu tư tham gia đấu thầu có tư cách hợp lệ khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
– Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định pháp luật của nước mà cá nhân đó là công dân.
Năng lực hành vi dân sự của cá nhân được hiểu là khả năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự. Người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, hạn chế năng lực hành vi dân sự.
– Có chứng chỉ chuyên môn phù hợp theo quy định của pháp luật hiện hành.
Theo quy định pháp luật nước ta thì các cá nhân tham gia hoạt động đấu thầu sẽ cần phải có chứng chỉ đào tạo về đấu thầu. Các cá nhân tham gia trực tiếp vào việc lập hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu; đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất thuộc tổ chức đấu thầu chuyên nghiệp, doanh nghiệp, đơn vị hoạt động
Như vậy, việc quy định các cá nhân tham gia trực tiếp vào các công việc như nêu trên phải có chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu đã khẳng định đấu thầu là một nghề và người hành nghề hoạt động đấu thầu phải đáp ứng các điều kiện về năng lực và kinh nghiệm thể hiện thông qua việc được cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu.
– Các cá nhân đã đăng ký hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật.
Giống như các tổ chức là nhà đầu tư tham gia đấu thầu, các cá nhân khi tham gia đấu thầu cũng cần phải đăng ký hoạt động hợp pháp tại cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
– Các cá nhân không đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Truy cứu trách nhiệm hình sự được hiểu là buộc người phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội mà họ đã thực hiện. Truy cứu trách nhiệm hình sự được thực hiện trên cơ sở chủ thể có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự đã thực hiện hành vi phạm tội được quy định trong luật hình sự.
Các cá nhân đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì không có tư cách hợp lệ tham gia đấu thầu theo quy định của pháp luật.
– Các cá nhân không đang trong thời gian bị cấm tham dự thầu.
Pháp luật quy định các cá nhân để có tư cách tham gia đấu thầu thì phải không đang trong thời gian bị cấm tham dự thầu. Các cá nhân tham dự thầu có những hành vi sai phạm mà bị cấm tham dự thầu trong khoảng thời gian cụ thể thì sẽ không đủ điều kiện tham gia đấu thầu khi thời gian bị cấm tham dự đấu thầu vẫn chưa hết.
