Cho bạn mượn xe máy quá thời hạn không trả, xử lý thế nào? Truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Tóm tắt câu hỏi:
Tôi có chiếc xe máy hiệu Vision vào ngày 18/3 thì có cho bạn cùng xóm trọ mượn bạn đấy đi trong đêm đó tôi gọi bạn đây không trả lời điện thoại và tin nhắn và những ngày sau đó tôi gọi nhiêu nhưng bạn đấy cũng không nghe mà con tắt máy bạn đấy đi 1 tuần mới về thì tôi hỏi xe đâu bạn đấy bảo em của bạn đấy mượn đến bây giờ lại 1 tuần nữa tôi bảo bạn đấy lấy xe về cho tôi thì bạn đấy bảo không liên lạc được với em cua bạn đây. Vậy bây giờ tôi muốn hỏi luật sư la nêu tôi báo công an thì bạn tôi và em của bạn đấy phạm tôi gì và có bi phạt ngồi tù. Tôi cảm ơn luật sư.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Cơ sở pháp luật
2. Giải quyết vấn đề
Tại Điều 494
“Hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng trong một thời hạn mà không phải trả tiền, bên mượn phải trả lại tài sản đó khi hết thời hạn mượn hoặc mục đích mượn đã đạt được.”
Nghĩa vụ của tài sản được quy định tại Điều 496
“Điều 496. Nghĩa vụ của bên mượn tài sản
1. Giữ gìn, bảo quản tài sản mượn, không được tự ý thay đổi tình trạng của tài sản; nếu tài sản bị hư hỏng thông thường thì phải sửa chữa.
2. Không được cho người khác mượn lại, nếu không có sự đồng ý của bên cho mượn.
3. Trả lại tài sản mượn đúng thời hạn; nếu không có thỏa thuận về thời hạn trả lại tài sản thì bên mượn phải trả lại tài sản ngay sau khi mục đích mượn đã đạt được.
4. Bồi thường thiệt hại, nếu làm mất, hư hỏng tài sản mượn.
5. Bên mượn tài sản phải chịu rủi ro đối với tài sản mượn trong thời gian chậm trả.”
Theo đó, bên mượn tài sản có nghĩa vụ giữ gìn bảo quản tài sản đã mượn và không được cho người khác mượn lại nếu không có sự đồng ý của bên cho mượn, đồng thời phải bồi thường nếu làm mất hay hư hỏng tài sản mượn. Bạn của bạn mượn chiếc xe vision của bạn thì phải có nghĩa vụ bảo quản, giữ gìn vì bản chất của mượn tài sản là bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng trong một thời hạn mà không cần trả tiền và phải trả lại nếu hết thời hạn hay mục đích đã đạt được. Bạn này không được phép tự ý cho người khác mượn mà không hỏi ý kiến của bạn và thời hạn mượn tài sản đã hết nhưng lại không trả, do đó, bạn hoàn toàn có quyền đòi lại chiếc xe này. Trường hợp bạn này cho em mượn xe là thật nên chưa trả lại cho bạn được mà không phải là có ý định không trả thì bạn có thể khởi kiện ra
Trường hợp bạn nghi ngờ bạn này nói dối để không trả chiếc xe thì bạn có thể trình báo ra
“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;
b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản…”.
Người bạn này thực hiện hành vi mượn chiếc xe rồi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt chiếc xe Vision có giá trị trên 4.000.000 đồng và dưới 50.000.000 đồng nên sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự, mức phạt là cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.