Chiến thuật khám xét chỗ ở trong giai đoạn chuẩn bị được tiến hành thực hiện như thế nào?
Nghiên cứu hồ sơ vụ án và các tình hình khác có liên quan đến quyết định khám xét
Trong giai đoạn đầu của giai đoạn chuẩn bị khám xét thì chiến thuật chung đối với giai đoạn này là điều tra viên cần nghiên cứu kỹ những tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thu thập bằng các hoạt động điều tra và những tài liệu trinh sát để xác định căn cứ khám xét. Đây là những vấn đề đặt ra cho điều tra viên trước khi tiến hành khám xét cần tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng, toàn diện về chỗ ở để cho hoạt động khám xét diễn ra thuận lợi và dễ dàng.
Nhận thấy rằng trên thực tế việc khám xét chỗ ở nhiều khi không thu được nhiều kết quả một phần do trong quá trình nghiên cứu hồ sơ còn nhiều hạn chế khi nghiên cứu về chỗ ở ở những nơi địa bàn rộng như vùng núi biên giới và không nghiên cứu kỹ về phong tục tập quán việc khám xét chỗ ở của người phạm tội không những gặp phải sự chống đối của gia đình người phạm tội mà còn gặp phải sự phản đối không đồng tình ủng hộ của quần chúng nhân dân ở địa phương. Chính vì vậy làm cho kết quả khám xét không tốt. Vì lẽ đó, cần nghiên cứu kỹ các tình hình khác lien quan đến quyết định khám xét như: nhiệm vụ chính trị Đảng và Nhà nước, các chính sách khác có lien quan đến đối tượng khám xét, tình hình hoạt động của tội phạm trên địa bàn, mà cụ thể đối với khám xét chỗ ở là tại chỗ ở đó và những khu vực xung quanh, ý thức chấp hành pháp luật và nguyện vọng của quần chúng nhân dân nơi tiến hành khám xét v.v..
Kết luận: chiến thuật trong giai đoạn này là trước khi khám xét cần phải thu thập và nghiên cứu những đồ vật tài liệu có liên quan đến vụ án cần phát hiện thu giữ trong quá trình khám xét. Thực tế điều tra cho thấy rằng những tài liệu này có thể được thu thập ở nhiều nguồn khác nhau nhưng khi nghiên cứu hồ sơ đòi hỏi phải có sự nghiên cứu tỷ mỷ thận trọng và phải được phổ biến kỹ cho lực lượng khám xét trước khi đến địa điểm cần khám xét. Như vậy khi có sự nghiên cứu kỹ lưỡng về tài liệu liên quan đến việc khám xét chỗ ở sẽ thu được kết quả tốt trong quá trình tiến hành khám xét, đảm bảo hiệu quả cho hoạt động khám xét.
Nghiên cứu đối tượng khám xét là chỗ ở
Việc nghiên cứu kỹ các đặc điểm của đối tượng khám xét tạo điều kiện thuận lợi cho các cho cơ quan điều tra trong việc xác định phương pháp khám xét, dự kiến thành phần cần huy động, các phương tiện cần thiết, những tình huống phức tạp có thể xảy ra khi khám xét và các biện pháp giải quyết phù hợp v.v..
Đối với khám xét chỗ ở đối tượng cần phải xác định là: địa chỉ chính xác của ngôi nhà, căn phòng hay địa điểm cần khám xét; đặc điểm cấu trúc của nó, vật liệu đã được sử dụng để xây dựng chúng; đường đến và ra khỏi nơi đó; số lượng và đặc điểm nhân thân của những người sống, làm việc trong đó; chế độ sinh hoạt, mối quan hệ của họ với nhau v.v..
>>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
Lập kế hoạch khám xét chỗ ở
Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, nghiên cứu đối tượng cần khám xét, điều tra viên cần lập kế hoạch khám xét chỗ ở một cách chi tiết, cụ thể để việc tiến hành khám xét được hiệu quả. Trong bản kế hoạc đó cần nêu được những nội dung cơ bản sau ( nêu được chiến thuật):
Thứ nhất: Xác định đối tượng của cuộc khám xét, mục đích và yêu cầu của cuộc khám xét
Thứ hai: xác định thời gian tiến hành khám xét
Thời gian tiến hành khám xét được xác định trên cơ sở đã có sự nghiên cứu về chỗ ở cần khám xét. Thời gian khám xét phải là thời điểm có khả năng tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất hiện ở địa điểm khám xét cũng như tiến hành các hoạt động tìm tòi, lục soát của lực lượng khám xét. Khi trong vụ án cần phải khám xét nhiều nơi của một hay nhiều đối tượng thì thời gian tiến hành khám xét các cuộc khám xét phải đảm bảo tính đồng thời, không để cho các đối tượng có điều kiện thông báo cho nhau, cất giấu, tiêu hủy những đồ vật, tài liệu, có liên quan đến vụ án hoặc chạy chốn. Ngoài ra, khi tiến hành chỗ ở phải đảm bảo quy định tại khoản 3 Điều 143 Bộ luật tố tụng hình sự.
Thứ ba: dự kiến thành phần lực lượng tiến hành và tham gia khám xét
Những người tiến hành khám xét được quy định ở khoản 2 Điều 142; khoản 2,4 Điều 143; đoạn 3 Điều 144 Bộ luật tố tụng hình sự
Thứ tư: Dự kiến những phương tiện cần thiết cho cuộc khám xét chỗ ở
Đối với kế hoạch khám xét chỗ ở, những phương tiện cần cho việc khám xét chỗ ở có thể là: phương tiện chiếu sáng; dụng cụ cạy phá, đo đạc; những phương tiện , vật liệu để thu thập, bỏa quản dấu vết, đồ vật, tài liệu thu được trong quá trình khám xét; các phương tiện để tìm kiếm; các phương tiện để ghi nhận diễn biến và kết quả khám xét; những phương tiện thông tin liên lạc, đi lại và các vũ khí cần thiết
Thứ năm: dự kiến quá trình tiến hành khám xét
Trong bản kế hoạch khám xét cần thể hiện được chi tiết tiến trình một cuộc khám xét chỗ ở: thời gian xuất phát của các lực lượng khám xét được huy động, thời điểm cũng như cách tiếp cận chỗ ở cần khám xét, trình tự khám xét và những phương pháp khám xét…
Thứ sáu: dự kiến những tình huống phức tạp có thể xảy ra và các biện pháp giải quyết